VREG geeft groen licht voor Investeringsplan energie 2023-2032

De Vlaamse energieregulator VREG heeft zijn goedkeuring gegeven aan het Investeringsplan 2023-2032 van Fluvius. Het netbedrijf had dit plan in juni vorig jaar al breed voorgesteld, maar het is de regulator die een investeringsplan formeel moet goedkeuren.

In het Investeringsplan 2023-2032 voorziet Fluvius 4 miljard euro extra investeringen in de distributienetten voor elektriciteit, bovenop de al geplande 7 miljard. De extra middelen zijn nodig om aanpassingen, uitbreidingen en versterkingen aan 30.000 kilometer laagspanningsnet, 6.000 kilometer middenspanningsnet en 22.450 distributiecabines te voorzien.

Waar het Investeringsplan in stijgende werkingsmiddelen voor de distributie van elektriciteit voorziet, zullen die voor de distributie van gas in de komende tien jaar volgens berekeningen van Fluvius halveren tot circa 88 miljoen euro per jaar. Er worden, als gevolg van eerdere beleidsbeslissingen, in de toekomst amper tot geen uitbreidingen van het gasnet meer voorzien.

Bij de goedkeuring van het Investeringsplan 2023-2032 plaatst de VREG een aantal voorwaarden voor de versie 2024-2033. Zo moet die volgende versie meer aandacht schenken aan de doelstellingen van de digitalisering van het distributienet en de impact van flexibiliteit. De volgende versie moet ook gedetailleerder aangeven hoe de verwachte bijkomende belasting van op het laagspanningsnet ‘gestrooid’ zal worden om de toekomstige netbelasting te bepalen, en een duidelijker tijdskader meegeven waarbinnen alle gebruikers toegang zullen hebben tot een 400V-net.

Kabinet stelt 150 miljoen beschikbaar voor versnelling warmtenetten

Het kabinet wil meer huishoudens op warmtenetten aansluiten zodat bestaande gebouwen van het aardgas af kunnen. Daarom stelt het een subsidie beschikbaar voor warmtebedrijven om te blijven investeren in nieuwe warmtenetten.

De Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) kan vanaf 1 juni aangevraagd worden en vergoedt het deel van de investering dat zich niet terugverdient (de ‘onrendabele top’).

De subsidie stimuleert warmtebedrijven om versneld te investeren in de aanleg van die warmtenetten en is er voor bedrijven die snel kunnen starten met de aanleg van een warmtenet, en dus al ver zijn met hun plannen. Een belangrijke voorwaarde is dat het gaat om warmtenetten voor kleinverbruikersaansluitingen (huishoudens en bedrijven met soortgelijk verbruik), kleiner dan 100 kW en blokverwarmingsaansluitingen in de bestaande bouw.

Het maximale subsidiebedrag is 20 miljoen voor een project. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voert deze regeling uit in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Subsidieaanvragen worden door RVO inhoudelijk beoordeeld op basis van het projectplan. De looptijd van het project is maximaal 7 jaar. Binnen 3 jaar na de subsidieverlening moet worden gestart met de fysieke aanleg van het warmtenet. Ondernemers kunnen de subsidie aanvragen vanaf 1 juni, 09:00 uur tot en met 16 december 2023, 17.00 uur.

12 miljard euro toegekend aan duurzame projecten

Ruim 1.600 duurzame projecten zijn goedgekeurd voor steun via de SDE++ regeling voor 2022. Dit is de belangrijkste regeling waarmee de overheid de productie van duurzame energie en verlaging van de CO2-uitstoot stimuleert. Hiervoor is dit keer een maximaal budget van circa 12 miljard euro toegekend. Dat is de maximale subsidie over de gehele looptijd. De werkelijke uitgaven zullen naar verwachting lager uitvallen, omdat energie- en CO2-prijzen hoger kunnen uitvallen of projecten niet doorgaan. Alle goedgekeurde projecten kunnen samen 4,6 megaton CO2 per jaar besparen.

Het budget van de SDE++ regeling was in 2022 fors hoger dan voorgaande jaren. Dit kwam onder meer omdat de Europese CO2-prijs (ETS) hoger uitviel dan eerder verwacht, waardoor er minder subsidie nodig was voor eerder goedgekeurde projecten. Daarnaast heeft het kabinet vorig jaar eenmalig extra budget vrijgemaakt. Door het hogere budget komen meer duurzame projecten in aanmerking en kan de Nederlandse CO2-uitstoot sneller worden verlaagd.

Het grootste deel van het toegekende budget (6,7 miljard) is gereserveerd voor CO2-afvang en opslag projecten (CCS). Het gaat om 8 projecten die gebruik maken van het Aramis-project voor de opslag van CO2 in lege gasvelden op de Noordzee.

Omdat de SDE aanvragen voor dit project eerder werden ingetrokken of niet doorgingen, is dit de eerste keer dat er budget wordt toegekend aan deze projecten. Daarnaast is er ruim 3 miljard euro toegekend aan hernieuwbare en CO2-arme warmte, zoals geothermie-projecten, en 1 miljard voor hernieuwbare elektriciteit.

Het kabinet heeft eerder aangekondigd dat er in 2023 voor het eerst ‘hekjes’ worden geïntroduceerd in de SDE-regeling. Met een hekje wordt een minimaal bedrag voor een specifieke categorie gereserveerd, zoals hoge temperatuur warmte. Daardoor komen technieken die op de korte termijn minder kosteneffectief zijn, maar op de langere termijn noodzakelijk zijn voor de energietransitie, vaker aan bod. Voor deze aanpassing is in verband met de staatssteunregels goedkeuring van de Europese Commissie nodig. Omdat er op dit moment nog geen definitieve goedkeuring is verleend voor de nieuwe regeling, wordt de openstellingsronde van 2023 uitgesteld tot september dit jaar. De regeling zal wel op korte termijn worden gepubliceerd, zodat partijen zich kunnen voorbereiden op een aanvraag.

Smartdc Rotterdam datacenter stelt Van Nellefabriek in staat substantieel gas te besparen

Smartdc heeft naar eigen zeggen een nieuwe stap gezet in de verduurzaming van haar Rotterdamse datacenter door de koudwatermachines die worden gebruikt voor het koelen van haar servers te vervangen door warmtepompen als onderdeel van haar Restwarmte-project.

De warmtepompen gaan de restwarmte van de servers in Smartdc Rotterdam afvoeren en gebruiken om de nabijgelegen kantoren in de Van Nellefabriek te verwarmen. Hiermee verdwijnt de behoefte aan koelunits met een grote ecologische voetafdruk om de servers te koelen.

Het datacenter van Smartdc in Rotterdam bevindt zich in het Van Nellefabriek complex, een UNESCO-werelderfgoed locatie, nu ingericht als kantoor voor meer dan 100 bedrijven. Het complex verbruikt jaarlijks bijna 1 miljoen m³ aan gas. Met het Restwarmteproject van Smartdc kan de Van Nellefabriek in de wintermaanden tot maar liefst 80% aan gas besparen door gebruik te maken van de restwarmte die door de servers wordt opgewekt.

Naast de substantiële verlaging van de CO²-voetafdruk van de kantoren in de Van Nellefabriek, wil Smartdc ook haar eigen efficiëntie verbeteren. Door de overstap naar warmtepompen verbetert de Power Usage Effectiveness (PUE) van het Rotterdamse datacenter van 1,35 naar 1,15, waardoor het datacenter veel minder energie kwijt is aan koeling.

Nieuw materiaal om groene waterstof te creëren

Onderzoekers van de Universiteit Twente ontwikkelden een nieuw composiet dat één tot twee ordes van grootte beter presteert dan de individuele onderdelen. Het composiet bestaat uit verschillende veelvoorkomende elementen. Dit maakt het misschien mogelijk ze te gebruiken voor efficiënte waterstofproductie zonder zeldzame en kostbare metalen zoals platina. De onderzoekers publiceerden hun ontdekking in het wetenschappelijke tijdschrift ACS Nano.

Groene waterstof is mogelijk de energiedrager van de toekomst. Met waterstof kunnen we (groene) energie voor lange tijd opslaan. Daarom is het belangrijk om het zo efficiënt mogelijk te produceren. Elektrolyse van water is een van de meest duurzame productiemethoden van groene waterstof. Maar met de huidige elektrolysemethoden gebruiken we veel zeldzame en dure materialen, of is het proces niet efficiënt genoeg.

Op dit moment bevatten de meest efficiënte elektrolysetoestellen platina en iridium. Dat is nodig voor de elektroden waarop het waterstof- en zuurstofgas wordt geproduceerd uit water. Maar platina en vooral iridium zijn te zeldzaam. Daarom zoekt men constant naar elektrodematerialen gemaakt van meer voorkomende grondstoffen die we ook kunnen gebruiken als efficiënte en stabiele elektrokatalysatoren.

Individueel zijn de vijf overgangsmetalen maar weinig actief als katalysator. De onderzoekers ontdekten echter dat in de juiste samenstelling de activiteit tot 680 keer hoger is dan die van de afzonderlijke verbindingen. Die hogere activiteit komt als een verrassing. Baeumer legt uit: “We verwachtten met name de stabiliteit te verbeteren in vergelijking met traditionele composieten. Maar uit de testen bleek al snel dat de activiteit ook veel hoger was.

Maartje Brans gestart als nieuwe directeur Innovatie

Maartje Brans is op 1 april gestart als directeur Innovatie bij Alliander. Vanuit haar vorige functie in de volkshuisvesting brengt zij de nodige ervaring mee op het gebied van onderhoud, verduurzaming, innovatie en digitalisering. Zij is naast innovatie ook verantwoordelijk voor Energy Consultancy.

Met de energietransitie als rode draad zal Brans zich focussen op het creëren van een Alliander breed innovatieportfolio dat bijdraagt aan de strategische doelen van 2030, maar ook daarna. Ook ligt de nadruk op het verder vergroten van de impact van Energy Consultancy door de kennis en kwaliteit breder te ontsluiten binnen en buiten Alliander.

Netbeheerders staan voor een enorme opgave de komende jaren. Samen met het team van Innovatie en Energy Consulting gaat men op zoek naar 'hoe we het gat richting 2030 kunnen overbruggen, naar de rol van Alliander daarin én hoe we kunnen samenwerken met andere sectoren of de markt'.

Transformatorstation Oosterhout klaar voor de toekomst

In Oosterhout, vlakbij Nijmegen, hebben netbeheerders TenneT en Liander een nieuw transformatorstation gerealiseerd. Dit betekent dat in de tweede helft van 2023 ruim veertig grootzakelijke klanten die op de wachtlijst stonden, hun gevraagde vermogen krijgen.

Nijmegen Noord is een gebied dat volop in ontwikkeling is. In korte tijd zijn er veel woningen en andere voorzieningen gebouwd. Hierdoor is de vraag naar elektriciteit flink gestegen. Ook wordt er steeds meer duurzame energie opgewekt door windturbines en zonnepanelen.

Net als op veel andere plekken in Nederland, is de huidige energie-infrastructuur hier niet op berekend. Daarom zijn TenneT en Liander in 2016 gestart met de voorbereidingen voor een nieuw gezamenlijk transformatorstation tussen de Griftdijk en bedrijventerrein Park 15, ten zuiden van de afrit van de A15. Het station is nu klaar.

Om de ruim veertig klanten extra vermogen te geven, moet een 20.000 Volt kabel van 11 kilometer gegraven worden in de driehoek tussen de A15, de A325 en de Waal. Deze werkzaamheden worden in juni 2023 afgerond. Vervolgens worden tussen juni en december 2023 alle klanten aangesloten op station Oosterhout en omgezet van de huidige 10.000 Volt kabels naar de nieuwe 20.000 Volt kabels vanaf station Oosterhout. In die maanden zal het aantal klanten op station Oosterhout fasegewijs toenemen.

Het station past bij de groene ambities van de netbeheerders en Gemeente Nijmegen.  Bij het nieuwe transformatorstation is daarom veel rekening gehouden met de omliggende natuur. Niet alleen om het transformatorstation heen is het straks groen. Ook het station zelf heeft een groene uitstraling. Zo is er geen grind gestort tussen de elektriciteitsinstallaties (zoals gebruikelijk), daar is gras aangelegd. Een van de dienstgebouwen heeft een dak beplant met sedum en de ander is bekleed met hout. Ook is er een insecten hotel op het terrein.

'Beunhazen moeten verdwijnen van de zonnepanelenmarkt'

In 2022 zijn er 30 procent meer zonnepanelen gelegd dan in het jaar daarvoor. Die onstuimige groei trekt óók bedrijven aan die het niet zo nauw nemen met kwaliteit en veiligheid. Volgens cijfers van de Arbeidsinspectie gebeurden er vorig jaar tientallen ongelukken bij het plaatsen van zonnepanelen. Techniek Nederland denkt dat een verplichte erkenningsregeling voor zonnestroominstallateurs veel onveilige situaties kan voorkomen.

Zonnestroominstallateur is nu nog een vrij beroep. Daardoor kan iedereen, deskundig of niet, zonnepanelen installeren. Mensen moeten kunnen vertrouwen op zonnepanelen die veilig worden geplaatst en goed werken.

Techniek Nederland heeft voor het leveren en installeren van zonnestroominstallaties een kwaliteits- en veiligheidsborgingssysteem ontwikkeld. De brancheorganisatie vindt dat álle installateurs van zonnepanelen aan dat systeem zouden moeten voldoen.

Techniek Nederland benadrukt dat het overgrote deel van de bedrijven die zonnepanelen installeren goed en veilig werk levert. Tegelijkertijd groeit het aantal meldingen van ondeskundige bedrijven en zzp’ers.

Startschot gegeven voor het vernieuwende project EIGEN: Energy hubs

Onlangs is startschot gegeven voor het vernieuwende project EIGEN: Energy hubs voor Inpassing van Grootschalige hernieuwbare ENergie. Binnen EIGEN werkt Alliander met 12 partners samen aan een blauwdruk voor bedrijventerreinen om de grootschalige opwek van duurzame energie in te passen in het elektriciteitsnet. Het project richt zich op het potentieel van energy hubs, die het mogelijk maken om zon- en windenergie slim te benutten in bestaande en nieuwe elektriciteitsnetten.

Om de CO₂-productie in ons land te verlagen zullen we onder andere meer gebruik moeten gaan maken van ‘groene’ energie zoals wind en zon. Dat vraagt een enorme uitbreiding van ons energienet, maar ook dat we het energienet slimmer gaan gebruiken. De productie van zon- en windenergie is weersafhankelijk. Schijnt de zon fel dan is er veel opwek. Maar is het een grijze dag dan zal er weinig productie zijn.

De ontwikkeling van energy hubs in het algemeen – en voor bedrijventerreinen in het bijzonder – staat in de kinderschoenen. Er zijn diverse technische pilots uitgevoerd en gaande maar een integrale aanpak ontbreekt. Het is op dit moment nog vooral een (heel goed) middel voor klanten om ondanks de knelpunten op het net toch aangesloten te kunnen worden.

Het EIGEN project is een van de projecten die mede gefinancierd wordt De MOOI-regeling Systeemoplossingen grootschalige opwekking hernieuwbare elektriciteit (MOOI SIGOHE). De MOOI SIGOHE stimuleert de ontwikkeling van innovaties voor grootschalige opwekking van hernieuwbare elektriciteit. Het gaat daarbij om elektriciteit uit duurzaam opgewekte energie. De regeling geeft subsidie aan projecten die gericht zijn op ten minste één van de drie schakels uit de keten: transport en distributie, opslag en conversie, en gebruik. Partijen uit de hele keten werken binnen de projecten samen.

Subsidie brengt aardwarmte in Lelystad dichterbij

Huizen en andere gebouwen die zijn aangesloten op het warmtenet van Vattenfall in Lelystad worden straks misschien verwarmd met warmte uit de aarde.

De bedrijven HVC en Vattenfall krijgen subsidie van de Rijksoverheid voor de ontwikkeling van aardwarmte in Lelystad. De subsidie betekent een volgende stap om het project verder uit te werken en meer onderzoek te doen naar de bodem.

Als het project doorgaat, legt HVC de aardwarmtebron aan en neemt Vattenfall de warmte af. Het is de bedoeling dat de warmte wordt gebruikt in het bestaande warmtenet van Vattenfall. Dat warmtenet ligt in de wijken Landstrekenwijk, Grietenij, Ravelijn en een deel van de Landerijen en de Waterwijk. Het gaat hierbij om ongeveer 4800 huishoudens en 50 bedrijven.

In 2021 werd voor het eerst onderzoek gedaan naar aardwarmte in Lelystad. Hieruit kwam naar voren dat de bodem onder Lelystad geschikt lijkt voor het winnen van aardwarmte. Dit werd eind 2022 opnieuw bevestigd.

Het krijgen van de subsidie is een belangrijke stap. Toch moet er nog veel gebeuren voordat inwoners uit Lelystad gebruik kunnen maken van aardwarmte. Zo moet er eerst meer onderzoek worden gedaan naar hoe de bodem er precies uitziet. Na dit onderzoek gaat HVC een aantal vergunningen aanvragen. Ook de gemeente Lelystad moet nog een aantal beslissingen nemen.

Pas als alle stappen zijn doorlopen, neemt HVC in overleg met Vattenfall een definitief besluit over het project. Als het project doorgaat, verwacht HVC eind 2027 de eerste aardwarmte te kunnen produceren. Voordat het verdere onderzoek naar de bodem begint, organiseert HVC samen met Vattenfall een bewonersavond om inwoners meer informatie te geven over het onderzoek en het aardwarmteproject.

Subsidie brengt komst aardwarmte in Dijk en Waard dichterbij

HVC onderzoekt de mogelijkheid om een nieuwe duurzame aardwarmtebron te ontwikkelen in gemeente Dijk en Waard. De ambitie is om over een aantal jaren via het bestaande warmtenet duurzame aardwarmte te leveren aan huishoudens en bedrijven in het gebied.

HVC en gemeente Dijk en Waard zijn blij met de toekenning van SDE++ subsidie (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie). Met het verkrijgen van deze subsidie gaat het project de onderzoeksfase in. In deze fase worden de randvoorwaarden voor de vergunningen ingevuld, is er overleg met omwonenden en andere betrokkenen en wordt de financiële haalbaarheid getoetst. Eerder heeft een eerste geologisch onderzoek uitgewezen dat realisatie van aardwarmte bij Heerhugowaard zeer goed haalbaar lijkt.

Het warmtenet wordt nu verwarmd via de bio-energiecentrale in Alkmaar. Door noordelijker, in het Alton glastuinbouwgebied in Heerhugowaard, een nieuwe duurzame warmtebron te ontwikkelen, kan het warmtenet verder worden uitgebreid. De beoogde locatie aan de Noordscharwouderpolderweg wordt nader onderzocht omdat de bodem in het Altongebied geschikt is en omdat daarmee ook meer glastuinbouwondernemers in het Altongebied kunnen worden aangesloten op het warmtenet. De ontwikkeling sluit aan op de ambitie van gemeente Dijk en Waard om in 2050 energieneutraal te zijn.

Windpark Klaverspoor geopend

Vattenfall heeft een dezer dagen windpark Klaverspoor in de gemeente Moerdijk officieel geopend. De opening werd verricht door gedeputeerde Noord-Brabant Anne-Marie Spierings en Gerard van Oostveen, hoofd ontwikkeling windparken Vattenfall Nederland. Windpark Klaverspoor is het eerste windpark binnen het project Energie A16 dat is geopend.

Windpark Klaverspoor bestaat uit zes turbines met een gezamenlijk vermogen van ruim 34 MW. De verwachte productie daarvan komt overeen met het verbruik van zo’n 30.000 Nederlandse huishoudens. De omgeving is vanaf het begin betrokken bij het ontwerp en de uitvoering van het windpark. Zo delen zij mee door middel van een burenregeling en afspraken over 25% lokaal eigendom.

Met dit windpark draagt Vattenfall bij aan de ambitie van Noord-Brabant om in 2050 100% duurzame energie te gebruiken. Om deze ambitie te verwezenlijken bundelt de provincie onder andere 8 windparken onder de naam Energie A16. In totaal komen er 28 windturbines langs de A16 te staan.

'ING blijft achter financiering van omstreden Indonesische kolencentrale staan'

Twee jaar geleden diende de Indonesische Eerlijke Bankwijzer, Responsibank een officiële klacht in op de dag van de aandeelhoudersvergadering van ING. Ondanks aantoonbare corruptie en schending van milieu- en mensenrechten, laat ING weten achter de financiering van de kolencentrale in Indonesië te blijven staan zonder bij te dragen aan herstel voor slachtoffers.

Dit is in strijd met de internationale OESO-richtlijnen voor verantwoord ondernemen.  Andere internationale banken trokken zich al eerder terug uit het omstreden project. Vandaag houdt ING in Amsterdam weer haar jaarlijkse aandeelhoudersvergadering.

‘Pas in januari van dit jaar kreeg de Indonesische bankwijzer een antwoord op haar klacht. Het is mooi dat ING een klachtenmechanisme voor slachtoffers heeft, maar dan moet dat wel werken, aldus Barbara Oosters, projectleider Eerlijke Bankwijzer. ‘Er is geen duidelijke tijdslijn en gedupeerden krijgen niet de informatie die nodig is voor een echte dialoog. De slachtoffers voelen zich niet gehoord. Ze overwegen nu andere stappen.’

Al jaren roepen internationale milieu- en mensenrechtenorganisaties, waaronder de Eerlijke Bankwijzer, ING op om investeringen in de Cirebon-kolencentrales te stoppen. ING financierde desondanks na de eerste kolencentrale, Cirebon 1, ook de tweede kolencentrale, Cirebon 2, met 125 miljoen dollar.  ING wierp zich zelfs op als coördinator van een consortium van banken. Als coördinator draagt ING extra verantwoordelijkheid naar de omwonenden. Andere internationale banken trokken zich wel terug vanwege de gekende misstanden.

Tweede North Sea Summit in Oostende: Nederland en het VK breiden energie-samenwerking uit

De tweede North Sea Summit die doorgaat op initiatief van de Belgische federale regering, heeft ook een belangrijk industrieel luik dat ondersteund wordt door zeven Belgische bedrijven en federaties.

Het gaat om de netbeheerders Fluxys en Elia, de waterbouwspecialisten DEME en Jan De Nul, het Belgian Offshore Platform, de Belgische werkgeversorganisatie voor technologiebedrijven Agoria en Haven Oostende.

Zij ontvangen op maandag 24 april 2023 de CEOs van 100 Europese topbedrijven die actief zijn in hernieuwbare offshore energie. Tijdens twee rondetafel-gesprekken gaan ze samen met de nationale en Europese beleidsmakers in debat over de toekomst van de Noordzee. 

Tijdens de North Sea Summit in Oostende kondigen minister Rob Jetten en zijn Britse collega Grant Shapps vanmiddag de komst van een nieuwe elektriciteitsverbinding tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk aan. Uniek aan deze nieuwe verbinding is dat ook een Nederlands windpark direct hieraan verbonden wordt.

Deze onderlinge verbinding, ‘LionLink’ gedoopt, wordt zo’n 250 km lang en is bedoeld om de vermindering van de CO2-uitstoot, onderlinge verbinding met het buitenland en leveringszekerheid te vergroten. Het koppelen van windparken op zee via de eerste grensoverschrijdende gelijkstroomkabel van deze omvang is een nieuwe stap naar een geïntegreerd netwerk op zee in de Noordzee.

LionLink is een multifunctionele verbinding die ontworpen is om een Nederlands windpark op zee van 2 GW met beide landen onderzees te verbinden. Met deze verbinding kan efficiënter gebruik worden gemaakt van de infrastructuur. Tegelijkertijd wordt de impact op kustgemeenten verminderd omdat er minder afzonderlijke aansluitingen en een beperktere infrastructuur nodig zijn.

De EU en het VK hebben een gezamenlijk doel voor windenergie op zee van circa 120 GW in 2030 op de Noordzee. Daarmee leveren windparken op zee een belangrijke bijdrage aan de energiezekerheid en de klimaatdoelen. Nederland zal in 2030 circa 21 GW aan windenergie op zee hebben gerealiseerd en onderzoekt of 50 GW in 2040 en 72 GW in 2050 haalbaar zijn gezien de fysieke ruimte, ecologische impact en vraag aan elektriciteit. Het Verenigd Koninkrijk wil in 2030 tot 50 GW aan windenergie op zee produceren.

Europa's grootste aanbestedingspakket ooit voor leveringszekerheid, energietransitie en klimaatbescherming

Vertegenwoordigers van de hoogspanningsnetbeheerder TenneT, het samenwerkingsverband Hitachi Energy/Petrofac en de drie consortiumpartnerships GE/Sembcorp (SMOP), GE/McDermott en Siemens Energy/Dragados hebben in Berlijn officieel de contracten ondertekend waarmee de grootste Europese aanbesteding ooit voor energietransitie-infrastructuur werd bezegeld.

Het totale volume van de contracten voor de onderdelen van de 14 systemen bedraagt ongeveer 30 miljard euro. Het resultaat is een transmissiecapaciteit van offshore windenergie in de Duitse en Nederlandse Noordzee die evenveel elektriciteit zal opwekken als 28 grootschalige elektriciteitscentrales.

TenneT heeft hiermee het gunningsproces voor de converterstations op zee en aan land voor in totaal 14 offshore netaansluitingssystemen afgerond. Eind maart had TenneT al 11 van deze systemen gegund, waarvan acht in Nederland en drie in Duitsland. Nu zijn daar nog eens drie systemen in Duitsland aan toegevoegd.

Aardgasleiding Emmen - Ommen krijgt belangrijke rol in transport regionaal groen gas

Gasunie heeft recentelijk het besluit genomen om een 60 kilometer lange aardgasleiding tussen Emmen en Ommen vanaf begin 2024 geschikt te maken voor het transport van regionaal groen gas naar het Gasunie netwerk. De ombouw moet in toenemende congestie in de regionale netten voorkomen. De verwachting is dat het eerste groene gas er per augustus 2025 doorheen stroomt.

Er wordt in Nederland steeds meer groen gas geproduceerd. Dit past bij de ambitie uit het Klimaatakkoord om in 2030 twee miljard m3 (2 bcm) groen gas te produceren. De toenemende hoeveelheid groen gas levert steeds vaker congestie op in de regionale leidingen waarop de diverse regionale producenten hun groen gas afzetten. Met het besluit om de aardgasleiding van Emmen naar Ommen om te bouwen naar een transportleiding voor groen gas, wordt 驮 centrale afvoerleiding gerealiseerd voor de afzet van groen gas door producenten in deze regio.

Om de leiding geschikt te maken voor het transport van groen gas, zijn een aantal technische aanpassingen nodig op bestaande afsluiter-locaties van Gasunie en bij koppelingen metde regionale netten.Omdat het hier om een reeds bestaande (ondergrondse) transportleiding gaat, is de impact voor de omgeving zeer gering.

Groen gas is een hernieuwbaar gas en CO2-neutraal. Organische restmaterialen, zoals tuinafval, rioolslib, houtresten en mest zijn basismaterialen voor groen gas. Groen gas is hierdoor - in tegenstelling tot aardgas (fossiel) - CO2 neutraal.In Noordoost Nederland bevinden zich veel groen gasproducenten. De belangstelling hiervoor neemt toe. De ambitie vanuit het Klimaatakkoord is om twee miljard m3  (2 bcm) groen gas te produceren in 2030. Gasunie werkt samen met andere partijen aan manieren om groen gas betaalbaar en op grote schaal te maken en te leveren. Het realiseren van deze nieuwe verzamelleiding die congestie moet voorkomen, is hiervoor een nieuwe impuls.

PowerGo voorziet Deense gemeenten Randers en Gentofte van publiek laadnetwerk

PowerGo heeft opnieuw twee openbare aanbestedingen in Denemarken gewonnen. In de Deense gemeente Randers zal PowerGo 138 publieke laadpunten realiseren, verspreid over 61 locaties. Ook in de gemeente Gentofte zal PowerGo 92 publieke laadpunten plaatsen op 23 verschillende locaties. Hierbij gaat het om zowel DC- als AC-laders.

PowerGo is de Charge Point Operator (CPO) van alle laadpalen en zal deze realiseren, beheren en exploiteren met behulp van het EV-platform van Deense partner Spirii. Spirii zal ook de oplaad- en betalingsapp leveren, waardoor de gebruiker gemakkelijk toegang krijgt tot de laadpunten. De laadpalen zullen worden geïnstalleerd door Gilbarco Veeder-Root.

In Randers, gelegen in de Deense regio Midden-Jutland, worden de laadpalen geplaatst op drukbezochte locaties als bibliotheken, sporthallen, parkeerplaatsen en in de buurt van scholen. Gentofte is een gemeente in de Deense regio Hovestaden. Hier worden de (snel)laadpalen worden geplaatst op populaire locaties dicht bij het strand, een station, een theater en een bosgebied. De overige publieke laadpalen worden verspreid over de gemeente geplaatst. De laadpalen worden voorzien van 100% duurzame energie.  

Eind 2022 maakte PowerGo bekend aanbestedingen te hebben gewonnen voor het plaatsen van openbare laadpalen in de Deense gemeenten Ikast-Brande, Vejle, Vejen en Gladsaxe. Nu hebben ook de gemeenten Randers en Gentofte voor PowerGo gekozen. In de aankomende periode zal PowerGo meer gewonnen aanbestedingen in Denemarken bekendmaken.

Zonneparkgigant Solarfields wordt Novar

Solarfields gaat verder als Novar en lanceert deze week haar nieuwe naam. De grondleggers van Novar zien een verschuiving in het energielandschap van grote energiecentrales naar kleinere duurzame energiesystemen die in een fijnmazig netwerk aan elkaar verbonden zijn. Deze nieuwe fase vraagt om een organisatie die geïntegreerde energiesystemen kan uitdenken, aanbieden en daadwerkelijk realiseren. Het nieuwe Novar richt zich vol op deze integraliteit, verbreding en matching van vraag en aanbod.

Solarfields realiseerde de afgelopen jaren 20 zonneparken en vele zonnedaken, goed voor zo'n 1,5 miljoen zonnepanelen. Die zonnepanelen zorgen nu voor de energie van 200.000 huishoudens. Ondertussen zijn er ruim 600 nieuwe projecten in ontwikkeling.

Het bedrijf kenmerkt zich door het vinden van creatieve oplossingen in situaties waar zonne-installaties moeilijk te realiseren zijn. Bijvoorbeeld door een ontheffing bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) te krijgen voor het beheer en aanleggen van een privaat elektriciteitsnetwerk. Daarmee krijgen zonprojecten wél een aansluiting op het net. Of met de ontwikkeling van een grootschalige solar-carport op het Mojo festivalterrein in Biddinghuizen, waarbij gasten hun auto’s in de schaduw van de zonnepanelen parkeren, terwijl de opgewekte stroom via een privaat netwerk in Lelystad opgeslagen wordt.

Onlangs startte Solarfields de bouw van het grootste zonthermiepark van Nederland voor de warmtevoorziening van een complete Groningse woonwijk. Voor deze projecten zijn nieuwe batterij-opstellingen en een waterstof elektrolyse-installatie ontwikkeld en gekoppeld aan zonneparken. De oplossingen gaan daarmee dus verder dan alleen het opwekken van zonne-energie. De naam ‘Solarfields’ dekt hierdoor de lading niet meer.

Syntrus Achmea verduurzaamt 155 woningen

Vermogensbeheerder Syntrus Achmea Real Estate & Finance verduurzaamt 155 bestaande huurwoningen van een van zijn institutionele klanten, een Nederlandse financiële dienstverlener. De werkzaamheden worden uitgevoerd door BAM Wonen, dat eerder bijna 600 woningen verduurzaamde voor BPL Pensioen, een andere klant van Syntrus Achmea.

Het gaat om 88 woningen in Alkmaar, 35 woningen in Arnhem en 32 woningen in De Meern. De woningen zijn begin jaren negentig gebouwd en hebben energielabel B of C. Met de verduurzaming wordt een sprong gemaakt naar label A. Voor de huurders betekent dat meer wooncomfort en een lager energieverbruik. De C02-uitstoot van de woningen daalt met ruim 150.000 kilogram per jaar. De financiële dienstverlener vergroent zo de portefeuille en ziet de waarde van de woningen stijgen.

BAM Wonen voorziet de woningen van zonnepanelen, vloerisolatie, CO2-gestuurde ventilatie en HR++ glas. Ook worden de bestaande verwarmingsketels vervangen. In De Meern zijn de verduurzaamde woningen al opgeleverd. In Arnhem staat de oplevering gepland voor maart 2023. De werkzaamheden in Alkmaar worden in mei 2023 afgerond.

De verduurzaming in Alkmaar, Arnhem en De Meern past in de meerjarige samenwerking tussen Syntrus Achmea en BAM Wonen. De samenwerking resulteert in een adequate en snelle invulling van de gevraagde doelstellingen door klanten van Syntrus Achmea. In Alkmaar, Arnhem en De Meern sturen de bouwer en investment manager op de energieprestatie.

ABN AMRO Sustainable Impact Fund investeert in batterij leverancier Colibri Energy

ABN AMRO Sustainable Impact Fund (ABN AMRO SIF) doet mee aan een groeifinancieringsronde voor Colibri Energy, samen met Emerald Technology Ventures en het corporate venture fonds van Nabtesco Corporation. Dit is de eerste investering van ABN AMRO SIF in energieopslag in batterijen.

Met deze investering steunt ABN AMRO SIF de ontwikkeling en groei van Colibri Energy, een leverancier van lithium-ion batterijen voor logistieke voertuigen op luchthavens en in de industrie. Door hun wagenpark uit te rusten met slimme en hoogwaardige accupakketten kunnen de eigenaren en exploitanten hun CO2-uitstoot verminderen en tegelijkertijd de totale eigendomskosten verlagen. De luchtvaartindustrie staat wereldwijd onder enorme druk om de uitstoot te verlagen, en het grondvervoer geldt in dit opzicht als laag hangend fruit.

Colibri Energy is een pionier op het gebied van het leveren van geïntegreerde software, die de levensduur van batterijen verlengt, onderhoud op afstand mogelijk maakt en de logistiek van het wagenpark optimaliseert.

Eerste turbine verrijst in offshore windpark Hollandse Kust Noord

De eerste van 69 windturbines staat in het windpark Hollandse Kust Noord op de Noordzee, dat momenteel wordt ontwikkeld door CrossWind, een joint venture van Shell en Eneco.

CrossWinds partners Siemens Gamesa Renewable Energy en Van Oord gebruiken het offshore installatieschip Scylla voor het vervoeren en installeren van de turbines.

Eén Siemens Gamesa 11.0-200 DD-windturbine kan tot 11 MW genereren. Als alle 69 turbines zijn geïnstalleerd en in gebruik genomen, heeft het windpark Hollandse Kust Noord een totaal geïnstalleerd vermogen van 759 MW. Dit komt neer op een productie van minstens 3,3 TWh per jaar. Deze jaarlijkse groene energieproductie voorziet in ongeveer 2,8% van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte.

Naar verwachting levert het windpark tegen de zomer de eerste stroom aan het Nederlandse net. De volledige ingebruikname van het project wordt verwacht eind 2023.

Nederland en Duitsland aan de slag met innovatieve batterijtechnologie

Nederlandse en Duitse bedrijven, kennisinstellingen en overheden gaan intensiever samenwerken aan innovatieve batterijtechnologie. Onderzoek en ontwikkeling op dit gebied draagt bij aan een sterke mobiliteitssector en aan het mogelijk maken van (grootschalige) energieopslag voor een flexibeler energiesysteem.

Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) en de Duitse staatssecretaris Sabine Döring (Onderwijs en Onderzoek) hebben de intentieovereenkomst ondertekend op de Hannover Messe, de grootste technologische industriebeurs ter wereld.

Bedrijven laten daar hun innovaties zien op het gebied van digitalisering en verduurzaming van de (maak)industrie, ICT, hightech materialen, mobiliteit, halfgeleiders en energie-infrastructuur.

Het gaat om meer publiek-private samenwerking tussen Nederlandse en Duitse bedrijven, kennisinstellingen en overheden voor de volgende generatie batterijen die minder kritieke grondstoffen zoals lithium bevatten. Ook hebben beide landen de intentie uitgesproken om meer recycling in deze sector mogelijk te maken en nieuwe componenten voor batterijceltechnologie te onderzoeken en te ontwikkelen. Zo kunnen beide landen op economisch en wetenschappelijk gebied voorop blijven lopen. Hierover zijn eerder afspraken gemaakt via het Duits-Nederlandse Innovatie- en Technologiepact in 2021.

Foto Ra Boe / Wikipedia

Alweer krijgt student gelijk in rechtszaak over energietoeslag

Na studenten uit Nijmegen en Amsterdam heeft de rechtbank nu ook de Utrechtse student Pim van Achthoven gelijk gegeven. Hij stapte naar de rechter omdat hij het niet eens is met de uitsluiting van studenten bij het toekennen van de energietoeslag. Van Achthoven meent, net als zijn voorgangers, dat dit discriminatie is en kreeg daar dus vandaag ook van de rechter gelijk in.

Pim van Achthoven uit Utrecht voldoet aan alle eisen voor het toekennen van de energietoeslag, en toch wees de gemeente hem de deur, enkel omdat hij student is. Want specifiek voor deze groep Nederlanders heeft minister Carola Schouten voor Armoedebestrijding een uitzondering gemaakt. Zij moeten gebruik maken van de zogeheten individuele bijzondere bijstand.

De uitspraak van de rechter is glashelder: Er is sprake van vergelijkbare gevallen die door de gemeente op basis van de beleidsregel ongelijk worden behandeld. Met andere woorden: het uitsluiten van studenten voor de energietoeslag via het gemeenteloket is niet toegestaan. En dat is exact de boodschap die jongerenvakbonden FNV Young & United en de landelijke studentenvakbond LSVb ruim een jaar geleden al voor het eerst bij de minister neerlegden.

Vakbonden FNV Young & United en de LSVb verwachten dat er nog vele rechtszaken aangespannen worden door studenten, zeker nu de rechtbank hen telkens gelijk geeft.

Luminus biedt klanten live inzicht in energieverbruik en capaciteitstarief

Luminus lanceert ‘Luminus EnergyControl Monitor’, een dienst die je via je digitale meter in real time toont hoeveel energie er wordt verbruikt. Het unieke aan deze nieuwe dienst is dat de klant live en zonder enige vertraging zelf zijn energieverslinders kan opsporen en energiepieken kan vermijden om een hoog capaciteitstarief te voorkomen. Een win-win voor zowel het klimaat als hun portemonnee.

Sinds de invoering van het capaciteitstarief begin dit jaar hangt de berekening van de nettarieven deels af van de hoogste maandelijkse verbruikspiek. Hoe hoger die piek, hoe hoger het capaciteitstarief dat deel uitmaakt van de nettarieven op een energiefactuur.

Met Luminus EnergyControl Monitor zien klanten op ieder moment hun verbruikspieken, kiezen ze zelf de gewenste maximale verbruikspiek en krijgen ze een melding wanneer deze bereikt wordt. Zo kunnen ze tijdig ingrijpen om hogere nettarieven te vermijden.

‘Luminus EnergyControl Monitor’ geeft de gebruiker in één oogopslag en zonder vertraging inzicht in zijn elektriciteit -en gasverbruik. Die ziet zo zelf hoeveel, en welk type toestellen, energie verbruiken op het moment zelf, of gedurende een bepaalde dag, week of maand. Zo kan hij zijn energieverbruik van dichtbij opvolgen en bijsturen, en ziet hij meteen zeer concreet het effect van zijn inspanningen.

Klanten met zonnepanelen krijgen een gedetailleerd inzicht in de energie die ze injecteren, de injectievergoeding die ze hiervoor van Luminus krijgen, én hoeveel energie ze van het net afnemen. Dit kan hen helpen om hun zelfconsumptie te optimaliseren door de energie die hun zonnepanelen opwekken slim te benutten en meteen zelf te verbruiken.

‘Luminus EnergyControl Monitor’ geeft het verbruik niet alleen in kWh (voor elektriciteit) of m3 (voor gas) weer, maar ook in euro én is gepersonaliseerd op basis van het energietarief van de klant. Het gaat over totaalbedragen, dus inclusief alle kosten zoals taksen. Zo is een afrekening nooit nog een verrassing.

GIGA Storage gaat grootschalig energieopslag ontwikkelen op het voormalige DAMCO-terrein

In de afwikkeling van het faillissement van DAMCO Aluminium Delfzijl Coöperatie U.A. heeft de curator het gesloten distributienet met de aansluiting op het hoogspanningsnet verkocht aan GIGA Storage.

IGIGA Storage heeft het gesloten distributienet verworven met het doel om op deze locatie grootschalige energieopslag te realiseren en daarmee TenneT te ondersteunen het verschil tussen vraag en aanbod op het Nederlandse elektriciteitsnet te balanceren.

In de regio Delfzijl wordt een grote hoeveelheid duurzame energie opgewekt. De energieopslag gaat een belangrijke rol spelen in het tijdelijk opslaan van deze duurzame energie en op momenten dat er tekort is aan energie, deze weer op het elektriciteitsnet te zetten. De locatie is direct aangesloten op het hoogspanningsnet van TenneT. Het doel van deze energieopslag is om lokale congestie op te lossen en netbalanceringsdiensten te leveren aan TenneT. Dit gaat ervoor zorgen dat het net wordt gestabiliseerd en er meer partijen kunnen worden aangesloten.

GIGA Storage zal nu beginnen met het ontwerpen en plannen van de faciliteit en de vergunningsaanvraag. Zij werken nauw samen met diverse instanties om ervoor te zorgen dat alle belanghebbenden op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en betrokken blijven bij het proces.

Conflict Oekraïne heeft nauwelijks impact op Nederlandse olieverbruik

De oorlog in Oekraïne heeft vooralsnog weinig effect gehad op het Nederlandse olieverbruik. De raffinaderijsector verbruikte in 2022, ondanks de afgekondigde sancties, nagenoeg dezelfde hoeveelheid ruwe olie en condensaat als in 2021.

Het verbruik van motorbrandstoffen door het wegverkeer, bestaande uit lpg, benzine en diesel, is in 2022 ten opzichte van 2021 met 1 procent gedaald. De petrochemische sector verbruikte in 2022 15 procent minder olie voor niet-energetisch verbruik (bijvoorbeeld olie omzetten naar kunststof).

Er zijn verschillende sancties ingesteld op invoer van Russische olieproducten, die vooralsnog geen gevolgen hebben gehad op de productie van de raffinaderijen en de afzet van producten door de Nederlandse oliehandel- en opslagbedrijven. Hierbij gaat het om de sancties die de EU heeft ingesteld per 5 december 2022 op de import van ruwe olie en vanaf 5 februari 2023 op de import van diesel uit Rusland.

Nederland importeerde in 2022, ondanks de sancties, nagenoeg dezelfde hoeveelheid ruwe olie en condensaat als in 2021. De herkomstlanden van de olie zijn in de loop van 2022 wel veranderd. Zo is in december 2022 ten opzichte van een half jaar ervoor uit Saoedi-Arabië ruim 900 miljoen kilo, uit Irak 700 miljoen kilo en uit Kazachstan bijna 500 miljoen kilo extra van ruwe olie betrokken. Bij elkaar compenseert dit grotendeels het wegvallen van de maandelijkse Russische import van ongeveer 2 800 miljoen kilo.

Twee nieuwe leden in het Topteam van de Topsector Energie

Het Topteam van de Topsector Energie heeft twee nieuwe leden gekregen. Dorien Terpstra is benoemd als MKB-vertegenwoordiger. Zij volgt Richard Verbree op. Richard van de Sanden is benoemd als Captain of Science binnen het topteam. Hij volgt Paulien Herder op. De minister van EZK benoemt de leden van het Topteam.

Dorien Terpstra is algemeen directeur van de Zehnder Group Nederland & België en vicevoorzitter Binnenklimaat Nederland. Ruim 20 jaar werkt zij in de bouw in diverse rollen op zowel strategisch als operationeel niveau bij onder meer Siemens Building Technologies in diverse landen in Europa en Azië. En ze werkte bij AFRY, een toonaangevend ingenieursbureau uit de Nordics, Binnen het Topteam is zij de MKB-vertegenwoordiger. Ze wil werken aan de kansen die de energietransitie biedt voor het bedrijfsleven, van het nu al succesvolle financieringsloket tot de bereikbaarheid van informatie en het borgen en versterken van het concurrentievermogen van Nederland.
 
Richard van de Sanden is wetenschappelijk directeur van het Eindhoven Institute for Renewable Energy Systems (EIRES) en hoogleraar aan de faculteit Technische Natuurkunde van de Technische Universiteit Eindhoven in Nederland. Daarnaast is hij onderzoeksgroepleider bij het Dutch Institute for Fundamental Energy Research (DIFFER) waar hij van 2011 tot juli 2020 directeur was. In zijn grensverleggend onderzoek richt hij zich op het ontrafelen van de fysisch-chemische processen in plasma’s, onder andere van belang in de innovatieve productie van groene chemicaliën en brandstoffen en hij is zeer goed ingevoerd in de wereld van waterstof. Binnen het Topteam is hij, als Captain of Science, vooral bezig met het verbinden van kennisinstituten aan het innovatieproces om de energietransitie te versnellen.

In de organisatie en besturing van de Topsector Energie komt overal het ‘platinum vierkant’ van overheid, kennisinstellingen, private sector en NGO’s terug. Het Topteam vormt het dagelijks bestuur en is eindverantwoordelijk voor de Topsector Energie. Het Topteam bestaat uit een boegbeeld uit de sector (Peter Molengraaf), een vertegenwoordiger uit de wetenschap (Richard van de Sanden), een topambtenaar (Sandor Gaastra) en een innovatieve ondernemer uit het mkb (Dorien Terpstra). Deze functies zijn nevenfuncties. De benoeming is door de minister van Economische Zaken en Klimaat gepubliceerd in de Staatscourant. 

Nissewaard wil consortium (langer) naar aardwarmte laten speuren

Nissewaard wil het consortium van Shell en Aardyn langer naar aardwarmte laten speuren in de bodem onder de gemeente. De gemeente wil in 2050 alleen nog aardgasvrije wijken.

Twee opties zijn volgens het gemeentebestuur kansrijk: het gebruik van industriële restwarmte uit het Rotterdamse haven- en industriegebied en verwarming met aardwarmte uit de diepe ondergrond.

In 2030 zouden de eerste proefwijken De Hoek, Akkers-centrum en Vogelenzang-Zuid in Spijkenisse al aardgasvrij moeten zijn.

Het bedrijf Aardyn is een voortzetting van Hydreco Geomec bv, dat eerder een aardwarmte-installatie realiseerde in Vierpolders. Hier draaien acht glastuinbouwbedrijven op de hitte die uit de bodem komt.

Kabinet neemt opnieuw maatregelen voor energiezekerheid komende winter

Nederland en Europa zijn de winter doorgekomen zonder fysieke gastekorten en Nederland staat er richting de volgende winter beter voor dan afgelopen jaar. De importcapaciteit voor vloeibaar gas (LNG) is zowel in Nederland als in buurlanden uitgebreid, huishoudens en bedrijven gebruiken – mede door de hoge prijzen - minder gas en er zit veel meer gas in de opslagen dan afgelopen jaar.

Tegelijkertijd levert Rusland nu veel minder gas aan Europa dan begin vorig jaar en is de krapte op de Europese gasmarkt en het risico op tekorten niet weg. De overheid neemt daarom opnieuw maatregelen om gastekorten te voorkomen. Het blijft daarnaast noodzakelijk om het komende jaar energie te besparen. Dit schrijven minister Jetten en staatssecretaris Vijlbrief aan de Tweede Kamer in de update over de leveringszekerheid van gas in Nederland.

Nederlandse huishoudens, bedrijven en andere organisaties hebben de afgelopen periode zo’n 30 procent minder gas verbruikt dan het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar. Daarmee is het gemiddelde jaarverbruik van zo’n 41 miljard kuub gedaald tot 31 miljard kuub. Dit is mede het gevolg van de hoge energieprijzen en de zachte winter. Ook het gasverbruik in de industrie is onder meer door de hoge prijzen en efficiëntiemaatregelen fors gedaald. De overheid start vanaf half mei opnieuw de energiebesparingscampagne ‘Zet ook de knop om’ met praktische adviezen aan bedrijven en huishoudens om energie te besparen.

De gasopslagen in Nederland zijn met gemiddeld 58,1 procent een stuk beter gevuld dan vorig jaar rond deze periode (21,3%, stand 1 april). Het kabinet wil dat de gasopslagen in Nederland dit voorjaar opnieuw gemiddeld voor minimaal 90 procent gevuld worden. Voor het vullen van gasopslag Bergermeer, de grootste vrij toegankelijke gasopslag van West-Europa, is opnieuw een subsidieregeling aangekondigd om bedrijven te stimuleren om de opslag te vullen. Daarnaast zal staatsbedrijf EBN de opslag voor een deel vullen, zover bedrijven dit niet doen. De gasopslagen Grijpskerk en Alkmaar worden voor 100% gevuld. Gasopslag Norg is momenteel voor meer dan 80% gevuld. De vulgraad van Norg voor de winter is afhankelijk van marktomstandigheden en mogelijke toekomstige afspraken over extra vullen.

Laatste kerncentrales in Duitsland definitief gesloten

De laatste drie Duitse kerncentrales zijn alsnog gesloten. Ze zouden eigenlijk vorig jaar al dichtgaan, maar vanwege de energiecrisis door de oorlog in Oekraïne werd die sluiting uitgesteld. Nu zijn kerncentrales in de deelstaten Nedersaksen, Beieren en Baden-Württemberg dan toch echt dicht.

De productie van de centrales was de afgelopen jaren al teruggebracht. De sloop van de drie centrales, zal nog jaren gaan duren.

De zogenoemde Atomausstieg werd in 2011 versneld na de kernramp in het Japanse Fukushima. Uit angst voor nieuwe ongelukken en vanwege problemen met de opslag van kernafval besloot de Duitse regering om te stoppen met atoomenergie.

Energiebedrijven schikken vanwege mogelijk illegale prijsverhogingen

Eneco en Essent hebben twee klanten die naar de geschillencommissie zijn gestapt om bezwaar te maken tegen tariefsverhogingen een forse schikking aangeboden. Dat melden de klanten aan Kassa.

Essent betaalt maar liefst 1400 euro waarmee zijn klacht bij de geschillencommissie van de baan is. Het aanbod van 1000 euro van Eneco is door de klant van die energiemaatschappij afgewezen.

Zowel Eneco als Essent ontkennen dat er iets mis was met de verhogingen op zich. Eneco stelt het schikkingsvoorstel te hebben gedaan omdat het klantcontact niet adequaat was. Essent geeft aan dat haar aanbod aan Meerts geheel onverplicht is gedaan.

Dat consumenten misschien wel recht hebben op veel hogere compensatie blijkt uit een uitspraak van een rechter in februari. Energieleverancier Vattenfall kreeg daarbij een flinke tik op de vingers. De rechter zet niet alleen een streep door een recente prijsverhoging van de energiereus, maar vernietigt ook het zogeheten prijswijzigingsbeding in de algemene voorwaarden van de overeenkomst.

Met dat prijswijzigingsbeding is vastgelegd hoe en waarom de prijs precies mag worden aangepast. Volgens de rechter voldoet het beding echter niet aan Europese wetgeving. En daarmee vervalt de grond voor alle prijswijzigingen die Vattenfall heeft gedaan terwijl de overeenkomst liep.

Ondertussen is de eerste massaclaim al aangekondigd. Bij het bedrijf GoBaxter hebben zich inmiddels 15.000 mensen gemeld die gecompenseerd hopen te worden voor de hoge energietarieven. Vooraf hoeft daar niets voor betaald te worden, maar als de claim succesvol is, houdt GoBaxter 25% van het uitgekeerde bedrag.

Het is nog onzeker of de uitspraak rond Vattenfall ook in hoger beroep overeind blijft. En als dat wel zo is betekent het feit dat veel energiebedrijven dezelfde algemene voorwaarden gebruiken nog niet dat ook alle andere klanten recht hebben op compensatie.

Provincie Utrecht lanceert tool voor aanleg duurzame daken

In de provincie Utrecht ligt zo’n 3500 hectare aan onbenutte daken. Al deze lege plekken bieden kansen voor duurzame energie, waterberging en meer biodiversiteit.

Vaak weten mensen en bedrijven niet of hun dak geschikt is voor de aanleg van zonnepanelen of beplanting. Om hen een handje te helpen, lanceert provincie Utrecht de Duurzame Daken Kansenkaart.

Op de Duurzame Daken Kansenkaart staat per dak aangegeven wat haalbaar is; een ‘groen’ dak met planten, een ‘geel’ dak met zonnepanelen of een ‘blauw’ dak waarmee water kan worden opgevangen en vastgehouden. Daarnaast geeft de site informatie over de kosten en eventuele subsidies.

Gedeputeerde Mirjam Sterk (Natuur en Landbouw) hoopt dat inwoners en bedrijven met behulp van deze tool sneller gebruik zullen maken van de lege plek op hun dak.

Om per dak een advies te kunnen geven, heeft provincie Utrecht informatie over de helling van het dak, de ligging van het pand, het bouwjaar en de eventuele monumentale status met elkaar gecombineerd. Ondanks dat de kaart gemaakt is op basis van actuele data, moet per dak nog wel een constructieberekening gemaakt worden om er zeker van te zijn dat het dak stevig genoeg is.

Provincie Utrecht heeft diverse subsidies beschikbaar, bijvoorbeeld voor het aanleggen van een hoogwaardig (biodivers) groen dak, of om de dakconstructie te versterken voor de aanleg van zonnepanelen. Meer informatie hierover is te vinden  op de Duurzame Daken Kansenkaart. De subsidie is  bedoeld voor rechtspersonen zoals maatschappelijke organisaties, VvE’s, bedrijven, woningcorporaties, stichtingen, sport-, onderwijs- en kennisinstellingen.

Hijswerken voor de energietransitie in hartje Gent

Zeker geen alledaags zicht deze week in de Jan-Baptist Guinardstraat in Gent. Daar moest Fluvius een nieuwe elektriciteitscabine over een herenhuis hijsen om ze ter plaatse te kunnen krijgen. De nieuwe cabine zal de elektriciteitsnetten in de buurt mee versterken.

Tussen de Bagattenstraat en de Jozef Plateaustraat was zo’n netversterking nodig. De verwarming van de wooneenheden loopt er via elektrische warmtepompen, en de ondergrondse parkeerplaats voorziet elektrische oplaadpunten.

Daarnaast zullen ook de andere gebouwen in de buurt almaar meer warmtepompen, elektrische voertuigen en zonnepanelen krijgen, waardoor er ook daar een groei wordt verwacht in de elektriciteitsvraag. Via de nieuwe distributiecabine kan Fluvius daarop inspelen.

De nieuwe elektriciteitscabine kon echter niet door de koetspoort en moest dus over de huizen worden getild met een zware kraan.

Aansluiting TenneT voor windpark Hollandse Kust (noord) klaar

Drie jaar na de start van de bouw is de netaansluiting voor het windpark Hollandse Kust (noord) klaar om ‘groene stroom van zee’ aan land te brengen. Dat houdt in dat windparkbouwer/exploitant CrossWind (Eneco/Shell) op zo’n 20 kilometer voor de kust van Egmond aan Zee 69 windturbines kan aansluiten op het ‘stopcontact opzee’ van landelijk hoogspanningsnetbeheerder TenneT.

In het Energieakkoord is afgesproken dat eind 2023 minimaal 4.500 megawatt ofwel 4,5 gigawatt opgesteld vermogen wind op zee is gerealiseerd. Deze windparken wekken jaarlijks een hoeveelheid elektriciteit op die vergelijkbaar is met het jaarlijks verbruik van vijf miljoen huishoudens.

In 2016 werd TenneT aangewezen als netbeheerder op zee. Dit betekent dat TenneT ervoor zorgt dat offshore windparken via het net op zee worden aangesloten op het elektriciteitsnet op land. Ze heeft de opdracht van de overheid gekregen om vijf gestandaardiseerde netaansluitingen van elk 700 megawatt te realiseren. Vanaf 2019 heeft TenneT elk jaar een verbinding vanaf zee naar land opgeleverd.

Volgend op de laatste serie testen, ontving TenneT op 31 maart het certificaat ‘grid ready’. Daarmee is de complete verbinding – vanaf ons transformatorplatform op zee tot aan het hoogspanningsstation langs de snelweg A9 bij Beverwijk – officieel gereed om groene stroom aan land te brengen.

Rutte en minister Jetten naar België voor top over windenergie

Minister-president Rutte en minister Jetten voor Klimaat en Energie zijn op 24 april aanwezig bij de tweede editie van de Noordzeetop in Oostende, België.

De top wordt georganiseerd door België. Op uitnodiging van Eerste Minister De Croo en minister Van der Straeten van Energie ontmoeten de regeringsleiders en ministers van energie van Nederland, Duitsland, Denemarken, Ierland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Luxemburg elkaar in de haven van Oostende. De voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen neemt ook deel aan de top. Daarnaast zijn er zo’n honderd stakeholders uit de energiesector aanwezig om in gesprek te gaan met de vertegenwoordigers van de verschillende landen.

De ambitie voor deze bijeenkomst is om de gevormde coalitie bij de eerste Noordzeetop in Esbjerg, Denenmarken uit te breiden door Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Frankrijk en Luxemburg te verwelkomen en daarmee de geplande investeringen in windenergie op de Noordzee te versnellen. Daarnaast ondertekenen de bewindspersonen van de deelnemende landen gezamenlijke verklaringen waarin de gemeenschappelijke visie voor windenergie en netverbinding op de Noordzee wordt vastgelegd.

Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) tevreden met uitspraak van de Raad van State

De Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) is tevreden over de uitspraak van de Raad van State inzake de windprojecten Delfzijl-zuid (uitbreiding) en omgevingsvergunning (Wabo) voor Karolinapolder.

Het windproject Delfzijl-zuid kan nu worden gerealiseerd, voor het project Karolinapolder is een grote stap gezet en moet alleen nog de uitspraak inzake de natuurvergunning (Wnb) nog worden afgewacht.

De uitspraak zorgt voor perspectief voor andere windprojecten op land. Er zijn meerdere windprojecten die wachten op een uitspraak over lokale normen. Hopelijk zorgt deze uitspraak ervoor dat er ook op korte termijn uitspraak komt voor deze trajecten, zodat ook zij verder kunnen met hun windprojecten.

NWEA onderstreept andermaal de noodzaak om zo snel mogelijk weer landelijke normen voor windenergie vast te stellen. Daarmee krijgen onze leden en ook de omgeving van nieuwe windprojecten duidelijkheid. De windsector kan dan weer aan de slag om te bouwen aan een volledig duurzame energievoorziening.

TNO en Franse CEA gaan samenwerken op het gebied van duurzame energie en digitalisering

Een dezer dagen is een verreikend Memorandum of Understanding (MoU) ondertekend door de TNO en de Franse publieke wetenschappelijke, technische en industriële organisatie CEA.

Partijen zoeken samenwerking op het gebied van fotovoltaïsche zonne-energie (PV), waterstof, meerdere toepassingen van digitalisering en andere gebieden van wederzijds belang zoals stabiele inpassing van nucleaire energie in het energiesysteem.

Frankrijk en Nederland hebben van de groene en digitale transitie een prioriteit gemaakt. Daarom zijn alle initiatieven gericht op het versterken van de technologische capaciteit en autonomie van de Europese Unie belangrijk. Te denken valt aan een nieuwe duurzame zonnecelindustrie in Europa en een Frans-Nederlandse samenwerking om de economieën meer op waterstof in te richten. Het MoU steunt ook  het Frans-Nederlandse pact voor innovatie en duurzame groei dat tussen beide landen is gesloten en dat bedoeld is om de bilaterale relatie te verdiepen en te versterken.

Het pact heeft tot doel de Nederlands-Franse dialoog en de gedeelde doelstellingen van Plan Frankrijk 2030 en het Nederlands Groeifonds te structureren door relevante publieke en private spelers samen te brengen, om de synergieën en technologische en industriële innovatie tussen de twee landen te benutten.

Eerste uitspraken over windparken met regionale normen

Bij Delfzijl mag een nieuw windpark met zestien windturbines worden gebouwd. Dat volgt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag (12 april 2023). Daarmee is het bestemmingsplan ‘Wijziging Windpark Delfzijl Zuid Uitbreiding 2020’ van de gemeente Eemsdelta en de bijbehorende omgevingsvergunning van de provincie Groningen definitief geworden.

Het is de eerste keer dat de Afdeling bestuursrechtspraak gemeentelijke en provinciale normen voor geluid, schaduw en veiligheid voor een windpark beoordeelt. De uitspraak van vandaag volgt op een eerdere tussenuitspraak over het windpark bij Delfzijl waarin de Afdeling bestuursrechtspraak oordeelde dat de nationale windparknormen niet gebruikt mogen worden.

Als gevolg van die tussenuitspraak van juni 2021 moet de regering voor de nationale windparknormen voor geluid, slagschaduw en veiligheid een beoordeling maken van de gevolgen voor het milieu. Die verplichting volgt uit het zogenoemde Nevele-arrest van het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Wel wees de Afdeling bestuursrechtspraak er in de tussenuitspraak op dat overheden in de tussentijd hun eigen normen mogen stellen voor concrete windparken. In de zaak Delfzijl gaf zij de gemeente Eemsdelta en de provincie Groningen daarvoor een half jaar de tijd.

Eemsdelta legde in december 2021 eigen normen vast voor geluid, slagschaduw, lichtschittering en externe veiligheid in een gewijzigd bestemmingsplan voor het windpark. De provincie Groningen deed hetzelfde in een nieuwe omgevingsvergunning. Bezwaarmakers vinden dat de overheden meer onderzoek hadden moeten doen naar de geluids- en schaduwoverlast en veiligheidsrisico’s en dat dit tot strengere normen had moeten leiden.

Nissan Nederland en Shell Recharge Solutions slaan handen ineen om EV-rijders te ontzorgen

Shell Recharge Solutions en Nissan gaan samenwerken om in Nederland de overstap op elektrisch vervoer (EV) te vereenvoudigen. De bedrijven bundelen hun krachten om Nissan-klanten te ontzorgen, door een volledige, elektrische mobiliteitsoplossing te leveren: via alle Nissan-dealers in Nederland is het vanaf nu mogelijk thuislaadoplossingen van en door Shell Recharge Solutions te laten installeren.
 
Wanneer consumenten kiezen voor een Nissan EV bij één van de 55 officiële Nissan-dealers in Nederland, kunnen zij in één keer alles regelen: de elektrische auto en het thuislaadpunt, inclusief installatie.

Door thuis een Shell Recharge laadpunt aan te schaffen, beschikken EV-rijders over verschillende functionaliteiten, zoals een AutoCharge-functie en slim laden. Met de AutoCharge begint een laadsessie zodra een EV-rijder de stekker in het stopcontact steekt. Via slimme laadfuncties is een laadsessie in te plannen, bijvoorbeeld op het moment dat de auto niet wordt gebruikt of tijdens 'daluren' als de vraag op het stroomnet laag is en de energie goedkoper. Daarnaast kunnen EV-rijders er dankzij de Dynamic Power Management-module voor zorgen dat de beschikbare stroomcapaciteit optimaal verdeeld wordt en het elektriciteitsnet niet overbelast wordt.
 
De samenwerking borduurt voort op de ambities van beide bedrijven: Shell Recharge Solutions stelt zich ten doel om in 2030 minstens 2,5 miljoen laadpunten te exploiteren, Nissan verwacht 19 elektrische modellen op de markt te hebben gebracht voor 2030. Met het nieuwe partnership zetten de bedrijven een positieve stap om hun ambities te verwezenlijken en te helpen om de transitie naar e-mobiliteit makkelijker te maken voor de EV-bestuurder.

Subsidie brengt aardwarmte in Lelystad dichterbij

Huizen en andere gebouwen die zijn aangesloten op het warmtenet van Vattenfall in Lelystad worden straks misschien verwarmd met warmte uit de aarde. De bedrijven HVC en Vattenfall krijgen subsidie van de Rijksoverheid voor de ontwikkeling van aardwarmte in Lelystad. De subsidie betekent een volgende stap om het project verder uit te werken en meer onderzoek te doen naar de bodem.

Als het project doorgaat, legt HVC de aardwarmtebron aan en neemt Vattenfall de warmte af. Het is de bedoeling dat de warmte wordt gebruikt in het bestaande warmtenet van Vattenfall. Dat warmtenet ligt in de wijken Landstrekenwijk, Grietenij, Ravelijn en een deel van de Landerijen en de Waterwijk. Het gaat hierbij om ongeveer 4800 huishoudens en 50 bedrijven.

In 2021 werd voor het eerst onderzoek gedaan naar aardwarmte in Lelystad. Hieruit kwam naar voren dat de bodem onder Lelystad geschikt lijkt voor het winnen van aardwarmte. Dit werd eind 2022 opnieuw bevestigd.

Toch moet er nog veel gebeuren voordat inwoners uit Lelystad gebruik kunnen maken van aardwarmte. Zo moet er eerst meer onderzoek worden gedaan naar hoe de bodem er precies uit ziet. Na dit onderzoek gaat HVC een aantal vergunningen aanvragen. Ook de gemeente Lelystad moet nog een aantal beslissingen nemen. Pas als alle stappen zijn doorlopen, neemt HVC in overleg met Vattenfall een definitief besluit over het project.

Veel huizenbezitters in problemen bij wegvallen energieprijsplafond

Bijna acht op de tien huizenbezitters voelt de gevolgen van de inflatie en hoge energiekosten flink in de portemonnee. Veel mensen verwachten in de financiële problemen te komen als het energieprijsplafond eind van dit jaar wegvalt.

Vooral onder jongeren, mensen met een beneden gemiddeld inkomen en mensen met een energielabel D of slechter is die angst het grootst. Dat blijkt uit onderzoek van Aegon onder huizenbezitters.

Twee vijfde van de ondervraagden heeft zorgen over hun financiële situatie en verwacht in de financiële nood te komen als het energieprijsplafond wegvalt, jongere huizenbezitters (tot en met 30 jaar) verwachten meer dan gemiddeld de vaste lasten dan niet meer te kunnen betalen. Gekeken naar energielabels, maken mensen met een slechter label zich de meeste zorgen. 51 procent met label D t/m G en 47 procent met label C verwachten in de financiële problemen te komen na het wegvallen van het energieprijsplafond, tegenover 43% met label B en 35% met label A en hoger. De grootste problemen worden verwacht bij huizenbezitters met een beneden gemiddeld inkomen: zes op de tien heeft nu al moeite om dagelijks rond te komen en verwacht in de problemen te komen na het wegvallen van het energieprijsplafond.

Bijna driekwart van de huizenbezitters geeft aan dat hun energiekosten zijn gestegen in het afgelopen jaar. Vier op de tien zag de energierekening zelfs voor meer dan de helft stijgen.

Hoewel het energieprijsplafond een belangrijk middel is om het leven betaalbaar te houden, ziet Aegon in het onderzoek terug dat het de prikkel om te verduurzamen remt. Veertig procent van de ondervraagden zegt pas (meer) haast te gaan maken met verduurzamen als er duidelijkheid is over het aflopen van het prijsplafond. Van de mensen die zich nu oriënteren of zelfs al plannen hebben om te verduurzamen, is dit zelfs 64 procent.

Jongere huizenbezitters maken het minste haast; 44 procent begint pas met verduurzamen als het prijsplafond wegvalt, ten opzichte van de oudere huizenbezitters (31- 50 jaar > 28% en 51-70 jaar > 23%).

Ruim de helft (55%) van de respondenten heeft al geïnvesteerd in verduurzaming en ruim een kwart (28%) oriënteert zich of heeft al plannen voor dit jaar. Slechts 17 procent heeft nog niet geïnvesteerd of heeft plannen in die richting. Een derde vindt verduurzamen te duur.

De redenen die respondenten aangaven om te verduurzamen zijn voornamelijk financieel. Het verlagen van de energierekening nu en wanneer het energieprijsplafond afloopt zijn de belangrijkste redenen. Ook wooncomfort en het verhogen van de woningwaarde vinden zij belangrijk. Milieu- en klimaatoverwegingen spelen nauwelijks een rol in de overwegingen.