Pagina's

vrijdag 29 december 2023

Energiecontract met loyaliteitsbonus erg in trek bij overstap

Veel overstappers kiezen voor een energiecontract met een loyaliteitsbonus. Zo’n 19 procent van alle energiecontracten wordt aangeboden in combinatie met een loyaliteitsbonus. Een loyaliteitsbonus is een korting die energieleveranciers bieden om klanten te lokken. De korting is gemiddeld 234 euro voor een jaarcontract en wordt uitgekeerd als de klant zijn of haar contract uitdient. De gemiddelde korting voor een driejarig contract is 51 euro blijkt uit onderzoek van de Vastelastenbond.

Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt geeft in de Energiemonitor aan dat 19 procent van de energiebedrijven een loyaliteitsbonus inzet om in de gunst te komen van potentiële klanten. De Vastelastenbond onderzocht alle energieleveranciers die een loyaliteitsbonus aanbieden bij een jaarcontract.

Er zijn dertien energieleveranciers die zo’n korting aanbieden. De laagste bonus is 100 euro en wordt aangeboden door Engie. De hoogste korting wordt door Eneco gegeven en dat is een bedrag van 320 euro. “Consumenten moeten zich niet blind staren op de hoogte van de korting, maar vooral kijken naar het maandbedrag dat zij gaan betalen. De korting ontvangen zij pas als het jaarcontract is uitgediend”, vertelt directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond.

Mensen die een driejarig energiecontract zoeken, krijgen ook een loyaliteitsbonus, maar deze liggen veel lager dan die van de jaarcontracten. Zes energiebedrijven bieden een korting aan bij het afsluiten van een meerjarencontract. Energiedirect.nl heeft met een bedrag van 43,33 euro de laagste korting, terwijl Oxxio met 60 euro de hoogste loyaliteitsbonus hanteert. 'Consumenten doen er goed aan om de tarieven van de contracten goed te onderzoeken en te kijken naar de laagste prijs. Als dat duidelijk en inzichtelijk is, loont het pas om te kijken welke aanbieder de hoogste korting geeft', zegt Wolfert.

De loyaliteitskorting wordt met name aangeboden aan consumenten die een nieuw energiecontract willen afsluiten, verduidelijkt Wolfert: 'De loyaliteitsbonus is bedoeld om twijfelaars over de streep te trekken. Dit lokkertje is vaak alleen voorbehouden aan nieuwe klanten. Trouwe klanten betalen juist meer voor hun energierekening als hun lopende contract eindigt.'

Wolfert adviseert mensen die nog niet zijn overgestapt en nog van een variabel contract gebruikmaken om zo snel mogelijk over te stappen naar een energiecontract met vaste tarieven: “Het is een misverstand om te denken dat de dalende gasprijs direct invloed heeft op de variabele tarieven. Het duurt zeker tot april volgend jaar voordat mensen met een variabel tarief hun voordeel kunnen doen met de lage gasprijs. Dat heeft te maken met het inkoopbeleid van energieleveranciers. Het is juist verstandig om nu voor een energiecontract met vaste tarieven te kiezen, omdat consumenten dan direct van lage tarieven profiteren.”

Recordtoename van ruim 167.000 zonnepanelen in Groningen

Het aantal zonnepanelen in de gemeente Groningen is flink gestegen, zo blijkt uit recente tellingen. Er kwamen maar liefst 96.900 panelen bij op daken en 70.400 panelen in een zonnepark op bedrijventerrein Roodehaan. Nog niet eerder groeide het aantal panelen zo hard als afgelopen jaar. In totaal leveren nu ruim 690.000 panelen hernieuwbare energie op voor de inwoners van de gemeente.

Er zijn ongeveer 2 miljoen zonnepanelen nodig om in 2035 CO₂ neutraal te zijn. Hiervoor moeten er nog ruim een half miljoen panelen op daken bij en een kleine miljoen zonnepanelen in zonneparken.

Ook op bedrijfsdaken zijn dit jaar meer zonnepanelen bijgekomen dan in voorgaande jaren. Kwamen er vorig jaar slechts 6.400 panelen bij, dit jaar waren het er 10.700 stuks. Desondanks liggen de meeste zonnepanelen nog steeds op daken van woningen. Het aandeel zonnepanelen op daken is 64% van het totaal, op bedrijven 17%. Dit is opvallend, want bedrijfspanden zijn vaak plat en bieden veel ruimte. Groningen Werkt Slim – het loket voor vragen over duurzame energie voor ondernemers – verklaart de achterstand door ongeschikte dakconstructies, verzekeringstechnische obstakels, krapte op het elektriciteitsnetwerk en complexe eigendomssituaties. Er wordt daarom samen met de bedrijvenverenigingen bekeken hoe ze deze uitdagingen het hoofd kunnen bieden.

Hoewel daken en parkeerterreinen de voorkeur hebben, blijven zonneparken belangrijk voor de restopgave. Deze zomer is het eerste zonnepaneel gelegd in zonnepark Fledderbosch in Garmerwolde. Dit park wordt begin 2024 in gebruik genomen en draagt met ruim 185.000 panelen aanzienlijk bij aan het verduurzamen van de gemeente. Het geplande zonnepark in Meerstad-Noord voorziet op termijn in ruim 380.000 panelen. De gemeente streeft ernaar dit park in 2026 in gebruik te nemen.

Ondanks de toename van het aantal zonnepanelen op daken dit jaar, heeft het imago van zonnepanelen geleden onder diverse ontwikkelingen. Door de aangekondigde afbouw van de salderingsregeling en de invoering van een terugleververgoeding voor zonnepanelen rijst de vraag of het nog steeds slim is om er in te investeren. Volgens de Consumentenbond, Vereniging Eigen Huis, Milieu Centraal en andere experts is het antwoord hierop nog steeds een volmondig “ja”. De terugverdientijd voor panelen is van gemiddeld 5 jaar verlengd naar 6 à 7 jaar. Echter, tijdens de resterende jaren dat de panelen in gebruik zijn (±15 jaar), wordt nog steeds gratis duurzame energie opgewekt. Inwoners die twijfelen over de investering of hulp nodig hebben in de keuzes kunnen vrijblijvend en gratis advies opvragen bij energieadviseurs van de gemeente.

Warmtetarief Eneco in 2024 onder huidig prijsplafond

Klanten aangesloten op een warmtenet van Eneco gaan in 2024 een tarief van 44,82 euro per gigajoule (GJ) betalen. Dit variabele warmtetarief komt daarmee lager uit dan het huidige prijsplafond van € 47,38 per GJ voor warmte en ligt tevens onder het maximumtarief dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft vastgesteld voor 2024.

De energieprijzen liggen inmiddels weer een stuk lager dan een jaar geleden. Hierdoor komt het nieuwe maximum warmtetarief van de ACM nu uit op 46,69 euro inclusief BTW. Aangezien Eneco collectieve warmte voor haar klanten graag wil aanbieden als betaalbare en duurzamere warmtebron, heeft Eneco ervoor gekozen om het tarief per GJ voor 2024 onder het maximumtarief van de ACM te houden. Klanten gaan per GJ warmte 44,82 euro betalen inclusief BTW.

Het vastrecht bij Eneco is voor 2024 vastgesteld op 606,72 euro. Dit is eveneens onder het maximum dat is vastgesteld door de ACM op € 618,82. De kosten voor het vastrecht zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar vanwege hogere personeels- en materiaalkosten.

Gemiddeld nemen de warmtekosten voor huishoudens in 2024 toe met 6,81 euro per maand bij een verbruik van 28 GJ. Afgelopen jaar was dit een verbruik waarbij klanten het tarief van het prijsplafond betaalden. Een tarief dat ruim 89 procent van de klanten van Eneco betaalden gezien zij volledig onder het maximale verbruik van het prijsplafond bleven. Naar aanleiding van de zorgen rondom de betaalbaarheid van warmte die begin dit jaar leefden bij gemeenten, hebben wij hen hier het afgelopen jaar over geïnformeerd en zijn zij meegenomen in de prijsontwikkeling voor 2024 evenals de ontwikkelingen van de Wet Collectieve Warmte.

donderdag 28 december 2023

Zonnepanelen in de historische binnenstad van Dordrecht

Dordrecht heeft daken in de historische binnenstad en een groot deel van de 19e-eeuwse schil in kaart gebracht. Verreweg de meeste panden hebben mogelijkheden om zonnepanelen te leggen met behoud van de cultuurhistorische waarde.

De belangrijkste regel is: als de zonnepanelen vanaf de straat en het water (openbare ruimte) niet goed te zien zijn dan zijn er mogelijkheden. Platte daken en onzichtbare dakvlakken aan de zijkanten bieden volop kansen.

Bij monumenten moet men altijd een vergunning aanvragen voor zonnepanelen. Meestal is het aanvragen van een vergunning ook nodig voor zonnepanelen in beschermd stadsgezicht. Die vergunning vraagt u aan via het omgevingsloket online: www.olo.nl.

Ook als u geen monumentaal pand heeft, kunt u gebruik maken van Zonnedakje om te zien of uw pand geschikt is voor Zonnepanelen. Kijk op www.zonnedakje.nl voor de mogelijkheden op uw adres.

Lastenverzwaring op komst: Energierekening 2024 circa € 200 duurder

Consumenten betalen in 2024 circa 200 euro meer voor hun energierekening. Zowel de netwerkkosten, energiebelasting als energietarieven stijgen. Daarnaast hebben verschillende energieleveranciers voor 2024 variabele tarieven aangekondigd die boven het prijsplafond uitkomen. Mensen met een variabel contract worden door stijgende variabele tarieven harder getroffen.

De aangekondigde variabele energietarieven van 2024 van Eneco en Vattenfall komen al boven het prijsplafond uit. De verwachting is dat meer energieleveranciers dit voorbeeld volgen. Het prijsplafond verdwijnt per 2024 en dat betekent dat er geen bescherming vanuit de overheid is tegen oplopende variabele tarieven.

Huishoudens met een kleine beurs kunnen het Tijdelijk Noodfonds Energie aanschrijven en bij hun gemeente aankloppen voor energietoeslag.

De Vastelastenbond adviseert consumenten met een variabel energiecontract om over te stappen naar een contract met vaste tarieven: 'Huishoudens hebben geen invloed op de energiebelasting en netwerkkosten, omdat deze kosten vaststaan en voor iedereen gelijk zijn. Het is wel mogelijk om de hoogte van het energietarief te bepalen. Dat kan door een jaarcontract met vaste tarieven af te sluiten. Overstappen van energieleverancier loont, want er kan een besparing van bijna € 600 behaald worden.'

De boodschap van de Vastelastenbond om over te stappen, wordt ook uitgedragen door Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder stelt dat een energiecontract met vaste tarieven voordeliger is dan variabel blijven.

UHasselt en imec starten ambitieuze samenwerking rond groene waterstof met Australische University of New South Wales (UNSW)

Tijdens de Belgische economische missie in Australië ondertekent Bart Vermang, professor in zonneceltechnologie aan UHasselt en imec, partners binnen EnergyVille, een samenwerkingsovereenkomst met de Australische universiteit UNSW.

De instellingen zullen de volgende jaren intensief samenwerken rond de productie van groene waterstof aan de hand van zonne-energie en rond het opvangen en hergebruiken van CO2-uitstoot in de industrie.

Naast groene waterstof zullen de Belgische en Australische onderzoeksgroepen ook inzetten op het opvangen van CO2-uitstoot in de industrie, om deze via waterstof om te zetten naar andere brandstoffen zoals methanol of ammoniak, die dan weer ter plekke kan hergebruikt worden in de industrie.

De universiteit in New South Wales is wereldwijd gekend voor onderzoek naar hernieuwbare energie en vooral op vlak van zonne-energie. Dit jaar kregen ze voor meer dan 29 miljoen euro onderzoeksbudget van de Australische Overheid voor projecten rond hernieuwbare energie en zeer recent ontvingen ze ook de prestigieuze Queen Elizabeth Prize for Engineering ter waarde van 500.000£.

woensdag 27 december 2023

Tijdelijk Noodfonds Energie heropent in januari voor huishoudens met hoge energierekening

Het Tijdelijk Noodfonds Energie gaat in 2024 voor de tweede keer open om huishoudens met een lager inkomen en een hoge energierekening te helpen. In vergelijking met 2023 komen mensen eerder in aanmerking voor hulp: mensen met een laag inkomen (tot 130% sociaal minimum) kunnen steun aanvragen als zij 8% van hun inkomen kwijt zijn aan de energierekening. In 2023 was dit 10%. Voor mensen met een laag middeninkomen (tot 200% sociaal minimum) ligt deze grens op 10% van het inkomen, in plaats van 13% vorig jaar.

Tevens neemt het Noodfonds meerdere maatregelen om de toegankelijkheid en de dienstverlening te verbeteren. Het Noodfonds wil er zo voor zorgen dat het voor huishoudens gemakkelijker is om een aanvraag te doen en dat de doorlooptijden worden verkort. Het Noodfonds wil er zo voor zorgen dat meer huishoudens in staat zijn om zelfstandig een aanvraag te doen.

In 2023 hebben ruim 50.000 huishoudens steun vanuit het Noodfonds ontvangen. In totaal is er 43,7 miljoen euro uitgekeerd. Energieleveranciers, Budget Energie, Essent, ENGIE, Eneco, Greenchoice, Innova, Pure Energie, Vattenfall en Vrij op Naam, en de Rijksoverheid hebben voor komend jaar steun toegezegd aan het fonds met een totale bijdrage van 60 miljoen euro.

Om in aanmerking te komen voor steun wordt er komend jaar gekeken naar de hoogte van de energierekening ten opzichte van het inkomen.  De volgende huishoudens kunnen steun krijgen van het Noodfonds:

Het huishouden heeft een bruto-inkomen van maximaal 200 procent van het sociaal minimum. De bedragen zijn inclusief 8 procent vakantiegeld en exclusief toeslagen.  
Huishoudens hebben zelf een energiecontract voor gas, stroom en/of stadswarmte bij een energieleverancier. De rekening is (afhankelijk van het inkomen) hoger dan 8 tot 10% van het gezamenlijk bruto-inkomen.  
Het Noodfonds betaalt het deel van de maandelijkse energierekening dat meer is dan 8 tot 10% van het gezamenlijk bruto-inkomen van een huishouden.  
Een huishouden kan een bijdrage aanvragen voor de daaropvolgende 6 maanden.
De exacte voorwaarden zullen bij heropening in januari worden toegelicht.

ACV maakt overstap naar een duurzaam wagenpark

ACV zamelt afval in voor de gemeenten Ede, Renkum, Renswoude, Veenendaal en  Wageningen. En vanaf 1 januari 2024 ook in Scherpenzeel. Daarnaast regelen ze ook de straat- en rioolreiniging, beheer van de openbare ruimte en gladheid- en plaagdierenbestrijding.

Om dit werk uit te voeren zet ACV 130 specialistische voertuigen en machines in. Hun doel is om stapsgewijs emissievrije voertuigen aan te schaffen. Daarmee bereidt ACV zich voor op de zer0-emissiezones. Dit zijn gedeelten van de stad waar alleen voertuigen mogen komen die geen stoffen uitstoten. De omschakeling naar slim, schoon en stil transport is belangrijk voor de luchtkwaliteit en de leefomgeving in Gelderland.

Niet alle voertuigen zijn beschikbaar in een elektrische uitvoering. Bovendien heeft ACV nog steeds een groot aantal dieselvoertuigen. Om de uitstoot daarvan te beperken, tanken ze het schone alternatief voor diesel: HVO (Hydrotreated Vegetable Oil). Dat is de meest duurzame dieselbrandstof op dit moment. HVO wordt gemaakt van plantaardige oliën en restafval, zoals vetten, en is fossielvrij en emissiearm. ACV stapte in 2022 over op HVO100, die 90% minder CO2-uitstoot dan gewone diesel. Een liter HVO100 kost 30% meer dan een liter diesel. Toch kiest ACV voor HVO100, want milieuschade als gevolg van CO2-uitstoot kost ook geld. Deze brandstof levert direct milieuwinst op. Daarmee zet ACV een grote stap op weg naar een duurzamer wagenpark. 

Onderzoek naar positieve wake-effecten van drijvende windturbines

Een internationaal consortium van zes partijen is gestart met een onderzoeks- en demonstratieproject naar de positieve wake-effecten van windturbines met gekantelde rotors. De Nederlandse ontwikkelaar van drijvende windtechnologie, TouchWind, die de drijvende windturbine met gekantelde enkele rotor ontwikkelt, nam het initiatief voor het zogenaamde POWER-project. De andere consortiumleden zijn het Japanse scheepvaartbedrijf Mitsui O.S.K. Lines (MOL), onderzoeksorganisatie TNO, maritiem onderzoeksinstituut MARIN, producent van elektrische motoren & aandrijvingen Nidec en rotorbladspecialist We4ce.

POWER, een afkorting van ‘POsitive Wake Effects of turbines with tilted Rotors’, heeft als doel aan te tonen dat de kosten van offshore windproductie aanzienlijk kunnen worden verlaagd door de energieopwekking in offshore windparken te verhogen. Het ‘wake-effect’ in windenergie doet zich voor wanneer een windturbine interageert met de wind, waardoor de luchtstroom achter de windturbine een lagere snelheid heeft, dus minder energie bevat, en toegenomen turbulentie vertoont. Dit heeft een (negatief) effect op de prestaties van de volgende turbines in termen van efficiëntie en energieproductie.

De Nederlandse overheid wil de inzet van windenergie versnellen en windparken zoveel mogelijk clusteren om ruimte over te laten voor andere doeleinden op zee. Het POWER-project past perfect bij dit doel om de windenergieopbrengst te verhogen en de ruimte te beperken, door te onderzoeken of turbines met gekantelde rotors dichter bij elkaar kunnen worden geplaatst zonder hun energieopwekking te verminderen en de windenergieproductie per km² te vergroten.

Voor haar onderzoeks- en demonstratieprogramma heeft het POWER-project financiering ontvangen van RVO, de Nederlandse Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Een eerste specifiek doel van het POWER-project is het onderzoeken van de vermindering van wakeverliezen door het afbuigen van de wake met behulp van turbines met gekantelde rotors. Een tweede doel is het onderzoeken en valideren dat turbines met gekantelde rotors kunnen worden gebruikt om meer wind uit hogere luchtlagen naar een windpark te ’trekken’ en een positief effect te creëren. Het combineren van deze effecten zou de ontwikkeling van windparken met een aanzienlijk hogere vermogensdichtheid mogelijk maken.

zondag 24 december 2023

Besluit gaswinning in Groningen blijft voorlopig in stand

De staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat hoeft de gaswinning uit het Groningenveld in de periode van oktober 2023 tot oktober 2024 niet onvoorwaardelijk op nul te stellen. Tot dat voorlopige oordeel komt de voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

De provincie Groningen, enkele Groningse gemeenten, waterschappen en de Veiligheidsregio Groningen en de Groninger Bodem Beweging hadden de voorzieningenrechter verzocht om het besluit van de staatssecretaris voorlopig te schorsen, totdat de Afdeling bestuursrechtspraak definitief uitspraak in deze zaak doet.

De gaswinning in Groningen is met ingang van 1 oktober van dit jaar gestopt. Slechts in bijzondere situaties, zoals extreme kou, wil de staatssecretaris tijdelijk en beperkt gas kunnen winnen. Het gaat dan om het tijdelijk opstarten van een of meer productielocaties en het op de waakvlam brengen als zeer strenge kou is voorspeld. De Groningse overheden vinden dit scenario onduidelijk en innerlijk tegenstrijdig en de Groninger Bodem Beweging vindt dat er onder geen enkele omstandigheid meer gas uit het Groningenveld mag worden gewonnen.

Voorlopig oordeel

De voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak ziet geen aanleiding om het besluit van de staatssecretaris te schorsen. Zo is er op dit moment geen geschikt alternatief voor de tijdelijke inzet van het Groningenveld in een noodsituatie, is niet onduidelijk of tegenstrijdig hoeveel gas er maximaal mag worden gewonnen bij extreme kou en heeft het besluit geen significante invloed op de veiligheid in het aardbevingsgebied.

Naar het oordeel van de voorzieningenrechter hebben de inwoners van het aardbevingsgebied een groot belang bij een zo spoedig mogelijke definitieve beëindiging van de gaswinning uit het Groningenveld. Maar de staatssecretaris moet ook het belang van leveringszekerheid betrekken bij zijn besluit. Dit belang brengt mee dat de gaswinning uit het Groningenveld dit gasjaar, dat loopt van oktober 2023 tot oktober 2024, nog niet onvoorwaardelijk op nul kan worden gesteld.

De uitspraak is een voorlopig oordeel. In het voorjaar van 2024 zal de Afdeling bestuursrechtspraak de zogenoemde bodemprocedure op zitting behandelen en alle beroepsgronden uitvoerig behandelen. Daarna zal zij definitief uitspraak doen in deze zaak.

zaterdag 23 december 2023

Inkomensgrens en bedrag energietoeslag variëren enorm per gemeente

Al zijn de energieprijzen aan het dalen, ze liggen nog steeds stukken hoger dan voor de oorlog met Oekraïne. Huishoudens met een laag inkomen kunnen daarom een energietoeslag over 2023 aanvragen die kan oplopen tot 1.550 euro per jaar. De voorwaarden en bedragen verschillen alleen enorm per gemeente. Dit blijkt uit onderzoek van Independer op basis van de websites van alle gemeenten. Zo krijg je in sommige plaatsen maximaal 800 euro. Dat is een verschil van maar liefst 750 euro met een gemeente als Arnhem waar je 1550 kunt ontvangen. De aanvraag deadline varieert ook sterk: in 15 gemeenten moet je snel zijn. Dit kan nog maar tot en met 31 december. 

Niet alleen het uitgekeerde bedrag, maar ook de verschillen in inkomensgrens zijn erg groot tussen de verschillende gemeenten. Veel plaatsen geven alleen de energietoeslag aan huishoudens met een inkomen tot 1.387 euro netto per maand, terwijl andere gemeenten ook gezinnen tot wel 1.733 euro netto deze toeslag geven.

Alleen Nederlanders met een laag inkomen hebben recht op de energietoeslag, al verschilt de inkomensnorm flink per gemeente. De regering adviseert om uit te keren aan huishoudens met een inkomen tot circa 120 procent van de bijstandsnorm (€1.387 netto). De meeste gemeenten geven gehoor aan deze aanbeveling, maar er zijn er ook die het maximale netto bedrag hoger zetten. Sommige plaatsen kiezen zelf voor 150% van de bijstandsnorm De toekkeningsnormen qua inkomen verschillen tot wel 346 euro. Hierdoor kun je in de ene gemeente nog 1.300 euro krijgen als je 1.400 netto verdient en in de andere gemeente niets.

Tot en met 120% van de bijstandsnorm (€1.387 netto excl. vakantiegeld): 216 gemeenten
Tot en met 125% van de bijstandsnorm (€1.445 netto excl. vakantiegeld): 5 gemeenten
Tot en met 130% van de bijstandsnorm (€1.502 netto excl. vakantiegeld): 81 gemeenten
Tot en met 140% van de bijstandsnorm €1.609 netto excl. vakantiegeld: 7 gemeenten
Tot en met 150% van de bijstandsnorm €1.733 netto excl. vakantiegeld): 7 gemeenten

In de gemeenten Barneveld, Dinkelland, Katwijk, Renswoude, Rheden, Rozendaal en Veenendaal kiezen voor 150 procent. Daar mag je dus het meeste verdienen om toch nog een energietoeslag te krijgen. In totaal gebruiken 125 gemeenten een hogere inkomensgrens dan de door de overheid geadviseerde 120% van de bijstandsnorm. Dit komt neer op zo’n 29 procent van de gemeenten.

Wel zijn er provinciale verschillen. Zo zijn Zeeuwse gemeenten naar verhouding een stuk ruimhartiger. Inwoners met een iets hoger inkomen krijgen hier in ruim driekwart van de gemeenten ook een energietoeslag. In Groningen is dat met ‘maar 10% veel minder vaak het geval.

Ook zijn er grote verschillen tussen de gemeenten met de aanvraag deadline voor de energietoeslag van 2023. In 15 Nederlandse gemeenten ligt die al op 31 december. Terwijl je bij andere gemeenten soms zelfs tot de zomer van 2024 de tijd hebt voor de aanvraag.

vrijdag 22 december 2023

Energieleverancier HEM moet uitbetaling facturen, administratie en financiën op orde brengen

Allround Hollands Energie B.V. (handelend onder de naam Hollandse Energie Maatschappij, ofwel HEM) moet de financiën en administratie van het bedrijf snel op orde te brengen en consumenten die nog geld tegoed hebben van hun eind- of jaarafrekening snel uitbetalen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) neemt hiervoor extra voorwaarden op in de vergunningen van HEM.

De ACM heeft onderzoek gedaan naar HEM en geconstateerd dat HEM in ongeveer 60 procent van de gevallen te laat was met het terugbetalen van consumenten die nog geld tegoed hebben van hun eind- of jaarafrekening. Ook voldeed de financiële positie en de administratie niet aan de eisen die aan energieleveranciers worden gesteld.
 
Daarom heeft de ACM extra voorschriften opgenomen in de leveringsvergunningen van HEM. Naast het tijdig uitbetalen van facturen moet HEM onder meer aantonen dat het bedrijf het eigen vermogen heeft versterkt en dat het bedrijf beschikt over frequente en goede financiële prognoses. HEM moet aan deze voorschriften voldoen om te voorkomen dat de ACM de leveringsvergunningen intrekt.
 
HEM heeft bij de ACM bezwaar gemaakt tegen het besluit om aanvullende vergunningvoorschriften op te leggen maar heeft al wel eerste stappen gezet in de uitvoering van de voorschriften.
 

Luminus rust hoofdzetel Bank Van Breda uit met 44 laadpalen

Bank Van Breda, de bank die zich richt tot ondernemers en vrije beroepen, deed een beroep op Luminus voor de installatie van 44 extra laadpalen aan haar hoofdzetel in Antwerpen. De bank breidt hiermee haar laadinfrastuur verder uit voor zowel bezoekers als eigen werknemers.

Om zo goed mogelijk tegemoet te komen aan de noden van bezoekers en werknemers met elektrische wagens, vroeg Bank Van Breda aan Luminus om 44 laadpalen te installeren in de ondergrondse parkeergarage van haar hoofdzetel in Antwerpen, naast de 24 laadpalen die er al stonden. De bank wil zo een voortrekkersrol spelen en de juiste faciliteiten voorzien voor de exponentiële groei van het aantal full elektrische wagens. ​

De installatie van de laadpalen past helemaal in de ambitie en het actieplan van Bank Van Breda om ​ haar ecologische voetafdruk terug te dringen. De bank meet hiervoor voor jaarlijks haar CO2-uitstoot en investeert in klimaat- en energievriendelijke initiatieven. 11 van de 29 lokale kantoren van de bank zijn al volledig fossielvrij en nieuwe firmawagens zijn nog uitsluitend stekkerwagens.

Return haalt 100 miljoen groei investering op om Europese energietransitie te versnellen

Het Nederlandse investeringsplatform Return heeft €100 miljoen aan investeringsgeld opgehaald voor de ontwikkeling van projecten op het gebied van zonne-energie en de opslag van energie. De investering, geleid door Hartenlust Group, dient voor zowel bestaande portfoliobedrijven als strategische investeringen in nieuwe projecten. Return heeft de ambitie om de investering in duurzame projecten ook naar andere Europese landen uit te breiden.

Met deze nieuwe kapitaalinjectie kan Return haar ondersteuning aan projectontwikkeling op het gebied van hernieuwbare energie verder opschalen in een unieke set-up: een netwerk van gelijkgestemde ondernemers die allen als doel hebben de energietransitie te versnellen. De platformbedrijven van Return ontwikkelen gezamenlijk al 5 GW aan energieopslagprojecten binnen Europa. Bovendien wordt in samenwerking met Ekhi, een duurzaam platform voor elektrificatieprocessen en energiestrategie, meer dan 2,5 GW aan zonneprojecten in Spanje ontwikkeld. Binnen deze projecten valt ook een hybride groene waterstof- en zonnepark van 1,2 GW.

De nieuwe kapitaalronde volgt na een eerdere investering van Return in SemperPower, ontwikkelaar van utility-scale energieopslag. Daarnaast heeft de groep geïnvesteerd in Lion Storage, ontwikkelaar van een 350 MW energieopslagproject in Zeeland, en meerdere concrete projecten in Nederland die gezamenlijk goed zijn voor meer dan 500 MW. Met de nieuwe investering gaat Return ook projecten ondersteunen in België en Duitsland. De volgende stap voor Return is om zijn aanwezigheid uit te breiden door heel Europa en een centrale rol te spelen in de ontwikkeling van duurzame energie over het gehele continent.

Hartenlust Group heeft de rol van hoofdinvesteerder op zich genomen binnen de nieuwe kapitaalwerving en neemt een minderheidsbelang in Return. De groep investeerde eerder al met Stecc Capital, waar Return onderdeel van is, €100 miljoen in Ekhi voor de ontwikkeling van zonne-energie. De nieuwe financiering van €100 miljoen is met name gericht op de ontwikkeling van projecten voor energieopslag.

Meerdere partijen die zich inzetten voor versnelling van de energietransitie zijn onderdeel van de nieuwe kapitaalinjectie. Onder meer Renard Investments, het familiebedrijf van Stijn Vos, CEO van Enstall, en de oprichters van Vandebron dragen bij.

donderdag 21 december 2023

Waddenprovincies uiten zorgen over gaswinning Waddenzee

Met een gezamenlijke brief aan de minister van LNV uiten de drie Waddenprovincies Noord-Holland, Groningen en Fryslân hun zorgen over gaswinning in de Waddenzee (bij Ternaard). En over daarmee het mogelijke risico van het verlies van de werelderfgoedstatus van de Waddenzee.

Het werelderfgoed Waddenzee is een uniek natuurgebied, niet alleen in Nederland, maar ook in de wereld. De drie Waddenprovincies zijn zich daarvan bewust en zij voelen zich medeverantwoordelijk voor de bescherming en ontwikkeling van het Waddengebied. En daarmee ook van het Unesco werelderfgoed Waddenzee.

Unesco heeft onlangs een zogeheten State of Conservation rapport gestuurd naar demissionair minister Van der Wal (van LNV). In het rapport uit Unesco haar zorgen over de gaswinning in de Waddenzee (bij Ternaard). Dat heeft geleid tot vragen in de Provinciale Staten van de provincies Noord-Holland, Fryslân en Groningen. In reactie daarop hebben de drie Waddenprovincies deze gezamenlijke brief gestuurd.

Op dit moment is nog niet duidelijk welke Unesco-aanbevelingen de minister zal overnemen. De Waddenprovincies blijven de ontwikkelingen rond Unesco nauwlettend volgen. Vooral de Unesco-oproep tot een vergunningenstop voor de gaswinning is belangrijk, omdat het besluit hierover van invloed kan zijn op alle activiteiten in het Waddengebied (zee en kust). Doorgaan met gaswinning kan uiteindelijk leiden tot verlies van de Unesco werelderfgoedstatus. De provincies Groningen, Fryslân en Noord-Holland hechten aan het behoud van deze status.

Gaswinning in de Waddenzee is een zeer gevoelig onderwerp. Tot nu toe is het standpunt van provincie Groningen helder: we zijn tegen elke vorm van gaswinning, dus ook in de Waddenzee. De oproep om te stoppen met gaswinning in de Waddenzee is in deze zelfde lijn.

Deze werelderfgoed status is ingebed in vrijwel alle activiteiten die de provincies in en langs de Waddenkust ondernemen. Het is ook een belangrijk verbindend element van de Agenda voor het Waddengebied 2050 en het Uitvoeringsprogramma 2021-2026. Voorbeelden hiervan zijn Waddenfondsprojecten, de grote projecten van het Investeringskader Waddengebied, het programma Eems-Dollard 2050 en het Lauwersmeergebied.


Nederland haalt wind-op-zee doel van 4,5 GW met windpark Hollandse Kust Noord

Op 18,5 kilometer voor de kust van Egmond aan Zee is 20 december windpark Hollandse Kust Noord operationeel geworden. Nu kan de overdrachtsfase van start en voegt CrossWind, een samenwerking van Shell en Eneco, 759 MW aan duurzame energie toe aan het Nederlandse elektriciteitsnet. Met de oplevering van Hollandse Kust Noord realiseert Nederland zijn doelstelling van ruim 4,5 GW wind op zee voor het einde van 2023.

CrossWind heeft met Hollandse Kust Noord een subsidievrij windpark gebouwd dat naar verwachting minimaal 3,3 TWh aan elektriciteit voor de Nederlandse kust zal produceren. Dit komt overeen met 2,8 procent van de nationale elektriciteitsbehoefte. Samen met andere windparken op zee, waaronder Borssele en Hollandse Kust Zuid, voorzien we momenteel in 15,8 procent van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte. Een doel dat ruim 10 jaar geleden werd afgesproken in het Nederlandse Energieakkoord in de Routekaart 2023.

Het succesvol realiseren van de Nederlandse wind-op-zee doelen was alleen mogelijk dankzij goede samenwerking tussen windparkontwikkelaars, overheid, leveranciers, NGO’s en talloze andere betrokken partijen. Ondanks uitdagingen in bijvoorbeeld de toeleveringsketen, liggen er ook talrijke kansen om de succesvolle aanpak verder uit te rollen. Nederland heeft bewezen dat het mogelijk is. Zo zijn op dit moment al weer twee windparken in ontwikkeling.

Elektriciteitsnet Den Haag zit vol

Het elektriciteitsstation waarop delen van het centrum van Den Haag, Duindorp en Scheveningen zijn aangesloten, bereikt de maximale capaciteit voor grootschalig stroomverbruik – zogenoemde netcongestie. Aanvragen voor nieuwe grote aansluitingen komen daarom op een wachtlijst. Dit geldt ook voor grootverbruikklanten die hun huidige contractvermogen willen uitbreiden.

Met deze maatregel behoudt Stedin ruimte voor huishoudens en kleine ondernemers. Zo kunnen warmtepompen in huizen nog steeds worden geïnstalleerd, kunnen mensen overstappen op elektrisch koken en kunnen kleinverbruikaansluitingen voor individuele nieuwbouwwoningen worden aangesloten.

Net als op veel andere plekken in Nederland stijgt in Den Haag de vraag naar elektriciteit, met name in de gebieden waar geen warmtenet is voorzien. Naar verwachting stijgt de vraag naar elektriciteit in Den Haag tot 2030 met zo'n 60 procent. Dit is vergelijkbaar met het verbruik van heel Ypenburg. Daarmee gaat de vraag naar elektriciteit over de grenzen van de huidige infrastructuur heen.

Net als op andere plekken waar het elektriciteitsnet tegen de maximale capaciteit aanloopt, gaat Stedin samen met grootverbruikklanten onderzoek doen naar het beter benutten van het net. Door beter af te stemmen op welk moment grote klanten stroom verbruiken, kunnen pieken op het elektriciteitsnet worden voorkomen. Zo kan ruimte ontstaan voor bedrijven die anders op de wachtlijst terecht komen.

woensdag 20 december 2023

Windparken op de Noordzee dit najaar drie keer stilgezet voor veilige vogeltrek

Om trekvogels zoveel mogelijk een veilige doortocht te bieden, verlagen windparkeigenaren voortaan de snelheid van de windturbines tijdens een migratiepiek van trekvogels. Dit najaar zijn de turbines van de
windparken bij Borssele drie nachten stilgezet nadat een grote vogeltrek over de Noordzee was voorspeld. De maatregel is dit najaar voor het eerst officieel ingegaan en toegepast, na een succesvolle test in het voorjaar.

Elk voor- en najaar trekken miljoenen vogels over zee. Om te zorgen dat zo min mogelijk vogels in aanraking komen met de draaiende bladen van de turbines, heeft de overheid de zogenoemde ‘start/stop procedure’ ontwikkeld. Aan de hand van een vogeltrekvoorspellingsmodel van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en een bevestiging van een groep vogelexperts, vraagt de minister voor Klimaat en Energie om de windparken op zee stil te zetten.

Het gaat om de windparken die vallen onder de kavelbesluiten van het ministerie van EZK, met uitzondering van de windparken ten noorden van de Waddeneilanden (voor die regio is het voorspellingsmodel nog niet geschikt). Tussen de voorspelling en het stilzetten van de windmolens zitten ongeveer twee dagen. Dat geeft netbeheerder TenneT de tijd om de stabiliteit van het hoogspanningsnet te garanderen. Ook wordt die tijd gebruikt om alle betrokkenen te informeren en om het stilzetten van de turbines zorgvuldig in gang te zetten. De snelheid van de turbines wordt tijdens de voorspelde nachtelijke piekmigratie teruggebracht tot maximaal twee rotaties per minuut.

Dit najaar was op 8, 16 en 31 oktober grote vogeltrek voorspeld. De minister heeft die keren een advies tot stilzetten afgekondigd. Deze adviezen zijn door windparkeigenaren Ørsted, Norges Bank Investment Management (NBIM), Blauwwind en Two Towers opgevolgd voor de Borssele windparken. De windparken Hollandse Kust Zuid en Noord gaan de adviezen opvolgen wanneer de windparken volledig operationeel zijn. Uit een eerste analyse van de vogelradargegevens bleek dat op twee van de drie voorspelde momenten er een piek in de vogeltrek was.

Vastelastenbond: ‘Nieuwe klant krijgt korting energiecontract, bestaande klant de dupe’

Het loont niet om trouwe klant van Essent, Eneco of Vattenfall te zijn, want deze consumenten betalen de welkomstbonus van nieuwe klanten. Onderzoek van de Vastelastenbond wijst uit dat het prijsverschil tussen een nieuwe en oude klant bij Essent maar liefst  581 euro is. Eneco laat trouwe klanten 571 meer betalen dan nieuwkomers. Bij Vattenfall is dat verschil 512.

Blijven hangen bij een energieleverancier in de hoop daarvoor beloond te worden, is zinloos, stelt directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond.

Terwijl nieuwe klanten worden gelokt met jaarcontracten met welkomstbonussen en scherpe tarieven, mogen bestaande klanten dure variabele tarieven betalen. Nieuwe klanten bij Essent betalen op jaarbasis 578 minder dan bestaande klanten. Eneco 'beloont' trouwe klanten door hen jaarlijks 571 meer in rekening te brengen dan nieuw aangeworven klanten. Voor nieuwe klanten bij Vattenfall geldt dat ze jaarlijks 510 minder betalen dan mensen die al langer klant zijn van dit energiebedrijf.

De consumentenorganisatie uit Eindhoven onderzocht de recent aangekondigde stijging van de variabele tarieven van Essent, Eneco en Vattenfall. Deze prijzen betalen trouwe klanten die hun energiecontract stilzwijgend hebben verlengd.

Windparken op zee: Nederland ruim op schema

Vandaag heeft het consortium CrossWind de bouw van het windpark Hollandse Kust (noord) afgerond. Daarmee heeft Nederland nu in totaal 4,7 GW aan windenergie op zee gerealiseerd, goed voor ongeveer 16 procent van het totale huidige elektriciteitsverbruik in Nederland. Het doel van 4,5 GW dat in 2013 is afgesproken is daarmee ruim en binnen de afgesproken tijd behaald.

Ook start het ministerie van Economische Zaken en Klimaat volgende week het traject voor de gunning van twee van de grootste windparken op zee tot nu toe, waarbij in één keer 4 GW windenergie op zee wordt vergund. Bijna net zoveel als de totale capaciteit van de bestaande windparken bij elkaar.

In het Energieakkoord van 2013 is afgesproken dat Nederland in 2023 4,5 GW windenergie op zee in bedrijf zou hebben. Dat is met een capaciteit van 4,7 GW ruim behaald. Het is gelukt binnen de tijd, binnen het budget en bijna zonder subsidie. Dat is een belangrijke mijlpaal voor de Nederlandse en Europese windindustrie. Sinds 2018 worden kavels voor windparken op zee voor de Nederlandse kust subsidievrij vergund. Tot nu toe waren dat er vijf. De realisatiefase na de gunning van windparken op zee is in de afgelopen jaren flink verkort, van 7 tot 10 jaar naar 3 tot 4 jaar. Eén van de pijlers van deze efficiëntieslag is het Nederlandse 'onestop-shop'-principe voor de tenders voor windparken op zee. Dit betekent dat een projectontwikkelaar van windparken op zee voor alle informatie en vergunningen terecht kan bij de Rijksoverheid.

Eind februari 2024 gaan de eerstvolgende tenders voor windenergie op zee open. Het gaat om windenergiegebied IJmuiden Ver, kavels Alpha en Beta. Het is het grootste windenergiegebied van Nederland. De kavels zijn samen in één keer goed voor 4 GW. De windparken komen op ruim zestig kilometer van de Nederlandse kust te liggen, ter hoogte van IJmuiden. Het is de verwachting dat ze in 2029 en 2030 in gebruik worden genomen.

Volgende week publiceert het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de definitieve tenderregelingen en de definitieve kavelbesluiten. Ook publiceert het ministerie een aangepaste ‘uitvoeringsregeling windenergie op zee’ om ervoor te zorgen dat bij de vergunningsprocedure nog meer rekening gehouden kan worden met veiligheid. De tenders bestaan uit een zogenoemde vergelijkende toets met aanvullend een financieel bod. Deze methode is ook in de tenders voor Hollandse Kust (west) toegepast. Ecologie en inpassing van de geproduceerde elektriciteit in het energiesysteem zijn belangrijke punten in de tenders; de overheid wil hiermee oplossingsgerichte en innovatieve biedingen stimuleren. Eind 2031 wil Nederland ongeveer 21 GW aan opgesteld vermogen windenergie op zee behalen.

DNB brengt eigen beleggingen in lijn met Klimaatakkoord van Parijs

De Nederlandsche Bank belegt 9 miljard euro om een solide financieel rendement te realiseren en een positieve impact te hebben. Om bij te kunnen dragen aan de transitie naar een CO2-neutrale economie, brengt DNB haar beleggingen in aandelen en bedrijfsobligaties in lijn met de afspraken uit het Klimaatakkoord van Parijs. De CO2-voetafdruk van deze beleggingsportefeuilles moet voor 2030 worden gehalveerd.

Om de opwarming van de aarde te kunnen beperken tot 1,5 graad Celsius ten opzichte van pre-industriële niveaus, heeft de Europese Unie (EU) afspraken gemaakt. Zo moet de EU in 2030 minimaal 55% minder CO₂ uitstoten dan in 1990, en klimaatneutraal zijn in 2050. Deze afspraken vertaalt DNB naar keuzes in haar reservebeheer.

DNB wil met haar eigen beleggingen een positieve bijdrage leveren aan de transitie naar een CO2-neutrale economie. Het doel is om alle beleggingen in aandelen en bedrijfsobligaties voor 2030 in lijn te brengen met de afspraken uit het Klimaatakkoord van Parijs, en de CO₂-voetafdruk van deze portefeuilles te halveren ten opzichte van het basisjaar (2019). Vaststelling van dit doel moet bijdragen aan een lagere CO₂-uitstoot in de echte wereld, en niet enkel leiden tot opschoning van de portefeuille. DNB evalueert de effectiviteit van haar aanpak ieder jaar, en analyseert of de reductie in de CO₂-voetafdruk inderdaad wordt gedreven doordat de bedrijven in de portefeuilles minder zijn gaan uitstoten.

DNB heeft eigen beleggingen om een solide rendement te realiseren ten opzichte van de financieringskosten en bij te dragen aan brede waarde creatie op het gebied van milieu en sociale thema’s. Monetaire transacties en vermogen dat DNB namens derden beheert vallen hier niet onder. Een deel van de eigen beleggingen wordt aangehouden om te kunnen voorzien in een eventuele deviezenbehoefte van de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Om snel aan dit soort verzoeken te kunnen voldoen, is het van belang dat een deel van de beleggingen voldoende liquide is. De eigen beleggingen zijn circa 1,5% van de DNB-balans.

DNB belegt in verschillende activaklassen. Ongeveer de helft van de eigen portefeuilles wordt belegd in obligaties van (lagere) overheden, supranationale organisaties en agentschappen uitgegeven in buitenlandse valuta. Deze portefeuilles worden intern beheerd door een team van portefeuillemanagers. De andere helft wordt belegd in aandelen en bedrijfsobligaties. Deze portefeuilles worden extern beheerd door verschillende fonds- en vermogensbeheerders.

Bij de berekening van de CO2-voetafdruk van de aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuilles wordt gekeken hoeveel de onderliggende bedrijven precies uitstoten en welk aandeel van de bedrijven DNB bezit. Op deze manier kan worden bepaald welk percentage van de CO2-uitstoot wordt gefinancierd. Door gericht te investeren en de dialoog aan te gaan met bedrijven via een voting en engagement manager kan DNB de CO2-voetafdruk van de portefeuilles over tijd verlagen.  

Om bij te dragen aan de transitie naar een CO2-neutrale economie past DNB drie strategieën toe: investeer, dialoog en vermijd. DNB investeert in bedrijven die minder CO2 uitstoten of dit met concrete plannen nastreven. Ook wordt minimaal 20% van de interne portefeuilles in groene obligaties belegd. Met de uitgifte van groene obligaties halen partijen geld op om te investeren in projecten die bijdragen aan de aanpak van klimaat- en milieuproblemen.

DNB voert de dialoog, zowel indirect met bedrijven als direct met fondsbeheerders. Via een gespecialiseerde voting en engagement manager gaat DNB de dialoog aan met bedrijven waarin zij binnen de aandelenmandaten belegt, en start zij vanaf 2024 met stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. Daarnaast gaat DNB het gesprek aan met haar fondsbeheerders om hen aan te zetten tot uitfasering van aan steenkool gekoppelde activiteiten en betere rapportage op de afspraken uit het Klimaatakkoord van Parijs.

DNB vermijdt bedrijven die een groot deel van hun omzet realiseren met fossiele activiteiten en zich niet committeren aan het Klimaatakkoord van Parijs. Ook vermijdt zij bedrijven die bepaalde normen schenden, zoals de Global Compact principes van de Verenigde Naties, en belegt zij niet in bedrijven die betrokken zijn bij de productie of verhandeling van controversiële wapens of tabak produceren.

dinsdag 19 december 2023

Eneco zet belangrijke stap voor fabriek voor groene waterstof

Eneco heeft de vergunningsaanvraag ingediend voor de realisatie van de ‘Eneco Electrolyzer’, een fabriek voor de productie van groene waterstof in de Europoort in Rotterdam. Hiermee wil Eneco, dat hiervoor in de joint venture Eneco Diamond Hydrogen samenwerkt met moederbedrijf Mitsubishi, industriële klanten helpen hun processen en producten te verduurzamen. Groene waterstof wordt namelijk geproduceerd met duurzame stroom.

Een waterstoffabriek of electrolyzer gebruikt elektriciteit om water te splitsen in waterstof en zuurstof. De Eneco Electrolyzer zal hiervoor groene stroom gebruiken uit zonne- en windparken. Die schoon geproduceerde waterstof gaat als eerste naar de industrie, die op dit moment nog fossiel aardgas gebruikt om waterstof te maken. Ook kan waterstof op den duur aardgas vervangen als brandstof in de industrie en elektriciteitssector en een rol spelen in flexibele elektriciteitsproductie.

De Eneco Electrolyzer wordt ontwikkeld naast de Enecogen-elektriciteitscentrale in de Europoort. Met die centrale kan bepaalde infrastructuur gedeeld worden, wat tot voordelen leidt. De waterstoffabriek krijgt uiteindelijk een vermogen van 800 Megawatt. Daarmee wordt jaarlijks tot 80 kiloton waterstof geproduceerd, afhankelijk van de hoeveelheid groene stroom die beschikbaar is en de vraag naar groene waterstof uit de industrie.

DGB Energie stopt met telefonische klantenwerving

DGB Energie zal de komende drie jaar geen energiecontracten verkopen via telefonische verkoop. Dat heeft DGB Energie toegezegd aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De ACM heeft een besluit genomen waarin de toezegging bindend is verklaard. Aanleiding voor deze toezegging is onderzoek van de ACM vanwege meldingen van consumenten over misleiding bij de telefonische verkoop van contracten van DGB Energie. De ACM hoopt op brede navolging bij energieleveranciers om te stoppen met telefonische klantenwerving.

In een onderzoek van de ACM zijn aanwijzingen gevonden dat er bij de telefonische werving van klanten namens DGB sprake is geweest van misleiding. Zo hoorde de ACM in opnames van gesprekken die door wervingspartijen namens DGB zijn gevoerd dat consumenten aan het begin van het gesprek niet werd verteld dat werd gebeld om een nieuw contract af te sluiten. In plaats daarvan werd bijvoorbeeld gezegd dat het ging om een check van de tarieven of om een administratieve aanpassing vanwege het wijzigen van de hoofdleverancier. Ook werd meestal pas aan het einde van het gesprek (de voicelog), nadat de overeenkomst was gesloten, gesproken over voorwaarden en tarieven. Omdat DGB Energie als leverancier verantwoordelijk is voor het afsluiten van de contracten spreekt de ACM DGB Energie hier op aan.

Ook heeft DGB Energie toegezegd dat klanten die in de periode 1 augustus 2021 tot en met 1 juli 2023 via telefonische werving een contract hebben afgesloten, hun contract tussentijds kunnen opzeggen zonder opzegvergoeding. DGB Energie informeert de betreffende klanten hier actief over.

De ACM wijst consumenten er ook op dat een energiecontract dat via ongevraagde telefonische verkoop wordt aangeboden lang niet altijd de beste keuze is voor consumenten. Daarom adviseert de ACM consumenten op om een aanbod voor een nieuw contract niet tijdens het verkoopgesprek te accepteren maar altijd eerst de aangepaste tarieven goed te bestuderen en te vergelijken met het huidige contract en het aanbod van andere aanbieders. Adviezen voor het kiezen van een nieuwe energieleverancier staan ook op ACM ConsuWijzer.

Data Safe House landelijk uitgerold in Nederland

Deze maand rolt Data Safe House landelijk uit in Nederland. Data Safe House koppelt de toekomstige vraag naar duurzame energie van grote bedrijven aan de netuitbreidingsplannen van netbeheerders. Het doel van Data Safe House is om informatie die de energietransitie kan versnellen betrouwbaar, veilig en efficiënt uit te wisselen. Op basis van deze beveiligde data-uitwisseling kunnen netbeheerders tijdig investeren in netuitbreidingen en netcongestie in de toekomst voorkomen. Inmiddels nemen al diverse netbeheerders en industriepartijen deel aan Data Safe House, waaronder Shell, BP en Nobian.

Netbeheerders tasten vaak in het duister over de precieze energiebehoefte van Nederlandse grootverbruikers, wat de energietransitie onnodig vertraagt. Eén van de knelpunten is dat belangrijke maar bedrijfsgevoelige informatie liever niet wordt gedeeld.

Na een geslaagde pilot in samenwerking met industriepartijen, het Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, Stedin en TenneT in 2022 rolt Data Safe House nu ook landelijk uit.

Om de impact verder te vergroten richt Data Safe House zich nu op industriepartijen en netbeheerders in alle Nederlandse industrieclusters: Noord Nederland, Noordzeekanaalgebied, Rotterdam-Moerdijk, Zeeland-West-Brabant, Chemelot en Cluster 6.

De stichting wordt financieel ondersteund door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, die de noodzaak van een ‘safehouse’ reeds aanstipte in het TIKI-rapport (2020). Landelijk zijn diverse grote partijen aangesloten bij Data Safe House waaronder Shell, BP en Nobian. De veiligheid van de informatie die via Data Safe House wordt uitgewisseld, wordt gewaarborgd aan de hand van heldere en uniforme afspraken over de werkwijze, de rechten en plichten van deelnemers.

Martijn van Haaster nieuwe directeur NAM

Martijn van Haaster is met ingang van 1 januari 2024 benoemd als nieuwe directeur van de NAM. Hij volgt daarmee Johan Atema op. Johan Atema was sinds september 2018 directeur van de NAM, zijn nieuwe rol binnen Shell zal op een later moment bekend worden gemaakt.

Martijn van Haaster werkt sinds 1996 bij Shell. Hij vervulde verschillende operationele, technische en commerciële managementfuncties zowel in Nederland als in Nigeria, Brunei en Rusland. Sinds 2020 Is hij Vice President Technical Lean Assets Upstream.

Johan Atema werd op 1 september 2018 aangesteld als directeur van de NAM. Onder zijn leiding hebben er grote veranderingen binnen de NAM plaatsgevonden. Zo is de gasproductie uit het Groningen gasveld gestopt en heeft hij namens het bedrijf verantwoording afgelegd in de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen.

Tijdens zijn enquêteverhoor heeft hij opnieuw zijn excuses aan de Groningers aangeboden voor de impact van aardbevingen op hun leven. De NAM is daarnaast in de afgelopen jaren verder afgeslankt en werkt op een efficiëntere manier, waardoor het bedrijf ook in de toekomst competitief kan blijven, ook bij eventuele lagere gasprijzen. Lerende van Groningen is hij een pleitbezorger gebleken van het door de omgeving mee laten profiteren van de opbrengsten van nieuwe olie- en gasontwikkelingen zoals bij Ternaard en Schoonebeek. Ook heeft hij het beleid geïntroduceerd dat de NAM de productie uit een veld staakt bij een aardbeving hoger dan 3 op de Richterschaal.

maandag 18 december 2023

LED verlichting in 10.000 lichtmasten langs provinciale wegen

De provincie Noord Brabant voorziet álle lichtmasten langs provinciale wegen van LED verlichting. Dat bespaart tot wel 90% energie, is efficiënter en veiliger voor het verkeer. In december start de vervanging van de armaturen.

In totaal staan er zo’n 9.600 lichtmasten langs de provinciale wegen in Brabant. Tijdens standaard onderhoudswerkzaamheden in de afgelopen jaren zijn al zo’n 2.500 armaturen vervangen. De komende maand worden de ongeveer 5.600 overige armaturen in de masten buiten de bebouwde kom vervangen. Circa 1.500 provinciale lichtmasten bínnen de bebouwde kom worden later vervangen. Dat komt omdat ze eerst aangesloten moeten worden op het provinciaal stroomnetwerk.
90% minder energieverbruik

Het gaat steeds specifiek over het vervangen van de armaturen. Daarmee wordt de draagconstructie bedoeld waar de lamp in zit. De mast zelf wordt dus niet vervangen. Een LED-armatuur verbruikt tot wel 90% minder energie dan een standaardexemplaar. Dat betekent een besparing van zo'n € 350.000 per jaar op de energiekosten.

Bovendien moeten in de conventionele armaturen om de twee jaar de lampen worden vervangen. Bij LED is de vervanging maar eens in de 25 jaar nodig. De nieuwe armaturen zijn bovendien uitgerust met slimme software, waardoor de provincie op afstand instellingen kan wijzigen en precies weet wanneer onderhoud nodig is. Deze vervanging levert dus ook op dit vlak een grote kostenbesparing op. En omdat er minder vaak een weg moet worden afgezet, is het ook nog eens veiliger voor het verkeer.

Fluvius versterkt elektriciteitsnet in Lille voor meer groene stroom

Netbeheerder Fluvius legt in Poederlee de laatste hand aan de versterking van zijn transformatorstation. Dat is nodig om extra groene stroom op te vangen die opgewekt zal worden door twee nieuwe winturbines langs de snelweg E34. Door de lange levertijd van een nieuwe transformator moest Fluvius daarbij op zoek naar een innovatieve oplossing: de verhuis van een transfo van Mol naar Poederlee.

Ter hoogte van de afrit Beerse langs de E34 bouwt de coöperatieve producent en leverancier van duurzame energie Ecopower twee nieuwe windturbines. En ook andere producenten hebben plannen voor windprojecten in de buurt. Om al die groene stroom op het elektriciteitsnet te kunnen injecteren, moest Fluvius niet alleen extra kabels aanleggen, maar moet het ook zijn transformatorstation in Poederlee versterken.

In de lente- en zomermaanden trok Fluvius al 9 km nieuwe middenspanningskabels vanaf de twee nieuwe windturbines langs de E34 in Lille tot aan het transformatorstation in Poederlee. Die kabels moeten in het transformatorstation worden aangesloten op een nieuwe transformator. Maar de levertijd van die nieuwe transformator duurt langer dan verwacht. Het netbedrijf bedacht daarom een noodoplossing, zodat Ecopower toch zo snel mogelijk zijn windturbines kan opstarten. Het verhuisde een transformator van Mol naar Poederlee. Fluvius bouwde in Mol recent nog een transformatorstation met twee nieuwe transformatoren, maar dat kan voorlopig nog even verder met één transfo.

Ondertussen is de transformator verhuisd naar Poederlee, en in het voorjaar van 2024 worden de laatste kabel- een aansluitwerken afgerond. Vanaf dan kunnen de windturbines van Ecopower hun groene energie injecteren op het elektriciteitsnet. Zodra de bestelde transformator beschikbaar is, zal Fluvius die installeren in het transformatorstation van Mol. Zo zijn beide transformatorstations helemaal klaar om het hoofd te bieden aan de energietransitie.

Grootschalig CO₂-opslagproject L10CCS bereikt volgende fase: FEED

L10CCS, één van de grote opslaglocaties die wordt aangesloten op het Aramis CO₂-transport- en opslaginitiatief in het Nederlandse deel van de Noordzee, gaat de volgende fase in het project in: Front End Engineering Design (FEED). Neptune Energy en haar partners EBN, Tenaz Energy en ExxonMobil Nederland CCS hebben het L10CCS-project met succes van de Concept Select-fase, die verschillende technische en economische assessments omvat, naar de volgende Define/FEED-fase gebracht. L10CCS streeft ernaar om jaarlijks vijf miljoen ton CO₂ op te slaan, wat overeenkomt met een derde van de CO₂ -uitstoot van alle Nederlandse personenauto's in een jaar*.

De opslagvergunning is aangevraagd in het tweede kwartaal van 2023 en het project is in afwachting van de toekenning hiervan door het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Gesprekken met emitters, die hun CO₂ veilig op willen slaan in lege gasvelden onder de Noordzee, zijn begonnen en de daartoe noodzakelijke contractuele regelingen worden tijdens deze projectfase verder ontwikkeld.

De voltooiing van de technische FEED-scopes wordt verwacht in de tweede helft van 2024, met het oog op de voortgang richting een definitieve investeringsbeslissing (FID) van het project in 2025.

De tijdlijn van L10CCS is volledig afgestemd op de tijdlijn van het Aramis-project en zal naar verwachting vanaf dag 1 van de opening van dit CO₂-transportsysteem - dat in 2028 op de planning staat - verbonden en operationeel zijn.

Eerste GIS hoogspanningsstation vervangen

Het eerste GIS hoogspanningsstation is vervangen volgens het Bay Replacement concept én in bedrijf genomen.

In 2019 zijn aannemer Strukton en netbeheerder TenneT gestart met de engineering van het gestandaardiseerde, modulaire en digitale GIS stationsconcept. De bouw in Alphen aan den Rijn startte in 2021.

Het is niet zomaar een 1-op-1 vervanging van het verouderde 150 kV station, maar een opdracht waar we nog jaren de vruchten van gaan plukken.

Strukton en TenneT werkten samen aan de ontwikkeling van een Proof of Concept voor een GIS-station die als blauwdruk zou dienen voor de landelijke uitrol. Het begon met een ontwerp op twee post-its en eindigde via een 3D- in een 4D-ontwerp, inclusief training. Alles ging mee: processen, station automatisering, technologie, software, telecom. Met deze eerste succesvolle inbedrijfstelling is de blauwdruk klaar voor landelijke uitrol.

zaterdag 16 december 2023

NS: een zo goed en langlopend mogelijk contract in een turbulente markt

NS bereidt zich voor om na 2027 minder afhankelijk te zijn van fossiele energie, ook als er geen duurzaam opgewekte energie beschikbaar is. Dat stelt Tjalling Smit, lid Raad van Bestuur NS verantwoordelijk voor het energiecontract met Eneco.

PZEM en Shell gaan NS vanaf 1 januari 2025 voorzien van de levering van duurzame elektriciteit voor het rijden van treinen. Dat is de uitkomst van een recente aanbesteding die NS namens de spoorsector (onder de naam coöperatie VIVENS) heeft uitgevraagd. In de contracten is geborgd dat het reizen met de trein – net zoals in het huidige contract – klimaatneutraal is. Het contract loopt tot en met 2027.

'De energiemarkt is erg volatiel geworden. Door de turbulente omstandigheden wisten we niet goed wat we nog hetzelfde konden vragen van aanbieders als in het huidige contract. Welke looptijden willen ze aangaan? Welke risico’s willen aanbieders nog nemen? Zij moeten immers een onvoorspelbare markt op om energie voor ons in te kopen. Het was dus onduidelijk wat potentiële aanbieders konden leveren tegen welke prijs en tegen welk risico.'

In het huidige contract met Eneco is NS op jaarbasis klimaatneutraal door middel van certificaten. Dat betekent dat op momenten dat er onvoldoende windenergie, fossiele energie ingezet wordt die later worden gecompenseerd. 'In het nieuwe contract hebben we niet alleen certificaten van wind- maar ook van zonne-energie uitgevraagd. Daardoor kunnen we uit meer bronnen putten dan in het huidige contract en verwachten we op minder momenten afhankelijk te zijn van fossiele energie. Ook met die mix redden we het niet: de markt kan nog niet op alle momenten voldoende duurzame energie leveren om treinen te rijden. Het waait immers niet altijd of de zon schijnt niet.'

vrijdag 15 december 2023

Alliander gaat partnerschap aan met kabelleverancier TKF

Alliander, het moederbedrijf van Liander, tekent een raamovereenkomst met Twentsche Kabelfabriek (TKF). Zij gaan de komende jaren ervoor zorgen dat er voldoende 50 kV kabels worden geleverd voor projecten van Liander. Door deze overeenkomst wordt de doorlooptijd van leveringen korter, waardoor projecten die bijdragen aan de energietransitie sneller kunnen beginnen.

Liander en Qirion hebben samen een aanbesteding voor 50 kV kabelsystemen gedaan. Er is gezocht naar een raamcontractant voor meerdere jaren. De overeenkomst gaat over de levering en montage van materialen van 50 kV kabelsystemen. Daarnaast is het van belang dat de nieuwe leverancier de kabels op duurzame wijze produceert. Dit is dan ook opgenomen als selectiecriteria in het bestek.

Het contract is gegund aan de Twentsche Kabelfabriek, oftewel TKF. Zij gaan vanaf 2023 zorgen dat er voldoende 50 kV kabels zijn voor de projecten van Liander.

De eerste levering van 50 kV kabels onder een nieuwe raamovereenkomst tussen Alliander en TKF is een feit. Op 20 september zijn de eerste kabels succesvol getest en in bedrijf genomen op een project van Liander. Qirion voert deze werkzaamheden uit voor Liander en maakt gebruik van een nieuwe partnerschap met TKF.

Kitepower lanceert Kitepower Hawk

Kitepower, een Nederlandse start-up die windenergie opwekt met vliegers, heeft de Kitepower Hawk geïntroduceerd. Het Hawk-systeem integreert batterij-energieopslag met een Airborne Wind Energy System (AWE) voor on-site opladen. Met de introductie van de Hawk biedt Kitepower een duurzaam alternatief voor dieselgeneratoren en maakt het verregaande elektrificatie mogelijk voor bouwplaatsen, in de landbouw en tuinbouw, en voor kleine eilandgemeenschappen.

De oplossingen van Kitepower vervangen dieselgeneratoren door Battery Energy Storage Systems (BESS) die kunnen worden opgeladen door een sterk geautomatiseerde vlieger. De Hawk-vlieger genereert 30 kW aan energie en slaat deze direct op in een batterij van 400 kWh. Dit maakt hernieuwbare energie werkelijk mobiel en toegankelijk voor landbouw-, bouw- en eilandgemeenschappen. De Hawk is uniek als een mobiele hernieuwbare energiebron die volledig onafhankelijk van het elektriciteitsnet kan worden gebruikt.

Het HAWK-systeem is ontwikkeld op basis van de vraag van klanten en partners die behoefte hebben aan een relatief klein systeem dat enkele keren per week kan worden gevlogen om gedurende de week in de energiebehoefte te voorzien. Op steeds meer plaatsen worden batterijsystemen voor energieopslag ingezet om de elektrificatie van voertuig- en machineparken te ondersteunen. Deze batterijen worden echter vaak nog gecombineerd met dieselgeneratoren of worden off-site vervoerd om te worden opgeladen met 'grijze' elektriciteit. Hawk laadt de batterij ter plaatse op met hernieuwbare energie. Dit stelt bouwbedrijven in staat hun elektrische voertuigen op te laden met lokaal opgewekte hernieuwbare energie. Energieopwekking vindt meerdere keren per week plaats, bijvoorbeeld op momenten dat er geen andere activiteit is, zoals 's nachts. De vlieger wordt dan op een hoogte van ongeveer 350 meter gevlogen.

Een jaar waterstof in Lochem

Op 1 december zijn twaalf monumentale woningen in de wijk Berkeloord een jaar lang verwarmd door waterstof dat via het bestaande aardgasnet is geleverd. Met deze driejarige pilot doet Alliander ervaring op met het distribueren van waterstof door het bestaande aardgasnet.

De rapportage over het eerste jaar van waterstof in Lochem laat zien dat het project goede vooruitgang boekt. Een bestaand aardgasnet kan ook in de praktijk goed hergebruikt worden voor de distributie van waterstof. Dit was al aangetoond in kleinschalige proefopstellingen, maar nog niet op de schaal van een woonwijk met werkelijke gebruikers.

Voor oudere woningen zoals in Lochem zijn lage-temperatuur-systemen als warmtepompen of warmtenet meestal niet geschikt. Ze zijn moeilijker te isoleren en vragen om een hoge-temperatuur-systeem. Waterstof is zo’n hoge-temperatuur-systeem en kan een duurzaam alternatief zijn. De pilot in Lochem duurt drie jaar. Zo kan voldoende ervaring worden opgedaan tijdens koude winters.

In navolging van de reeds gestarte waterstofpilots in de gebouwde omgeving zoals in Lochem, wordt nu prioriteit gegeven aan onderzoek naar waar regionale waterstofnetten ten behoeve van regionale industrie als eerste uitgerold kunnen worden. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is hier recent mee gestart. Dit moet een fundament creëren voor verduurzamingsinvesteringen voor de industrieën waar elektrificatie niet mogelijk is en waterstof als grondstof in de processen wordt benut. De nu nog onzekere beschikbaarheid van en vraag naar waterstof bepaalt het uitroltempo van de infrastructuur. Regionale netwerkbedrijven als Alliander willen graag infrastructuur aanleggen in de gebieden die het meest kansrijk zijn voor waterstof.

ENGIE ondertekent een definitief akkoord met de Belgische regering over de verlenging van de kerncentrales Tihange 3 en Doel 4

Op 13 december ondertekenden ENGIE en de Belgische regering de definitieve overeenkomst over de verlenging van de kerncentrales Tihange 3 en Doel 4 en over alle verplichtingen met betrekking tot nucleair afval.

Dit document bevestigt en bekrachtigt de belangrijkste principes van de kaderovereenkomst die op 21 juli 2023 werd ondertekend, namelijk :

Een verbintenis van beide partijen om een Flexible Long-Term Operation (LTO) uit te voeren, voor een geraamde investering van 1,6 tot 2 miljard euro, en om alles in het werk te stellen om de nucleaire eenheden van Doel 4 en Tihange 3 tegen november 2025 opnieuw op te starten;
De oprichting van een juridische structuur voor de twee verlengde nucleaire eenheden, die in gelijke mate eigendom is van de Belgische staat en ENGIE

Het economisch model voor de verlenging, met een evenwichtige verdeling van de risico's, met name via een Contract for Difference-mechanisme voor de vergoeding van de elektriciteitsproductie. De uitoefenprijs zal gebaseerd zijn op de reële kostprijs van de verlenging van de nucleaire eenheden. Deze kosten zijn nog niet bekend, maar zullen worden geraamd op basis van de nucleaire veiligheidsvereisten die zijn vastgesteld door het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC). Er zal dus een initiële prijs worden vastgesteld in 2025, die in 2028 zal worden geactualiseerd op basis van het bekende bedrag van de definitieve kosten van de verlenging, om de periode tot 2035 te dekken

De vaststelling van een forfaitair bedrag voor toekomstige kosten in verband met de verwerking van kernafval, dat betrekking heeft op alle nucleaire installaties van ENGIE in België, voor een totaalbedrag van 15 miljard euro, betaalbaar in twee schijven volgens de afvalcategorieën [1];
De opheffing van de beperkingen op de niet-Europese activa van Electrabel.

De definitieve tekst bevat ook de technische en operationele voorwaarden voor het opnieuw opstarten van de twee eenheden vanaf november 2025, met volledige garanties voor nucleaire veiligheid.

donderdag 14 december 2023

Honeywell lanceert 's werelds eerste 100% waterstofbestendige gasmeter

Honeywell kondigt de Europese lancering aan van zijn 100% waterstofbestendige gasmeter. De Honeywell EI5 slimme gasmeter is met succes getest in Nederland en maakt deel uit van een breder initiatief om aan te sluiten bij de doelstellingen zoals die staan beschreven in de Europese Green Deal.

De nieuwe gasmeter kan zowel aardgas als waterstof meten, en is te gebruiken in heel Europa. Bedrijven en huishoudens die de meter installeren voorkomen daarmee dat deze in de toekomst vervangen moeten worden, wanneer netwerken overstappen op waterstof. Hierdoor worden kosten op de lange termijn verlaagd en wordt operationele duurzaamheid verbeterd. Het ontwerp en de functionaliteit van de EI5 zijn getest en gecertificeerd door de Physikalisch-Technische Bundesanstalt (PTB), die de veiligheid, nauwkeurigheid en gereedheid voor het veranderende energielandschap waarborgt.

In Nederland worden de gasmeters geleverd aan Enexis Group, een van de grootste gasdistributeurs van het land, na een pilotproject in Wagenborgen. Dit pilotproject transformeert woningen uit de jaren ‘70 en integreert ze in een waterstofnetwerk met niet alleen de EI5-gasmeters, maar ook een centrale waterstofketel voor verwarming en warm water. Met het project nemen Honeywell en Enexis een pioniersrol op zich bij het gebruik van groene waterstof door elektrolyse. Dit betekent een belangrijke stap naar duurzaam energiegebruik.

Het Rapport van de Hydrogen Council 2020 laat zien dat de kosten van waterstof naar verwachting rond 2030 zullen dalen. Hierdoor zal waterstof gaan concurreren met andere alternatieven voor gas. Dit leidt ertoe dat grote nutsbedrijven zoals Enexis Group zich inzetten om hun belangrijkste gasleidingen binnen de komende drie jaar gereed te maken voor waterstof.

Weheat produceert duizendste Blackbird

De Blackbird van Weheat is niet zomaar een warmtepomp. Deze volledig in Nederland ontworpen en ontwikkelde innovatie heeft een liggend design dat ideaal is voor plaatsing op platte daken. Ideaal voor bewoners, want je ziet hem bijna niet. Ideaal voor installateurs, want de warmtepomp is lichtgewicht en gemakkelijk aan te sluiten.

Binnenkort rolt het duizendste exemplaar van de productieband. Na het succes van dit eerste model lanceert Weheat begin 2024 een nieuwe, staande variant. Uiteraard onderscheidt ook deze warmtepomp zich door dezelfde hightech voordelen als de huidige Blackbird: 4G-bediening, installatiegemak, hoge energie-efficiency (SCOP 4.7) en energielabel A+++ met een monoblock-constructie. De warmtepomp is compact, gemakkelijk aansluit- en ook vervangbaar.

De Blackbird is niet lelijk en luidruchtig, maar mooi en stiller met een geluidsdruk van slechts 49 decibel op 1 meter afstand. Een duurzame oplossing voor iedereen. De Blackbird komt bovendien, dankzij het hoogst haalbare energielabel, in aanmerking voor een hoge ISDE-subsidie voor woningeigenaren.

Bij de productie wordt gebruikgemaakt van volledig recyclebare materialen en technologieën die de ecologische impact minimaliseren. Zo wordt onder meer het natuurlijke koudemiddel propaan gebruikt. De Blackbird is licht (78 kg) en daardoor gemakkelijk te installeren op nagenoeg ieder plat oppervlak. Het bestaande model heeft een vermogen van 8kW en maakt een temperatuur tot 70 graden mogelijk. Door een 4G-verbinding is de warmtepomp eenvoudig op afstand in bedrijf te stellen, te monitoren en te servicen. De online omgeving (portal en app) geeft zowel installateur als bewoner inzicht in de prestaties, met toegang tot 35 datasets die elke 5 seconden worden bijgewerkt. Zo kunnen eventuele problemen worden opgemerkt en opgelost, zonder dat daar iemand fysiek voor aanwezig hoeft te zijn. Ook biedt de Blackbird een automatische configuratie naar de exacte warmtebehoefte van een huis en mechanische bescherming tegen vorstschade, in geval de elektra uitvalt. Tijdens de VSK-beurs in februari 2024 introduceert Weheat een uitbreiding van haar assortiment: een nieuw, staand model met een vermogen van 6kW en eveneens smart.