AI: sleutel tot energiezekerheid in de windsector

Artificial intelligence (AI) is niet langer een hype, maar een technologie met grote impact op de energietransitie en onze energiezekerheid. Van onderhoud tot netintegratie en veiligheid: AI kan een sleutelrol spelen in het slimmer, sneller en veiliger maken van windparken. De potentie wordt echter nog onvoldoende benut.

Volgens het 10 april verschenen IEA-rapport: 'Energy & AI' blijft het gebruik van AI in de energiesector, en ook in de windindustrie, achter op andere sectoren. Dat is zorgwekkend, want AI biedt concrete oplossingen voor urgente uitdagingen rond netcapaciteit, onderhoud en veiligheid, waarschuwt de IEA. Ook in Nederland is het tijd voor actie. In dit artikel geven we een aantal concrete aanbevelingen voor beleidsmakers en belanghebbenden ondersteund door experts uit binnen- en buitenland. [Noot van de redactie: dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met ChatGPT- Open AI.]

AI wordt steeds vaker ingezet om de prestaties van windturbines te optimaliseren. Door real-time data-analyse op basis van sensoren in turbines, kunnen algoritmes slijtage herkennen voordat die leidt tot storingen. Dit maakt voorspellend onderhoud mogelijk en vermindert ongeplande stilstand. Het rapport wijst erop dat dit niet alleen de beschikbaarheid verhoogt, maar ook de levensduur van installaties verlengt.

AI helpt operators bovendien om hun onderhoudsstrategie continu bij te stellen op basis van veranderende omstandigheden, bijvoorbeeld extreme weersomstandigheden.

Een van de uitdagingen van windenergie is de variabele opbrengst. AI biedt hierin volgens het IEA veelbelovende oplossingen. Met verbeterde weersvoorspellingen en real-time aansturing kan het opwekprofiel van windparken nauwkeuriger worden ingeschat. Dit helpt netbeheerders bij het balanceren van vraag en aanbod, en vermindert het risico op curtailment. Ook kan AI bijdragen aan een betere inzet van opslag- en regelbare capaciteit.

Daarnaast laat het rapport zien dat AI bestaande netwerken slimmer kan benutten. AI-gestuurde foutdetectie verkort storingen met 30 tot 50 procent.