Zienswijze provincie en gemeenten tegen kerncentrales

De provincie Groningen en de gemeenten Eemsdelta en Het Hogeland hebben een zienswijze (officiële reactie) ingediend op het onderzoek van het Rijk naar plekken voor twee nieuwe kerncentrales. Ze reageren op een document dat nu ter inzage ligt: de Notitie Reikwijdte en Detailniveau.

De provincie en de gemeenten vinden dat de minister zich aan de eerdere toezegging moet houden en handelen naar de wens van de Tweede Kamer; daar zijn drie moties aangenomen tegen een kerncentrale in Groningen. 

De boodschap is eendrachtig: 'De aardbevingen en zorgen over veiligheid zijn genoeg reden om Groningen te sparen.'

In de zienswijze vragen de provincie en de gemeenten om de Eemshaven helemaal te schrappen als mogelijke locatie. Door de uitspraken van de minister en de Tweede Kamer lijkt het uitgesloten dat de Eemshaven wordt gekozen. Volgens hen heeft het geen zin om deze plek mee te nemen in een Milieustudie - Milieu Effect Rapportage (MER) -, als duidelijk is dat er toch geen kerncentrale komt.

In april stuurde de provincie een brief naar minister Hermans (Klimaat en Groene Groei). Daarin stond, met juridische argumenten, dat Groningen niet als locatie moet worden meegenomen.

Het vorige kabinet besloot om twee nieuwe kerncentrales te bouwen in Nederland. Sinds februari 2024 wordt onderzocht waar deze centrales kunnen komen. In november 2024 zei minister Hermans dat ze ook de Eemshaven wil meenemen in dat onderzoek. Het onderzoek moet duidelijk maken wat de beste plek is voor de bouw.

Het plan voor dit onderzoek staat in de concept-Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Dit is een eerste stap in het proces om een geschikte locatie te vinden. Het gaat om zeven plekken in vier gebieden: het Sloegebied bij Borssele, Terneuzen, de Maasvlakte en de Eemshaven.

Meer zonnepanelen, toch minder uitvallende omvormers

Fluvius zet zijn inspanningen verder om uitvallende omvormers van zonnepanelen te vermijden, en met succes. Dat bewijst de verdere afname van het aantal openstaande klachten. Aan de vooravond van een hopelijk zonnige zomer, analyseerde de netbeheerder op basis van geanonimiseerde data uit een miljoen digitale meters welke aansluitingen dreigen last te krijgen van dit fenomeen. De netwerkchecker, een handige online tool om na te gaan of je risico loopt op een uitvallende omvormer, kreeg bovendien een make-over. Klanten kunnen nog makkelijker en accurater nagaan of ze risico lopen.

Uitvallende omvormers van zonnepanelen zorgden de afgelopen jaren regelmatig voor kortstondige problemen bij een klein deel van de één miljoen zonnepaneeleigenaars. Op momenten dat er veel zon en dus veel eigen productie, maar weinig verbruik is, kan het gebeuren dat er tijdelijk en heel lokaal een te hoge spanning op het elektriciteitsnet dreigt te komen. Dan vallen de omvormers van de zonnepaneelinstallaties uit, om zowel het elektriciteitsnet als de elektrische installatie in huis te beschermen. In 2023 werden 5042 klachten gemeld die gelinkt waren aan dat soort situaties. Om die problemen structureel aan te pakken, versterkte Fluvius vorig jaar zijn actieplan met nieuwe maatregelen: Uitvallende omvormers van zonnepanelen: Fluvius versterkt actieplan.

Dankzij het gerichte actieplan kon de netbeheerder het aantal klachten halveren. (Minder klachten over uitvallende omvormers door actieplan Fluvius)  Naast structurele werken aan het elektriciteitsnet en het bijplaatsen van cabines, zoals voorzien in het tienjarig investeringsplan (Fluvius stuurt Investeringsplan bij door sterkere elektrificatie bedrijven) van de netbeheerder, werkte die ook kortetermijnoplossingen uit. Zo gebruikt Fluvius sinds vorig jaar een dikker bovengronds kabeltype dat de hogere pieken op het elektriciteitsnet beter aankan. En dankzij de data uit de digitale meter kan het netbedrijf aankomende spanningsproblemen proactief detecteren en verhelpen.

Die gerichte investeringen vertalen zich dit voorjaar opnieuw in een daling van de klachten over uitvallende omvormers. In de periode van januari tot en met mei van dit jaar ontving Fluvius 5 procent minder klachten dan in dezelfde tijdsspanne vorig jaar (1 255 tegenover 1 321) ondanks het zonnigere voorjaar en 8,5 procent meer zonnepaneelinstallaties die het voorbije jaar op het elektriciteitsnet werden aangesloten. Na een halvering van de klachten vorig jaar, zet de dalende trend zich dus duidelijk verder.

Windpark Karolinapolder: aanpassing van afspraken voor inwoners Dinteloord

In Dinteloord zijn 4 bestaande windmolens vervangen door nieuwe varianten. De provincie Noord-Brabant en RWE hebben afspraken gemaakt over wat het nieuwe windpark de omgeving oplevert. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Overeenkomst Sociale Randvoorwaarden (OSR). 

Door nieuwe inzichten uit onder andere het participatietraject met inwoners van Dinteloord zijn er wijzigingen nodig in die overeenkomst. Die wijzigingen zorgen ervoor dat inwoners van Dinteloord meer zeggenschap hebben over de besteding van het geld en dat de mogelijkheden voor besteding zijn verruimd.

In de oorspronkelijke OSR stond dat het aan de provincie Noord-Brabant was om te bepalen waar de opbrengsten uit het windpark aan worden uitgegeven. In de nieuwe overeenkomst staat dat het geld ‘voor en door Dinteloord’ is. Inwoners bepalen daarom – binnen de kaders – hoe het geld besteed wordt. Bovendien komt er een hoger bedrag ter beschikking voor de inwoners van Dinteloord. Dit komt omdat het vermogen van de windturbines groter is dan waar eerder vanuit gegaan is. De windturbines wekken dus meer energie op en brengen daardoor meer geld op.

Voor de opbrengsten uit het windpark zijn er drie financiële regelingen: De Burenregeling, een energietransitiefonds en een landschapsfonds.

1. Burenregeling
Ruim 30 directe buren van het windpark kunnen gebruik maken van de Burenregeling. In de oorspronkelijke OSR stond dat het geld uit de Burenregeling uitsluitend besteed kon worden aan bijvoorbeeld het aanbrengen van isolatie, het aanleggen van zonnepalen of installatie van een warmtepomp. Nu kunnen inwoners zelf bepalen waar het geld naartoe gaat. In overleg met de buren wordt bepaald op welke manier het geld, gedurende de levensduur van het windpark, onder de buren kan worden verdeeld.

2. Energietransitiefonds
Met het energietransitiefonds kunnen alle inwoners van Dinteloord ondersteund worden bij de energietransitie. In de oorspronkelijke OSR stond dat dit geld alleen gebruikt kon worden voor het nemen van energiebesparende maatregelen voor individuele woningen. Uit de start van het participatietraject met inwoners bleek dat zij het geld ook graag kunnen inzetten om gebouwen, zoals bijvoorbeeld maatschappelijk vastgoed te verduurzamen. Dat wordt nu mogelijk in de nieuwe OSR.

3. Landschapsfonds
Het landschapsfonds wordt gebruikt voor het verbeteren van het landschap in de buurt van het windpark. Met de nieuwe OSR krijgen inwoners van Dinteloord zelf lokaal meer zeggenschap en beheer over dit fonds. Eerder lag deze rol vooral bij de provincie Noord-Brabant. Hoe de uitvoering er precies uit zal zien, wordt duidelijk in het lopende participatietraject met de werkgroep.

Driekwart van de Nederlanders ervaart obstakels bij verduurzaming van hun huis

Maar liefst 88 procent van de Nederlanders neemt actief maatregelen om hun energieverbruik te verlagen. Toch loopt 73 procent van de Nederlanders tegen obstakels aan bij verdere verduurzaming. Vooral hoge kosten, lange terugverdientijden en onduidelijkheid over effectiviteit zorgen voor terughoudendheid. Hoewel kostenbesparing de belangrijkste motivatie is, voelt minder dan de helft zich goed geïnformeerd over de financiële voordelen. Dat blijkt uit onderzoek van DPG Media en Panel Inzicht.

Zonnepanelen (48%), slimme thermostaten (45%) en inductiekookplaten (44%) zijn de populairste maatregelen die Nederlanders nemen om hun energieverbruik te beperken. De belangrijkste motivatie hiervoor is kostenbesparing (69%). Daarnaast wil ruim een derde milieubewuster leven en overweegt 14 procent zelfs volledige zelfvoorziening. Slechts 12 procent neemt geen energiebesparende maatregelen.

Ondanks de grote bereidheid om te verduurzamen, ervaren veel Nederlanders obstakels als het gaat om het nemen van energiebesparende maatregelen. De drie meest genoemde belemmeringen zijn de hoge initiële kosten, een lange terugverdientijd en twijfel over de daadwerkelijke effectiviteit van producten. Ook blijkt uit het onderzoek dat de kennis over regelingen en voorwaarden beperkt is. Zo weet slechts een op de vijf Nederlanders precies hoe de salderingsregeling voor zonnepanelen werkt.

Slechts 47 procent van de ondervraagden voelt zich goed geïnformeerd over de financiële voordelen van energiebesparende maatregelen. Een derde (36%) is hierin neutraal, terwijl 14 procent zich slecht geïnformeerd voelt. Daarnaast heeft bijna een kwart (23%) behoefte aan meer inzicht in het eigen energieverbruik en de impact op het milieu – vooral jongeren. De helft van de respondenten staat bovendien open voor verduurzamingstips van hun energieleverancier. Extra diensten zoals energieadvies of begeleiding bij duurzame woningaanpassingen worden ook als waardevol ervaren.

Onderzoek: gros van consumenten verbruikt pas minder stroom als het geld oplevert

Consumenten worden steeds meer aangespoord om tijdens piekuren minder stroom te gebruiken. Het succes daarvan hangt af van hun motivatie om hun gedrag aan te passen. Bijna twee op de drie Nederlanders (63,8%) is bereid om buiten piekuren stroom te verbruiken als ze daarvoor minder hoeven te betalen. Minder dan de helft (46,8%) zou dit doen om het stroomnet te ontlasten. Dit blijkt uit onderzoek van energieleverancier Tibber naar de motivatie van consumenten om hun stroomverbruik aan te passen.

De recente overheidscampagne roept Nederlanders op om tussen 16.00 en 21.00 uur geen stroomslurpers zoals wasmachines, drogers en vaatwassers te gebruiken om het overvolle stroomnet te ontlasten. Maar het onderzoek van Tibber laat zien dat zonder financiële voordelen deze oproep weinig effect heeft.

Tijdens uren met een negatieve stroomprijs verbruiken klanten gemiddeld 3 kWh extra, wat neerkomt op bijna 50 procent meer stroom dan normaal.

Recent onderzoek van CE Delft en Motivaction voor het ministerie van Klimaat en Groene Groei laat een opvallend kennistekort onder Nederlandse consumenten zien. Meer dan de helft van de Nederlanders (57%) heeft geen idee wat ze aan energie verbruiken, en maar liefst 36 procent weet niet wat het verschil is tussen een vast en variabel elektriciteitscontract. 

Greenchoice benoemt Meltem Klaassen tot Chief Financial Officer

Meltem Klaassen is gestart als Chief Financial Officer (CFO) bij Greenchoice. De verbreding en verdieping van de Raad van Bestuur van twee naar vier leden is een direct gevolg van de strategische koerswijziging van Greenchoice, waarbij klanten met een integraal aanbod van energieoplossingen worden geholpen. 

Nu de Raad van Bestuur compleet is, kan deze met nog meer focus en aandacht bouwen aan de gezamenlijke missie: een energietransitie die niet alleen vóór maar ook ván iedereen is.

In maart van dit jaar is de structuurwijziging van de RvB in werking getreden. Op 15 maart is Bas Wouwenaar gestart als CIO. Martin van Sleeuwen, die ruim tien jaar de rol van CFO had, vervult vanaf 4 juni de rol van Chief Commercial Officer (CCO). Coen de Ruiter blijft in zijn rol als CEO van de energieleverancier. 

Eerste elektrische veegwagens maken hun debuut

Voortaan gaan de eerste elektrische veegwagens de weg op in Amsterdam. Van de 89 die door de gemeente zijn besteld zijn de eerste binnen.

De reinigers Osman Kilic en Barhdad Bouchlarham hebben de eerste elektrische veegwagen van Amsterdam samen met wethouder Hester van Buren (Afval en reiniging) officieel in gebruik genomen.

De rest van de 89 uitstootvrije veegwagens gaan de komende jaren de Amsterdamse straten op. Daarvoor legt de gemeente op dit moment oplaadpunten op de werven aan. De huidige veegwagensrijden op HVO100. Dat is een schonere biodiesel die 90 procent minder uitstoot dan normale diesel, maar nog niet helemaal uitstootvrij is. 

De nieuwe elektrische veegwagens stoten helemaal geen schadelijke stoffen uit. Een mooie verbetering.

De medewerkers van de reiniging hebben een training gevolgd om de elektrische veegwagens te bedienen. Deze werken net even anders. Ze hebben geleerd hoe ze de machine zo kunnen instellen dat deze zo min mogelijk stroom gebruikt. Ook de planning vergt extra aandacht omdat het opladen van de accu 6 uur duurt. Eenmaal opgeladen gaan de accu's een volledige dagdienst mee. De eerste ervaringen van collega's zijn positief.

Twee pilots met Smart Energy Hubs gestart in Flevoland

In Almere en Zeewolde worden twee Smart Energy Hubs ontwikkeld als onderdeel van een pilot. Deze hubs bieden een innovatieve oplossing voor netcongestie en dragen bij aan de energietransitie op bedrijventerreinen.

Op de bedrijventerreinen Trekkersveld en Horsterparc werken 17 bedrijven samen in de coöperatie ECHT. Deze coöperatie praat nu met netbeheerder Liander over één gezamenlijk contract. Dat contract wordt binnenkort ondertekend. In het najaar moet het systeem klaar zijn om energie te regelen, zodat de bedrijven echt stroom met elkaar kunnen delen.

Het initiatief wordt ondersteund door gemeente Zeewolde en heeft gebruikgemaakt van de provinciale subsidie 'Oplossingen Netcongestie'. In 2024 werd de Green Deal van het project ondertekend.

Op bedrijventerrein De Vaart in Almere is een vergelijkbare pilot gestart. Ondernemers delen daar hun energieverbruik via één gezamenlijk systeem. Zo kunnen ze binnen de grenzen van het bestaande stroomnet blijven en toch doorgroeien. De pilot laat zien hoe lokaal samenwerken loont. Samen met gemeente Almere ondersteunen wij de pilot. 

Beide projecten laten zien hoe samenwerking tussen ondernemers, overheden en netbeheerders kan bijdragen aan een toekomstbestendig energiesysteem in Flevoland.

Aantal uren met een negatieve stroomprijs explodeert

In vijf jaar tijd is het aantal uren met een negatieve stroomprijs vervijfvoudigd. Dat blijkt uit berekeningen van Independer over de eerste zes maanden van 2025. Tot dusver kende dit jaar 359 negatieve uren. Dat is een forse stijging vergeleken met 2020. Toen waren er slechts 66 negatieve uren over het eerste half jaar. Als je met zonnepanelen dan meer opwekt dan gebruikt, kan het zijn dat je moet betalen.
 
Independer concludeert op basis van marktdata dat het aantal uren met een negatieve stroomprijs over de eerste zes maanden van 2025 ruim vijf keer hoger is dan over dezelfde periode in 2020. Dit jaar staat de teller al op 359 negatieve uren. Vijf jaar geleden waren dat er nog maar 66.
 
Uit cijfers van Netbeheer Nederland blijkt dat het aantal huishoudens met zonnepanelen op dit moment drie miljoen bedraagt. Dat is een forse stijging ten opzichte van 2020. Toen ging het nog om minder dan anderhalf miljoen huishoudens. Daarnaast worden zonnepanelen alsmaar beter en efficiënter waardoor de stroomproductie per paneel steeds hoger wordt.
 
Profiteren van negatieve stroomprijzen kan alleen wanneer je een dynamisch energiecontract hebt en zelf stroom opwekt met zonnepanelen. Dat komt omdat je bij een vast of variabel contract een vooraf vastgestelde prijs betaalt. Bij een dynamisch contract verschillen de prijzen ieder uur voor stroom. Dat komt doordat deze gekoppeld zijn aan de actuele marktprijzen.
 
Echt verdienen aan negatieve stroom komt volgens Holstvoogd van Independer nauwelijks voor. Daarvoor moet de stroomprijs ruim onder de 14 cent komen te liggen. Dat komt onder andere door stroombelasting en vergoedingen die men aan de leverancier betaalt. Eerder dit jaar kwam de prijs zelfs tot min 28 cent. Dat is een goed moment om veel stroom te verbruiken als je een dynamisch contract hebt.
 
Wanneer je bij negatieve uren weinig of geen stroom verbruikt, maar wel opwekt met zonnepanelen kan het zijn dat je moet betalen voor je eigen opgewekte stroom met een dynamisch contract. Hierdoor overwegen mensen om hun zonnepanelen zelf handmatig of via een app uit te zetten.

Fluvius opent nieuw regiogebouw in Brugge

Begin juni vond de officiële opening plaats van het nieuwe Fluvius-regiogebouw aan de Kolvestraat 1A, in Brugge. Daarmee verlaat het netbedrijf na 37 jaar de site aan de Scheepsdalelaan, nabij de binnenstad.

De uitvalsbasis van Brugge-Middenkust, zoals de netbeheerder deze regio in West-Vlaanderen noemt, moet daarbij een toonbeeld worden van duurzaamheid. Zo scoort het gebouw dankzij aandacht voor hernieuwbare energie, energiezuinigheid en optimaal hergebruik van water, maar liefst 30 procent beter dan de huidige EPB-wetgeving. Deze nieuwbouw past in een ruimere huisvestingsstrategie van Fluvius, waarbij al de kantoren op termijn verduurzaamd worden.

Het nieuwe kantoor is de uitvalsbasis van in totaal 261 medewerkers. Zij werden, samen met hun gezin, op zondag al warm onthaald op de nieuwe site. Hoewel het nieuwe regiogebouw deel uitmaakt van een industriezone, komen ze hier terecht in een groene omgeving. Diverse soorten inheemse bomen en onderhoudsvriendelijke beplanting zorgen voor structuur en landschappelijke gelaagdheid.

De nieuwe werkplek van de Brugse Fluviussers is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer, de fiets en de auto. Het regiokantoor bevindt zich op minder dan 3 kilometer fietsen of wandelen vanaf het station Brugge Sint-Pieters. Er zijn tal van busverbindingen op minder dan 400 meter. Fietsers kunnen via aangename fietspaden naar het werk trappen, want de site ligt dichtbij enkele knooppunten van het bestaande fietsnet en de fietsostrade. Wie met de auto of moto komt, heeft een uitstekende verbinding met de E40 en met het centrum van Brugge.

Terugverdientijd warmtepomp ruim een jaar korter bij dynamisch energiecontract

De terugverdientijd van een warmtepomp wordt met ruim een jaar verkort bij een dynamisch energiecontract, vergeleken met een vast contract. Dat blijkt uit onderzoek door warmtepomp-expert 1Kpd in opdracht van NextEnergy, leverancier van dynamische energiecontracten. Huishoudens met een warmtepomp besparen gemiddeld 23 procent per jaar op hun energiekosten met een dynamisch energiecontract ten opzichte van een vast contract.

De lagere energiekosten zorgen ervoor dat de terugverdientijd van een warmtepomp met ruim een jaar wordt verkort. 

Voor het onderzoek analyseerde 1Kpd het energieverbruik van een hybride warmtepomp in een vrijstaande woning uit de jaren ’70. Het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de warmtepomp bedroeg 3.800 kWh (kWhe), goed voor 16.209 kWh aan opgewekte warmte (kWhth) – een rendement van meer dan 400%. De resterende warmte werd geleverd met 157m³ gas.

De energiekosten voor deze situatie werden doorgerekend op basis van dynamische stroom- en gasprijzen van NextEnergy in 2024, en vergeleken met de gemiddelde vaste tarieven uit 2024 (bron: CBS). Deze warmtepomp werd niet slim aangestuurd. Indien dit wel het geval is, kan de terugverdientijd nog korter zijn.

Uit de analyse blijkt dat huishoudens met een hybride warmtepomp gemiddeld 381 euro per jaar besparen met een dynamisch contract, een verschil van 23 procent.

Voor volledig elektrische warmtepompen is een simulatie gemaakt, waarbij het gasverbruik is omgezet naar extra elektriciteitsverbruik. In dit scenario ligt de jaarlijkse besparing op €310 per jaar, ofwel 21 procent.

Volgens NextEnergy verkort de jaarlijkse besparing van bijna 400 euro de terugverdientijd van een investering van 5.000 euro in een warmtepomp van 5 jaar naar minder dan 4 jaar.

Coolblue lanceert grootschalig 'Gratis Wassen'

Coolblue Energie lanceert grootschalig lanceert ‘Gratis Wassen’. Daarmee maakt het energiebedrijf het voor nóg meer Nederlandse huishoudens mogelijk om gratis te wassen tussen 12.00 en 15.00 uur. Het enige wat je daarvoor nodig hebt, is een geschikte wasmachine en een dynamisch stroomcontract van Coolblue Energie. 

Witgoed is verantwoordelijk voor zo’n 35 procent van het stroomverbruik van een gemiddeld huishouden. Coolblue verkoopt als marktleider 450.000 witgoedapparaten per jaar. Met het verbruik van deze apparaten samen kun je Rotterdam drie jaar van licht voorzien, stelt het bedrijf.

Coolblue Energie introduceerde eind 2024 Gratis Wassen. Uit eigen data blijkt dat 65 procent van de klanten nu al meer dan de helft van de tijd gratis wast tussen 12.00 en 15.00 uur. 

Vanaf vandaag werkt Gratis Wassen met alle nieuwe Samsung-wasmachines. Klanten stellen hun wasmachine zo in dat die draait tussen 12.00 en 15.00 uur, ook als ze niet thuis zijn. In die uren betalen ze geen stroomtarief, geen btw en geen energiebelasting. 

Het stroomverbruik wordt automatisch weggestreept van de factuur. Dankzij de uitbreiding van Gratis Wassen kunnen meer klanten geld besparen door te wassen op momenten waarop de stroom het duurzaamst is opgewekt én het stroomnet het minst belast wordt.

Gasprijs licht gestegen, recordhoeveelheid LNG aangevoerd

De prijs voor aardgas op de groothandelsmarkt is de afgelopen maand gestegen van 32€/MWh naar 35€/MWh. Deze stijging wordt veroorzaakt door het besluit van de Europese Commissie om de import van Russisch gas te beëindigen en door onderhoudswerkzaamheden aan installaties in Noorwegen. 

De afgelopen dagen steeg de gasprijs verder tot circa 40 €/MWh, als gevolg van geopolitieke spanningen in het Midden-Oosten. Tegelijkertijd werd er deze maand een recordhoeveelheid vloeibaar aardgas (LNG) in Nederland aangevoerd. Dat blijkt uit de verschillende Energiemonitors van de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

De vulgraad van de gasopslagen is met 11% gestegen, wat een positieve ontwikkeling is voor de leveringszekerheid. Het prijsverschil tussen gas in de zomer en winter (de spread) is positief, maar gezien de kosten nog niet groot genoeg om bedrijven de gasopslagen volledig uit eigen beweging te laten vullen.

Op de elektriciteitsmarkt waren er deze maand veel periodes met negatieve prijzen, waarbij soms zeer lage waarden werden bereikt. Dit jaar is er sprake van meer uren met negatieve prijzen dan vorig jaar. Huishoudens met een dynamisch contract kunnen de schommelingen op de groothandelsmarkt direct terugzien in hun energierekening. Bij zeer negatieve prijzen krijgen zij geld toe wanneer ze op deze momenten stroom verbruiken.
 
Uit de Monitor Consumentenmarkt Energie blijkt dat de prijzen van variabele contracten constant zijn gebleven, terwijl de tarieven voor nieuwe vaste contracten met 1 tot 2% zijn gestegen ten opzichte van vorige maand.

PowerField bouwt nieuw zonnepark in Noord-Brabant

De bouw van Zonnepark De Mun is in volle gang. Het project ligt in de gemeente Oss, in Noord-Brabant, en krijgt een opgesteld vermogen van 8 megawattpiek (MWp). 

In 2020 verleende de gemeente Oss een vergunning voor Zonnepark De Mun aan NRG2all. PowerField nam het project in 2024 over. Naar verwachting levert het zonnepark deze zomer stroom. 

Het zonnepark wordt gerealiseerd naast een bedrijventerrein en tussen twee natuurgebieden van Natuurnetwerk Brabant. De landschappelijke inpassing is opgesteld in samenwerking met Stichting Landschapsbeheer Oss. Vanwege de aanwezigheid van gasleidingen is het zonnepark opgedeeld in twee delen. Tussen de zonnepanelen wordt gras en bloemrijke beplanting aangebracht, wat positief bijdraagt aan de biodiversiteit. Langs de randen van het zonnepark worden bomen en struiken geplant. Dit zorgt voor een groener aanzicht en beperkt de zichtbaarheid van het zonnepark vanuit de omgeving. 

Zonnepark De Mun is één van de zonneparken die PowerField dit jaar realiseert. Drie hiervan bevinden zich in de provincie Noord-Brabant. Zo werd Zonnepark Boxmeer in april dit jaar in gebruik genomen. Zonnepark Sambeeksedijk volgt binnenkort. Daarnaast zijn verschillende andere projecten in ontwikkeling, als onderdeel van PowerFields integrale aanpak om bij te dragen aan een stabiele, duurzame en toekomstbestendige energievoorziening in Nederland. 

TNO en Jungle AI werken samen voor betere detectie cyberaanvallen op windturbines

Tijdens een bijeenkomst op het SWITCH-fieldlab voor hernieuwbare energie in Lelystad demonstreerde TNO onlangs een realistische live cyberaanval op een van haar eigen windturbines. De gesimuleerde aanval, inclusief een poging om deze te maskeren via spoofing met vervalste sensordata van de turbine, werd met succes gedetecteerd door de detectie-algoritmes van TNO en softwarebedrijf Jungle AI. 

Het SWITCH-fieldlab in Lelystad is een geavanceerde onderzoeksfaciliteit voor hernieuwbare energie, ontwikkeld door TNO en Wageningen University & Research/ACRRES. Het bestaat uit meerdere windturbines, zonnepanelen, een batterij en een waterstofelektrolyser op kW(h)-schaal. Deze opstelling maakt het mogelijk om strategieën voor netbalancering en technologieën voor cyberweerbaarheid in realistische omstandigheden te testen. Het brengt cybersecurity-experts en energiespecialisten samen om de dringende uitdaging aan te pakken: het beveiligen van onze digitale energie-infrastructuur.

Recente rapporten tonen aan dat zowel het aantal als de complexiteit van cyberaanvallen op kritieke (energie) infrastructuur in Europa toeneemt. TNO en Jungle AI werken daarom samen om de detectie van cyberaanvallen op wind- of hybride energiecentrales te verbeteren. Dit doen ze door sensordata – normaal gesproken gebruikt voor onderhoud en optimalisatie – te combineren met netwerkmonitoringdata. Om dit te realiseren voerde TNO een cyberaanval uit op het SWITCH-lab en genereerde een dataset waarin de aanval zichtbaar is in zowel sensor- als netwerkdata. 

Jungle AI breidde haar bestaande AI-algoritmes, oorspronkelijk ontwikkeld voor prestatieoptimalisatie en onderhoud, verder uit om te bepalen hoe deze ook kunnen worden ingezet voor de detectie van cyberaanvallen. Door de combinatie van netwerk en sensordata, krijgen TNO en Jungle AI beter inzicht in afwijkend gedrag van hybride energieparken. Zo is beter te bepalen of het gaat om een storing of een gerichte aanval, bijvoorbeeld door ransomwaregroepen of statelijke actoren. 

De projectresultaten van SWITCH als realistische OT-omgeving zijn waarschijnlijk niet alleen waardevol voor de sector hernieuwbare energie, maar ook voor andere sectoren die operationele technologie gebruiken. Denk aan de digitaliserende water-, transport- of landbouwsectoren, die allemaal kritieke OT-infrastructuur inzetten en – net als de energiesector – in toenemende mate doelwit zijn van cyberaanvallen. 

Airbus lanceert ICEFlight om de ontwikkeling van cryogene technologie voor waterstof-aangedreven luchtvaart te versnellen

De Airbus Tech Hub in Nederland heeft in samenwerking met innovatie-afdeling Airbus UpNext en lokale partners het project ICEFlight gelanceerd, een initiatief met als doel om bij te dragen aan de ontwikkeling van waterstof-aangedreven luchtvaart.

Het project, dat onder begeleiding van het publiek-private programma ‘Luchtvaart in Transitie’ vorm krijgt, richt zich op het versnellen van de ontwikkeling van cryogene technologieën.

ICEFlight is een door Airbus aangestuurd consortium binnen het Nederlandse programma ‘Luchtvaart in Transitie’ en wordt medegefinancierd door het Nationaal Groeifonds. Om de ambitieuze doelen van het project te realiseren, werkt Airbus samen met belangrijke spelers in het Nederlandse ecosysteem, waaronder GKN Aerospace, Cryoworld B.V., Stirling Cryogenics B.V., Futura Composites B.V., het Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR), de Technische Universiteit Delft en Universiteit Twente.

Deze partijen zullen gezamenlijk het gebruik van vloeibare waterstof onderzoeken,  als brandstof en als koelbron. De samenwerking concentreert zich op de ontwikkeling en het testen van een gespecialiseerd cryogeen koel- en elektrisch distributiesysteem, met als doel de prestaties van de aandrijflijn te verbeteren dankzij de integratie van geavanceerde elektrische technologieën, supergeleiding en hypergeleiding. Het consortium richt zich daarbij op de ontwikkeling en het testen van gespecialiseerde cryogene koel- en elektriciteitsdistributiesystemen.

Behalve het onderzoeken van technologische innovaties, is ICEFlight gericht op het opzetten van testfaciliteiten in Nederland, onder leiding van het NLR, om zo de betrouwbaarheid en prestaties van de nieuwe cryogene technologie te waarborgen en te valideren. Deze testfaciliteiten zetten Nederland op de kaart als voorloper op het gebied van deze technologie.

Aan het einde van het project zijn naar verwachting het Nederlandse onderzoeksraamwerk en de lokale toeleveringsketen in werking gesteld om twee cruciale innovaties te voorzien, namelijk een cryogeen koelsysteem en een cryogeen elektrisch netwerk. Deze vooruitgang zal het mondiale concurrentievermogen van Nederland op het gebied van luchtvaarttechnologie vergroten en tegelijkertijd de weg vrijmaken voor toekomstige ontwikkelingen in de sector.

Autoriteit Consument & Markt waarschuwt voor malafide telefonische verkoop van thuisbatterijen

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft het afgelopen halfjaar honderden meldingen gekregen over malafide telefonische verkoop van thuisbatterijen en is op basis van deze meldingen onderzoek gestart. Thuisbatterijen zijn ingewikkelde producten die je niet via een ongevraagd telefoontje moet aanschaffen.

Daarom adviseert de ACM mensen die hier ongevraagd over worden gebeld om het gesprek te beëindigen en op te hangen.

Uit verhalen van consumenten blijkt dat mensen vaak meerdere keren worden gebeld en zich onder druk gezet voelen om toch het gesprek aan te gaan. De ACM adviseert mensen die toch het gesprek aangaan om het telefoongesprek op te nemen met een mobiele telefoon. De ACM adviseert consumenten wel om duidelijk tegen de verkoper te zeggen dat het gesprek wordt opgenomen. De verkoper mag dit niet weigeren, maar kan er wel voor kiezen het gesprek te beëindigen. Op ACM ConsuWijzer staat uitgelegd hoe je een opname kunt maken met je (mobiele) telefoon..

Bij telefonische verkoop of verkoop aan de deur kunnen consumenten het contract altijd binnen 14 dagen gratis ontbinden. Als consumenten tijdens het verkoopgesprek niet goed gewezen zijn op deze wettelijke bedenktijd is die bedenktijd 1 jaar. Consumenten die tijdens het verkoopgesprek zijn misleid, bijvoorbeeld omdat ze foute of niet volledige informatie kregen, kunnen hun contract vernietigen. Daarmee maken zij het contract ongedaan, alsof het niet heeft bestaan. Op ACM ConsuWijzer staan adviezen en voorbeeldbrieven voor consumenten die de aankoop van een thuisbatterij willen annuleren of het koopcontract willen vernietigen.

Uit de meldingen bij de ACM blijkt dat telefonische verkopers van thuisbatterijen allerlei verschillende bedrijfsnamen gebruiken of zich bijvoorbeeld voordoen als medewerker van een energieleverancier. Hierdoor is het voor klanten vaak niet duidelijk door welk bedrijf zij zijn gebeld. Tijdens het verkoopgesprek worden mensen overgehaald om online een handtekening te zetten. Zij denken dat ze bijvoorbeeld een handtekening zetten voor het maken van een afspraak of een vrijblijvende offerte, maar later blijkt dat zij hiermee een handtekening hebben gezet onder koopovereenkomst voor een thuisbatterij. Vaak gaat dit om een bedragen van tienduizenden euro’s, die met een lening terugbetaald moeten worden.

Noord-Hollandse bedrijven moeten voor 2026 gecontroleerd zijn op energiebesparingsplicht

De provincie Noord-Holland, gemeenten en omgevingsdiensten hebben afgesproken dat Noord-Hollandse bedrijven, waarvan op 1 januari 2025 bekend is dat ze moeten voldoen aan de energiebesparingsplicht, voor eind 2026 zijn gecontroleerd. Deze afspraak is vastgelegd in het Energiebesparingsakkoord.

De partijen blijven samen ook werken aan een beter overzicht van alle energierelevante bedrijven (bedrijven die veel energie verbruiken). Het gaat om bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit en/of meer dan 25.000 m³ gas gebruiken. Daarnaast verbeteren de partijen de samenwerking op het gebied van data, communicatie en organisatie. Deze nieuwe afspraken zijn gemaakt om ervoor te zorgen dat bedrijven in Noord-Holland uiterlijk in 2030 voldoen aan de regels voor energiebesparing. 

In 2022 hebben 43 gemeenten en vier omgevingsdiensten in Noord-Holland het Energiebesparingsakkoord ondertekend. Het is een samenwerking om ervoor te zorgen dat de energiebesparingsplicht wordt nageleefd. De provincie heeft hiervoor 8 miljoen euro beschikbaar gesteld. Tot nu toe heeft het akkoord goede resultaten opgeleverd: 69% van de gecontroleerde bedrijven voldoet aan de verplichtingen, wat beter is dan het landelijke gemiddelde. Toch blijkt extra inzet nodig om de doelstellingen van het akkoord te behalen. Daarom hebben de partijen concretere afspraken gemaakt.  

Nu de afspraken duidelijker zijn, kunnen de partijen de uitvoering en resultaten beter monitoren. Het akkoord is met een jaar verlengd tot 2026. Eind van dat jaar wordt het akkoord geëvalueerd en beslissen de partijen hoe ze verder willen gaan. 

Dura Vermeer experimenteert als eerste bouwbedrijf met stroom uit vliegerenergie op de bouwplaats

Dura Vermeer test als eerste in Nederland het vliegersysteem van Kitepower als alternatieve energiebron op bouwplaatsen in het buitengebied. Het systeem, dat wind op grote hoogte benut, kan op termijn een extra, duurzame energiebron zijn voor tijdelijke en moeilijk bereikbare bouwlocaties. 
 
Het testen van deze technologie is bedoeld om te onderzoeken of dit op termijn geschikt is als vervanging van een dieselaggregaat, waarmee dan in een tijdelijke extra energiebehoefte op de bouwplaats kan worden voorzien. Kitepower heeft hiervoor een lichtgewicht systeem ontwikkeld, ingepast in een zeecontainer, zodat het snel inzetbaar en makkelijk te vervoeren is. Dit maakt het bijzonder geschikt voor bouwplaatsen in het buitengebied. De test wordt uitgevoerd bij het project Dijkversterking Tiel-Waardenburg. Dit project is koploper in de transitie naar een duurzame, emissieloze bouwplaats en heeft al 2 jaar ervaring met het werken met 40 zware elektrische machines, zoals kranen en vrachtwagens, op groene stroom. 
 
Het Kitepower-systeem bestaat uit een grote vlieger die via een kabel verbonden is met een grondstation. De vlieger vliegt in een achtpatroon en trekt krachtig aan de kabel. Die kracht drijft een generator aan: de kabel rolt af van een trommel die is gekoppeld aan een generator (vergelijkbaar met een omgekeerde elektromotor). De draaiende generator zet de beweging om in elektriciteit. De vlieger opereert op 250 tot 350 meter hoogte, waar de wind krachtiger is dan op de grond. Daardoor levert het systeem betrouwbare, constante en stroom.  
 
De samenwerking met Kitepower past binnen de duurzaamheidsambities van Dura Vermeer. Onder de noemer 'Op naar Net Zero' streeft het bedrijf ernaar om in 2050 minimaal 90% van haar CO₂-uitstoot te reduceren, met een halvering van de uitstoot in 2030. Dura Vermeer wil vooruitstrevend bouwen, met oog voor toekomstige generaties. Dit project laat zien dat duurzame en innovatieve oplossingen niet alleen technologisch haalbaar zijn, maar mogelijk ook schaalbaar en betaalbaar. Dura Vermeer benadrukt dat dit experiment bedoeld is om te leren wat we nog meer kunnen doen om een energieneutrale bouwplaats te realiseren.  

Gascontract duurder: risico-opslag stijgt door onzekerheid in de markt

Na een korte periode van rust lopen de kosten voor gas opnieuw op. In juni 2025 is de risico-opslag, een extra bedrag bovenop de inkoopprijs, toegenomen. Consumenten met een modelcontract betalen nu tot 0,44 euro per kubieke meter gas extra. Volgens recente analyses van Overstappen.nl is meer dan de helft van de kale gasprijs op dit moment toe te schrijven aan marges en risico-opslag. Samen met belastingen komt de totale prijs voor consumenten daarmee veel hoger uit.

De risico-opslag is een vergoeding die energieleveranciers in rekening brengen om prijsschommelingen en onzekerheid op de markt op te vangen. Sinds de invoering van de Wet Redelijke Opzegvergoeding in juni 2023, daalde deze opslag juist. Die wet maakte het voor consumenten minder kostbaar om over te stappen, wat leidde tot meer concurrentie en stabilisatie van de gasprijs. 

Maar in 2025 is de trend gekeerd. Lage gasvoorraden in Europa en geopolitieke spanningen zorgen voor onzekerheid. Leveranciers rekenen daarom weer hogere opslagen om hun risico’s af te dekken.

Wie in juni 2025 gas verbruikt, betaalt dus niet alleen voor het gas zelf, maar vooral voor de risico’s eromheen. Gemiddeld komt er per kuub gas 0,70 euro aan belasting bij en tot 0,44 euro aan risico-opslag en marge. De daadwerkelijke inkoopprijs van gas is daarmee nog maar een klein deel van het totaalbedrag op de energierekening.

Flexibele kabeloplossing voor aansluiten trafohuisje scheelt helft van de tijd

Hoe sluiten we sneller en slimmer middenspanningsstations aan? Met die vraag daagden Stedin, Alliander en Enexis de markt uit. De overtuigende oplossing van Prysmian Netherlands is vandaag door een onafhankelijke jury uitgeroepen tot winnaar. Dankzij deze aanpak kunnen monteurs de aansluiting van zo’n station in één dag afronden, waar dat eerder twee dagen kostte. En dat met mínder mensen en veel minder fysieke belasting voor monteurs.

De ontwerpwedstrijd werd georganiseerd door netbeheerders Alliander, Enexis en Stedin. In de wedstrijd gingen technologische partijen de uitdaging aan om het aansluiten van nieuwe middenspanningsstations – de knooppunten van het elektriciteitsnet – drastisch te versnellen en versimpelen. Tot nu toe was het aansluiten tijdrovend en zwaar werk voor monteurs.

Prysmian Cables and Systems kwam als winnaar van de vijftien inzendingen uit de bus met een oplossing die het werk niet alleen sneller, maar ook veiliger en lichter maakt. De oplossing gebruikt een flexibele kabel met prefab stekkerverbinding, waardoor de kabel eenvoudig ingevoerd en aangesloten kan worden zonder dat daar veel fysieke kracht voor nodig is. Dat maakt het werk niet alleen sneller, maar de ergonomische verbetering betekent ook minder fysieke belasting voor monteurs en minder uitval door werkgerelateerde klachten. De oplossing is, omdat er geen aanpassingen gedaan hoeven te worden aan de stations, ook nog eens op relatief korte termijn toe te passen. 

Tijdens dit proces kregen de inzenders meerdere keren feedback van de projectgroep, eigen monteurs en technici van aannemers. Daarmee konden ze hun ontwerp steeds verbeteren. De jury was onder de indruk van bouwconcern BAM, dat met deze feedback binnen korte tijd geavanceerde nieuwe stekkertechnologie wist te ontwikkelen, en daarmee een verdiende tweede plaats bemachtigde. 

In heel Nederland moeten duizenden nieuwe aansluitingen worden gemaakt voor woningen, laadpalen, bedrijven en zonneparken. De netbeheerders zoeken daarom voortdurend naar manieren om het werk te versnellen, maar ook om de schaarse arbeidscapaciteit efficiënter in te zetten. Door dit soort slimme oplossingen kunnen ze sneller en efficiënter uitbreiden, zodat iedereen op tijd toegang heeft tot schone energie. 

Uitbreidingsprojecten in het hoogspanningsnet van de provincies Utrecht, Gelderland en in de Flevopolder duurt langer dan gepland

Een aantal grote uitbreidingsprojecten in het hoogspanningsnet van de provincies Utrecht, Gelderland en in de Flevopolder duurt langer dan gepland. Dat kondigt TenneT, beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, op 12 juni 2025 aan. Hierdoor moeten grootverbruikers van elektriciteit en de grotere producenten van wind- en zonnestroom in deze regio's langer wachten op een nieuwe of zwaardere aansluiting. In de nieuwe planning gaat TenneT uit van oplevering van de projecten in 2033 en bij meer tegenslagen in 2035.

Het hoogspanningsnet van de provincies Utrecht en Gelderland en de Flevopolder is nu één geheel. TenneT knipt dit net op in vier deelnetten, waarbij elk deelnet een eigen aansluiting krijgt op de landelijke 380.000 volt hoogspanningsring. Hierdoor creëert TenneT meer capaciteit in de verschillende gebieden en verdwijnt de onderlinge afhankelijkheid van de regio's. Om dit mogelijk te maken, moet een viertal bestaande hoogspanningsstations in de regio worden verzwaard en een nieuw hoogspanningsstation in Utrecht-Noord worden gerealiseerd. Dat is nog een hele uitdaging. Daarna kunnen partijen op de wachtlijst worden aangesloten. 

De netbeheerders informeren de klanten die dit betreft de komende dagen over deze extra vertraging. De komende maanden wordt de nieuwe situatie, die door de vertragingen ontstaat op het elektriciteitsnet in betreffende regio, onderzocht. In het najaar verwachten de netbeheerders hun klanten en andere belanghebbenden verder te kunnen informeren over wat de vertraging precies voor hen betekent.    
 

Ruim 1 op de 3 vreest energierekening niet meer te kunnen betalen

Stijgende energiekosten zijn reden tot zorg onder een grote groep Nederlanders. Dat blijkt uit representatief onderzoek van Independer, uitgevoerd door Q&A. 35 procent denkt in de toekomst de energierekening namelijk niet meer te kunnen betalen. De angst is het grootst onder jongeren tot 29 jaar oud. De gemiddelde rekening voor gas en elektriciteit is in vier jaar met 30 procent gestegen. 
 
In de leeftijdsgroep tot 29 jaar maakt ruim zestig procent zich zorgen over de stijgende kosten van de energierekening. Dit neemt af naarmate de leeftijd stijgt. Bij de ondervraagden tussen de 30 en 44 daalt het naar 43 procent. Onder 45- tot 59-jarigen gaat het om 31 procent en onder zestigplussers is dit het laagst met 22 procent.

In  2021 betaalden Nederlanders nog gemiddeld 1.575 euro op jaarbasis voor de energierekening. Nu gaat het om een bedrag van 2.066 euro. Een stijging van ruim dertig procent. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
 
Uit cijfers van het CBS blijkt dat jongeren tussen de 25 en 30 jaar oud gemiddeld 23 euro per uur verdienen. Alleen de leeftijdsgroepen daaronder verdienen gemiddeld minder. Het uurloon stijgt fors met leeftijd. Zo verdienen werknemers tussen de 55 en 60 gemiddeld 34 euro.

Independer berekent dat een gemiddeld huishouden dit jaar 650 euro kwijt is aan netbeheerkosten. Daaronder vallen de kosten voor het transport van elektriciteit en gas. De komende 25 jaar verwacht de Autoriteit Consument en Markt (ACM) forse stijgingen voor de netbeheerkosten. Volgens de ACM kan dit met honderden euro’s oplopen richting 2050.
 
De stijging van deze kosten ligt voor een groot deel aan de verduurzaming van het energienet. De afgelopen jaren is het gebruik van duurzame energiebronnen, zoals zon en wind, steeds populairder geworden bij zowel huishoudens als bedrijven. Met als gevolg een hogere stroomproductie.
 

Koningin Máxima opent CO2-afvanginstallatie Twence

Hare Majesteit Koningin Máxima opent op woensdag 18 juni de nieuwe CO2-afvanginstallatie van Twence in Hengelo. Deze grootschalige en unieke installatie stelt Twence in staat om jaarlijks 100.000 ton CO2 uit rookgassen af te vangen en om te zetten in herbruikbare grondstoffen. Daarmee levert Twence een belangrijke bijdrage aan de klimaatdoelstellingen én aan de circulaire economie.

Na de officiële opening krijgt Koningin Máxima een rondleiding door de installatie, waar zichtbaar wordt hoe CO2 uit rookgassen wordt afgevangen, vloeibaar gemaakt en per tankwagen wordt vervoerd. Tijdens het bezoek wordt ook stilgestaan bij de toepassingen van de afgevangen CO2, onder meer in de glastuinbouw, waar het bijdraagt aan de groei van gewassen, en bij de productie van droogijs. Aan het einde van het bezoek gaat de Koningin in gesprek over diverse actuele ontwikkelingen bij Twence.

Twence produceert duurzame energie uit rest- en bedrijfsafval en is de grootste producent van duurzame energie in Overijssel. De afvanginstallatie is uniek in haar soort en past binnen Twence’s strategie om uit afval en biomassa zoveel mogelijk waardevolle stoffen terug te winnen.

'Thuisbatterij rendabel bij gecombineerde verdienstrategieën'

Huishoudens kunnen een thuisbatterij terugverdienen als zij de inkomsten uit het verhelpen van onbalans op de energiemarkt combineren met een hoger aandeel eigen verbruik van zonne-energie. Dan lukt dat minimaal binnen vijf jaar en ook bij ongunstige marktomstandigheden. Dat blijkt uit onderzoek van adviesbureau Berenschot, in opdracht van energiebedrijf Zonneplan.

In het onderzoek vergeleek Berenschot verschillende strategieën om een thuisbatterij rendabel te maken. De zogenoemde cross-marketstrategie, waarbij een batterij op meerdere vlakken wordt ingezet, komt als meest robuust naar voren. Zelfs bij zeer tegenvallende omstandigheden is een thuisbatterij dan binnen twaalf jaar terug te verdienen.

Wie een batterij puur gebruikt om eigen zonnestroom op te slaan om later weer te gebruiken, verdient die investering vrijwel zeker niet terug, zo blijkt uit het rapport. Reden voor huishoudens om met thuisbatterijen steeds meer te handelen op de zogeheten onbalansmarkt, de markt waar per kwartier de prijs van elektrische energie wordt bepaald en afgerekend, als deze niet is ingekocht door energieleveranciers op de langetermijnmarkt. 

Berenschot onderzocht ook de klimaatimpact van thuisbatterijen. Hoewel de productie CO₂-uitstoot veroorzaakt, blijkt een batterij over de hele levensduur netto tot een CO₂-reductie te leiden. Dat komt doordat alle onderzochte strategieën sturen op laden bij lage prijzen – momenten waarop er (te) veel duurzame energie beschikbaar is – en ontladen bij hoge prijzen, zodat er minder stroom uit fossiele centrales nodig is. Op die manier wordt efficiënter gebruikgemaakt van de beschikbare wind- en zonne-energie, waardoor thuisbatterijen structureel bijdragen aan de verduurzaming van het energiesysteem.
 

De aarde produceert al miljarden jaren waterstof – genoeg om ons 170.000 jaar van energie te voorzien

Uit een nieuwe studie, gepubliceerd in Nature Reviews Earth and Environment, blijkt dat de aarde in de afgelopen miljard jaar genoeg waterstof heeft geproduceerd om de mensheid 170.000 jaar van energie te kunnen voorzien. Een indrukwekkende hoeveelheid – en het mooiste is: deze energiebron bevindt zich mogelijk vlak onder onze voeten.

Stel je een energiebron voor die geen CO₂ uitstoot, ondergronds beschikbaar is en de mensheid duizenden jaren van stroom kan voorzien. Het klinkt futuristisch, maar volgens wetenschappers is dit precies wat natuurlijke waterstof te bieden heeft. Die ligt diep onder het aardoppervlak opgeslagen in grote hoeveelheden, klaar om benut te worden.

Als we uitgaan van het wereldwijde energieverbruik in 2025, dan zou deze natuurlijke voorraad waterstof ons nog zo’n 170.000 jaar vooruit kunnen helpen. En het bijzondere: het gaat hier om écht schone waterstof – zonder fossiele brandstoffen of CO₂-uitstoot.

Op dit moment wordt waterstof al veel gebruikt in de industrie, bijvoorbeeld bij de productie van ammoniak en methanol, en voor transport en energieopwekking. Toch is de meeste waterstof die we nu gebruiken nog afkomstig uit fossiele bronnen, wat alsnog tot uitstoot leidt. In de toekomst is de ambitie om vooral ‘groene’ waterstof te gebruiken – geproduceerd met hernieuwbare energie – maar dat proces is duur en moeilijk op te schalen.

Handboek wijst de weg rond netcongestie

De energietransitie hapert steeds vaker op netcongestie. Hoe kun je als ontwikkelaar of bedrijventerrein toch aan de slag met zonne-energie, wind of batterijopslag? NedZero en Holland Solar bundelden de mogelijkheden in een handzaam overzicht. Het nieuwe 'Handboek slimmer aansluiten' biedt praktische routes voor duurzame projecten in regio’s met een overvol net.

Op 5 februari 2025 organiseerden NedZero en Holland Solar een studiemiddag over netcongestie. De inzichten uit deze middag zijn nu gebundeld in een helder handboek. De focus ligt op één centrale vraag: wat zijn de alternatieven voor een standaard netaansluiting als het openbare net vol is? Aan de hand van een praktijkcasus worden vier routes verkend: directe lijn, cable pooling, gesloten distributiesysteem (GDS) en groepscontracten.

1. Directe lijn: één opwekker, één gebruiker

Een directe lijn is een fysieke verbinding tussen een energieopwekker en een verbruiker, bijvoorbeeld een zonnepark en een fabriek op hetzelfde terrein. Het is een ongereguleerde verbinding zonder tussenkomst van een netbeheerder. Dit model is vooral geschikt als 90% van de opgewekte stroom direct op locatie verbruikt wordt. Voorwaarde is een helder contract tussen de partijen, met duidelijke afspraken over onder meer prijs, eigendom en storingen.

2. Cable pooling: samen delen, flexibel verdelen

Cable pooling maakt het mogelijk om meerdere installaties — denk aan zonne- en windprojecten — via één aansluiting op het net te verbinden. Dit kan aantrekkelijk zijn als er onvoldoende ruimte is voor afzonderlijke aansluitingen. De ACM staat cable pooling al sinds 2024 toe; de nieuwe Energiewet zal het vanaf 2026 expliciet opnemen. Let op: bij cable pooling zijn goede onderlinge afspraken cruciaal, omdat er minder juridische bescherming is dan bij een GDS.

3. Gesloten Distributiesysteem (GDS): privaat net voor bedrijven

Bij een GDS richten meerdere bedrijven samen een privaat elektriciteitsnet op binnen een afgebakend gebied, zoals een bedrijventerrein. Dit is juridisch en organisatorisch complexer, maar biedt meer zekerheid en flexibiliteit. Het systeem is vooral interessant voor grotere locaties en ‘energiehubs’ waar veel vraag en opwekking samenkomen. Er zijn inmiddels negen GDS’en in Nederland specifiek voor duurzame opwek.

4. Groepscontracten: lokaal afstemmen loont

Groepscontracten zijn een nieuw fenomeen waarbij bedrijven binnen hetzelfde verdeelstation collectief afspraken maken over hun netgebruik. Met een groeps-capaciteitsbeperkingscontract (groeps-CBC) kunnen zij transportvermogen gezamenlijk verminderen tijdens piekuren — met financiële vergoeding. Een groeps-transportovereenkomst (GTO) biedt nog meer flexibiliteit: bedrijven stemmen onderling af hoe zij de totale capaciteit benutten, wat toegang tot het net kan versnellen.

Het handboek wijst ook op fiscale valkuilen. Zo zijn niet alle routes vrijgesteld van energiebelasting. Eigendom van de opwekinstallatie en de juridische structuur kunnen grote invloed hebben op de belastingdruk. Ook de onroerendezaakbelasting (OZB) kan flink verschillen per situatie. Vroegtijdig fiscaal advies is daarom essentieel.

Waterschap, provincie en gemeente in bezwaar tegen gaswinning bij Noordwolde

Wetterskip Fryslân, provinsje Fryslân en gemeente Weststellingwerf maken bezwaar tegen het geactualiseerde gaswinningsplan bij Noordwolde. Op 24 april 2025 heeft minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei ingestemd met dit plan. Hierdoor mag Vermilion langer gas winnen bij gasveld Noordwolde, dat ligt in het veengebied. 

Wetterskip, provincie en gemeente Weststellingwerf maken zich zorgen over de negatieve gevolgen van gaswinning en maken daarom samen bezwaar tegen het instemmingsbesluit van de minister. Gaswinning leidt tot bodemdaling. Vermilion moet in het winningsplan Noordwolde uitleggen hoe zij de gevolgen van bodemdaling wil voorkomen en beperken, maar doet dat niet. Terwijl: elke centimeter bodemdaling in veengebied telt en heeft negatieve gevolgen voor de omgeving. 

Als overheden hebben we in onze eerdere adviezen aan de minister benadrukt dat veengebied als in Noordwolde geen extra bodemdaling kan opvangen. De minister weerlegt onze zorgen onvoldoende. Daarmee vinden we het instemmingsbesluit Noordwolde niet goed gemotiveerd en gaan we in bezwaar bij het ministerie.

Wetterskip Fryslân benadrukt dat gaswinning negatieve gevolgen heeft voor de waterhuishouding. Dagelijks bestuurslid Remco van Maurik legt uit: “We kunnen niet zeggen 'het valt wel mee'. Ons watersysteem wordt al kwetsbaarder door klimaatverandering en daarbij heeft elk veengebied te maken met veenoxidatie. De extra bodemdaling door gaswinning mag hier niet bovenop komen.”

Gedeputeerde Friso Douwstra van provinsje Fryslân: “Er is geen draagvlak voor gaswinning in Fryslân. We maken ons hier grote zorgen over. De gestapelde effecten in veenweidegebieden zijn bovendien onduidelijk en risicovol. Daarnaast ontstaan onomkeerbare schades die bovendien moeilijk te bewijzen zijn. Fryslân hanteert de Friese norm: van iedere verdiende euro vloeit minimaal een derde terug naar de regio. Dit is uiteraard bovenop een 100 procent compensatie van opgetreden mijnbouwschade door bodemdaling en vervolgschade. Voorkom onomkeerbare Groningse toestanden. Nieuwe of extra gaswinning in Fryslân? Doe het niet!”

Essent: Terugleververgoeding omhoog, variabele tarieven blijven gelijk

Per 1 juli 2025 verhoogt Essent de terugleververgoeding voor klanten met zonnepanelen naar 15 cent per kilowattuur (kWh). Deze vergoeding geldt voor huishoudens die over een jaar gezien meer stroom opwekken dan ze verbruiken. De terugleverkosten veranderen niet en zijn sinds de invoering vorig jaar ongewijzigd gebleven. De terugleververgoeding wordt automatisch verrekend op de jaarrekening.

De leveringstarieven voor stroom en gas blijven per 1 juli 2025 ongewijzigd voor klanten met een variabel contract. In een onrustige energiemarkt biedt Essent hiermee ook in het komende kwartaal stabiliteit. Dankzij de strategische spreiding van energie-inkoop kan Essent prijsschommelingen op de markt beter opvangen. Mede daardoor blijven de tarieven gelijk: het stroomtarief blijft € 0,2697 per kWh en het gastarief € 1,3920 per m³.

Omdat de variabele tarieven dit kwartaal niet wijzigen, ontvangen klanten met een variabel contract hierover geen individueel bericht. Dit is in lijn met de vaste werkwijze van Essent.

Plannen voor een nieuw hoogspanningsstation in de regio Amsterdam Zuidoost

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) legt de plannen voor een nieuw hoogspanningsstation in de regio Amsterdam Zuidoost ter inzage. Iedereen kan tot en met donderdag 19 juni 2025 reageren op de plannen. Wie meer informatie wil, kan een van de inloopbijeenkomsten bezoeken.

Landelijk netbeheerder TenneT wil een nieuw hoogspanningsstation bouwen tussen de bestaande stations Diemen en Breukelen-Kortrijk. Voor het station heeft TenneT een stuk terrein van 25 hectare nodig. TenneT is nu op zoek naar een geschikte bouwlocatie in het gebied tussen Amsterdam-Zuidoost, Diemen, Weesp en Abcoude.

Dit station moet voorzien in de toekomstige elektriciteitsvoorziening voor Amsterdam-Zuidoost en de omliggende regio, waaronder Diemen, De Ronde Venen en Amstelveen.

De vraag naar elektriciteit neemt toe door onder andere de bouw van nieuwe aardgasvrije woningen, het verduurzamen van bestaande gebouwen en de toename van elektrisch vervoer. Tegelijkertijd zit het stroomnet in Nederland bijna vol. Om de overbelasting te verhelpen en ervoor te zorgen dat er meer elektriciteit vervoerd kan worden, moet het elektriciteitsnet in Nederland worden uitgebreid.

Het project om te komen tot een nieuw hoogspanningsstation begint met de bekendmaking van het ‘Voornemen en het voorstel voor participatie’. Hierin staat het plan voor het project op hoofdlijnen beschreven en de manier waarop de omgeving wordt betrokken bij het proces. Waar het station uiteindelijk komt is nog niet bepaald. Daar is ook de hulp van de omgeving voor nodig. Iedereen is daarom welkom bij de inloopbijeenkomsten die het ministerie van KGG samen met TenneT organiseert. Hier zijn medewerkers van beide organisaties aanwezig meer over het projectte vertellen en vragen te beantwoorden.

De bijeenkomsten vinden op onderstaande dagen plaats tussen 19.00 en 21.00 uur:
-    19 mei 2025: Up Events Amsterdam Golfbaan Weesp, Basisweg 2, Weesp
(hier is ook het projectteam van Opwaardering 380 kV hoogspanningsverbinding Krimpen aan den IJssel – Diemen aanwezig)
-    2 juni 2025: De Sprong in Het Sporthuis Abcoude, Geinplein 3, Abcoude
-    3 juni 2025: Buurthuis Gein, Wisseloord 83, Amsterdam-Zuidoost

Zeeland maakt keuzes voor toekomstig energiesysteem

Het elektriciteitsnetwerk in Zeeland zit bijna aan zijn maximum, netbeheerders hebben netcongestie afgekondigd. Tegelijk wil Zeeland stevig blijven bouwen aan de toekomst: meer woningen, een duurzame & innovatieve economie, een klimaatbestendig landschap en goede bereikbaarheid. Al deze doelen vragen veel van het energiesysteem. Daarom zijn er keuzes nodig.

De Provincie Zeeland heeft daarom het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en PMIEK 2.0 vastgesteld. Ook wordt het definitieve ontwerp van de Zeeuwse Energievisie aangeboden aan Provinciale Staten

Het PMIEK 2.0 bevat energieprojecten die belangrijk zijn voor heel Zeeland. Een voorbeeld is het onderzoek naar de mogelijkheden in kustgebieden zoals West Zeeuws-Vlaanderen, Walcheren en Schouwen-Duiveland. In West Zeeuws-Vlaanderen start een pilotproject. Het doel van dit project is om gezamenlijk in kaart te brengen wat de ontwikkelmogelijkheden voor het energiesysteem zijn. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar elektriciteit, maar bijvoorbeeld ook naar collectieve warmteoplossingen en opslag. Dat moet als voorbeeld dienen voor andere gebieden.

Ook werkt de Provincie aan het versnellen van de aanleg van energie-infrastructuur. Zo is het
bevoegd gezag overgenomen van de gemeenten Tholen en Schouwen-Duiveland voor het inpassen van een 150kV-kabel tussen Halsteren, Tholen en Zierikzee.

Kerncentrales naar Zeeland, waarom en hoe

Provincie Zeeland organiseert op 12 juni in de ZB in Middelburg een thema-avond over de eventuele komst van nieuwe kerncentrales naar Zeeland. De avond wordt begeleid door Diederik Jekel, onder meer bekend van de podcast Splijtstof. We nodigen geïnteresseerde inwoners van harte uit om de avond bij te wonen.

Als het aan het Kabinet ligt worden er in de toekomst twee (en mogelijk vier) nieuwe kerncentrales gebouwd in Nederland. In Zeeland wordt nu op drie plaatsen gekeken of er twee kerncentrales passen. Waarom is kernenergie eigenlijk belangrijk voor Nederland? Wat zijn de kenmerken van kernenergie? Wat komt er allemaal kijken bij het bouwen van nieuwe centrales? Wat zou het voor Zeeland betekenen? En wat vinden onze jongeren daarvan?

Om daar achter te komen organiseert Provincie Zeeland op 12 juni in de ZB Bibliotheek van Zeeland in Middelburg een thema-avond. De bijeenkomst wordt begeleid door Diederik Jekel, natuurkundige, wetenschapsjournalist en maker van de podcast ‘Splijtstof’. Hij loodst de deelnemers op z’n eigen wijze door het programma. De bijeenkomst is van 19.15 uur tot ca 21.00 uur. Vanaf huis meedoen via een livestream kan ook.

Grootste aanbesteding Stedin voor verzwaring stroomnet

Om het stroomnet in wijken te versterken schrijft netbeheerder Stedin een aanbesteding uit van in totaal 3,5 miljard euro. Dit is voor Stedin tot nu toe de grootste aanbesteding voor werkzaamheden aan het stroomnet. Het gaat om werkzaamheden voor de Buurtaanpak waarin Stedin buurt voor buurt het stroomnet versterkt. De verzwaring is nodig vanwege de groeiende vraag naar stroom door onder andere elektrisch laden, warmtepompen en de komst van nieuwe woningen en bedrijven.

De voorbereiding van de aanbesteding loopt al enkele maanden. Er zijn meerdere consultatieronden met de markt gehouden. Het contract biedt aannemers ruimte om innovaties sneller te testen en daarna breed toe te passen, met als doel om sneller te bouwen. Op basis hiervan kunnen aannemers een inschrijving doen. Aannemers krijgen in deze aanbesteding de garantie op werk. In vaste gebieden gaat Stedin werken met vaste aannemers en vaste teams van Stedin. De verwachting is dat eind 2025 bekend wordt gemaakt welke aannemers de Buurtaanpak gaan realiseren.

Om tot deze nieuwe aanbestedingsvorm te komen heeft Stedin de markt uitgebreid betrokken. In een zogenaamde marktconsultatie is de strategie gedeeld en input gevraagd die is gebruikt bij het maken van de contracten. Hierop kwamen veel positieve reacties uit de markt. Aannemers onderschrijven de werkwijze in de Buurtaanpak, waarin we buurt voor buurt het stroomnet verzwaren in gezamenlijke teams van Stedin en de aannemer in een vast gebied.

In het Uitvoeringsakkoord voor versnelling in verzwaring van de lokale netten hebben we met Netbeheer Nederland, Techniek Nederland en Bouwend Nederland afgesproken om anders met elkaar te werken. Deze aanbesteding is daarvan een goed voorbeeld.

Brunel Solar Team onthult nieuwe zonneauto Nuna 13

Het Brunel Solar Team heeft haar nieuwste zonneauto, Nuna 13, onthuld in het Louwman Museum in Den Haag. De auto markeert het 25-jarig bestaan van het team en bevat innovaties zoals een uitschuifbare vin voor extra snelheid, een lichter chassis en een ijzerloze motor. In augustus neemt het team voor de twaalfde keer deel aan de Bridgestone World Solar Challenge in Australië.

Meerdere technische vernieuwingen aan Nuna 13 moeten het verschil maken op het 3.000 kilometer lange parcours dwars door de Australische outback. Meest opvallend is de uitschuifbare en draaibare vin: een aerodynamische innovatie die zijwind omzet in extra voortstuwing.

Nog niet eerder werd een zonneauto gebouwd met zowel een asymmetrisch catamaranontwerp als een vin. Om de vin optimaal te benutten, was een windtunneltest nodig. Voor het eerst sinds 2011 testte het team weer met een auto op ware grootte. 

Tijdens de windtunneltest op 3 en 4 juni bij de Volkswagen Group in Wolfsburg heeft het team waardevolle inzichten opgedaan in de prestaties en stabiliteit van Nuna 13. Het samenwerken met de engineers van Volkswagen verliep prettig en professioneel. Tijdens de test was er een opmerkelijke ontdekking: bij voldoende zijwind genereert de vin meer stuwkracht dan er luchtweerstand is, waardoor er netto voortstuwingskracht overblijft. Hiermee kan de batterij opgeladen worden. 

Aan het eind van een van de laatste sessies ging het echter mis, Nuna 13 sloeg over de kop. Het Brunel Solar Team had Nuna op meerdere punten vastgemaakt en de zonneauto is op een van die punten losgeraakt. 

Op materiaalniveau is vooruitgang geboekt: het team paste dit jaar voor het eerst de pre-pregmethode toe. Voorheen werd carbon handmatig ingesmeerd met hars, die snel uithardt. Nu zit de hars al in het carbon, waardoor het materiaal pas uithardt bij verhitting. Zo konden teamleden het carbon keer op keer vervormen en preciezer werken. Het resultaat: een lichter chassis, minder kans op defecten en een strakkere afwerking. Daarnaast bevat Nuna 13 een efficiënte ijzerloze motor, een verbeterd stuursysteem met minder energieverlies en Silicium-zonnecellen die zo’n 30 procent efficiënter zijn dan standaard zonnepanelen.

Waar zonne-energie ooit een belofte was, is het nu een bewezen motor voor vooruitgang. Deze jubileumeditie van Nuna weerspiegelt 25 jaar aan lef, kennis en innovatie en de ambitie om Nederland als koploper in de energietransitie te laten zien. 

RaboResearch: Energietransitie vereist flexibel elektriciteitsverbruik van bedrijven

De energietransitie vereist dat bedrijven en huishoudens fundamenteel anders gaan denken over en omgaan met energie. Dit geldt met name voor het elektriciteitssysteem, dat in toenemende mate onder druk staat. Om dit systeem betaalbaar en betrouwbaar te houden, moeten opwekkers en afnemers van elektriciteit flexibeler worden. Analisten van RaboResearch hebben recente kennisartikelen hierover gebundeld.

In sommige gevallen worden grote bedrijven al gedwongen tot meer flexibiliteit, vertelt Sanne de Boer, senior specialist energietransitie bij RaboResearch. “Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer ze geen nieuwe of grotere elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen vanwege netcongestie. Organisaties kunnen ook te maken krijgen met congestiemanagement, waarbij ze op drukke momenten het elektriciteitsnet minder zwaar mogen belasten dan ze gewend zijn. De kans is steeds groter dat netbeheerders grote bedrijven verplichten hier aan mee te doen.”

Als zelfs congestiemanagement niet voldoende is om de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te kunnen garanderen, kunnen netbeheerders overgaan tot het gedwongen op- en afregelen van vermogen bij specifieke klanten, vervolgt de specialist. “Ze kunnen zelfs besluiten tot het preventief afschakelen van delen van het elektriciteitsnet om een nóg grotere storing te voorkomen. Dit gebeurt momenteel nog niet, maar is niet uitgesloten voor de toekomst. Daarom is het belangrijk dat bedrijven zich hierop voorbereiden.”

Het is bedrijven volgens De Boer aan te raden om een duidelijk en gedetailleerd beeld te krijgen van hun elektriciteitsverbruik en eventuele elektriciteitsproductie. “Daarnaast kunnen ze in kaart brengen of en hoe ze piekvermogens kunnen reduceren en de spits (deels) kunnen mijden. Dit inzicht levert verschillende voordelen op. Zo kan bijvoorbeeld blijken dat er geen grotere elektriciteitsaansluiting nodig is om uit te breiden of te verduurzamen. Ook kan het leiden tot een lagere energierekening. Verder voorkomen organisaties zo dat ze worden overvallen wanneer de netbeheerder vraagt of dwingt om flexibel vermogen aan te bieden en daar een prijs op te zetten. Bovendien kan meedoen aan congestiemanagement geld opleveren.”

IEA presenteert aanbevelingen voor snellere vergunningverlening, ook voor Nederland

Tussen oktober 2023 en maart 2025 ondersteunde het Internationaal Energieagentschap (IEA) vijf EU-lidstaten - Finland, Ierland, Litouwen, Nederland en Slowakije - bij het versnellen van de vergunningverlening voor hernieuwbare energieprojecten. Dit zogeheten ARPE-project leidde tot concrete aanbevelingen en verbeterpunten, o.a. met betrekking tot het 'overriding public interest'-principe. Een overzicht van de bevindingen.

Het programma ARPE (Accelerating Renewable Permitting in Europe) van de IEA ondersteunde EU-lidstaten bij het versnellen van de vergunningsverlening voor hernieuwbare energieprojecten in brede zin: onshore windenergie, zonne-energie en offshore windenergie.

De vijf hoofdthema’s van het ARPE-project waren in de vorm van workshops elk gericht op een cruciaal knelpunt in de vergunningsverlening van hernieuwbare energieprojecten.

De IEA benadrukt dat effectieve implementatie van deze aanbevelingen essentieel is voor het behalen van de REPowerEU-doelstellingen, die streven naar een aandeel van 45% hernieuwbare energie in de EU tegen 2030. Snellere vergunningverlening is cruciaal om de energietransitie te versnellen en klimaatdoelstellingen te realiseren.​

Op basis van de workshops en internationale best practices doet de IEA de volgende concrete aanbevelingen om versnelde vergunningverlening te kunnen implementeren:​

Versterking van het 'overriding public interest'-principe: Lidstaten worden aangemoedigd om hernieuwbare energieprojecten als van overwegend publiek belang te erkennen, waardoor juridische procedures kunnen worden vereenvoudigd en versneld.​
Risicogebaseerde benadering: Door vergunningprocedures aan te passen op basis van het risicoprofiel van projecten, kunnen laagrisicoprojecten sneller worden goedgekeurd, terwijl de focus ligt op complexere gevallen.​
Digitale 'one-stop-shops': Het opzetten van gecentraliseerde, digitale platforms waar alle vergunningaanvragen worden gecoördineerd, verhoogt de transparantie en efficiëntie van het proces.​
Afstemming tussen netontwikkeling en ruimtelijke planning: Een nauwe coördinatie tussen de planning van energie-infrastructuur en ruimtelijke ordening is essentieel om vertragingen te voorkomen en de uitrol van hernieuwbare energie te versnellen.​
Lokale betrokkenheid en gemeenschapswinst: Het implementeren van schema's waarbij lokale gemeenschappen financieel profiteren van hernieuwbare energieprojecten kan het draagvlak vergroten en de acceptatie verbeteren.