Innovatieve thermostaat vergroot je comfort bij hitte en kou

De innovatieve thermostaat BRYS, ontwikkeld door industrieel ontwerper Lenneke Kuijer met haar Veni-subsidie, helpt bewoners om hun woning tot wel negen graden koeler te houden bij zomerhitte. Ook helpt BRYS bij het trainen van ons lichaam om comfortabel te blijven bij temperaturen tussen de 17 en 28 graden Celsius.

Ook in Nederland worden de zomers langer en warmer. Het ene na het andere hitterecord wordt verbroken, wat ervoor zorgt dat consumenten zoeken naar manieren om koel te blijven. Producenten van koelsystemen en airconditioners (de HVAC-sector) spelen daar gretig op in, met een groeiend stroomverbruik als gevolg. En door gebruik van airconditioners kunnen we onze lichaamstemperatuur niet goed aanpassen aan heet weer.

Het inspireerde Lenneke Kuijer (TUE) om de vraag om te draaien. Voor haar onderzoek naar zomercomfort kreeg ze een Veni-subsidie én bedacht ze samen met HVAC-bedrijven een innovatieve thermostaat, BRYS. Die helpt ons comfortabel te blijven in zomer en winter met een veel lager energieverbruik.

Wanneer je als gebruiker de innovatieve thermostaat BRYS (nu nog een demonstratiemodel) instelt, dan begin je met het in kaart brengen van de ligging van jouw huis, de buitenmuren en de ramen. Vervolgens kun je ingeven welke temperatuurrange jij comfortabel vindt in je huis, bijvoorbeeld tussen 19 en 24 graden Celsius.

BRYS gebruikt vervolgens de lokale weersvoorspelling en metingen van je binnentemperatuur om je te adviseren. De thermostaat geeft aan wanneer je het beste je ramen open kunt doen, of juist moet sluiten. Of je gordijnen of zonwering aan een kant van het huis moet sluiten of openen, bijvoorbeeld.

Met deze acties is het mogelijk om je huis in de zomer tot wel negen graden koeler te houden dan zonder. Of juist op te laten warmen door de winterzon.

Daarnaast kan BRYS jou helpen om je eigen comfort te trainen. Met stapjes van 0,1-0,5 graad per dag laat BRYS de temperatuur in je huis meebewegen met de seizoenen. Zo train je ongemerkt om jezelf warm en koel te houden tot een range van wel 17-28 graden! En ja, als je lang zit, kan een vest of dekentje extra comfort bieden, maar bij normale activiteit is deze variatie comfortabel, en gezond.

Subsidie voor bouw groene waterstoffabriek in Delfzijl

Eurus Energy Europe B.V. krijgt 3 miljoen euro subsidie voor de bouw van een waterstoffabriek in het industriegebied van Delfzijl voor de productie van groene waterstof. Dit geld is afkomstig uit de regeling Investeren in een Toekomstbestendige Industrie (SITI). De nieuwe fabriek kan vanaf de eerste helft van 2026 groene water stof produceren door gebruik van windenergie.

Eurus wordt een van de eerste ondernemingen in de regio Groningen die op commerciële schaal groene waterstof produceert. De nieuw waterstoffabriek produceert deze waterstof met een elektrolyser om de (chemische) industrie te voorzien van groene waterstof als alternatief voor ‘grijze’ waterstof die nu als grondstof dient. De elektriciteit voor de productie wordt opgewekt door een eigen, al bestaand, onshore windmolenpark bij Farmsum. Het project zorgt voor een CO2 reductie van meer dan 50% ten opzichte van de productie van grijze waterstof. Deze hoeveelheid CO2 is gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van bijna 4.000 personenauto's.

Waterstof is van groot economisch belang voor de regio Delfzijl/Groningen en het opleiden van technici met voldoende kennis van waterstof is hierbij cruciaal. Om die reden wil Eurus in bepaalde opleidingen op het MBO en het HBO studenten kennis laten maken met groene waterstof. Bijvoorbeeld door meeloopdagen, voorlichtingen, gastcolleges te organiseren.

'Mensen met duurzame maatregelen maken zich minder zorgen over hun energierekening'

Huishoudens met zonnepanelen, warmtepompen en woningisolatie hebben minder zorgen over hun energierekening: minder dan een derde maakt zich zorgen. Ruim zeventig procent van de zonnepanelen-bezitters heeft dankzij de panelen minder zorgen over de energierekening, bij warmtepompen en isolatiemaatregelen is dit ruim zestig procent. Dit blijkt uit een representatief onderzoek van Motivaction, in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE).
 
Nederlanders zijn zeer tevreden over de duurzame maatregelen die zij namen. 85 tot 95 procent is tevreden over zijn zonnepanelen, warmtepomp, isolatiemaatregel of elektrische auto.

Mensen met zonnepanelen zijn daar in 95 procent van de gevallen tevreden over. Bij warmtepompen is dit 85 procent. Negentig procent van de mensen die hun huis lieten isoleren, is tevreden over die stap. Over hun volledig elektrische auto is 91 procent tevreden.
 
Zowel mensen met een koophuis als huurders zijn tevreden over duurzame maatregelen. Ook bij alle inkomensklassen is de tevredenheid gelijk. Niet alleen bij huishoudens met relatief hoge inkomens nemen de zorgen over de energierekening af; hetzelfde geldt voor huishoudens met relatief lage inkomens. Minima met zonnepanelen zeggen bijvoorbeeld nog vaker (82 procent) dan gemiddeld (71 procent) dat ze zich minder zorgen maken over de energierekening dankzij hun panelen.

Ongeveer driekwart van de bezitters van zonnepanelen, een warmtepomp, een elektrische auto of woningisolatie is trots op deze duurzame maatregel. Ook vindt de meerderheid van de huishoudens hun huis comfortabeler nu zij een warmtepomp of woningisolatie hebben. Huishoudens met zonnepanelen, een warmtepomp of een elektrische auto, zouden deze maatregel met grote waarschijnlijkheid opnieuw aanschaffen (respectievelijk 80, 79 en 86 procent).

Uit dit onderzoek blijkt dat duurzame maatregelen helpen om de zorgen over de energierekening te verlichten. De helft van de mensen zonder duurzame maatregelen maakt zich zorgen over hun energierekening. Bij mensen met 1 of meer maatregelen is dit 39 procent, bij twee of meer maatregelen 31 procent.

Test met superbatterij op Schiphol

Als eerste luchthaven wereldwijd zet Schiphol met de komst van een Iron Flow Battery op de luchthaven een belangrijke stap richting energieopslag en de verdere elektrificatie van het grondmaterieel. De grote batterij, die onlangs op het A/B platform is geïnstalleerd, biedt een betrouwbare stroomvoorziening voor het opladen van elektrisch materieel waarmee tegelijkertijd ook het net wordt ontlast.    

De Iron Flow Battery wordt de komende maanden uitgebreid getest. Tijdens deze testfase voorziet de batterij de elektrische Ground Power Units (e-GPU's) aan het A/B platform van stroom. Deze e-GPU’s leveren elektriciteit aan vliegtuigen die aan de grond staan, waar geen vaste stroomvoorziening aanwezig is. In combinatie met een Preconditioned Air Unit (PCA) die zorgt voor frisse lucht aan boord, kan de hulpmotor van het vliegtuig aan de grond uitblijven. Dit zorgt niet alleen voor minder uitstoot en verbetering van de luchtkwaliteit op het platform maar ook voor reductie van geluid.

De Iron Flow Battery onderscheidt zich door de werking van natuurlijke materialen. In tegenstelling tot veelgebruikte lithiumbatterijen, werkt de batterij op basis van ijzer en zout water – materialen die in ruime mate beschikbaar zijn, zorgen voor een minder grote milieubelasting en brandveilig zijn. De capaciteit van de batterij blijft tot 20 jaar constant.
Ik ben enorm trots op deze innovatie.

De Iron Flow Battery is ontwikkeld en gebouwd door ESS Inc in Oregon, USA. Het innovatieteam van Schiphol heeft de technologie naar de luchthaven gebracht. Het beheer en gebruik van de batterij worden verzorgd door Volker Infra en KES. De batterij wordt mede gesubsidieerd door de EU en is daarmee onderdeel van TULIPS, een Europees samenwerkingsverband van 32 luchtvaartpartijen en kennisinstituten, geleid door de Royal Schiphol Group. Het programma loopt tot eind 2025 en heeft als doel innovaties te ontwikkelen die de verduurzaming van luchthavens versnellen. Dit sluit aan bij onze ambitie om in 2030 uitstootvrij en afvalvrij te willen zijn met onze eigen luchthavenactiviteiten en in 2050 willen we energiepositief zijn. We werken toe naar een stiller, schoner en beter Schiphol.

Diederik Samsom nieuwe voorzitter Raad van Commissarissen Gasunie

De minister van Financiën (aandeelhouder van N.V. Nederlandse Gasunie) heeft per 1 juli 2024 Diederik Samsom benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Gasunie. De benoeming vindt plaats op voordracht van de Raad van Commissarissen en de overige leden van de Raad van Commissarissen zijn voornemens om Samsom na zijn toetreding tot voorzitter te kiezen.

Diederik Samsom (1971) studeerde technische natuurkunde in Delft en heeft uitgebreide bestuurlijke en politieke ervaring op het gebied van energie- en klimaatbeleid. Als kabinetschef van Eurocommissaris Frans Timmermans (2019-2024) stond hij aan de basis van de Europese Green Deal. Als Tweede Kamerlid (2003-2012) en fractievoorzitter (2012-2016) van de Partij van de Arbeid was hij nauw betrokken bij het energie- en klimaatbeleid in Nederland.

Samsom was eerder lid van de Raden van Commissarissen van Energiebeheer Nederland en van North Sea Port. Ook was hij lid van de Raad van Advies van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Straling. Samsom begon zijn loopbaan bij Greenpeace, waar hij project- en campagneleider was.

Eneco: Goede resultaten en uitvoering strategie op schema

Eneco heeft naar eigen zeggen een goed jaar achter de rug. 'Wij plukken de vruchten van onze geïntegreerde waardeketen strategie, met margegroei door de toename van zon en windparken alsook sterke resultaten in de handelsactiviteiten door het inzetten van zowel conventionele als hernieuwbare flex assets.'

Daar tegenover stonden ook negatieve ontwikkelingen. De resultaten van het warmtebedrijf stonden onder druk. Er is 14 procent minder warmte afgenomen dan vorig jaar, bij ongunstige inkoopprijzen voor gas. Tevens moesten er kosten worden gemaakt door het uitvallen van de afvalverbrander AVR in Rozenburg, de belangrijkste bron voor ons warmtenet in Rotterdam en omstreken. Hierdoor heeft dit bedrijfsonderdeel een tegenvallend resultaat genoteerd. Daarnaast heeft Eneco besloten om niet mee te bieden in de wind op zee tender IJmuiden Ver, gezien de ongunstige verhouding tussen risico en rendement.

Positief is dat de energietarieven voor klanten afgelopen jaar zijn gedaald, mede geholpen door een milde winter, goede beschikbaarheid van energiecentrales (die vraag en aanbod balanceren) en voldoende aanvoer van (vloeibaar) gas. Maar de tarieven zijn nog altijd hoger dan voor de energiecrisis, waardoor blijvende aandacht nodig is voor mensen in energiearmoede.

Afgelopen jaar is Eneco’s virtuele power plant Myriad doorontwikkeld en heeft de mijlpaal bereikt van 4 GW aan aangesloten assets. Ook werden verschillende batterijoplossingen in de markt gezet. Met behulp van digitalisering kan via de integratie tussen assets en klanten worden bijgedragen aan de balancering van het net.

Eneco heeft de ambitie om klimaatneutraal te zijn in 2035, via de uitvoering van ons One Planet plan (netto nul CO2 uitstoot, voor zowel eigen verbruik als dat van onze klanten). Dit loopt op schema. De CO2 reductie ten opzichte van het basisjaar 2019 is 6,8 Mton (9,7 versus 16,5). Ten opzichte van verleden jaar werd 0,7 Mton reductie bereikt. Daarnaast werd een plan gepresenteerd om een positief effect op de biodiversiteit te bewerkstelligen bij onze projecten vanaf 2025.

Altijd de goedkoopste stroom met nieuwe software voor zonne-energie van Enphase Energy

Om de investering in zonne-energie sneller terug te verdienen, introduceert Enphase Energy slimme energiemanagementsoftware. Met deze gratis software gebruiken huishoudens met een dynamisch contract automatisch de goedkoopste vorm van stroom op dat moment. Hiermee kunnen zij de terugverdientijd tot twee jaar verkorten.

De software-update is beschikbaar voor huiseigenaren met een Enphase-systeem en een dynamisch energiecontract.

Op basis van kunstmatige intelligentie bepaalt het systeem welke vorm van stroom op dat moment het voordeligst is.

Ook voorkomt het systeem dat je moet betalen voor het opwekken van zonne-energie. De stroomprijs is soms negatief. Dit gebeurt als er veel zonne-energie wordt geproduceerd terwijl de vraag laag is. Huishoudens met dynamisch energiecontract moeten dan betalen voor de zonne-energie die ze opwekken. Het Enphase-systeem schakelt de zonnepanelen automatisch uit bij negatieve stroomprijzen.
 
Via de Enphase-app krijgen huiseigenaren live inzicht in de prestaties van jouw systeem. Zo zien zij in één oogopslag hoeveel hun systeem per paneel opwekt, hoeveel stroom ze verbruiken of opslaan en wat ze terugleveren aan het stroomnet. De software-update is eenvoudig te activeren in de app.

Eind 2024 brengt Enphase een volgende software-update uit waarmee huiseigenaren ook automatisch kunnen handelen in energie op de onbalansmarkt. Hier verhandelen energieleveranciers energie om op korte termijn het stroomnet te balanceren. Omdat de energieprijzen op de onbalansmarkt een stuk hoger zijn, kunnen huiseigenaren met deze oplossing tot zo’n twee euro besparen per kilowattuur stroom.

Warmte uit Rotterdamse Haven nu ook naar Leiden

Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben groen licht gegeven voor de warmtetransportleiding van Rijswijk naar Leiden. Met deze leiding van WarmtelinQ worden straks woningen en bedrijven verwarmd door restwarmte uit de Rotterdamse haven.

Tussen Vlaardingen en Leiden komt een ondergrondse warmtetransportleiding te liggen van WarmtelinQ. De route van die pijpleiding ligt door verschillende gemeentes en is erg belangrijk voor het verduurzamen van Zuid-Holland. Met het besluit kan ook het laatste deel, tussen Rijswijk en Leiden, worden aangelegd.

Het vaststellen van de plannen is een provinciale zaak omdat de route door tien gemeenten loopt. Sinds september 2021 is gewerkt aan het maken en vastleggen van goede plannen. WarmtelinQ dat de leidingen aanlegt is al een tijd aan de slag met het eerste deel van de warmteleiding en heeft nu groen licht voor het laatste deel.

De afgelopen twee jaar zijn inwoners, ondernemers, belangenorganisaties, gemeenten en waterschappen langs het tracé veelvuldig geïnformeerd en intensief betrokken bij de planvorming. Veel van wat is besproken met de betrokkenen, is direct in de plannen verwerkt.

WarmtelinQ legt een warmtetransportnetwerk aan in Zuid-Holland waarmee overtollige warmte uit de Rotterdamse haven kan worden hergebruikt. Op verschillende plekken zijn aftakkingen van de leiding gemaakt en kunnen warmtenetten worden aangesloten. Zo kan een groot deel van Zuid-Holland profiteren van de energie van de Rotterdamse haven.

Voor de Leidse regio is energieleverancier Vattenfall verantwoordelijk een station waarmee de warmte van WarmtelinQ kan worden overgezet naar woningen en bedrijven. De aanleg van tracé Rijswijk-Leiden start in 2025 en wordt naar verwachting eind 2027 in gebruik genomen.

Nederlands bedrijf komt met betaalbare plug & play thuisbatterij met stekker

Huishoudens met zonnepanelen kunnen vanaf nu zelf een thuisbatterij installeren. Zonder installateur of hoge installatiekosten.

Thuisbatterijen van verschillende aanbieders kosten tussen de 3.500 en 8.000 euro exclusief installatie. De thuisaccu van HomeWizard gaat 1.395 euro kosten. De eerste leveringen vinden in juli plaats. Het bedrijf wil duurzame opslag van zonnestroom toegankelijk maken voor het grote publiek, met een betaalbare thuisbatterij die zelf te installeren is.

Volgens onderzoek van SolarPower Europe is in 2023 een recordaantal batterijen in Europa geïnstalleerd. Met een groei van 94 procent in 2023 was dit het derde jaar op rij waarin de jaarlijkse verkopen zijn verdubbeld. Circa 70 procent van de groei vorig jaar kwam door thuisbatterijen die bij particulieren thuis zijn geïnstalleerd.

De zes grootste energieleveranciers van Nederland zijn gestart met het berekenen van terugleverkosten aan de consument of hebben aangekondigd dat binnenkort te gaan doen. Energieleveranciers hebben te maken met hogere kosten vanwege de salderingsregeling en de groei in het aanbod van teruggeleverde zonne-energie. Deze kosten berekenen zij door aan hun klanten met zonnepanelen. De salderingsregeling stopt op 1 januari 2027, kondigde het nieuwe kabinet eerder dit jaar aan. Huishoudens met een thuisbatterij besparen geld doordat zij meer zonnestroom zelf gebruiken en minder terugleveren. Zij zijn in staat terugleverboetes te minimaliseren of zelfs volledig te voorkomen.

Het in Noordwijk opgerichte HomeWizard kondigde vandaag aan als eerste met een thuisbatterij op een stekker in de markt te komen. De zogeheten HomeWizard Plug-In Battery bewaart je duurzame zonnestroom voor een later moment.

Bij een gemiddelde woning is een opslag tussen de 2 kWh en 5 kWh perfect om alle apparaten in huis van stroom te voorzien gedurende de nacht. Het overgrote deel van de thuisbatterijen dat recent op de markt is gekomen handelt op de onbalansmarkt. Voor de verkopers van deze batterijen geldt: hoe meer opslag, hoe beter. Meer opslag dan je gedurende één dag uit het net gebruikt is helemaal niet nodig om het gebruik van je eigen zonnestroom te maximaliseren. Idealiter vang je er je avond- en nachtverbruik mee op. Overdag springt de batterij ook automatisch bij om pieken op te vangen.

De HomeWizard Plug-In Battery wordt vanaf juli dit jaar geleverd. De thuisbatterij heeft een vermogen van 2,7 kWh en werkt volledig merkonafhankelijk. Dat houdt in dat de thuisbatterij werkt met iedere zonnepanelenomvormer en elke energieleverancier. Eén batterij kan met 800 watt laden en 800 watt ontladen. Bij een verandering in verbruik is het aantal thuisbatterijen op elk moment uit te breiden met 2,7 kWh per batterij.

Een enkele thuisbatterij vermindert zo’n 300 kg CO2-uitstoot per jaar, waardoor de thuisaccu van HomeWizard binnen drie jaar CO2-neutraal is. Met een geluidsniveau van nominaal 32 dB is het geluid vergelijkbaar met dat van een koelkast. Doordat elke thuisbatterij een eigen micro-omvormer heeft, zijn deze ook bij lage vermogens veel energie-efficiënter dan een batterij met één grote omvormer. De Plug-In Battery verbruikt in standby minder dan één watt.

Dispatch gaat grootste stand-alone batterijopslagsysteem van Nederland bouwen

 

Dispatch, een Nederlandse batterij ontwikkelaar, gaat het grootste stand-alone batterijopslagsysteem (BESS) van Nederland bouwen. De batterij met een capaciteit van 45 MW/90 MWh wordt de komende maanden gebouwd in het havengebied van Dordrecht op een terrein van 6000 m². De BESS wordt ingezet voor netstabilisatie en gebruikt daarvoor energie uit hernieuwbare bronnen.

Eneco gaat de batterij langjarig inzetten voor het managen van verschillen in vraag en aanbod op de energiemarkten. Dispatch realiseert de BESS in samenwerking met het infrastructuur fonds EPICo², Macquarie Capital, en kredietverstrekker ABN Amro.

Om het volledige potentieel van hernieuwbare energie te benutten, zijn batterijen cruciaal voor het balanceren van vraag en aanbod in het elektriciteitsnet. Ze zorgen voor een stabiele en betrouwbare energievoorziening. De batterij bestaande uit 144 Fluence cubes heeft een capaciteit van 90 MWh, dat is vergelijkbaar met het elektriciteitsverbruik van 21.500 huishoudens per dag.

Wetsvoorstel Wet collectieve warmte naar Tweede Kamer

De demissionaire minister voor Klimaat & Energie heeft het wetsvoorstel Wet collectieve warmte (Wcw) naar de Tweede Kamer gestuurd. Warmtenetten zijn een belangrijk alternatief voor het verwarmen van onze woningen, scholen en andere gebouwen met aardgas.

Energie-Nederland is blij dat het wetsvoorstel na een lang voorbereidingstraject nu bij de Tweede Kamer ligt. Het is belangrijk dat er echt vaart wordt gemaakt met de warmtetransitie in de gebouwde omgeving, waarbij de betaalbaarheid een belangrijk thema is.

Publieke realisatiekracht is onvoldoende om het doel van 500.000 aansluitingen op een warmtenet in 2030 te halen. Voorzitter Cora van Nieuwenhuizen: 'Ik pleit ervoor om de uitvoeringskracht van álle warmtebedrijven te gebruiken om tempo te houden en gemeenten de ruimte te geven om zélf te kiezen tussen een publieke bedrijven, private bedrijven, publiek-private samenwerking of warmtegemeenschappen bij het ontwikkelen van warmtenetten'.

'Slim laden vermindert belasting stroomnet door EV’s met 40 procent'

TotalEnergies en Jedlix hebben naar eigen zeggebn succesvol aangetoond dat slim laden - laden op het juiste moment - van elektrische voertuigen (EV’s) de belasting van het elektriciteitsnet aanzienlijk kan verlichten. Het laden van elektrische auto’s, dat doorgaans in de drukke avondpiek tussen 16:00 en 21:00 uur gebeurt, is automatisch verschoven naar tijdstippen waarop het elektriciteitsnet meer ruimte heeft. Uniek aan dit project is dat zowel de publieke laadpalen op straat als de privé laadpalen bij mensen thuis tegelijkertijd slim werden geladen.

Nederland is de afgelopen jaren sterk aan het elektrificeren om haar klimaatdoelen te halen. Onderdeel daarvan is de toename van elektrische personenauto’s. Deze voertuigen worden vaak aan het eind van de dag opgeladen, op het moment dat huishoudens ook meer stroom vragen, met een piekvraag als gevolg. Deze piekvraag vormt een uitdaging voor netbeheerders en kan leiden tot overbelasting, waarbij maatregelen zoals het tijdelijk uitschakelen van laadpalen overwogen worden. Bovendien worden zonnepanelen soms afgeschakeld omdat ze tijdens piekmomenten te veel elektriciteit terug leveren.

TotalEnergies, met een netwerk van 17.000 laadpunten in Nederland, en Jedlix, werken samen aan oplossingen die het net minder belasten. Zij zorgen er onder andere voor dat EV's die aan een laadpaal in een bepaalde buurt staan gebruikmaken van de elektriciteit van zonnepanelen in de regio, op hetzelfde laagspanningsnet. Ook passen ze andere slimme laadsystemen toe.

Op de langste dag van het jaar demonstreerden TotalEnergies en Jedlix in Utrecht hoe slim laden de druk op het elektriciteitsnet kan verlagen. Bij 179 publieke laadpalen van TotalEnergies werd – zonder dat de elektrische rijder hier veel van merkte - minder hard geladen tijdens de piekuren. De eigenaren van 251 privé laadpalen van Jedlix laadden overdag met korting buiten de piekuren, optimaal gebruikmakend van beschikbare zonne-energie in de regio. De aansturing heeft plaatsgevonden op basis van de verwachte belasting van het net.

TenneT en KfW beëindigen de besprekingen over een volledige verkoop van TenneT Duitsland

Vorige week de besprekingen tussen TenneT Holding en Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW), handelend namens de Duitse Bondsregering, over een volledige verkoop van TenneT Duitsland beëindigd.

Deze aankondiging komt nadat de Duitse Bondsregering de Nederlandse Staat heeft geïnformeerd dat zij de geplande transactie niet kan uitvoeren vanwege budgettaire uitdagingen. Zoals eerder aangekondigd, bereidt TenneT Holding het aanboren van publieke of private kapitaalmarkten voor op een structurele financieringsoplossing voor haar Duitse activiteiten.

De Duitse overheid heeft toegezegd dergelijke alternatieve oplossingen te ondersteunen. In de tussentijd blijft TenneT zich volledig inzetten voor de uitvoering van haar grote investeringsplannen in beide landen, gesteund door de Nederlandse Staat die TenneT onlangs een aandeelhouderslening van EUR 25 miljard heeft verstrekt voor de jaren 2024 en 2025.

KFC opent eerste energieneutrale restaurants in Nederland

Kentucky Fried Chicken (KFC) heeft een belangrijke mijlpaal bereikt op het gebied van duurzaamheid. De reeds geopende KFC-restaurants in Almelo en Steenwijk zijn namelijk bekroond met een A+++++ certificering. Dit betekent dat het KFC-filiaal in Almelo en het restaurant in Steenwijk nu officieel erkend zijn als volledig energieneutrale gebouwen met het hoogste energielabel dat er op dit moment is. Een primeur in de Nederlandse fastfoodservice-industrie. Deze bekroning is een volgende stap in de verduurzaming van de bedrijfsvoering bij KFC.

De gebouwen waarin KFC Almelo en KFC Steenwijk opereren zijn gerealiseerd in samenwerking met de verhuurders, franchisepartner Collins Foods Europe, architectenbureau XS Architecten en technisch adviseur DIA groep. In de panden wordt 100% LED-verlichting gebruikt en wordt warmteterugwinning toegepast op ventilatie- en afzuigsystemen. Verder zijn de KFC-restaurants uitgerust met slim koelbeheer, witte dakbedekking, optimale isolatie van vloeren, muren en daken en minder verlichtingspunten. Deze milieuvriendelijke systemen, in combinatie met optimaal geïnstalleerde zonnepanelen, zorgen ervoor dat het gebouw minder energie verbruikt dan er ter plaatse wordt opgewekt.
 
KFC Almelo en KFC Steenwijk zijn de eerste gebouwen in Nederland in beheer van een foodservice-formule die het energielabel A+++++ dragen. Met het net zero gebouw zet KFC dan ook een belangrijke stap in haar duurzaamheidsdoelen.
 
KFC Nieuwegein, die eind 2022 opende, is deel van een duurzame foodcourt op industrieterrein Het Klooster. Bij de bouw van het foodcourt is gebruikgemaakt van gerecyclede en duurzame materialen. Zo is het hele foodcourt ingericht met groene terreinen en terrassen, volledig gasloos en voorzien van zonnepanelen en LED-verlichting. Het KFC-restaurant is volgens dezelfde duurzaamheidsprincipes gebouwd. Ook werken de restaurantmedewerkers volgens protocollen die erop gericht zijn het milieu zo min mogelijk te belasten.

KFC Almelo is te vinden op Woonboulevard nummer 60 in Almelo en KFC Steenwijk bevindt zich langs de A32 aan de Woldmeentherand nummer 23. 

Toename invoer technologie voor energietransitie

In 2023 heeft Nederland voor 16,6 miljard euro aan technologie ingevoerd die voor de energietransitie kan worden ingezet. Dat is 13 procent meer dan in 2022. Elektrische en hybride auto’s vormen de grootste groep, en de importwaarde hiervan steeg het hardst, zo meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Zonnepanelen en elektrische auto’s zijn bekende voorbeelden van technologische producten voor de energietransitie. Daarnaast wordt er ook geïmporteerde technologie ingezet voor het opwekken van energie uit aardwarmte (zoals warmtepompen), windenergie (bijvoorbeeld magneten voor windturbines), waterenergie, stroomopslag en het gebruik van biobrandstoffen.

De elektrische (inclusief hybride) auto’s werden in 2023 het meest ingevoerd (6,9 miljard euro). Deze categorie groeide ook het hardst, met een 44 procent hogere invoerwaarde dan in 2022. De andere twee grote categorieën zijn installaties voor het opwekken van zonne-energie (3,9 miljard euro, met name zonnepanelen), en technologie die geschikt is om verschillende soorten schone energie op te wekken (5,0 miljard euro). Van deze zogenaamde multifunctionele technologie (zoals schakelborden, automatische regelaars en warmtewisselaars) werd 13 procent meer ingevoerd, van technologie voor het opwekken van zonne-energie 16 procent minder.

De grootste leverancier van technologie voor de energietransitie is Duitsland; Nederland importeerde in 2023 voor 4,8 miljard euro uit Duitsland. Op de tweede plaats staat China (3,8 miljard euro), gevolgd door België (1,4 miljard). De import uit Duitsland, België en Zuid-Korea bestaat vooral uit elektrische (inclusief hybride) auto’s, uit China komen vooral zonnepanelen.

Als we de doorvoer van goederen in buitenlandse handen meerekenen, dan is China de grootste leverancier van technologie voor de energietransitie (11,8 miljard euro, tegen Duitsland met 6,3 miljard). Nederland voert namelijk veel zonnepanelen en elektrische auto’s in uit China, die weer worden doorgevoerd naar het Europese achterland. Inclusief alle doorvoer heeft Nederland in 2023 voor ruim 28 miljard aan transitie-technologie ingevoerd, 11 procent meer dan in 2022.

Montea investeert 12,5 miljoen in Nederlandse batterijparken

Montea investeert de komende tijd 12,5 miljoen euro in batterijparken in Nederland. Door batterijparken te plaatsen, kunnen overschotten van ter plekke opgewekte zonnestroom worden opgeslagen voor momenten waarop de zon niet schijnt of als er extra stroom nodig is. 

Montea plaatst de batterijen op eigen locaties voor logistieke centra waar als gevolg van de netcongestieproblematiek onvoldoende netstroom voorhanden is.

Elektrisch rijden is in het personenvervoer aan een enorme opmars bezig. En over enkele jaren zal hetzelfde gebeuren met de e-vans en e-trucks. Logistieke centra die daar op een duurzame en betaalbare manier op voorbereid zijn, hebben dan een streepje voor. In België heeft Montea ook grote plannen met batterijparken. Daar wordt maar liefst 17,5 miljoen euro geïnvesteerd waarmee op bijna de helft van de locaties een batterijopslagsysteem voorzien zal worden.

Montea is een ontwikkelaar en investeerder in logistiek vastgoed in Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. Het bedrijf, van oorsprong een familieonderneming, is genoteerd op Euronext Brussel en Parijs sinds eind 2006. De totale portefeuillewaarde is sinds die tijd van 100 miljoen euro gestegen naar 2,4 miljard euro. Op de Nederlandse markt heeft het bedrijf anno 2024 zo’n 325.000 vierkante meter aan logistiek vastgoed in ontwikkeling, zo’n 10% van ’s lands totale markt. Naast dat Montea logistiek vastgoed ontwikkelt, is het ook als koper actief. Het totale portfolio omvatte begin 2024 gebouwen op zo’n honderd locaties.

ONE-Dyas mag beginnen met installeren productieplatform in Noordzee boven Schiermonnikoog

Gasbedrijf ONE-Dyas mag een productieplatform installeren en gebruiken twintig kilometer ten noorden van Schiermonnikoog om vanaf eind 2024 gas te kunnen winnen uit de Noordzee. De voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak heeft in een voorlopige uitspraak van vandaag (21 juni 2024) de schorsing opgeheven van de zogenoemde ordemaatregel die hij twee weken geleden had opgelegd.

ONE-Dyas mag voorlopig gebruikmaken van de vergunning en de toestemmingen die de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat heeft verleend voor dit gasproject. De Afdeling bestuursrechtspraak doet later in de bodemprocedure nog een definitieve uitspraak over de bezwaren van diverse natuurorganisaties tegen het gasproject.

Vanwege de definitieve sluiting van het Groningerveld en het wegvallen van het aanbod van Russisch gas, is het belang van de staatssecretaris in deze procedure de leveringszekerheid van aardgas aankomende winterperiode 2024-2025 ter overbrugging van de Nederlandse energietransitie. De staatssecretaris heeft er een belang bij dat het platform snel kan worden geïnstalleerd door de zeer beperkte beschikbaarheid van de gespecialiseerde transportmiddelen en installatiewerktuigen die dit op korte termijn kunnen doen. Tegenover dit belang staat het belang van de natuurorganisaties bij het behoud en bescherming van de diersoorten in het gebied en de omliggende natuurgebieden. Zij vrezen voor onomkeerbare gevolgen voor de natuur.  

Hoewel de voorzieningenrechter het bedrijfseconomisch belang van ONE-Dyas bij deze voorlopige procedure onderkent, heeft hij in de eerste plaats de belangen van de natuurorganisaties die pleiten voor het in stand laten van de schorsing en de belangen van de staatssecretaris die pleiten voor het opheffen daarvan, tegen elkaar afgewogen. De voorzieningenrechter is er “op voorhand niet van overtuigd dat eventuele gebreken in de besluitvorming fataal zullen zijn voor de uiteindelijke realisering van het initiatief van ONE-Dyas en dat het initiatief vanwege die gebreken in zijn geheel geen doorgang kan vinden.” Dit leidt ertoe dat de belangenafweging in deze voorlopige procedure in het nadeel van de natuurorganisaties uitvalt.

De uitspraak van vandaag is dus een voorlopig oordeel. Er loopt nog een zogenoemde bodemprocedure die de Afdeling bestuursrechtspraak later op een rechtszitting zal behandelen en waarbij alle beroepsgronden uitvoerig zullen worden behandeld. Daarna zal de Afdeling bestuursrechtspraak definitief uitspraak doen in deze zaak.

Zelfvoorzienend bedrijvenpark krijgt als eerste nul op de meter

Bedrijvenpark Medel bij Tiel krijgt de eerste geheel zelfvoorzienende energiehub van Nederland. Hierdoor kan de bedrijfslocatie na veel obstakels - eerst in de vorm van het stikstofprobleem, daarna door de netcongestie - alsnog uitbreiden. Hoewel de uitbreiding van het bedrijvenpark een netaansluiting krijgt, mag er geen vermogen worden geleverd of worden teruggeleverd. Daarom blijft er 0 op de elektriciteitsmeter staan, een unicum voor bedrijfslocaties in Nederland.

Alle stroom op de uitbreiding van Medel wordt lokaal opgewekt, verbruikt, opgeslagen en uitgewisseld, waardoor het overbelaste elektriciteitsnet er niet onder lijdt. Dit is mogelijk dankzij een samenwerking tussen het Industrieschap Medel, de aanstaande gebruikers van de uitbreiding van het bedrijvenpark, energie-infrastructuurspecialist Joulz en netbeheerder Liander.

De keuze voor een collectieve netcongestie-oplossing vereist van alle betrokkenen een innovatieve instelling. Voor het Industrieschap, dat onder meer het bedrijvenpark exploiteert, was duidelijk dat de zelfvoorzienende energiehub de enige manier was om leveringszekerheid te bieden aan gebruikers. Wel moest blijken of de gebruikers meewilden in een niet eerder vertoonde oplossing. De gebruikers, die vanuit het verleden nog gewend zijn om qua vermogen een flinke capaciteitsbuffer te hebben, hebben nog geen ervaring met het onderling delen van beschikbaar vermogen.

Voor Joulz was de uitdaging om de businesscase voor alle betrokkenen interessant te maken. Ook moest Joulz voor netbeheerder Liander inzichtelijk maken hoe de oplossing ook daadwerkelijk netneutraal blijft. Intussen zijn de eerste gebruikers akkoord gegaan met de collectieve energievoorziening en is de investeringsbeslissing genomen door Joulz, dat de hub ontwikkelt en exploiteert.

Voor de collectieve oplossing is vooraf de energiebehoefte van de deelnemende bedrijven in kaart gebracht. Aan de hand van energieprofielen maakte Joulz inzichtelijk wat de gezamenlijke energiebehoefte was en wanneer de bedrijven op hun piekverbruik zaten. In het begin was dat passen en meten, volgens Sytse Zuidema, CEO van Joulz. “De deelnemende bedrijven moesten een inschatting maken van de energie die ze nodig dachten te hebben en hanteerden daarbij extra capaciteit als buffer, zoals ze gewend waren te doen voordat er netcongestie was”, aldus Zuidema. “Toen ze het kostenplaatje daarvan zagen, gingen ze kritischer kijken naar hun inschattingen en bleek al snel dat de benodigde stroomvraag lager lag dan de bedrijven aanvankelijk aangaven. Dat is een ervaring die niet alleen deze ondernemingen moeten doormaken, want dit geldt natuurlijk ook voor de gehele maatschappij. Piekmomenten liggen voor elke onderneming anders en kun je dus ook goed op elkaar afstemmen. Zo kunnen we de beschikbare netcapaciteit beter benutten.”

Met het oplossen van het energievraagstuk kan na zes jaar de gewenste uitbreiding van het bedrijventerrein van start gaan. Wethouder economische zaken van de gemeente Tiel Dave Verbeek is bestuursvoorzitter van het Industrieschap Medel, een samenwerking van de gemeenten Tiel en Neder-Betuwe. Verbeek benadrukt dat een goede elektriciteitsvoorziening onmisbaar is om van Medel een aantrekkelijke vestigingslocatie voor bedrijven te maken. “Het mooie is bovendien dat, waar de netcongestie eerst een knelpunt was, de oplossing ervan nu ook dient als katalysator voor energiebewuster en duurzamer ondernemen.”

De energiehub op bedrijvenpark Medel is mede tot stand gekomen door de kennis die de Delftse energie-infrastructuurspecialist Joulz twee jaar geleden opdeed met een soortgelijke oplossing voor Schiphol Trade Park. Het grote verschil is dat die locatie wel een deel van de benodigde stroom van het elektriciteitsnet mocht en mag afnemen. Die mogelijkheid ontbrak op Medel II, legt energie-infrastructuurdeskundige Sanne Castro van Joulz uit. “We mogen simpelweg geen vermogen afnemen of terugleveren op de uitbreiding. Dankzij de samenwerking tussen de verschillende partijen en ondernemers op de uitbreiding kunnen we nu alsnog lokaal energie opwekken, opslaan en uitwisselen. Overschotten kunnen later eventueel ook worden aangewend voor de productie van groene waterstof voor lokaal gebruik of voor het laden van elektrische bedrijfsvoertuigen. Wij beheren alle stroomopwekking en het verbruik op de ring van Liander. Daarmee zorgen wij dat deze altijd met elkaar in balans zijn en het elektriciteitsnet niet belast wordt. Met deze oplossing kunnen we zelfs op afroep van de netbeheerder het net ontlasten.”

Integrale prijsbepaling voor gebruik internationale transportcapaciteit in Europese intraday-markten

Met de geslaagde introductie van Intraday Auctions (IDAs) wordt de prijs van elektriciteit in de intraday-markt tussen nagenoeg alle Europese landen voor het eerst gekoppeld aan de transportcapaciteit. Deze primeur, die de prijs van transportcapaciteit integreert in de intraday-handel, moet leiden tot optimale benutting van de transportcapaciteit over landsgrenzen heen.

TenneT realiseerde deze integratie in Nederland en in het gebied in Duitsland waar TenneT actief is. De integrale Europese capaciteitsplanning van internationale intraday-handel wordt verzorgd door de marktkoppeling SIDC, de Single IntraDay Coupling. Transmission System Operators (TSOs) stellen de transportcapaciteit beschikbaar op de grenzen tussen de verschillende biedzones en Nominated Energy Market Operators (NEMOs) laten er vraag en aanbod vanuit de elektriciteitsmarkten samenkomen. Deze NEMOs zijn organisaties met een mandaat om te opereren op de day-ahead- en intraday-markten in de EU.

Intraday-koppeling van markten is voor marktpartijen én TSOs een essentieel onderdeel van een efficiënte én effectieve Europese interne energiemarkt. Met het groeiende aandeel weersafhankelijke hernieuwbare energie neemt ook het belang van die koppeling tussen landen toe. Voor marktpartijen is grensoverschrijdende handel een belangrijk instrument om posities in evenwicht te houden

Op de grensoverschrijdende intraday-markt wordt elektriciteit verhandeld op de korte termijn, van 15.00 uur voor de dag van levering, tot 23.00 uur óp de dag van levering. Een noviteit in die markt is dat drie intraday-veilingen (IDAs) handelsbiedingen in Europa kunnen verzamelen en daarmee de schaarse transportcapaciteit tussen de deelnemende landen optimaal efficiënt toewijzen. In- en uitvoer – vaak gelijktijdig over verschillende grenzen van een land – beïnvloeden de beschikbare transportcapaciteit voor de internationale handel. Aan de transportcapaciteit wordt daarom een tarief gekoppeld. Schaarste van de transportcapaciteit voor elk moment van de dag – de handel vindt plaats per kwartier en per uur - komt tot uiting in de uiteindelijke prijs van de energie.

Het nieuwe IDA-marktmechanisme kan op basis van vraag en aanbod de prijs voor het gebruik van grensoverschrijdende transportcapaciteit bepalen. Dit bevordert de concurrentie bij de productie, de handel en de levering van elektriciteit. Daarvoor is een complexe methode ontwikkeld, die werkt met algoritmen en data van onder meer biedingen en transportcapaciteit van de deelnemende landen. De methode kent één gedeelde aanpak voor de prijsstelling van de transportcapaciteit tussen deelnemende biedzones.

Energieverbruik 17 procent lager dan in 2000

Het totale energieverbruik in Nederland is afgenomen van 3 158 petajoule (PJ) in 2000, naar ruim 2 600 PJ in 2023. Het verbruik van fossiele brandstoffen, zoals kolen, aardgas en olie, daalde met 26 procent. Van de fossiele energiedragers nam het verbruik van olie en olieproducten in deze periode het minst af. In 2023 lag het totale energieverbruik 3 procent lager dan het jaar daarvoor, zo meldt het CBS op basis van de laatste cijfers.

Het totale energieverbruik van fossiele brandstoffen (zoals aardgas, kolen en olieproducten) is in de periode tussen 2000 en 2023 afgenomen naar 2 181 PJ. Het verbruik van kolen is gehalveerd, met name door hogere prijzen voor kolen, CO2 en de toename van hernieuwbare elektriciteit uit zon en wind.

Het verbruik van aardgas is ruim 500 PJ afgenomen, onder meer door gestegen aardgasprijzen en diverse maatregelen om energiebesparing bij woningen te bevorderen.

In tegenstelling tot aardgas en kolen, daalde het verbruik van de andere belangrijke fossiele energiedrager, olie, met slechts 6 procent in de periode 2000-2023. Doordat het verbruik van aardgas en kolen harder daalde dan het verbruik van olie, is olie weer de belangrijkste energiedrager geworden.

Het aandeel van olieproducten in het energieverbruik groeide van 37 procent in 2000 naar 42 procent in 2023. In 2000 was aardgas nog de belangrijkste energiedrager, met een aandeel van 47 procent.

Het verbruik van hernieuwbare energie (zoals zonne- en windenergie)is met meer dan 500 procent toegenomen naar 378 PJ.

In de meeste sectoren is het energieverbruik tussen 2000 en 2023 afgenomen. Toch zijn er grote verschillen. Het verbruik van de energiesector daalde met bijna een kwart, naar 480 PJ. Binnen de energiesector is het met name de elektriciteitssector waar het energieverbruik is afgenomen, onder andere door een lager verbruik van steenkool en aardgas. Dit kwam mede doordat de prijzen voor steenkool en CO2 waren gestegen, en door de toegenomen elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen, zoals zon en wind.

Het energieverbruik van woningen is met bijna 30 procent afgenomen als gevolg van verdere verduurzaming (isolatie, warmtepompen), zachte winters, en stijgende aardgasprijzen in de laatste jaren.

Ohmium en HYGRO gaan strategische samenwerking aan

Newark, Den Haag, Wieringerwerf, Ohmium International, het Amerikaanse internationaal opererend techbedrijf, dat geavanceerde Proton Exchange Membrane (PEM) elektrolysers ontwerpt, produceert en implementeert, start een samenwerking met HYGRO, een Nederlandse aanbieder van groene waterstofoplossingen. Deze samenwerking begint met een nieuw waterstofproductie- en distributieproject in Noord-Holland (project Duwaal).

Het Duwaal-project toont aan hoe de elektrolysers van Ohmium kunnen samenwerken met windturbines, gebruikmakend van HYGRO's kennis en patenten op dit concept, en ook HYGRO's nieuwe iBundle - een nieuw opslag-, transport- en snel tanksysteem - incorporeren.

Ondersteund door de Nederlandse overheid, zal het project in fasen worden ontwikkeld, te beginnen met een capaciteit van 2,5 MW in 2025. Met steun van de Nederlandse overheid, zijn er plannen dit uit te breiden naar 5 MW en mogelijk tot 10 MW.
 
Het project zal een hybride systeem bevatten waarbij zowel de elektrolyser als de turbine aangesloten blijven op het net. Deze opzet vermindert de impact van veranderende windomstandigheden op de waterstofproductie en maakt ook een snelle reactie op de elektriciteitsmarkt mogelijk, die vaak lage prijzen kent, op windrijke en/of zonnige dagen.

Ohmium's PEM elektrolysers en elektrochemische oplossingen zijn ontworpen voor industriële en transport toepassingen, aangevuld met HYGRO's doel om een competitief geïntegreerd waterstofproductie- en distributiesysteem te ontwikkelen. Dit omvat het benutten van hun iBundle- en pulsed power technologie voor een uitgebreide ‘wind & zon naar wiel’ waardeketen.

Ook Greenchoice brengt terugleverkosten in rekening

In navolging van Eneco, Vattenfall en Essent brengt nu Greenchoice kosten in rekening voor het terugleveren van zonnestroom. 

De energieleverancier rekent een teruglevertarief van 11,6 cent per kWh bij variabele en eenjarige contracten. Bij een langere contractduur geldt een teruglevertarief van 12,7 cent per kWh.

Tegelijk verhoogt Greenchoice de terugleververgoeding naar 14,5 cent per kWh. Dat is het bedrag per kilowattuur dat je ontvangt voor de stroom die je op jaarbasis netto teruglevert.

Klanten die minder opwekken dan ze verbruiken betalen 11,6 tot 12,9 cent per kWh dat ze salderen. Voor het overige stroomverbruik betalen zij het normale leveringstarief van rond de 25 cent per kWh.

Mensen die evenveel opwekken als dat ze verbruiken, betalen over de stroom die zij salderen - afhankelijk van het contract - tussen de 11,6 en 12,9 cent.

Zonnepaneelbezitters die meer opwekken dan dat ze verbruiken betalen ook tussen de 11,6 en 12,9 cent per kWh voor het deel dat zij salderen.

Aardwarmtesector start innovatieprogramma Geo4all

Half juni is de start van het innovatieprogramma Geo4all gevierd. Onder aanvoering van Geothermie Nederland, EBN en TNO gaan 23 partijen in de aardwarmtesector gezamenlijk werken aan een breed innovatieprogramma Geo4all. De onderzoeksthema’s moeten resultaten opleveren die gaan zorgen voor meer aardwarmtewinning en tegen lagere kosten.

TKI Nieuw Gas, de organisatie die namens de topsector Energie toeziet op subsidieverstrekking, is onlangs akkoord gegaan met het Geo4all-projectplan en heeft een subsidiebijdrage van € 3,6 miljoen gereserveerd om dit innovatieprogramma de komende drie jaar ten uitvoer te brengen. De projectpartners dragen zelf een bedrag bij van € 2,7 miljoen.

Met een druk op de startknop werd tijdens de ledenbijeenkomst van Geothermie Nederland op 13 juni het officiële startsein gegeven van het innovatieprogramma. Ook het logo van Geo4all werd hiermee onthuld. In vier verschillende workshops/kennissessies werden vervolgens de onderzoeksthema’s toegelicht door experts vanuit zowel onderzoeksinstituten als het bedrijfsleven. Wat is er al bekend over deze thema’s, wat wordt in Geo4all verder uitgediept en wat gaat ons dat opleveren?

Er is inmiddels 15 jaar aan praktijkervaring in de geothermiesector in Nederland. Daarin zijn al veel onderzoeken uitgevoerd en is veel kennis opgedaan. Door het innovatieprogramma kunnen op een aantal onderwerpen verdiepingsslagen worden gemaakt.

Het innovatieprogramma kent vier belangrijke thema’s. Zo zorgen geothermieprojecten op dieptes van 500-1500 meter voor meer beschikbare warmte en tegen lagere kosten. Deze ondiepe geothermie is tot nu toe nooit zo grondig onderzocht als diepe geothermie. Ook de potentie van gesloten systemen wordt hierin meegenomen.  

Er wordt ook onderzoek gedaan naar het verbeteren van de winning van aardwarmte in aardlagen die eerder als minder geschikt werden beschouwd. Zowel voor ondiepe lagen als deze suboptimale reservoirs zijn nieuwe boortechnieken en afwerking van de putten vereist. Dit maakt het mogelijk om in meer delen van Nederland aardwarmte te winnen en tegen lagere kosten.

Een ander thema richt zich op technieken om veel nauwkeuriger de afkoeling in reservoirs te monitoren. Daardoor is het enerzijds mogelijk om de onttrekking van warmte aan reservoirs beter te optimaliseren en anderzijds een beter inzicht te krijgen in processen die mogelijk in de toekomst tot seismische risico’s zouden kunnen leiden. Door die kennis kan tijdig op het mogelijk ontstaan van seismische risico’s worden ingespeeld en kunnen deze risico’s worden beheerst.

Daarnaast willen de aardwarmtebedrijven operationele gegevens (data) verzamelen van hun bovengrondse installaties. Dit kan leiden tot lagere onderhouds- en operationele kosten. Deze gegevens kunnen worden omgezet in een digital twin, waardoor de aardwarmtewinning virtueel gesimuleerd- en onderhoud tijdig gepland kunnen worden. Dat vermindert stilstand van installaties en daarmee verhoogt het de betrouwbaarheid van de levering van aardwarmte.

Al deze thema’s hebben impact op het verbeteren van veiligheid, betrouwbaarheid, kostenverlaging en een meer flexibele inzetbaarheid van aardwarmte. Het innovatieprogramma Geo4all moet inzichten opleveren die gaan zorgen voor meer toepassing van aardwarmte, een grotere bijdrage aan de energietransitie en de beschikbaarheid van aardwarmte tegen lagere kosten.

'Prijsdaling van elektrische auto compenseert het wegvallen subsidie'

In 2025 vervallen de subsidies voor elektrische auto’s. Maar nu de lagere bijtelling voor de EV blijft, net als een korting op de motorrijtuigenbelasting en de prijs per gereden kilometer daalt, blijft elektrisch rijden in alle opzichten de aantrekkelijke keuze. Daar komt natuurlijk ook nog de schonere lucht bij, wat los van het beleid een belangrijk argument blijft om de overstap van fossiel naar elektrisch te maken. Zegt Nancy Kabalt-Groot van Windkracht 5.

Het vervallen van de subsidies is afgesproken in het klimaatakkoord en komt niet, zoals vaak wordt beweerd, uit de koker van het nieuwe kabinet. Bij het maken van het klimaatakkoord rekende men erop dat elektrische auto’s rond 2025 voldoende onderdeel zouden zijn van het standaard aanbod, met veel goedkope modellen. Subsidie zou dan niet meer nodig zijn.

Er is inderdaad een enorme stijging van het aanbod. Zo telt het jaarboek met elektrische auto’s van 2024 meer dan 100 modellen, waar het ooit begon met handjevol auto’s. Inmiddels zijn er ook modellen met een aanschafprijs die onder de 20.000 euro ligt.

Wel is het zo dat Nederland sneller op de handrem trapt dan andere Europese landen voor een extra stimulans als aanschafsubsidies. België en Frankrijk zetten nog vol in op subsidies voor elektrificatie van hun wagenpark.

Nederland was koploper in de wereld en daarmee een echt exporteur van kennis over deze transitie. Deze plek is inmiddels overgenomen door Noorwegen. Meer dan 85 procent van de nieuw aangeschafte auto’s is daar elektrisch.

Wel staat Nederland bovenaan de lijstjes van landen met een goede laadinfrastructuur. We hebben het beste laadnetwerk voor elektrische auto's ter wereld. Ook dat maakt dat de overstap naar elektrisch rijden aantrekkelijk blijft.

Equans en Liander gaan in Amsterdam netbewust laden uitbreiden naar 1000 laadpalen

Equans en Liander gaan in Amsterdam netbewust laden grootschalig uitbreiden van 60 naar 1000 openbare laadpalen. Hiermee wordt straks een derde van alle Equans laadpalen in Amsterdam netbewust aangestuurd. Dit is belangrijk omdat nu door het volle stroomnet niet meer alles altijd tegelijk kan. Het elektriciteitsnet moet worden uitgebreid zodat de pieken in het elektriciteitsverbruik beter kunnen worden opgevangen. Maar de beschikbare capaciteit moet daarnaast ook slimmer worden ingezet, nu en in de toekomst. Er is namelijk op het grootste deel van de dag nog voldoende capaciteit op het elektriciteitsnet. Door het netbewust laden van elektrische auto’s gebruiken we deze ruimte effectiever. Dit is nodig omdat een grote groei van het aantal elektrische auto’s die in de komende jaren wordt verwacht. Bovendien ontstaat er meer ruimte voor het verder elektrificeren van woningen en bedrijven. Het is daarom belangrijk dat netbewust en daarmee slimmer laden van elektrische auto’s overal de norm wordt.

Equans, Liander, de gemeente Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam (HvA) hebben samen met Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) tijdens de miniconferentie ‘Power to the People: Energie Delen in je Buurt’ op 12 juni de opschaling naar 1000 Equans laadpalen in Amsterdam, die netbewust worden aangestuurd, aangekondigd. Netbewust laden is één van de vele puzzelstukjes in de energietransitie. Het ontsluiten van flexibiliteit uit publieke laadpalen is essentieel in de energietransitie. In Amsterdam kan deze puzzel worden gelegd dankzij de intensieve samenwerking tussen Equans, Liander, de gemeente Amsterdam en de HvA.

Netbewust laden is een vorm van slim laden waarbij elektrische auto’s binnen de grenzen van het elektriciteitsnet worden opgeladen. Laadpalen worden doorgaans niet flexibel aangestuurd. Zodra je een auto aansluit, begint de laadsessie en deze eindigt zodra de batterij volledig is geladen. Elektrische auto’s staan gemiddeld twee derde van de tijd dat ze aangesloten zijn, volgeladen aan de laadpaal. De accu is in slechts een derde van die tijd volgeladen. Dit biedt ruimte om deze laadsessies flexibel te maken, bijvoorbeeld door minder snel te laden wanneer de capaciteit op het elektriciteitsnet beperkt is. Mochten bestuurders toch op volledige snelheid willen laden, dan is er een priority optie mogelijk via de Charge Assist app van Equans.

Het verlagen van de laadsnelheid gebeurt voornamelijk tussen 16.00 en 20.00 uur. Dan zijn veel auto’s aangesloten op de laadpalen en is ook het elektriciteitsverbruik van huishoudens hoog. Door het verlagen van de laadsnelheid, wordt de belasting op het elektriciteitsnet teruggebracht zodat er ruimte ontstaat voor het verwarmen van huizen, koken en het draaien van de wasmachine. Op 80% van de dag kunnen elektrische auto’s gewoon met maximale snelheid worden geladen. Door steeds meer netbewust te gaan laden is het in principe niet nodig om de laadsnelheid terug te schakelen naar 0. Netbewust laden wordt op dit moment al toegepast in een aantal grote steden. In Amsterdam wordt nu de stap gezet naar 1000 laadpalen van Equans die op piekmomenten de laadsnelheid automatisch tijdelijk kan terugschroeven.

PowerGo opent ultrasnelle lader met uniek batterijsysteem in Noord-Holland

PowerGo heeft bij restaurant De Zingende Wielen in Den Oever naar eigen zeggen een unieke snellaadoplossing van 240 kilowatt (kW) voor elektrische voertuigen (EV’s) met een batterij van 600 kilowattuur geplaatst.

Bij PowerGo laden EV-bestuurders op met 100% zonne-energie, afkomstig van de zonneparken van moederbedrijf PowerField. In gebieden waar netcongestie heerst zoeken PowerField en PowerGo naar passende oplossingen, bijvoorbeeld in de vorm van energieopslag via batterijen.  
 
Restaurant De Zingende Wielen is al vele jaren een populaire plek voor allerlei reizigers, en biedt nu ook ruimte voor innovatie. Het is een ideale laadlocatie voor EV-bestuurders die vanaf en naar Texel reizen en voor internationaal verkeer. Daarbij is de locatie snel te bereiken vanaf de Afsluitdijk.  
 
In Noord-Holland is sprake van hevige netcongestie, waarbij geen transportcapaciteit meer beschikbaar is. De wachttijd voor aansluitingen die geschikt zijn voor snelladers bedraagt gemiddeld tussen de anderhalf en twee jaar. In Den Oever was de wachttijd zelfs opgelopen tot vier jaar. Om hier snelladen toch mogelijk te kunnen maken, heeft PowerGo een laadpaal in combinatie met een batterij van 600 kilowattuur geplaatst.

Ter vergelijking: hierdoor kunnen ongeveer tien Volkswagen ID.3’s volledig opladen zonder het elektriciteitsnet te belasten. De batterij slaat energie tijdelijk op, zodat deze op een later moment gebruikt kan worden voor de laadsessie. Zo wordt het elektriciteitsnetwerk op piekmomenten ontlast en kan het op overige momenten aan de laadbehoefte voldoen. Sinds maart 2024 kunnen hier twee EV’s gelijktijdig opladen met een maximumlaadsnelheid van 240 kW.
 
Via dynamische laadtarieven krijgt de klant toegang tot eerlijke en transparante laadprijzen, gebaseerd op de elektriciteitsprijs per uur. Ook dit helpt het elektriciteitsnet, doordat klanten gestimuleerd worden om te laden wanneer veel en schonere energie beschikbaar is. Opladen is op die momenten namelijk goedkoper. De PowerGo Charge app geeft gebruikers toegang tot deze tarieven. 

NVDE-podcast: een duurzaam warmtenet dankzij bewoners, Eneco en gemeente Rotterdam

NVDE-voorzitter Olof van der Gaag bezoekt in een NVDE-podcastaflevering Bospolder-Tussendijken in Rotterdam, waar Eneco samen met woningcorporatie Havensteder en de gemeente werkt aan een aardgasvrije Rotterdamse stadswijk. Woningen in de dichtbevolkte, diverse en dynamische wijk worden op dit moment op het warmtenet aangesloten. Dat is niet mogelijk zonder intensieve samenwerking tussen de verschillende organisaties én bewoners in de wijk. Luister hier naar de aflevering op Spotify.

Merel Vogelaar van Eneco neemt de luisteraar mee naar de bouwwerkzaamheden in de straat. Anne-Marie Verheijen van de gemeente Rotterdam vertelt over alle obstakels die zij in de afgelopen jaren bij de realisatie van het warmtenet is tegengekomen en hoe ze die overwonnen heeft. Houria Tourich is bewoonster van Bospolder-Tussendijken en is een van de trekkers van de warmtetransitie in de wijk. Ze weet als geen ander hoe lastig het kan zijn om achter de voordeur te komen in een wijk waar de deur voor bedrijven en de gemeente snel wordt dichtgegooid.

Rotterdam aan kop met vermogen zonnepanelen

Uit nieuwe cijfers van het CBS, blijkt dat Rotterdam koploper is in het vermogen van zonnepanelen van de vier grootste steden. Daarmee is Rotterdam de hoofdstad gepasseerd.

Rotterdam bleek vorige week al een van de snelste groeiers. De nieuwste cijfers geven Rotterdam een voorsprong op de rest van de G4 in het aantal megawatts dat kan worden opgewekt.

Rotterdam kent collectieve zonnedaken op publieke gebouwen, waar al ook bewoners die huren en niet veel kunnen investeren kunnen meeprofiteren van zonnestroom. Vanaf 25 euro kunnen ze dan op een paneeldeel inschrijven en zo toch meedelen in de opbrengst.

Aanstaande vrijdag opent wethouder Zeegers een zonnedak van de energiecoöperatie Zon op Zuid. Daar is op het Olympia College een collectief zonnedak ingericht. Rotterdam kent zeven energiecoöperaties die al ruim 16 collectieve zonnedaken hebben ingericht waar al honderden Rotterdammers een aandeel in hebben genomen.

Luminus, IDEA en AISIN openen het windmolenpark van Ghlin-Baudour

Luminus, IDEA (het Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling van Cœur de Hainaut) en AISIN Europe hebben vrijdag 14 juni, aan de vooravond van Global Wind Day, het windmolenpark van Ghlin-Baudour op het terrein van AISIN ingehuldigd. Het was de ideale gelegenheid om het belang van hernieuwbare energie en de uitdagingen van de energietransitie voor de Waalse bedrijven te benadrukken.

​Global Wind Day, de Internationale Dag van de Wind die traditioneel op 15 juni plaatsvindt, heeft tot doel het potentieel en de doeltreffendheid van wind als energiebron in de kijker te zetten. De perfecte gelegenheid dus om alle actoren die aan de duurzame ontwikkeling in de regio Mons bijdragen, samen te brengen in een windmolenpark.

Het nieuwe windmolenpark van Ghlin-Baudour is het bewijs van een sterk engagement voor de duurzame ontwikkeling en de energietransitie in Cœur du Hainaut. Het park staat symbool voor de gezamenlijke wil van de verschillende partners om bij te dragen tot een CO2-neutrale wereld. Het windmolenpark bevindt zich in een industrieel landschap in de streek rond Mons, midden in een bedrijvenpark en in de nabijheid van grote infrastructuren zoals het Kanaal Nimy-Blaton-Péronnes.

De vier windturbines die Luminus onlangs op het bedrijventerrein van Ghlin-Baudour installeerde, werden vanaf 12 juni één voor één in dienst gesteld. Ze voorzien de bedrijven AISIN, Nouryon en Hydro (waar Luminus in maart 2019 al een eerste turbine had geïnstalleerd) rechtstreeks van stroom. Een vierde windturbine, gebouwd op een terrein dat eigendom is van IDEA, is eveneens op het lokale net aangesloten.

Met een totaal vermogen van 15,6 MW zullen deze vier machines in totaal 25.200.000 kWh produceren, het equivalent van het verbruik van 7200 gezinnen. Eens ze operationeel zijn, zullen ze ook de uitstoot van 3700 ton CO2 voorkomen in vergelijking met de Belgische energiemix.

Vermogen zonnepanelen iets minder sterk toegenomen in 2023

In 2023 was de groei van het opgestelde vermogen van zonnepanelen voor de tweede keer in tien jaar minder dan het jaar daarvoor. Toch blijft het aantal geplaatste zonnepanelen hard toenemen. In 2023 is het opgestelde vermogen van zonnepanelen gestegen met ruim 22 procent. Dit blijkt uit nieuwe voorlopige cijfers van het CBS.

In 2023 steeg het opgestelde vermogen van zonnepanelen met 4,3 gigawatt tot 23,9 gigawatt, vergeleken met het jaar daarvoor. Vergeleken met 2013 was het opgestelde vermogen bijna 40 keer hoger. Een gigawatt (GW) is hetzelfde als een miljard watt. Omdat de omstandigheden voor het opwekken van zonne-energie niet altijd ideaal zijn, ligt de daadwerkelijke stroomproductie van zonnepanelen meestal lager dan het vermogen.

Woningen met zonnepanelen waren in 2023 goed voor ongeveer 10,1 gigawatt aan vermogen, een toename van 25 procent ten opzichte van het jaar daarvoor (8 gigawatt). Woningen met zonnepanelen zorgden daarmee in 2023 voor iets meer dan 42 procent van het totale vermogen. Bedrijven met zonnepanelen zorgden voor de overige 58 procent aan opgesteld vermogen. Bij bedrijven was de toename van het opgesteld vermogen bijna 20 procent ten opzichte van 2022.

Het totale opgestelde vermogen was in 2023 verspreid over 2,8 miljoen installaties, waarvan ruim 2,5 miljoen op woningen. Het gemiddeld vermogen van zonnestroominstallaties op woningen was aan het einde van 2023 bijna 4 duizend watt. Hoewel bedrijven een stuk minder zonnestroominstallaties hebben, was het gemiddeld vermogen per installatie met 61 duizend watt veel groter.

De productie van stroom door zonnepanelen is net zoals de afgelopen jaren weer gestegen. In 2023 produceerden zonnepanelen bijna 20.000 gigawattuur. Dit is bijna net zoveel als het totale elektriciteitsverbruik van alle woningen in Nederland en bijna zeventien procent van de totale netto elektriciteitsproductie.

In de afgelopen twee jaar is de elektriciteitsproductie bijna verdubbeld, in 2021 werd er 11,3 duizend gigawattuur geproduceerd door zonnepanelen. Dit komt niet alleen doordat er meer zonnepanelen zijn geïnstalleerd, maar ook doordat in 2023 de zon meer scheen dan gemiddeld.

CO2-uitstoot woningen en gebouwen daalt, maar inzet blijft nodig

De CO2-uitstoot van woningen en gebouwen is tussen 1990 en 2023 met 38 procent gedaald van 30 naar 18,6 megaton. Bijna de helft van die daling vond plaats in de laatste twee jaar. Hiermee komt de doelstelling in zicht om de CO2-uitstoot van de gebouwde omgeving in 2030 met meer dan 55 procent te verlagen ten opzichte van 1990.

Tussen 2021 en 2023 nam het aardgasverbruik in woningen met een kwart af. Dit komt door verduurzaming van woningen, maar ook voor een belangrijk deel door zuiniger gedrag. Het is daardoor onzeker of deze sterke daling in dezelfde mate doorzet. Inzet blijft nodig om de doelstelling te halen.

Veel Nederlanders verduurzamen hun woningen en gebouwen, met kleine of grote energiebesparende maatregelen. Het isoleren van woningen ligt goed op koers en ook het aantal warmtepompen groeit sterk. Vorig jaar zijn 240.000 ISDE-subsidies verleend, in zo’n 700.000 woningen isolatiemaatregelen getroffen en 150.000 warmtepompen geïnstalleerd. In de realisatie van warmtenetten is versnelling nodig. De cijfers staan in de voortgangsbrief over het Programma Versnelling Verduurzaming Gebouwde Omgeving (PVGO) die minister Hugo de Jonge maandag naar de Tweede Kamer stuurde. Dit programma startte twee jaar geleden.

In 2022 daalde het aardgasverbruik in woningen met ongeveer 15 procent ten opzichte van 2021. In 2023 verminderde het aardgasverbruik in woningen met nog eens 11 procent. Dat is meer dan verwacht, omdat de gasprijs in 2023 weer lager was en de winter qua temperatuur vergelijkbaar. Huishoudens bleven hun aardgasverbruik dus verminderen, ook nadat de energieprijzen weer daalden na de energieprijscrisis. In totaal daalde het aardgasverbruik in woningen de afgelopen twee jaar met bijna een kwart. Ook bij de overige gebouwen ging de reductie door. In totaal daalde het aardgasgebruik in de gebouwde omgeving de afgelopen 2 jaar met ruim een vijfde.

Tussen 1990 en 2021 daalde de CO₂-uitstoot (inclusief overige broeikasgassen) van de gebouwde omgeving met 6,4 megaton – van 30 megaton naar 23,6 megaton. Op basis van het aardgasgebruik in 2023 komen de emissies in 2023 naar schatting op 18,6 Mton. Dit betekent dat de emissies de afgelopen twee jaar daalden met ongeveer 5 megaton.

240.000 woningeigenaren ontvingen in 2023 de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE). Het aantal woningeigenaren dat de subsidie in 2023 ontving, is drie keer zo groot als in 2022. Ook zijn er ongeveer 150.000 warmtepompen geïnstalleerd. Twee derde hiervan is volledig elektrisch en een derde hybride. Verder werd het beschikbare bedrag in de tweede aanvraagronde van de subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) in één dag aangevraagd. Ook eigenaren van maatschappelijk vastgoed zijn dus hard bezig om hun gebouwen, zoals scholen en zorginstellingen, te verduurzamen.

In 2023 zijn de mogelijkheden voor woningeigenaren om hun huis te verduurzamen met een lening of subsidie uitgebreid en verbeterd. Huishoudens kunnen meer geld lenen voor de koop van een energiezuinige woning of voor het verduurzamen van hun huidige woning. Ook kunnen huishoudens met een verzamelinkomen van maximaal 60.000 euro nu een lening aanvragen bij het Nationaal Warmtefonds tegen 0% rente. Eerder was het maximaal inkomen voor een lening tegen 0% rente  45.000. Verder kunnen woningeigenaren de ISDE nu ook aanvragen voor één verduurzamingsmaatregel, waar het er eerder minimaal twee moesten zijn. Door al deze veranderingen kan op dit moment volgens De Nederlandsche Bank 98 procent van de woningeigenaren verduurzamingsmaatregelen voor hun woning financieren. In 2023 was dit 86 procent.

ishoudens met lage inkomens in woningen met een hoog energieverbruik de kans krijgen om te verduurzamen, zijn verschillende stappen gezet. Om energiearmoede aan te pakken is sinds 2022 meer dan een 500 miljoen euro verstrekt aan gemeenten, waarvan 185 miljoen in 2023. Gemeenten zetten dit geld met name in voor energiefixers en -coaches. Voor grotere isolatiemaatregelen is er de lokale aanpak. Die loopt via gemeenten. In 2023 is hiervoor 425 miljoen euro beschikbaar gesteld in een eerste aanvraagronde. Bijna alle gemeenten (337 van de 342) deden een aanvraag om de komende 3 jaar in totaal 206.807 woningen te isoleren. In mei 2023 is de conceptregeling voor de tweede tranche gepubliceerd ter consultatie. Met deze tranche komt 674 miljoen euro beschikbaar voor het isoleren van 286 duizend woningen.

Henry Ford versterkt elektriciteitsnet in Antwerpse Haven

Netbedrijf Fluvius heeft de gloednieuwe schakelpost Henry Ford in gebruik genomen: een belangrijk nieuw knooppunt in de elektriciteitsbevoorrading van de Antwerpse Haven. Hij zorgt ook voor de definitieve vervanging van de oude schakelpost Wilmarsdonk die vorig jaar in de zomer werd getroffen door een ontploffing en brand. De investering biedt een grotere netbetrouwbaarheid in de haven en is ook een toekomstgerichte versterking van de energiebevoorrading ter plaatse.

De energiebevoorrading in de Antwerpse haven is constant in evolutie. Enerzijds breidt de haven voortdurend uit, waardoor er stapsgewijs meer elektriciteit nodig is. Tegelijk maken heel wat ondernemingen de omslag van fossiele brandstoffen naar duurzame elektriciteit, waardoor het elektriciteitsnet ook daardoor meer onder druk komt. Daarnaast is de hoeveelheid lokaal opgewekte stroom, bijvoorbeeld via windmolens, zonnepanelen en warmtekrachtkoppelingen, de voorbije jaren exponentieel toegenomen. Om daarop te anticiperen bouwt Fluvius via zijn investeringsplan voortdurend aan de netwerken voor morgen, ook in de haven.

In de zomer van 2023 sloeg het noodlot toe. Een ontploffing en brand in de oude schakelpost Wilmarsdonk zorgde voor een stroompanne waarbij een 60-tal bedrijven niet onmiddellijk terug van elektriciteit kon worden voorzien. Met man en macht bouwde Fluvius toen ’s nachts een noodpost om de energiebevoorrading zo snel mogelijk te herstellen.

De voorbije maanden zette Fluvius de bestaande plannen door om de getroffen schakelpost Wilmarsdonk te vervangen door de gloednieuwe schakelpost Henry Ford. Hij kwam terecht op hetzelfde terrein, aan de kruising van de Wilmarsdonksteenweg en de Henry Fordlaan. Zo’n schakelpost is een gigantische zekeringenkast voor een flink deel van de haven, die Fluvius volledig op afstand kan opvolgen en aansturen via een centraal beheersysteem. Schakelpost Henry Ford startte op met 18 actieve toevoerlijnen ​ en 6 reservecellen. Net als zowat alle andere schakelposten in de haven werkt hij op een spanning van 15 kilovolt.

Vattenfall en Copenhagen Infrastructure Partners winnen tender windpark op zee IJmuiden Ver

Zeevonk heeft een vergunning gekregen voor de bouw van windpark IJmuiden Ver Beta. De joint venture is een samenwerking van Vattenfall en Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) via haar Energy Transition Fund.

Het windpark krijgt een vermogen van 2 GW. Tussen de windturbines verrijst er een drijvend zonnepark op zee met een vermogen van 50 MW en in de haven van Rotterdam komt een nieuwe elektrolyser die een groot deel van de elektriciteit van het windpark gaat omzetten in groene waterstof.

Voor het project bundelen twee grote offshore windontwikkelaars hun krachten: Vattenfall is een van Europa's grootste energiebedrijven, Copenhagen Infrastructure Partners is een wereldwijde leider in investeringen in hernieuwbare energie. Beide partijen hebben een sterke staat van dienst in het ontwikkelen, bouwen en exploiteren van offshore windprojecten. De twee bedrijven hebben meerdere windparken in de wereldwijde portfolio.

Op weg naar het energiesysteem van morgen - waterstof en drijvende zonne-energie  
Zeevonk betreft de realisatie van een 2 GW offshore windpark, een 50 MWp drijvend offshore zonnepark en een grootschalige elektrolyser. De nieuwe elektrolyser wordt gebouwd op de Maasvlakte en zal groene waterstof produceren, wat kan helpen om de uitstoot van industrieën en transport te verminderen. De verwachting is dat groene waterstof een belangrijke rol gaat spelen bij het vervangen van fossiele brandstoffen en grondstoffen, vooral in sectoren waar het lastig is om de uitstoot te verminderen.   

Met de introductie van een drijvend offshore zonnepark van 50 MW wordt de volgende stap gezet in de ontwikkeling en verdere opschaling van offshore zonne-energie. Momenteel wordt voor de Nederlandse kust een drijvend offshore zonnepark van 5 MW gebouwd. Door zon en wind te combineren wordt de beschikbare ruimte efficiënter gebruikt. Een ander voordeel is dat zon en wind dezelfde netaansluiting kunnen delen, omdat ze elkaar aanvullen. Dat resulteert in een efficiënter gebruik van het elektriciteitsnet.

Gasunie is klaar voor rol als waterstofnetwerkbeheerder op zee

Energieinfrastructuuronderneming Gasunie is de beoogde netbeheerder van het toekomstige waterstofnetwerk op de Noordzee. Dat heeft demissionair minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie aan de Tweede Kamer laten weten.

Jetten benadrukt in een brief over het Energie Infrastructuur Plan Noordzee 2050 het belang van deze toekenning bij het borgen van de publieke belangen. Bovendien biedt de aanwijzing duidelijkheid aan de markt over de beschikbaarheid van infrastructuur. Omdat waterstofproductie op zee een sleutelrol wordt toegedicht in de toekomstige groei van windenergie op zee heeft Jetten Gasunie gevraagd om de eerste stappen te zetten richting het waterstofnetwerk. Zo draagt het waterstofnetwerk bij aan het behalen van de klimaatdoelen, energieonafhankelijkheid en de concurrentiepositie van Nederland.

Nederland heeft, evenals de andere Noordzeelanden, grote ambities voor de opschaling en uitrol van Wind op Zee en is daarvoor uniek gepositioneerd. Windenergie op zee draagt bij aan een duurzame en betaalbare energievoorziening en zal sterk en snel doorgroeien. Het maakt Nederland en Europa bovendien minder afhankelijk van energie uit andere landen en draagt bij aan de concurrentiepositie van Nederland. Bij de verdere doorgroei van windenergie op zee na 2030 is waterstofproductie op land, maar ook op zee essentieel. Het wordt vanaf 2030 steeds uitdagender om alle op zee geproduceerde windenergie in de vorm van elektriciteit naar land te transporteren.

Waterstof biedt dan een mooi alternatief vanwege de hoge transportcapaciteit van gasleidingen en omdat waterstof vervolgens goed kan worden opgeslagen. Dit is belangrijk als we over voldoende energie willen beschikken, ook als de wind niet waait of de zon niet schijnt. Naast de voordelen voor het energiesysteem is er met waterstof op zee minder ruimte nodig voor kabels en elektrolysers op land. Bovendien is waterstoftransport heel (kosten)efficiënt en worden de totale kosten voor energie infrastructuur daarmee veel lager. Bijkomend voordeel is dat via deze pijpleidingen op de Noordzee ook waterstof uit andere Noordzeelanden kan worden geïmporteerd.