Ads Top

Hoe reëel is de bouw van nieuwe kerncentrales?

Dank zij een motie van VVD en CDA tijdens de Beschouwingen staat de bouw van nieuwe kerncentrales voor Nederland weer op de agenda. Maar hoe reëel is dat?

In de jaren vijftig was kernenergie de grote belofte na de tekorten aan steenkool waar Nederland na de Tweede Wereldoorlog mee kampte. Het optimisme vond zijn hoogtepunt in de tentoonstelling Het Atoom in 1957 op Schiphol.

‘Waarlijk impressief’ vonden kranten destijds de muur van steenkool met een gewicht van 2500 kg naast een minuscuul klein metalen dopje, dat 1 gram uranium bevatte. Die éne gram was in staat dezelfde energie te leveren als 2500 kg steenkool.

In juli 1957 werd de kernenergienota gepresenteerd. De Nederlandse regering vond het wenselijk om zo spoedig mogelijk een kerncentrale in Nederland in bedrijf te nemen. Nederland maakte destijds goede kans om verhoudingsgewijs de derde atoomnatie van West-Europa te worden. Vanaf 1975 moest het nieuw te installeren elektriciteitsproductievermogen zelfs volledig uit kernreactoren dienen te bestaan. Rond 1980, zo geloofde men in de jaren vijftig, moesten kerncentrales al ongeveer de helft van de elektriciteit in Nederland gaan voorzien. Alle huidige gas- en kolencentrales zouden tegen die tijd zijn vervangen. Een kwestie van leven of dood voor ons land, meende in 1957 de directeur van het Reactor Centrum Nederland, prof. dr. J. M. W. Milatz, in een rede die hij in Aalsmeer hield voor de drie werkgeversorganisaties.

Na de vondst van het aardgas in Groningen hadden de energiebedrijven minder haast met kernenergie. Uiteindelijk zou er ook maar een volwaardige centrale komen, die van Borssele.

Het maatschappelijk verzet tegen kernenergie in de jaren zeventig en tachtig maakte aanvankelijk nauwelijks indruk op politici. Het ongeluk met de kerncentrale van Tsjernobyl in april 1986 zette alles op zijn kop. Het kabinet annuleerde alsnog zijn plannen voor nieuwe centrales. Door het aanhoudende protest van de anti-kernenergiebeweging en rapporten over de veiligheid van dit type reactor werd in 1991 ook definitief van ingebruikname van Kalkar afgezien.

Reden dat kernenergie weer terug is op de agenda is het besef van dat met enkel op wind-en zonvermogen we nooit in onze stroombehoeften kunnen voorzien.

Een nieuwe belofte is ‘groene kernenergie’. Sinds enkele jaren wordt de thoriumreactor genoemd als kansrijk onderdeel van de toekomstige energiemix. Daarbij wordt in een reactorvat een mengsel gebracht van vloeibaar thoriumfluoride opgelost in fluorzouten. Die zouten fungeren als koelvloeistof. Aan dit hete mengsel wordt een beetje uranium toegevoegd, want thorium is op zichzelf niet splijtbaar. Vervolgens treden er diverse processen op die ervoor zorgen dat de stof bij kernsplijting alsnog uiteen valt, en er dus energie vrijkomt.

Forum voor Democratie riep als eerste om deze technologie te omarmen, maar voorstanders erkennen onmiddellijk dat voor nieuwe concepten van kernenergie nog veel onderzoek nodig is. Thoriumreactoren zijn nog nergens commercieel gerealiseerd; volgens deskundigen kan dat zelfs nog wel enkele decennia duren. China claimt dat het in 2022 een testreactor in bedrijf heeft om sommige aspecten van thoriumreactoren te testen. Als alles meezit zal een complete reactor op z’n vroegst rond 2040 klaar kunnen zijn.

Een struikelblok is dat elk nieuw te bouwen kerncentrale van circa 1600 megawatt ruwweg 10 miljard kost, en pas na 2040 stroom kan leveren. Zeker 3 miljard euro moet al bij de bouw worden gereserveerd voor ontmantelingskosten op de langere termijn.

Energieprofessor Wim Turkenburg suggereerde afgelopen week in Een Vandaag dat je ook nog Small Modular Reactoren zou kunnen bouwen, ofwel een 'minikerncentrale'. Die wordt nu ontwikkeld in Oost-Azië en in Groot-Brittannië.

Enkel op wind-en zonvermogen zullen we nooit in onze stroombehoeften voorzien. Een alternatief zou kunnen zijn een Small Modular Reactor, ofwel 'minikerncentrale'. Die wordt nu ontwikkeld in Oost-Azië en in Groot-Brittannië. Maar ook de ontwikkelaars van kleinere centrales kunnen niet zonder overheidssubsidie. 

Meer lezen over de ontwikkeling van kernenergie in het boek Stroomopwaarts.  

Foto Anefo

Geen opmerkingen:

Mogelijk gemaakt door Blogger.