Hoe grote bedrijven door de energietransitie worstelen met hun nieuwe rol

Promovendus Rick Bosman (DRIFT en Erasmus School of Social and Behavioral Sciences) van de Erasmus Universitr onderzocht hoe gevestigde partijen anticiperen op hun nieuwe rol tijdens de energietransitie. Hij constateert dat organisaties zich vaak in een ‘transitieruimte’ bevinden.

De energietransitie zorgt voor grote verschuivingen in de energievoorziening. Zo is een totaal andere infrastructuur nodig om over te stappen op elektrisch rijden en om huizen aardgasvrij te maken. Voor veel grote bedrijven en organisaties zet dit de bedrijfsvoering radicaal op de kop.

Bosman nam een kijkje in de keuken bij het Havenbedrijf Rotterdam, Alliander en pensioenfonds ABP. Hij was tijdens zijn promotietraject een van initiatiefnemers van ABP fossielvrij.

Bedrijven waren gewend om te opereren in een stabiele context en moeten nu op zoek naar een andere rol en naar nieuwe businessmodellen. Dit is voor veel organisaties behoorlijk spannend.

De energietransitie leidt bij die partijen vaak tot spanning en conflict. Ook bij netbeheerder Alliander (semi-overheid), waar Bosman onder meer vele gesprekken voerde met werknemers. Hij zag een organisatie die vooruitblikt, bijvoorbeeld als het gaat om het aardgasvrij maken van woonwijken, maar die ook worstelt. Om in te spelen op het toenemend aantal elektrische auto’s ging de partij ook laadpalen plaatsen. “Dit heeft tot een aantal rechtszaken geleid. Ze werden door de markt teruggefloten omdat die het als illegale concurrentie zagen. Alliander redeneerde dat wanneer de markt de laadpalen niet plaatst, dat zij dit zelf moeten oppakken.”