Uitkomsten onderzoek over betaalbaarheid energiesysteem naar Tweede Kamer

Vorige week is het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) over de financiering van de elektriciteitsinfrastructuur naar de kamer gestuurd. Dit rapport met de titel 'Schakelen voor de toekomst' brengt in kaart hoe de bekostiging van de elektriciteitsinfrastructuur verbeterd kan worden en welke oplossingen er zijn om een betaalbaar en robuust energiesysteem te realiseren. Het rapport, uitgevoerd door meerdere ministeries, biedt waardevolle inzichten voor de politieke keuzes richting de voorjaarsnota die gepland staat op 25 april.

Het elektriciteitsnet moet snel worden verzwaard en uitgebreid om de groeiende elektrificatie en energietransitie mogelijk te maken. Alleen zo lossen we uiteindelijk netcongestie op, ondersteunen we de economische groei en versnelt de verduurzaming van de industrie.

Duidelijk is ook dat de investeringen die hiervoor nodig zijn, impact hebben op de nettarieven en daarmee drukken op de hoogte van de hele energierekening. Omdat de energierekening uit drie hoofdcomponenten bestaat – energiekosten, nettarieven en belastingen & heffingen - is het wenselijk naar oplossingen te kijken die de totale energierekening betaalbaar houden. Voor zowel bedrijven als huishoudens.

In de ‘betaalbaarheidsladder netkosten’ hebben alle netbeheerders in reactie op het IBO oplossingen aangedragen om structureel de druk op de energierekening te verlagen. Lees er meer over in dit nieuwsbericht van Netbeheer Nederland. 

Holland Solar, NedZero en Energy Storage NL (ESNL) zien veel kansen om de hogere kosten voor de netinfrastructuur te drukken door het net beter te benutten. Door energieproductie en -gebruik dichter bij elkaar te brengen via vraagsturing, opslag en conversie kunnen de totale kosten zoals opgenomen in het rapport aanzienlijk lager worden.

Tenslotte moet scherp worden gelet op waar de genoemde kosten gaan landen. Als te veel kosten bij de markt gelegd worden dan werkt dit remmend op de energietransitie en wordt de betaalbaarheid van de energierekening vertraagd en verder negatief beïnvloed.

Te veel kosten bij producenten leggen werkt namelijk kostenverhogend voor het totale energiesysteem, doordat de hogere kosten en risico’s voor marktpartijen tot hogere financieringskosten leiden. Directe gevolgen hiervan zijn hogere elektriciteitsprijzen en dus hogere energierekeningen voor huishoudens en bedrijven. Het uitspreiden van de tijdelijk hoge netwerkkosten over meerdere jaren, doordat de overheid garant staat voor leningen van netbeheerders of (net als in Duitsland, Frankrijk en België) meer meebetaalt aan de netwerkkosten, is maatschappelijk gezien ook een beter alternatief.