Wageningen UR en Arke werken samen aan duurzame vliegtuigbrandstoffen

Luchtvaartmaatschappij Arke en Wageningen UR (University & Resarch centre) gaan samenwerken aan de ontwikkeling van duurzame vliegtuigbrandstoffen uit algen. Microalgen bieden een groot potentieel voor de productie van duurzame biobrandstoffen, zoals biokerosine, waarop vliegtuigen in de toekomst mogelijk kunnen vliegen. Wageningen UR doet het komende halfjaar, in opdracht van Arke en met subsidie van Centre for Biobased Economy (CBBE), onderzoek naar de techno-economische haalbaarheid van op algen gebaseerde biobrandstoffen voor de luchtvaart.
De teelt van microalgen biedt belangrijke voordelen boven andere biomassa die momenteel ingezet wordt voor de productie van biobrandstoffen. Per hectare leveren microalgen een grote hoeveelheid olie, koolhydraten en eiwitten op, afhankelijk van de algensoort en kweekwijze. Bij de algenteelt kan men gebruik maken van afvalstromen zoals CO2 uit rookgas en nutriënten uit afvalwater. Bovendien kunnen algen worden gekweekt op locaties die ongeschikt zijn voor landbouw en in zeewater zodat er geen concurrentie is met voedselproductie.
Om vliegen duurzamer te maken bestaat er binnen de luchtvaartbranche grote behoefte aan de ontwikkeling van een klimaatneutraal, duurzaam alternatief voor kerosine. Arke, de airline van TUI Nederland, heeft Wageningen UR daarom opdracht gegeven de mogelijkheden van biokerosineproductie uit microalgen te verkennen. Doel van Arke is om, wanneer deze biokerosine inderdaad een techno-economisch haalbaar en concurrerend alternatief voor de huidige kerosine kan bieden, biokerosine op grote schaal te produceren en in te zetten als vliegtuigbrandstof. Casper Maasdam, directeur external affairs and development bij airline Arke: “Arke werkt hard om in 2015 de airline met de laagste CO2-uitstoot per luchtvaartpassagier per kilometer van Nederland te zijn, en een van de laagste wereldwijd. Om dit te bereiken verbeteren we vliegprocedures, vernieuwen we de vloot, proberen we zoveel mogelijk gewicht te besparen en werken we samen met Wageningen UR om duurzame vliegtuigbrandstof te ontwikkelen.” TUI Nederland heeft al sinds 1998 een strategie op het gebied van duurzaam toerisme en maatschappelijke verantwoord ondernemen. Tien jaar geleden was ROBINSON, onderdeel van TUI Nederland, de eerste touroperator wereldwijd die een bijdrage voor CO2-compensatie in de pakketprijs integreerde, in samenwerking met GreenSeat. Nu heeft ROBINSON wederom de primeur te pakken met een bijdrage voor biobrandstof. Vanaf zomer 2014 werkt ROBINSON, door een bijdrage aan zowel de GreenSeat klimaatprojecten als het AlgaePARC, aan een korte en lange termijn aanpak van het klimaatprobleem.
Het onderzoek naar de mogelijkheden die microalgen bieden voor de productie van vliegtuigbrandstoffen is uniek in Europa. In 2011 heeft Wageningen UR ‘AlgaePARC’ geopend, een faciliteit waar men specifiek onderzoek doet naar de productie van chemicaliën en brandstoffen uit microalgen. De Wageningen UR leerstoelgroep BioProcess Engineering en onderzoeksinstituut Food & Biobased Research hebben met onderzoek binnen deze faciliteit een vooraanstaande positie opgebouwd op het gebied van algenonderzoek. In AlgaePARC kweekt en oogst Wageningen UR op pilotschaal microalgen voor verdere verwerking, en wordt bekeken voor welke toepassingen microalgen gebruikt kunnen worden. Ook wordt bekeken op welke wijze en in welke omgeving men algen optimaal kan kweken en oogsten. Het Centre for Biobased Economy (CBBE), een samenwerkingsprogramma dat onderwijs, onderzoek en innovatie op het gebied van de Biobased Economy realiseert, is medefinancier van dit onderzoeksproject.
Een belangrijke uitdaging voor de rendabele productie van biobrandstoffen uit algen is dat de kosten met een factor tien of meer moeten worden verlaagd. Om deze verlaging te kunnen realiseren zijn naast technologische ontwikkelingen de winning van waardevolle nevenproducten (zoals eiwitten) uit microalgen van groot belang. Bioraffinage, een proces waarbij meerdere ingrediënten uit biomassa duurzaam benut kunnen worden, biedt hiervoor interessante mogelijkheden, die verder onderzocht moeten worden. Wageningen UR gaat ook onderzoek doen naar de economische aspecten van op algen gebaseerde biokerosine, middels benchmarking met huidige vliegtuigbrandstoffen, het opstellen en evalueren van businessmodellen en identificatie van partners voor het ontwikkelingstraject. Tot slot zal een analyse gemaakt worden van duurzaamheidsaspecten: met name CO2-besparing maar ook water- en energiegebruik. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek worden een routekaart en een programma opgesteld voor onderzoek, ontwikkeling en demonstratie van grootschalige biokerosine productie uit algen met de juiste specificaties en tegen concurrerende kosten.