De mogelijkheden en onmogelijkheden van batterijen bij stroomuitval

De recente stroomuitval vanuit Spanje en Portugal roept vragen op over de stabiliteit van het elektriciteitsnet, ook in Nederland. In verschillende artikelen wordt verwezen naar de inzet van energieopslag, specifiek naar batterijen, als mogelijke oplossing om stroomuitval te voorkomen.

Los van de specifieke situatie van de stroomuitval in Spanje en Portugal – waarvan de oorzaak op dit moment nog onderzocht wordt –  vormt de kans op stroomuitval een steeds groter risico. In dit artikel zetten we uiteen welke rol batterijen wel en (nog) niet kunnen spelen om stroomuitval in Nederland te voorkomen.

De kans op een grootschalige stroomuitval zou zich volgens TenneT ook in Nederland kunnen voordoen. Dit heeft onder andere te maken met de transitie naar een volledig duurzaam energiesysteem. Het toekomstige systeem vraagt om nieuwe en andere schokdempers om het net stabiel te houden. Tennet verwacht dat in de periode na 2030 de leveringszekerheidsnorm, die uitzonderlijk hoog is in Nederland met een betrouwbaarheid van 99,9996%, in gevaar kan komen. Dit onderzoekt TenneT jaarlijks via de Monitoringsrapportage Leveringszekerheid. Flexibel vermogen – zoals batterijen – zal een belangrijke rol kunnen spelen om de leveringszekerheid te waarborgen. Alhoewel TenneT geen uitspraken doet over hoeveel batterijen daarvoor noodzakelijk zijn, volgen zij in de Monitoringsrapportage nadrukkelijk de ontwikkeling van de hoeveelheid batterijvermogen om daarmee de consequenties voor de leveringszekerheidsnorm te meten. Daarmee worden batterijen gezien als een van de belangrijke opties om op korte termijn de leveringszekerheid te bewaken en daarmee het elektriciteitssysteem overeind te houden.

Batterijen kunnen op twee manieren een belangrijke rol spelen bij stroomuitval. Batterijen kunnen enerzijds de kans op stroomuitval voorkomen door netstabilisatiediensten en anderzijds, als stroomtuitval toch optreedt, kunnen ze bijdragen aan een snelle herstart van het systeem.

Door op de juiste momenten op de juiste locatie energie op te slaan of terug te leveren wanneer er sprake is van een onverwachte piekvraag naar elektriciteit of juist bij een onverwachte aanboddaling van elektriciteit kunnen batterijen op milliseconden nauwkeurig het systeem in balans houden. Dit voorkomt storingen op lokaal niveau die via een domino-effect kunnen leiden tot problemen op regionaal en zelfs op nationaal niveau.