Europese miljoenensubsidie voor onderzoek naar de actieve locaties in katalysatoren

Prof. Frank de Groot heeft van de European Research Council (ERC) een ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro ontvangen voor zijn onderzoek naar de actieve plaatsen in katalysatoren. De ERC Advanced Grant is een prestigieuze Europese subsidie voor ervaren wetenschappers die innovatief en excellent wetenschappelijk onderzoek doen.
De Groot doet onderzoek naar de chemische binding in en rondom nanodeeltjes. Dit zijn structuren met een grootte van 1 tot 10 nanometer (een nanometer is een miljoenste millimeter) die zijn gemaakt van metalen zoals ijzer en kobalt. De nanodeeltjes worden als katalysator gebruikt om op een duurzame manier brandstoffen te maken uit bijvoorbeeld steenkool of biomassa.
“Eén van de grote problemen in katalytisch onderzoek is dat alleen een heel klein deel van de katalysator echt actief is”, legt De Groot uit. “Het doel van dit onderzoek is een techniek te ontwikkelen om deze actieve minderheid zichtbaar te maken, zonder dat het inactieve deel van de katalysator dit zicht vertroebelt. Hiertoe wordt een nieuwe röntgentechniek ontwikkeld waarbij het energieverlies van een röntgenbundel in een materiaal wordt bepaald. Deze techniek maakt het mogelijk om de gevoeligheid voor diverse chemische eigenschappen te optimaliseren, en het vertroebelende effect van de ‘zwijgende meerderheid’  ongedaan te maken.”
 De Groot is werkzaam bij de vakgroep Anorganische Chemie en Katalyse aan de Universiteit Utrecht als profileringshoogleraar Synchrotron en Theoretische Spectroscopie aan Katalytische Nanodeeltjes. Daarnaast is hij geaffilieerd hoogleraar Photon Science aan Stanford University in de Verenigde Staten. De Groot studeerde chemie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en promoveerde in 1991 cum laude in de vaste stof chemie. Hij werkte als post-doc onderzoeker bij het LURE synchrotron in Orsay, Frankrijk en als KNAW-fellow bij de Rijksuniversiteit Groningen.
In 2009 ontving de Utrechtse wetenschapper de IXAS Edward Stern Outstanding Achievement Award, de hoogste internationale onderscheiding voor een fundamentele bijdrage aan de röntgenspectroscopie. Daarnaast werd hij gehonoreerd met diverse onderzoeksubsidies, waaronder de VIDI (2001) en VICI (2006) beurzen van NWO.
De Europese Unie maakt met de ERC-Grants een substantieel budget vrij voor grensverleggend onderzoek dat is geïnitieerd door de excellente onderzoekers zelf. Deze persoonsgebonden subsidie is voor vijf jaar en wordt toegekend aan uitzonderlijke en richtingbepalende onderzoekers.