Studie naar voorspelbaar maken impact zon op energienet

Netbeheerder Liander en Wageningen University & Research (WUR) starten een onderzoek naar de impact van zonne-energie op het elektriciteitsnet. Doel is om meer inzichten te krijgen hoe we in de toekomst met de inpassing van grootschalige opwekking uit zonne-energie moeten omgaan. Het onderzoek gaat vier jaar duren en wordt medegefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Nederlandse daken kleuren steeds blauwer en zwarter door de toename van het aantal zonnepanelen en het aantal zonneweides neemt flink toe. In totaal staat er in het verzorgingsgebied van Liander momenteel meer dan 1000 megawatt aan installaties om zonne-energie op te wekken, vergelijkbaar met het vermogen van twee kolencentrales. Een scenario waar rekening mee wordt gehouden is dat de komende vijf jaar het vermogen aan zonne-energie groeit naar 6 gigawatt. Dat zijn ruim 8000 voetbalvelden vol met zonnepanelen, of 10 grote kolencentrales. 

Bij zonne-energie is er verder sprake van fluctuerende patronen: de zon schijnt niet ieder moment van de dag en de intensiteit verschilt sterk van plek tot plek. Het huidige elektriciteitsnet is oorspronkelijk niet ontworpen op de inpassing van grootschalige opwekking van zonne-energie. Het is dus van belang om slimme oplossingen te bedenken hoe deze duurzame energiebron goed kan worden ingepast, zodat de energievoorziening ook in de toekomst betrouwbaar blijft.

In het onderzoek gaan Liander en de WUR onderzoek doen naar het effect van de zon op de belasting van het energienet. Op de eerste plaats wordt geanalyseerd welke effecten bepaalde weertypes hebben op het net, dus het effect van zeer heldere of juist bewolkte dagen. Uniek aan dit onderzoek is dat grootschalige meetdata uit het elektriciteitsnet wordt gekoppeld aan de beste weermodellen die op dit moment beschikbaar zijn van het KNMI. Hiermee wordt een zelflerend model ontwikkeld om de opwekking van zonne-energie nauwkeurig te voorspellen. Ook worden gegevens over zoninstraling in Nederland gebruikt van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Uiteindelijk is het doel om tot een betrouwbaar model te komen, waarmee in de toekomst nauwkeurig kan worden voorspeld hoeveel zonne-energie er op de netten komt. WUR werkt op dit moment aan de volgende generatie weermodellen, die de vorming van individuele wolken kan simuleren. In dit onderzoek wordt ook bekeken hoeveel nauwkeuriger de voorspellingen hiermee worden. Met de uitkomsten van dit onderzoek kunnen netbeheerders de netten beter benutten en zo bijdragen aan de betrouwbaarheid van de toekomstige energievoorziening.