'Kabinetsplannen voor klimaat en groene groei zijn niet duidelijk genoeg'

Voor de technieksector zijn de Miljoenennota en het regeerprogramma van het kabinet-Schoof niet concreet genoeg. ‘Het kabinet kiest voor groene groei en houdt vast aan de klimaatdoelstellingen. Dat is de juiste koers naar een duurzame en circulaire economie’, zegt voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland. ‘Tegelijkertijd schrapt het kabinet de salderingsregeling voor zonnepanelen én de verplichting om vanaf 2026 bij vervanging van de cv-ketel een hybride warmtepomp te nemen. Wat daarvoor in de plaats komt, blijft onduidelijk.’

Techniek Nederland heeft waardering voor het uitgangspunt van het kabinet om groene groei te realiseren en de klimaatdoelstellingen te handhaven. Tegelijkertijd treft de ondernemersorganisatie in het regeerprogramma en de Miljoenennota op dit gebied te weinig concrete plannen aan. Terpstra: ‘Door duurzame energie te stimuleren, versterken we het verdienvermogen van ons land en de bestaanszekerheid van mensen. Bovendien geven we een impuls aan onze eigen maakindustrie en maken we ons minder afhankelijk van onbetrouwbare buitenlandse energieleveranciers. Techniek Nederland heeft concrete ideeën om de vaart energietransitie te versnellen en de klimaatdoelen binnen bereik te houden. Daarover willen we graag in gesprek met het kabinet.’

Deze zomer kondigden de formerende partijen aan dat de salderingsregeling in 2027 verdwijnt. Installateurs van zonnepanelen zitten sindsdien in zwaar weer. Terpstra: ‘Voor consumenten én installateurs was het beter geweest om de salderingsregeling geleidelijk af te schaffen. Techniek Nederland vindt dat volstrekt onduidelijk is welk perspectief het kabinet de sector gaat bieden. Daar is dringend behoefte aan.’ De brancheorganisatie vindt dat het kabinet nu in ieder geval met concrete stimuleringsvoorstellen zou moeten komen om opgewekte zonnestroom zelf te gebruiken en zo min mogelijk terug te leveren aan het net. Dat kan bijvoorbeeld met behulp van een zonnestroomboiler, een slimme thuisbatterij of de accu van de elektrische auto.

Techniek Nederland vindt het een gemiste kans dat circulariteit in de plannen van het kabinet nauwelijks voorkomt. Volgens Terpstra liggen de mogelijkheden voor het oprapen: ‘Als we méér elektronica en witgoed repareren, refurbishen en hergebruiken zetten we een flinke stap richting een circulaire economie. Zo dringen we de CO2-uitstoot terug, we hebben minder kostbare metalen nodig en we putten de aarde minder uit. Het kabinet moet uitdragen dat repareren en hergebruik de norm zouden moeten zijn.’

Er is een tekort van 30.000 technische vakmensen in de technieksector. Daarom is Techniek Nederland tevreden met het voornemen van het kabinet om méér vakmensen op te leiden voor de energietransitie en te streven naar méér zij-instromers en vrouwen in de techniek. Ook over het kabinetsplan om arbeidsbesparende innovaties te stimuleren, is de brancheorganisatie positief. Terpstra: ‘Met AI, robots, industriële productie en verregaande digitalisering kunnen we méér doen met hetzelfde aantal mensen.’ Verder streeft het kabinet naar een gerichter arbeidsmigratiebeleid. De technieksector ziet dat als een hoopvol signaal; Techniek Nederland pleit ervoor dat het makkelijker wordt om tijdelijk technici van buiten Europa aan te trekken.