Integrale prijsbepaling voor gebruik internationale transportcapaciteit in Europese intraday-markten

Met de geslaagde introductie van Intraday Auctions (IDAs) wordt de prijs van elektriciteit in de intraday-markt tussen nagenoeg alle Europese landen voor het eerst gekoppeld aan de transportcapaciteit. Deze primeur, die de prijs van transportcapaciteit integreert in de intraday-handel, moet leiden tot optimale benutting van de transportcapaciteit over landsgrenzen heen.

TenneT realiseerde deze integratie in Nederland en in het gebied in Duitsland waar TenneT actief is. De integrale Europese capaciteitsplanning van internationale intraday-handel wordt verzorgd door de marktkoppeling SIDC, de Single IntraDay Coupling. Transmission System Operators (TSOs) stellen de transportcapaciteit beschikbaar op de grenzen tussen de verschillende biedzones en Nominated Energy Market Operators (NEMOs) laten er vraag en aanbod vanuit de elektriciteitsmarkten samenkomen. Deze NEMOs zijn organisaties met een mandaat om te opereren op de day-ahead- en intraday-markten in de EU.

Intraday-koppeling van markten is voor marktpartijen én TSOs een essentieel onderdeel van een efficiënte én effectieve Europese interne energiemarkt. Met het groeiende aandeel weersafhankelijke hernieuwbare energie neemt ook het belang van die koppeling tussen landen toe. Voor marktpartijen is grensoverschrijdende handel een belangrijk instrument om posities in evenwicht te houden

Op de grensoverschrijdende intraday-markt wordt elektriciteit verhandeld op de korte termijn, van 15.00 uur voor de dag van levering, tot 23.00 uur óp de dag van levering. Een noviteit in die markt is dat drie intraday-veilingen (IDAs) handelsbiedingen in Europa kunnen verzamelen en daarmee de schaarse transportcapaciteit tussen de deelnemende landen optimaal efficiënt toewijzen. In- en uitvoer – vaak gelijktijdig over verschillende grenzen van een land – beïnvloeden de beschikbare transportcapaciteit voor de internationale handel. Aan de transportcapaciteit wordt daarom een tarief gekoppeld. Schaarste van de transportcapaciteit voor elk moment van de dag – de handel vindt plaats per kwartier en per uur - komt tot uiting in de uiteindelijke prijs van de energie.

Het nieuwe IDA-marktmechanisme kan op basis van vraag en aanbod de prijs voor het gebruik van grensoverschrijdende transportcapaciteit bepalen. Dit bevordert de concurrentie bij de productie, de handel en de levering van elektriciteit. Daarvoor is een complexe methode ontwikkeld, die werkt met algoritmen en data van onder meer biedingen en transportcapaciteit van de deelnemende landen. De methode kent één gedeelde aanpak voor de prijsstelling van de transportcapaciteit tussen deelnemende biedzones.