Hoe de Baltische synchronisatie de energiezekerheid van Europa versterkt

Estland, Letland en Litouwen vieren de succesvolle synchronisatie van hun elektriciteitsnetten met het Europese continentale Europese netwerk (CEN). Op de Dag van de Energieonafhankelijkheid van de Baltische staten hebben de drie Baltische staten op 9 februari 2025 gebroken met een erfenis van hun Sovjetverleden, de synchronisatie van hun elektriciteitsnetten met Rusland en Wit-Rusland.

Tegelijkertijd hebben Estland, Letland en Litouwen hun elektriciteitsnetten losgekoppeld van het door Rusland gecontroleerde BRELL-energiesysteem. Dit garandeert meer energieonafhankelijkheid voor de drie Baltische staten, vermindert hun afhankelijkheid van Russische elektriciteitsimport en versterkt de (energie)zekerheid in de bredere regio.

De Europese Commissie heeft samen met de regeringen van Estland, Letland, Litouwen en Polen een belangrijke rol gespeeld bij het versnellen van dit megaproject. Het synchronisatie-initiatief heeft aanzienlijke steun ontvangen van de Connecting Europe Facility (CEF) van de EU, die sinds 2014 meer dan 1,2 miljard euro aan subsidies heeft ontvangen.

Estland, Letland en Litouwen schakelen in een ongekend tempo over op hernieuwbare energiebronnen. In 2018 haalden ze meer dan 60 procent van hun elektriciteit uit fossiele brandstoffen. Nu, minder dan tien jaar later, halen ze 72 procent daarvan uit hernieuwbare energiebronnen. Wind genereert 28 procent van alle elektriciteit die ze verbruiken.