'Het hele Bitcoin-systeem gebruikt evenveel energie als Kroatië'

(foto: Sanne van den Ende)

Promovendus Erik Jagroep ontwikkelde een soort slimme energiemeter voor software: een dashboard dat aangeeft hoeveel energie software gebruikt en op welke punten er nog verbetering mogelijk is. De ICT-industrie is namelijk een grootverbruiker van energie, en de bewustwording daarvan groeit maar langzaam. “Tien tot vijftien procent van de energierekening van heel Amsterdam is afkomstig van datacenters”, vertelt Jagroep. “Mensen hebben echt geen idee van het energiegebruik van software. Om nog een voorbeeld te noemen: het hele Bitcoin-systeem gebruikt evenveel energie als heel Kroatië.” Jagroep promoveert op 18 september. Hij werkte in deeltijd aan zijn promotieonderzoek, naast zijn werk als consultant bij Centric.

Tot wel tweederde van het energiegebruik van computers blijkt afhankelijk te zijn van de efficiëntie van de software die erop draait, ontdekte Jagroep. Het energiegebruik van software is dus immens belangrijk, maar blijkt wel een complex probleem, en tot op heden weinig transparant. Daarom ontwikkelde hij een methode om verschillende versies en configuraties van softwareapplicaties objectief te vergelijken, door op basis van energiemetingen en performance-aspecten een resource utilization score te berekenen.

Hoe bespaar je eigenlijk op energie die software verbruikt? “In één geval konden we door het slimmer schrijven van software een energiebesparing van ruim 60% behalen”, vertelt Jagroep. “En de software werd daar ook nog sneller van. Maar meestal is het juist eerder een trade-off tussen snelheid en energieverbruik.” De wensen en eisen van de eindgebruikers van de software spelen daarbij ook een rol. “Duurzaamheid wordt steeds belangrijker. En energiezuinige software betekent dat bijvoorbeeld de batterij van je smartphone langer meegaat. Een mogelijke afweging hierbij is hoe erg mensen het vinden als de software hierdoor iets langzamer is. Dat is uiteraard wel afhankelijk van het doel van de software.”

Jagroep wilde ook graag softwareproducenten meer bewust maken van de energiegebruik van hun software. Door het energiegebruik van software te kwantificeren en presenteren met een energy profiling method bracht hij al levendige discussies over het onderwerp op gang. Het is slechts een kwestie van tijd, voorspelt hij, voordat softwareproducenten het energiegebruik in acht nemen tijdens het plannen van toekomstige ontwikkelingen. “Je ziet al dat energiegebruik van software steeds belangrijker wordt”, aldus Jagroep. “Een update van Firefox kan per vier miljoen gebruikers elk uur evenveel energie besparen als een Amerikaans huishouden in een maand gebruikt.”