ACM: duidelijke keuzes nodig voor de toekomst van elektriciteitssysteem

Nederland heeft momenteel een van de meest betrouwbare elektriciteitssystemen ter wereld. Tot nu toe is er altijd voldoende aanbod om op alle momenten aan de elektriciteitsvraag te voldoen. Om te zorgen dat Nederland de klimaatdoelen haalt, wordt er steeds meer elektriciteit opgewekt met wind en zon. Omdat wind en zon niet altijd voldoende beschikbaar zijn moeten er op die momenten andere duurzame bronnen beschikbaar zijn. Daarom moeten er weloverwogen keuzes gemaakt worden voor de toekomst van ons elektriciteitssysteem. Dat stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in een vandaag gepubliceerde notitie over voorzieningszekerheid van elektriciteit.

Het is niet de verwachting dat Nederland binnenkort ‘zonder stroom’ zal komen te zitten, maar het is wel nodig om een maatschappelijk debat te voeren over het gewenste niveau van voorzieningszekerheid. Moet er altijd voldoende elektriciteit beschikbaar zijn om op elk moment van de dag elektrische auto’s op te laden? Vinden we acceptabel dat bedrijven of zelfs huishoudens een paar keer per jaar een uur zonder stroom zitten? En wat zijn we bereid om te betalen om tijdelijke tekorten te voorkomen?

Manon Leijten, bestuurslid van de ACM: 'De grote veranderingen in ons energiesysteem roepen de vraag op welk niveau van voorzieningszekerheid we als samenleving willen, hoe we dat organiseren, en wat we daarvoor willen betalen. De ACM levert met deze notitie een bijdrage aan deze discussie.'

Er zijn verschillende oplossingen mogelijk om de stroomvoorziening betrouwbaar te houden. Een belangrijke rol is weggelegd voor flexibiliteit in het systeem. Dit kan bijvoorbeeld door energieopslag of door met bedrijven die veel stroom gebruiken af te spreken dat zij hun gebruik zullen aanpassen als dat nodig is. Deze flexibiliteit is niet alleen belangrijk voor de voorzieningszekerheid, maar helpt ook bij het oplossen van netcongestie.

Naast het zorgen voor meer flexibiliteit kan Nederland ook kiezen voor een capaciteitsmechanisme waarbij energieproducenten, opslagbedrijven of flexibele afnemers vooraf betaald krijgen om capaciteit beschikbaar te houden. In een aantal andere Europese landen bestaat een dergelijk mechanisme al. Dit geeft meer zekerheid, maar kost ook geld dat uiteindelijk door alle stroomgebruikers moet worden opgebracht. De ACM benadrukt dat een capaciteitsmechanisme voor- en nadelen heeft en daarom zorgvuldig moet worden overwogen.