Afschaffen ‘maandag wasdag’ noodzakelijk voor betaalbare duurzame energie

“Nooit meer maandag wasdag. Dat is het gevolg van de omschakeling naar betaalbare duurzame energie in de nabije toekomst”, zegt Henk Don, bestuurslid van de Autoriteit Consument & Markt. “Er moet fors geïnvesteerd worden in windmolens, zonnepanelen, huisbatterijen en ons elektriciteitsnetwerk. Dat kost geld. Doordat consumenten straks hun wasmachine laten draaien op die momenten dat de elektriciteitsprijs laag is, blijft stroom betaalbaar. Door pieken en dalen in vraag en aanbod van elektriciteit kost stroom het ene moment namelijk meer dan het andere moment. Bedrijven kunnen handige apps ontwikkelen waardoor consumenten slim met stroom om kunnen gaan. Netbeheerders moeten hun netwerk klaar maken voor de toekomst.” ACM reageert hiermee op de plannen van de Europese Commissie voor een nieuwe energiemarkt.

Het mogelijk maken van duurzame energie vraagt om forse inspanningen van netbeheerders, bedrijven en consumenten. Bedrijven plaatsen windmolens en consumenten schaffen zonnepanelen aan. Om bijvoorbeeld de elektriciteit van wind op zee aan land te krijgen moeten netbeheerders fors investeren in kabels en hoogspanningsleidingen. De investeringen van netbeheerders worden betaald via de transporttarieven. Deze tarieven worden doorberekend aan consumenten en bedrijven. ACM ziet erop toe dat de investeringen van netbeheerders zo efficiënt mogelijk worden uitgevoerd zodat consumenten en bedrijven niet meer gaan betalen dan strikt nodig is.

Energiebesparing kan de productie van elektriciteit omlaag brengen. Hoeveel productie- en transportcapaciteit nodig is, wordt bepaald door de piekmomenten in de vraag naar stroom. Hoe lager de pieken, hoe minder productie en transportcapaciteit er nodig is. Henk Don: “Consumenten kunnen hun verbruik minderen. Maar ze kunnen ook handig stroom inkopen of opslaan in een batterij die thuis op zolder hangt. Die handige inkoop kunnen ze uitbesteden aan bedrijven of ze kunnen het zelf regelen via allerlei apps. Ik verwacht dat deze markt van innovatieve bedrijven flink zal groeien. Zij zullen tal van nieuwe diensten gaan aanbieden. Bijvoorbeeld een dienst waarbij de wasmachine vanzelf gaat draaien wanneer de elektriciteitsprijs gunstig is. Maandag wasdag behoort dan tot het verleden.”

Daarnaast zullen steeds meer (groepen) consumenten zelf stroom produceren door het plaatsen van zonnepanelen of windmolens. Ook die stroom kan opgeslagen worden en ingezet worden als de prijs hoog is. Netbeheerders moeten zich voorbereiden op heel andere patronen van vraag en aanbod. Dat geldt ook voor aanbieders van energie. Henk Don: “Dat biedt kansen voor leveranciers of bedrijven die flexibele prijzen kunnen bieden. Prijzen kunnen dan per uur wijzigen; je betaalt of ontvangt de prijs die op dat moment geldt.”