Is uw woning klaar voor de warmtepomp?

De komende 30 jaar moeten 6,5 miljoen woningen gasvrij worden gemaakt. Stappen we zo snel mogelijk over op een warmtepomp? Is afwachten een optie? Of kunt u de woning ook op andere manieren verduurzamen?

Uiterlijk 2050, maar liefst veel eerder, moeten alle woningen en bedrijfsgebouwen in Nederland van het gas af. Nieuwbouwwoningen waarvoor het bouwbesluit na 1 juli van dit jaar is aangevraagd, worden al zonder gasaansluiting opgeleverd. Maar hoe zit het met bestaande woningen? Als de gebouwde omgeving in 2050 CO2-vrij moet zijn, moeten die ook allemaal aardgasvrij zijn. In de whitepaper 'Lekker warm zonder aardgas' die TNO in september publiceerde, wordt de berekening gemaakt: de komende 30 jaar moeten 7 miljoen gebouwen – 6,5 miljoen woningen en 0,5 miljoen bedrijfsgebouwen – op een andere bron van verwarming overschakelen. Ofwel: 1000 gebouwen per dag.

Een deel van de bestaande woningen kan in de toekomst aangesloten worden op een warmtenet. Nu wordt slechts 5 procent van alle woningen in Nederland op deze wijze verwarmd, maar dit percentage zal snel groeien. ‘Naar verwachting ontstaat er een grote variëteit aan warmtenetten, variërend van zeer kleine warmtenetjes in een appartementencomplex of in een huizenblok, tot grote transportnetten die een streek bedienen’, volgens de whitepaper van TNO.
De warmtepomp wordt veelvuldig genoemd als alternatief voor de rest van de gebouwen. Een warmtepomp werkt eigenlijk als een omgekeerde koelkast. Met behulp van de warmte die het systeem uit de lucht, water of bodem haalt, wordt vloeistof in het apparaat verdampt tot gas. De pomp perst dit gas samen zodat de temperatuur stijgt. Zo ontstaat warmte om het huis of water te verwarmen. Afhankelijk van de bron- en afgiftetemperatuur kan een warmtepomp hiermee van 1 kWh elektriciteit meestal 3–5 kWh warmte maken.

Een warmtepomp kan als zelfstandig systeem worden ingezet of in combinatie met een hr-ketel worden gebruikt (een hybride systeem). Omdat beide soorten warmtepompen elektriciteit gebruiken, is de CO2-uitstoot lager dan die van een cv-systeem met hr-ketel. Deze reductie is alleen honderd procent groen wanneer de warmtepomp de enige bron van verwarming is en er gebruik wordt gemaakt van groene stroom.

Sommige systemen kunnen naast verwarmen ook koelen. Dat zorgt voor extra comfort tijdens warme zomers. En in het kader van de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE) kunnen woningbezitters die dit jaar een warmtepomp aanschaffen, rekenen op een tegemoetkoming van 1000 tot 2500 euro, afhankelijk van het gekozen systeem.