‘Met kosten verdeeld over de hele keten wordt de energietransitie betaalbaarder’

De Nederlandse energietransitie dreigt volgens Ørsted vast te lopen omdat de vraag naar groene stroom achterblijft bij het aanbod. Daarom pleit de duurzame energieleverancier voor stevige regie en beleid met kosten verdeeld over de gehele keten. Zodat de weg vrij ligt voor de verdere uitrol van wind op zee.

De energietransitie in Nederland staat op een cruciaal keerpunt. Eén van de grootste obstakels is volgens directeur Ruben Dijkstra van Ørsted Benelux de prijs van elektriciteit. 'Zoals voormalig ECB-President Mario Draghi onlangs opmerkte, is dat essentieel voor het concurrentievermogen van Europa. De energieprijzen moeten laag genoeg zijn om elektrificatie van de industrie aantrekkelijk te maken, maar ook hoog genoeg om investeringen rendabel te houden. Deze balans ontbreekt momenteel, wat bedrijven ervan weerhoudt om te investeren. Dit leidt tot stagnatie in zowel de vraag als het aanbod van groene energie.'

Stimulering van de vraag naar duurzame energie is erg onderbelicht volgens Dijkstra, maar essentieel in deze fase. 'Als deze vraag niet meegroeit met het aanbod, dreigt de transitie vast te lopen. Het aanjagen van de vraag kan door markten voor groene eindproducten te creëren, zoals groen staal in auto’s of groene kunstmest in landbouwgewassen. Eindgebruikers gaan dan ook meebetalen waardoor de kosten van de transitie over de gehele keten worden verdeeld. Hierdoor wordt de energietransitie betaalbaarder en minder afhankelijk van subsidies.'

Europees en nationaal beleid moet zich dus richten op het waarderen en stimuleren van groene producten. Dat kan door het ontwikkelen van productstandaarden, certificering en inzetten van de aanbestedingskracht van de overheid.

Hoewel structurele veranderingen nodig zijn, blijft ook kortetermijnbeleid essentieel om de Nederlandse concurrentiepositie te versterken. 'Met name de nettarieven voor elektriciteitstransport moeten omlaag om elektrificatie aantrekkelijker te maken. We moeten de kosten van de uitbreiding van het elektriciteitsnet socialiseren, aangezien dit in het belang is van zowel de maatschappij als de industrie.' Voor technologieën zoals elektrolysers, die flexibiliteit aan het systeem bieden, pleit Dijkstra voor een apart nettarief.