'Opzegboete energie kan fiks stijgen, maar veel Nederlanders weten dat niet'

Zes op de tien Nederlanders weet niet dat de opzegboete voor energie per 1 juni gaat veranderen. Dit blijkt uit een onderzoek van Independer uitgevoerd door Q&A Research. Deze boete kan namelijk flink gaan stijgen en daarmee de consument in de portemonnee raken.

De ACM (Autoriteit Consument en & Markt) heeft deze nieuwe regels opgesteld omdat energieleveranciers aangaven bij de huidige boete een te groot risico te lopen dat ze met te duur ingekochte energie blijven zitten. Op deze manier wil de ACM stimuleren dat er weer meer vaste contracten worden aangeboden. Dan heeft de consument dus weer meer te kiezen.

De opzegvergoeding, vaak ook wel aangeduid met overstapboete, mag een energieleverancier in rekening brengen wanneer de klant tussentijds een vast energiecontract opzegt om over te kunnen stappen naar een andere leverancier. De huidige leverancier mag dit in rekening brengen om de gemiste inkomsten te compenseren. Wanneer je een contract met een vaste looptijd afsluit, koopt de energieleverancier namelijk op basis van het met jou afgesproken verbruik elektriciteit en gas in. Zeg je je contract op, dan mist hij de inkomsten en vraagt daar een vergoeding voor.

Nu is de vergoeding nog een vast bedrag, met ingang van 1 juni 2023 komt daar een individuele vergoeding voor in de plaats. Met een vastgestelde formule kan de consument vooraf berekenen hoeveel hij kwijt is bij overstappen. Het is echter de taak van de energieleverancier om de definitieve opzegvergoeding te berekenen en aan de klant voor te leggen. Deze kan dus lager zijn dan nu, maar ook hoger uitvallen.

De opzegvergoeding heeft lang boven de markt gezweefd. Aanvankelijk zou hij 1 januari 2023 van kracht zijn, toen werd het 1 april en uiteindelijk is het dus 1 juni geworden. Het voordeel van de nieuwe methode is dat de consument een vergoeding op maat betaalt in plaats van een vastgesteld bedrag. Hopelijk geeft het meer rust in de markt, in de vorm van langlopende vaste contracten. De energiemaatschappij kan dan voor de langere termijn inkopen. Het biedt ze meer zekerheid wat de prijzen kan drukken.

De formule voor het berekenen van de overstapvergoeding voor stroom luidt:
(contract prijs huidige leverancier – referentietarief)  x (nog de resterende kWh binnen het lopende contract). Voor het referentietarief wordt gekeken naar het tarief dat je huidige leverancier vraagt aan klanten die op dat moment overstappen en hetzelfde product afsluiten dat jij toen hebt gekozen.

Voor gas is de formule hetzelfde, alleen kijk je dan naar het gastarief per m³ en het verbruik van gas binnen het lopende contract. Het kan je dus meer geld kosten dan de huidige boete van 50 euro voor energie en 50 voor gas, tot maximaal 250 euro bij een meerjarig contract. Maar het kan ook uiteindelijk minder zijn.
 
Stel, je hebt destijds een vast stroomcontract voor 1.600 kWh tegen een tarief van € 0,40 per kWh afgesloten. Na een half jaar heb je daarvan 750 kWh gebruikt. Je wilt tussentijds overstappen naar een andere leverancier. Je bestaande contractvorm kost bij je huidige leverancier inmiddels nog maar € 0,30 per kWh voor nieuwe contracten. De berekening van je opzegvergoeding is dan: (€ 0,40 - € 0,30) x (1600-750) = € 0,10 x 850 = € 85. Daar komen de kosten van het gascontract dan nog bij.