Kom er warm bij zitten in het Provinciehuis

Omdat het prijsplafond van de energierekening pas eind januari op de rekening te voelen is, zullen veel inwoners thuis de verwarming en lampen niet aan willen zetten.

Gedeputeerde Henk Jumelet: 'De provincie Drenthe wil niemand in de kou laten zitten. Daarom gaat onze buurthuiskamer elke werkdag van 9.00-17.00 uur open. Iedereen is welkom om te studeren, een kopje koffie of thee te drinken, een spelletje te spelen of gewoon een boek te lezen.'

In de buurthuiskamer is plek voor zo’n vijf personen.

Dit initiatief sluit aan bij de actieperiode van het Leger des Heils en duurt tot 1 maart 2023.

Meer ruimte voor zonnepanelen op gemeentelijke monumenten

Zonnepanelen plaatsen op gemeentelijk monumenten op daken aan de achterzijde en platte daken moet zonder vergunning mogelijk worden. Voorwaarde is dat de panelen niet zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Dat staat in het voorstel voor de nieuwe verordening Erfgoed van de gemeente Utrecht dat het college van B&W aan de gemeenteraad voorlegt. De nieuwe verordening Erfgoed vervangt de Monumentenverordening uit 2010.

Voor het aanbrengen van wijzigingen aan een monument is een omgevingsvergunning nodig. In de nieuwe verordening is het plaatsen van zonnepanelen die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare weg voortaan vergunningsvrij. Het college komt hiermee tegemoet aan het uitgangspunt in het coalitieakkoord om verduurzaming bij beschermde monumenten makkelijker te maken.

Met de nieuwe verordening gelden voortaan dezelfde regels voor gemeentelijke monumenten als voor rijksmonumenten. Zo is er straks voor gemeentelijke monumenten geen vergunning meer nodig voor het uitvoeren van gewone onderhoudswerkzaamheden en het aanbrengen van wijzigingen aan interieur zonder monumentale waarden. Pandeigenaren die twijfelen of een vergunning nodig is, kunnen contact opnemen met de gemeente. Net als voor rijksmonumenten geldt straks een instandhoudingsplicht voor gemeentelijk beschermde monumenten. Dit geeft de mogelijkheid om handhavend op te treden als sprake is van verwaarlozing van een monument.

In de nieuwe verordening is de procedure om monumenten aan te wijzen verduidelijkt. Belanghebbenden kunnen voortaan een pand bij het college van B&W voordragen als gemeentelijk beschermd monument. Het college beslist vervolgens of ze een aanwijzingsprocedure start. Een belanghebbende moet zelf het benodigde cultuurhistorische onderzoek laten uitvoeren om aan te tonen dat een pand ook echt cultuurhistorische waarde heeft.

Op de website van de gemeente Utrecht wordt bekend gemaakt wanneer de nieuwe verordening Erfgoed ingaat. Tot die tijd geldt de huidige Monumentenverordening 2010.

Investeerders steken 69 miljoen euro in duurzame transitie via platform DuurzaamInvesteren.nl

In 2022 investeerden DuurzaamInvesteerders ruim 69 miljoen euro in 57 duurzame projecten via het platform DuurzaamInvesteren.nl. Dit zijn veertien projecten meer en is een stijging van circa 33 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Deze groei is te verklaren door een uitbreiding in het aantal sectoren op het platform.

Initiatieven op het gebied van duurzame zonne-energie (23 projecten) en e-mobility (16 projecten) domineren de lijst. Nieuwkomer op het platform HeatTransformers, aanbieder van warmtepompen, werd het snelste volgeschreven. Binnen één dag haalde het bedrijf 2.5 miljoen euro op.
 
Nog nooit werd er in Nederland zoveel groene stroom opgewekt als in 2022. Met 28 duurzame energieprojecten – waarvan maar liefst 23 zonne-energieprojecten – domineert deze sector dit jaar opnieuw het aantal gefinancierde projecten op DuurzaamInvesteren.nl. Daarnaast ziet het platform een groeiende belangstelling voor de verduurzaming van (particulier) vastgoed, bijvoorbeeld in aanbieder Hallostroom. Zij installeren en verhuren zonnepanelen en daar is veel vraag naar. In 2022 maakten een op de drie koopwoningen en 16 procent van de huurwoningen gebruik van zonne-energie. Het bedrijf haalde een succesvolle derde ronde groeifinanciering op van 2,2 miljoen euro.
 
Nieuw op het platform is aanbieder HeatTransformers, één van de grootste aanbieders van (hybride) warmtepompen voor de bestaande bouw in Nederland. Via DuurzaamInvesteren.nl investeerden binnen één dag meer dan 400 DuurzaamInvesteerders 2,5 miljoen euro in het bedrijf.
 
Ook ondernemers die de voedselindustrie verduurzamen en in het buitenland zorgen voor verduurzaming vinden financiering via DuurzaamInvesteren.nl. VertiDeli verduurzaamt menig bedrijfskantine met duurzame lunches en haalde 450.000 euro groeifinanciering op. Dankzij de projectfinanciering ter waarde van 372.000 euro kan BUAN Agrivoltaics een waterzuiveringssysteem realiseren in Botswana.

Stedin registreerde 1,3 miljoen nieuwe zonnepanelen op woningen in 2022

In 2022 lieten 107.264 consumenten voor een vermogen van 484 megawattpiek nieuwe zonnepanelen installeren op het elektriciteitsnet van netbeheerder Stedin (Utrecht, Zeeland en Zuid-Holland). Nog nooit eerder zag Stedin zo’n grote groei van het vermogen van zonnepanelen in haar werkgebied.

Omgerekend is het vermogen goed voor ongeveer 1,3 miljoen panelen. Stedin heeft in 2022 volop doorgewerkt om de duurzame elektriciteit van al die zonnepanelen op het elektriciteitsnet kwijt te kunnen. De netbeheerder legde hiervoor in een jaar 435 kilometer aan nieuwe kabels in straten en installeerde 478 nieuwe trafohuisjes.

Stedin houdt bij hoeveel kleinverbruikaansluitingen, dat zijn woningen en kleine ondernemingen, zonnepanelen registreren. Van deze aansluitingen is bij 455.371 bekend dat ze panelen hebben. Dat is vergelijkbaar met drie keer alle woningen in de gemeente Utrecht. De groei was met 42% aan vermogen van zonnepanelen in 2022 het sterkst in Zuid-Holland. In Zeeland was de groei minder sterk, maar daar hadden relatief veel meer huizen al zonnepanelen, namelijk één op drie. De Randstedelijke provincies kunnen daar nog niet aan tippen.

Onderzoek: onnepark-schapen grazen meer

Onderzoek naar de combinatie van schapen en zonnepanelen, waarvoor masterstudent Emma Kampherbeek naar Californië trok, leverde haar deze maand een publicatie op in Applied Animal Behaviour Science.

Agri-voltaics heet het officieel, dubbel landgebruik waarbij productie van zonne-energie wordt gecombineerd met vormen van landbouw.

Kampherbeek onderzocht of zonnepanelen en schapen een gelukkige combinatie zijn. De inmiddels afgestudeerde masterstudent Animal Sciences ging ervoor naar Californië, waar ze op de Gold Tree Solar Farm onderzoek deed naar wat ze zelf ‘solar sheep’ noemt: schapen die zonneparken begrazen. Ze bestudeerde onder meer via dataloggertjes op hun halsbanden hoe de schapen zonneparken gebruiken als foerageerplaats. Ook bekeek ze welke invloed de aanwezigheid van zonnepanelen heeft op de voerkwaliteit in zo’n mediterraan klimaat.

Historische groei zonnepanelen op woningdaken

Nederlandse netbeheerders hebben in 2022 een historische groei van zonnepanelen op woningdaken genoteerd. In de verschillende provincies groeide afgelopen jaar het vermogen van de zonnepanelen op woningdaken tussen de 25 en 40 procent ten opzichte van 2021.

Niet alleen zonnepanelen zijn mateloos populair onder consumenten, ook laadpalen voor elektrische auto’s en warmtepompen zijn zeer gewild. Deze ontwikkelingen vragen om kabels waar veel meer stroom doorheen kan dan door het gros van de huidige kabels waar woningen op zijn aangesloten. Om aan al deze wensen tegemoet te komen werken de netbeheerders overal aan de verzwaring en uitbreiding van dat net. Zo legden zij in 2022 duizenden kilometer nieuwe kabels in straten en plaatsen ze honderden nieuwe transformatorhuisjes in de wijken. Ook de komende jaren blijven zij hiermee doorgaan.

Zonnepanelen leveren de meeste stroom als de zon rond het middaguur hoog aan de hemel staat. Een beperkt deel van die stroom wordt direct in de woning verbruikt, het overschot wordt aan het elektriciteitsnet geleverd. Door de aanhoudende populariteit van zonnepanelen wordt de elektriciteitskabel in de straat midden op de dag steeds meer belast. Wordt de spanning op een kabel te hoog, dan grijpt de omvormer bij de consument thuis in en schakelt deze af waardoor er tijdelijk geen zonnestroom aan het net wordt geleverd. Dit beveiligingsmechanisme voorkomt dat door die hoge spanning apparatuur in huis kapot gaat en kabels doorbranden.

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling. Deze regeling heeft vanaf 2004 gezorgd voor een ongekend snelle groei van het aantal zonnepanelen op de daken van woningen, zowel koop als huur. De prijs van de panelen is inmiddels enorm gedaald waardoor de terugverdientijd sterk is teruggelopen.

Daarom steunen de netbeheerders samen met andere brancheorganisaties het voorstel voor een geleidelijke afbouw van de regeling en vragen de politiek om hier de eerste stap in te zetten. Daarnaast pleiten wij voor prikkels om opslag van de zelf opgewekte stroom te stimuleren, zodat deze in de avond door de consument zelf gebruikt kan worden. De netbeheerders maken zich er hard voor dat iedereen mee kan in de overgang naar een duurzaam energiesysteem.

TNO: Compensatie remde groei energiearmoede

Uit onderzoek van TNO blijkt dat in 2022 naar schatting ruim 600.000 huishoudens (circa 510.000)in ons land in energiearmoede leefden: ze hebben hoge energiekosten, wonen meestal in een huis dat niet goed is geïsoleerd en hebben een laag inkomen.

TNO maakte een analyse op basis van CBS-cijfers uit 2020 gecombineerd met de hoge energieprijzen in 2022 plus de getroffen compensatiemaatregelen en de gerealiseerde energiebesparing in dat jaar.

De analyse toont aan dat de financiële compensatie de stijging van energiearmoede sterk heeft geremd. Zonder deze financiële ondersteuning was het aantal energiearme huishoudens ten opzichte van 2020 verdubbeld tot ruim één miljoen huishoudens.

De groep energiearme huishoudens in de energetisch meest slechte woningen is het hardst getroffen door de gestegen energieprijzen: zij waren in 2022 naar schatting gemiddeld 16,3 procent van hun inkomen kwijt aan energiekosten. Dit komt overeen met gemiddeld 248 euro per maand. Voor de ‘harde kern’ van deze groep zou dit bedrag zonder compensatie zijn opgelopen tot gemiddeld 345 euro per maand. Deze groep huishoudens die in 2022 ook na financiële compensatie en energiebesparing nog steeds energiearm is, zou daarmee zonder compensatie naar schatting gemiddeld 25% van het inkomen hebben uitgegeven aan energie.

Ruim twee derde van de energiearme huishoudens woont in een corporatiewoning. Bijna 20% huurt van een particuliere eigenaar en ongeveer 12 procent heeft een koopwoning. Eenpersoonshuishoudens en eenouder gezinnen zijn (sterk) oververtegenwoordigd onder de energiearme huishoudens.

Tussen 2020 en 2022 hebben met name gezinnen verhoudingswijs meer te maken gekregen met energiearmoede. Van de energiearme huishoudens die in een energetisch zeer slechte woning leven, bestond in 2022 naar schatting 33 procent uit gezinnen met kinderen, waar dat in 2020 nog 19 procent was.
 
De hoogste percentages energiearmoede in 2022 zijn te vinden in Noordoost Groningen, Zuid-Limburg, Rotterdam, Den Haag, Arnhem en omgeving, Almelo en Enschede. Tussen 2020 en 2022 is de sterkste toename te zien in Flevoland (Almere, Lelystad, Dronten), en in de gemeenten Helmond, Rotterdam, Tiel, Doesburg, Assen, Enschede, Gorinchem, Vlaardingen, Westervoort, Amsterdam en Diemen. Daarmee lijkt een trend zichtbaar dat energiearmoede verstedelijkt.

Uit een tweede studie van TNO blijkt dat zorgkosten van huishoudens hoger zijn naarmate de energiekwaliteit van hun huis slechter is. Deze correlatie is vooral sterk in het geval van kinderen onder de 18 die leven in een huis met een zeer lage energiekwaliteit waar de verwarming uit of laag staat. Dit wijst niet alleen op negatieve gevolgen voor de direct betrokken huishoudens, maar ook op aanzienlijke maatschappelijke kosten. Om goed te kunnen duiden wat hier precies speelt is meer onderzoek nodig met meer gedetailleerde zorg- en gezondheidsdata en met andere methoden om eventuele causale relaties en de grootte daarvan te duiden.

Maximale capaciteit elektriciteitsnet bereikt in Leiden

Netbeheerder Liander heeft bekend gemaakt dat het elektriciteitsnet in delen van de gemeente Leiden de maximale transportcapaciteit bereikt voor het leveren van elektriciteit. In Leiden Zuidwest en een klein deel van Leiden Noord is nu sprake van zogeheten netcongestie.

Liander en de gemeente Leiden werken samen al hard aan het uitbreiden van het elektriciteitsnet. De komende tijd wordt ook samengewerkt om oplossingen te ontwikkelen om meer capaciteit te creëren en de ruimte op het elektriciteitsnet beter te benutten.

Het bereiken van de maximale transportcapaciteit op het elektriciteitsnet betekent dat Liander bedrijven die zich in dit gebied willen vestigen of bestaande bedrijven die extra capaciteit willen, op een wachtlijst plaatst. De netbeheerder kan deze ondernemers pas helpen als het elektriciteitsnet is uitgebreid. Liander betreurt de ontstane situatie voor de ondernemers en instellingen en werkt met man en macht om deze op te lossen.
r
Ondernemers kunnen blijven rekenen op de transportcapaciteit op het elektriciteitsnet die ze op dit moment hebben gecontracteerd. Voor de woningbouwplannen in deze gebieden heeft de netcongestie geen gevolgen. Ook voor de verdere verduurzaming via bijvoorbeeld de opwek van zonne-energie en het terugleveren aan het elektriciteitsnet zijn geen belemmeringen. De ziekenhuizen, scholen en zorginstellingen kunnen vooralsnog blijven rekenen op de capaciteit die ze op dit moment hebben. Voor de beoogde sportaccommodaties combibad De Vliet en indoor sportcentrum-sporthal in Leiden Zuidwest is door Liander aangegeven dat voor deze accommodaties een aansluitovereenkomst is getekend. Dat betekent dat voor deze locaties voldoende transportcapaciteit is voor de levering en afname van elektriciteit. Aanvragen voor nieuwe grootzakelijke aansluitingen of uitbreidingen van bestaande aansluitingen komen echter op een wachtlijst.

'Energiecrisis maakt duurzame huizen nog aantrekkelijker'

Door de sterk gestegen energieprijzen liggen de baten van woningverduurzaming voor grote aantallen huishoudens voor het eerst duidelijk hoger dan de kosten ervan. Ook is de vraag naar energiezuinige huizen aanmerkelijk groter dan voor de energiecrisis en is de waarde ervan flink gestegen ten opzichte van vergelijkbare niet-energiezuinige huizen.

Wel verkleint het prijsplafond de prikkel om te verduurzamen voor veel huishoudens. Het kabinet moet bij maatregelen om de koopkracht te repareren dan ook meer rekening houden met de verstorende werking ervan. Dat schrijven economen van RaboResearch in een vandaag verschenen studie naar de financiële aspecten van woningverduurzaming.

Door de sterk gestegen energieprijzen is het voordeel van een energiezuinige woning fors groter geworden. Voor de energiecrisis was een doorsnee huishouden in een doorsnee woning – qua type en oppervlakte – bij energielabel G maar 30 euro per maand meer kwijt aan energie dan bij label A. Voor de invoering van het prijsplafond was dat verschil opgelopen tot ruim 90 euro per maand, maar door dit prijsplafond is het verschil weer teruggebracht tot 50 euro. Omdat het verband tussen energielabel en energieverbruik in de praktijk zwakker is dan in theorie, was het in het verleden lang niet altijd mogelijk om verduurzaming van de woning via de energierekening terug te verdienen.

Bij energiezuinige woningen ligt het praktijkverbruik namelijk een stuk hoger dan het theoretische verbruik, terwijl dat bij woningen met een slecht energielabel juist omgekeerd is. Met de huidige energieprijzen is het veel vaker rendabel om te verduurzamen. Dit verklaart de toegenomen vraag naar energiezuinige woningen. Recent zijn de energieprijzen mede door de zachte winter weer wat gedaald. Als deze trend doorzet, zullen de financiële prikkels om te verduurzamen weer afnemen.

Onderzoek uit 2013 laat zien dat 44 procent van de Nederlanders destijds niet wist hoe hoog hun energierekening was, en in diezelfde tijd bleek dat maar 10 procent van de huizenkopers de energiezuinigheid van een woning betrok bij de aankoopbeslissing. Door de energiecrisis hebben huishoudens de hoogte van hun energierekening nu scherper op het netvlies, en nog maar weinig huizenkopers zullen bij de aankoop van een woning helemaal geen aandacht hebben voor de energiezuinigheid. De sterke toename in het rendement van verduurzamingsmaatregelen en de toegenomen aandacht van huizenkopers voor de duurzaamheid van woningen vormen ook een verklaring voor het feit dat het energielabel van woningen sterker dan in het verleden is terug te zien in de huizenprijzen.

Ruime meerderheid huishoudens profiteert van prijsplafond

Ongeveer 70 procent van alle huishoudens in Nederland komt in januari 2023 in aanmerking voor een tegemoetkoming in de sterk gestegen energiekosten. Dit blijkt uit de aanvragen Subsidieregeling bekostiging plafond energietarieven kleinverbruikers 2023 (CEK23) die bij ons zijn ingediend. De regeling sloot 16 januari 17:00 uur.

In 2023 geldt er een prijsplafond op energie voor huishoudens en andere kleinverbruikers. Dit betekent dat kleinverbruikers tot een bepaald gebruik niet meer betalen dan een maximale prijs voor gas, stroom en stadsverwarming. Met de subsidieregeling CEK23 kunnen energieleveranciers die elektriciteit, gas of warmte leveren de energiekosten in 2023 voor hun klanten verlagen.

In totaal vroegen 62 leveranciers van elektriciteit en gas CEK23 aan. Deze leveranciers zijn gezamenlijk goed voor 8,15 miljoen kleinverbruikaansluitingen elektriciteit en 7,12 miljoen kleinverbruikaansluitingen gas. Door warmteleveranciers zijn 127 aanvragen ingediend. Daarmee zijn nagenoeg alle kleinverbruikers van elektriciteit, gas en warmte bereikt.

Op basis van de ingediende aanvragen blijkt dat 69 provent van de elektriciteitsaansluitingen en 71 prpcent van gasaansluitingen onder het prijsplafond vallen. Deze groep heeft dus nu al profijt van het prijsplafond. De aansluitingen die niet onder het prijsplafond vallen, zitten grotendeels in een lage tariefgroep. Hun tarieven zijn lager dan het prijsplafond. Voor deze groep biedt het prijsplafond geen financieel voordeel. Niet alle aanvragen zijn al verleend. Sommige leveranciers vroegen pas tegen het einde van de indientermijn aan. Deze aanvragen zijn nog in behandeling.

Voor elektra en gas is voor de periode januari 2023 een voorschotbedrag van totaal 876 miljoen  aangevraagd. Voor warmte is in totaal 31 miljoen aangevraagd. Gas- en elektriciteitsleveranciers ontvangen een maandelijks voorschot. Zij vragen deze elke maand aan op basis van de meest actuele klantgegevens. Warmteleveranciers krijgen hun voorschot per kwartaal, omdat het aantal warmteaansluitingen doorgaans weinig wijzigt. Voorschotbedragen kunnen veranderen als gevolg van markt- en prijsontwikkelingen.

Het prijsplafond geldt niet voor huishoudens met een collectieve gas-, warmte- of elektriciteitsaansluiting (blokaansluiting). De overheid werkt een aparte regeling uit om deze groep ook te helpen met de hoge energieprijzen.

'Transitie van een gasintensieve economie naar een duurzame economie is onvermijdelijk'

De Nederlandse overheid moet zich richten op de transitie van een economie die afhankelijk is van aardgas naar een duurzame economie. De naar verwachting structureel hoge gasprijzen maken deze onvermijdelijke transformatie van de economie nog urgenter.

Dat schrijft waarnemend secretaris-generaal Gerdine Keijzer-Baldé van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat in haar jaarlijkse nieuwjaarsartikel, dat is verschenen in Economisch Statistische Berichten (ESB).

De Nederlandse economie kent door decennia aan ruim beschikbaar en goedkoop gas een gasintensieve industrie. Alhoewel de gasprijzen volatiel en onzeker zijn, is het waarschijnlijk dat de gasprijzen in Europa in de toekomst relatief hoog zullen blijven. De transformatie naar een duurzame  economie is al ingezet vanuit klimaatoverwegingen, maar is door de huidige ontwikkelingen op de gasmarkt nog dringender geworden.

Keijzer-Baldé schrijft dat door deze langdurig veranderde omstandigheden een economische herstructurering onvermijdelijk is. Ze benadrukt dat we ons daarom niet moeten focussen op het behoud van een specifieke sectorstructuur. In plaats daarvan moet de overheid zich richten op het stellen van duidelijke kaders en randvoorwaarden voor een duurzame en concurrerende industrie, zoals het organiseren van infrastructuur waar nodig.

Alhoewel de concurrentiekracht van gasintensieve bedrijven onder druk staat, kunnen bedrijven volgens Keijzer-Baldé weer toekomstperspectief krijgen door te verduurzamen.  Ondanks dat de hoge gasprijzen verduurzaming op dit moment relatief aantrekkelijk maken, kost dit proces tijd. Er zijn bijvoorbeeld nog obstakels op het gebied van de energie-infrastructuur, de beschikbaarheid van grondstoffen, en schaarste op de arbeidsmarkt.

Amsterdam en netbeheerder Liander starten pilot om kwetsbare huishoudens te hulp te schieten

Om Amsterdammers wiens energiecontract door betalingsproblemen is ontbonden te hulp te schieten gaat de gemeente Amsterdam samenwerken met netbeheerder Liander. De komende periode gaat de netbeheerder adressen van huishoudens zonder energiecontract die op de lijst staan om afgesloten te worden van energie uitwisselen met de gemeente. Hierdoor kunnen gemeentelijke schuldhulpverleners deze kwetsbare huishoudens helpen om verdere groei van schulden en energieafsluiting te voorkomen.

Door stijgende prijzen en hogere energiekosten raakt een steeds grotere groep Amsterdammers in de knel. Als de energierekeningen zich opstapelen kunnen energieleveranciers uiteindelijk het energiecontract van een huishouden ontbinden. De minister van Klimaat en Energie heeft in oktober besloten dat energieleveranciers zich maximaal moeten inspannen om afsluitingen te voorkomen. Toch kan een contract door betalingsachterstanden uiteindelijk nog steeds ontbonden worden. Energieleveranciers kunnen niet naar de bredere financiële problemen van hun klanten kijken en hulp bieden. Dat kan de gemeente wel. Door de gegevensuitwisseling met Liander kan de gemeente in deze kritieke fase ingrijpen, net als gemeenten dat doen bij een dreigende huisuitzetting. In Amsterdam is het aantal huisuitzettingen door deze aanpak sterk verminderd.

Bij de adressen die de netbeheerder de komende drie maanden met de gemeente deelt, gaat het om een groep huishoudens die niet ingingen op de hulp die Vroeg Eropaf-medewerkers van buurtteams hebben geboden. Een contractontbinding en een dreigende energieafsluiting kan het moment zijn waarop deze groep toch hulp accepteert. Zonder deze pilot is het niet mogelijk om deze hulp te bieden. Ruim 700 huishoudens in Amsterdam hebben momenteel geen energiecontract. Daar komen wekelijks ongeveer 20 huishoudens bij.

Meer mensen voor energietransitie in de haven

Hogeschool Rotterdam heeft samen met vijf andere organisaties op 16 januari een intentieverklaring ondertekend tot het vormen van de ‘Human Capital Coalitie Energietransitie’. 

Daarmee is een gezamenlijke aanpak voor het aantrekken en behouden van voldoende en gekwalificeerd havenpersoneel gestart. Deltalinqs, Havenbedrijf Rotterdam, Gemeente Rotterdam, Techniek College Rotterdam, STC (Scheepvaart en Transport College) en Hogeschool Rotterdam werken in deze coalitie samen aan een passend arbeids- en onderwijsaanbod voor nu én in de toekomst, om daarmee de energietransitie in de haven en industrie van Rotterdam mogelijk te maken.

De Human Capital Coalitie Energietransitie (HCCE) heeft een duidelijke ambitie: een arbeidsmarkt die zich kenmerkt door flexibiliteit, voldoende gekwalificeerd talent op alle niveaus en aantrekkelijke carrièrekansen.

Op dit moment zijn er al meer dan 8.000 vacatures in de Rotterdamse haven en dat aantal zal in de nabije toekomst nog verder stijgen. De komende jaren verandert de arbeidsmarkt in de haven en industrie, onder meer door de energietransitie. Hierdoor verdwijnen of veranderen bestaande functies en ontstaan nieuwe. Dit kan in het gebied naar schatting tussen de 10.000 en 15.000 nieuwe banen opleveren. Een enorme opgave, die de urgentie van een gezamenlijke aanpak onderstreept.

Met deze coalitie vormen de zes organisaties hét regionale platform voor transitie-initiatieven, gericht op het aantrekken, behouden en ontwikkelen van talent, menskracht en vakmanschap. De HCCE wordt daarmee de voornaamste stimulans voor energietransitie-inspanningen op het gebied van de arbeidsmarkt in de haven en industrie van Rotterdam. De activiteiten van de HCCE zijn een aanvulling en uitbreiding op de al bestaande arbeidsmarktactiviteiten.

'Zonder energieopslag geen energietransitie'

Energie en klimaatminister Rob Jetten nam 25 januari het Nationaal Actieplan Energieopslag aan uit handen van Energy Storage NL (ESNL). De brancheorganisatie is partner van ondernemersorganisatie voor de technologische industrie FME. Met het actieplan agendeert ESNL de noodzaak om de energietransitie te versnellen door de inzet van energieopslag- en conversie. Het Actieplan bevat diverse voorstellen om barrières weg te nemen voor alle vormen van opslag.

Het Nationaal Actieplan Energieopslag 2023 bevat concrete punten waarmee beleidsmakers aan de slag kunnen. Het schetst een beeld van het duurzame energiesysteem van de toekomst, waarbij opslag van duurzame energie in bijvoorbeeld elektriciteit, moleculen of warmte de benodigde flexibiliteit biedt om uiteindelijk geen fossiele brandstoffen meer te hoeven gebruiken. De voorstellen gaan in op diverse uitdagingen, waaronder het gebrek aan een juridische status voor energieopslag, het uitblijven van snelle vergunningsprocedures en de noodzaak van actuele data over de stand van zaken van het elektriciteitsnet.

De hoge energieprijzen, het groeiend aandeel duurzame opwek en de toenemende netcongestieproblematiek heeft de noodzaak naar energieopslag in Nederland in korte tijd snel duidelijk gemaakt. Opslag speelt een belangrijke rol om het weersafhankelijke aanbod en de vraag naar duurzame energie te balanceren. Batterijen kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan een stabiel elektriciteitsnet, thermische opslag kan huizen van warmte voorzien en duurzame moleculen kunnen in grote volumes worden opgeslagen om seizoenen te overbruggen.

Op dit moment zijn er nog veel barrières die de businesscase voor opslag verhinderen. Dat zorgt ervoor dat Nederland op achterstand staat ten opzichte van andere Europese landen.

Groningen stroomt door van start

Een dezer dagen is het samenwerkingsproject Groningen Stroomt Door van start gegaan. Bedrijvenverenigingen, Enexis Netbeheer, EnTranCe – Centre of Expertise Energy en de gemeente Groningen werken hierin samen aan slimme(re) benutting van het elektriciteitsnet.

Het startsein voor Groningen Stroomt Door betekent dat het samenwerkingsproject van start gaat met een pilot op bedrijventerrein Westpoort. Met dit initiatief wordt in beeld gebracht wat en wanneer het (piek)verbruik van bedrijven is, net als hun concrete toekomstplannen voor verduurzaming.

Op bedrijventerrein Westpoort zitten veel bedrijven die relatief veel stroom gebruiken in hun productieproces. Door bij bedrijven de piekmomenten in levering en afname van stroom in beeld te brengen, is het mogelijk om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en productietijden eventueel aan te passen.

De bedrijven kunnen er samen voor zorgen dat ze door kunnen gaan met hun productieprocessen, eventueel met aangepaste productietijden. Maar ook met de uitbreiding of verduurzaming van die processen, met het gebruik van elektrische auto’s en vrachtwagens, of het installeren van zonnepanelen.

Netbeheerders op zoek naar innovaties om netcongestie tegen te gaan

Netbeheerders zijn op zoek naar oplossingen, concepten en ideeën die kunnen helpen om congestie tegen te gaan en het gebruik van het elektriciteitsnet verder te optimaliseren.

De netbeheerders zijn betrokken bij een landelijk actieprogramma om netinvesteringen te versnellen en te werken aan oplossingen om het net beter te benutten. Parallel daaraan gaan netbeheerders actief op zoek naar meer ideeën om het gebruik van het net te optimaliseren om op die manier meer en sneller klanten op het transport- en distributienet aan te kunnen sluiten.

Daarom start TenneT een Open Innovatie Programma.  Hierin kunnen deelnemers met creatieve voorstellen komen die bijdragen aan een optimale benutting van het net. Het programma is samen met regionale netbeheerders Liander, Stedin en Enexis ontwikkeld.

Het Open Innovatie Programma biedt deelnemers de kans om onder begeleiding oplossingen naar een volgend niveau te brengen, te testen en pilots te ontwikkelen, eventueel met een financiële vergoeding. Het programma geeft hierbij ook de mogelijkheid om partnerships op te bouwen.

Consumentenbond: Geen afbouw salderingsregeling zonder goed alternatief

De Consumentenbond, Vereniging Eigen Huis, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de vereniging voor woningcorporaties Aedes en de Woonbond roepen de Tweede Kamer op om niet in te stemmen met de afbouw van de salderingsregeling als er geen goed alternatief ligt voor (toekomstige) zonnepaneelbezitters.

Op 26 januari debatteert de Tweede Kamer opnieuw over een wetsvoorstel waarin de salderingsregeling voor zonnepaneelbezitters stapsgewijs wordt afgebouwd.

De belangenorganisaties wijzen er in een brief aan de Tweede Kamer op dat er geen onderzoek is gedaan naar de gevolgen voor de ongeveer 250.000 huurders die al zonnepanelen hebben en daarvoor een vaste vergoeding per maand betalen. Ook is nog niets vastgesteld over de (hoogte van) de vergoeding die consumenten krijgen voor de niet gebruikte stroom die ze terugleveren aan het net.

Voorstanders van de snelle afbouw van de salderingsregeling hameren erop dat consumenten zonder zonnepanelen via de energieleverancier betalen voor consumenten met zonnepanelen. Maar dat is niet het hele verhaal. Stroom wordt voor iedereen goedkoper naarmate er meer duurzaam wordt opgewekt. En het doet geen recht aan de investering die zonnepaneelbezitters hebben gedaan. Bovendien leidt afbouw van de salderingsregeling juist tot meer ongelijkheid. Wie het kan betalen, koopt ze alsnog, maar veel meer consumenten zullen dat straks niet meer kunnen ophoesten.

Enexis verkoopt dochterbedrijf: 1,1 miljard

Enexis, verantwoordelijk voor het net in onder meer Twente, zet een grote stap door dochterbedrijf Fudura voor 1,1 miljard euro te verkopen.

Hierdoor komt er geld vrij om aan de groeiende vraag naar elektriciteit te voldoen. Om deze hoeveelheden elektriciteit te kunnen transporteren, zijn grote uitbreidingen van het elektriciteitsnet nodig.

De provincie Overijssel heeft 20 procent van de aandelen van het dochterbedrijf in handen. Andere aandeelhouders zijn nog vier provincies en 86 gemeenten.

Door de verkoop van Fudura kan de provincie Overijssel als grootaandeelhouder 20 miljoen euro bijschrijven.

Fudura droeg jaarlijks voor 20 miljoen euro bij aan de winst van Enexis. Daarvan belandde 2 miljoen euro per jaar in Overijssel.

Snelladen sinds maanden weer veel duurder dan elektrische auto thuis opladen

Met het prijsplafond in januari 2023 is het sinds lange tijd weer voor meer dan de helft goedkoper om je elektrische auto thuis op te laden in plaats van bij de snelladers van Fastned.

Het volladen van Tesla Model S kost je thuis nu rond de 30 euro bij 0,40 cent per kWh. Bij Fastned (standaard) kost diezelfde tank 62,25 euro bij 0,83 cent per kWh.

In augustus 2022 was een automobilist met een elektrische auto thuis nog 58 euro (0,77 per kWh) kwijt, bij Fastned betaalde je op dat moment 51 euro (0,68 per kWh). Dit blijkt uit een analyse van prijsvergelijker Pricewise.  

Hans de Kok, directeur Pricewise, wijst erop dat dit voor automobilisten alleen geldt zolang deze automobilisten onder het prijsplafond blijven. Als zij hun auto opladen nadat zij het verbruik van het prijsplafond hebben bereikt, dan zijn zij mogelijk ongeveer evenveel kwijt als bij een snellader.

De huidige marktprijzen van energieleveranciers liggen rond de 0,80 cent per kWh. Budget Energie verlaagde afgelopen week hun prijs per eenheid stroom naar 0,39 cent, dat is 0,01 cent onder het tarief van het prijsplafond.

De kosten voor het opladen van de elektrische wagen laten volgens De Kok concreet zien hoeveel de kosten voor elektriciteit zijn gestegen. Het opladen van diezelfde Tesla kostte een eigenaar in augustus 2021 maar 18 euro. De kosten voor een kWh waren toen rond de 0,24 cent. Een jaar later, in augustus 2022, betaalde je drie keer zo veel om je auto thuis op te laden.

Jean-Pierre van Lieshout nieuwe CFO Kenter

Jean-Pierre van Lieshout (1972) wordt per 1 februari 2023 Chief Financial Officer (CFO) bij Kenter, de dienstverlener in energievoorzieningen en energiedata. Hiermee wordt de functie ingevuld die sinds kort vacant was met de uitbreiding van het directieteam van Kenter.

Hij heeft als financieel professional ruim 18 jaar ervaring in alle onderdelen van accounting, auditing en financieel management. Sinds 2018 werkte Jean-Pierre als Chief Financial & Risk Officer (CFRO) bij DAS Holding en daarvoor werkte hij ruim vijf jaar als CFRO bij verzekeraar a.s.r..

Met de komst van Jean-Pierre is het directieteam van Kenter compleet. Begin december kondigde Alliander aan het directieteam van Kenter uit te breiden ter voorbereiding op de voorgenomen verkoop. Meer hierover is hier te lezen.

Lightyear legt de productie van zijn eerste zonne-auto stil

Lightyear legt de productie van zijn eerste zonne-auto stil. Dat maakte het bedrijf uit Helmond zojuist bekend. Het bedrijf wil meteen door met de productie van de betaalbare Lightyear 2.

Van die nieuwe auto zijn al 21.000 exemplaren besteld door leasebedrijven en autodeelbedrijven. Daarnaast tekenden al meer dan 40.000 consumenten in op een lijst.

De Lightyear 0, ook wel bekend als Lightyear One, ging eind november in productie in een fabriek in Finland. De 0 kon volgens Lightyear meer dan 800 kilometer rijden op een volle accu, waarbij de zonnepanelen op het dak voor extra lading zorgen. Hiervoor moest 250.000 euro worden neergeteld.

De activiteiten van Atlas Technologies B.V., verantwoordelijk voor de productie van het eerste model, is stilgelegd.

Het intellectuel eigendom zit in Atlas Technologies Holding B.V. en ook Lightyear Layer B.V. blijft actief.

Gasunie en STORAG ETZEL werken samen aan waterstofopslag in Duitsland

Gasunie wordt partner in het H2CAST pilotproject voor waterstofopslag in de Etzel cavernes in de Duitse deelstaat Niedersachsen. Dat maken STORAG ETZEL en Gasunie vandaag bekend. Voor Gasunie is deze deelname een eerste stap om ook in Duitsland ondergrondse opslag voor waterstof te ontwikkelen.

Met H2CAST, dat staat voor H2 CAvern Storage Transition, willen STORAG ETZEL en Gasunie met projectpartners grootschalige opslag van waterstof mogelijk maken in de zoutcavernes bij het Duitse Etzel.
 
De eerste stap hierin is een pilotproject, waarbij twee van de bestaande zoutcavernes geschikt gemaakt worden voor de opslag van waterstof. Gasunie zal daarbij de twee waterstofcavernes via een bovengrondse installatie met elkaar verbinden. Naar verwachting loopt het pilotproject tot 2026.
 
De locatie van de opslagcavernes in Etzel is strategisch gelegen door de perfecte verbinding met de Nederlandse en Duitse waterstofmarkt, nabij het toekomstige waterstofnetwerk Hyperlink van Gasunie en de Energy Hub Wilhemshaven.

Het H2CAST pilotproject wordt mede gefinancierd door de deelstaat Niedersachsen en de federale Duitse overheid.

Green Dragons’ Den bij TU Delft

Donderdag 19 januari 2023 organiseerde de TU Delft de Green Dragons’ Den, gebaseerd op het televisieprogramma, maar dan gericht op duurzame innovaties. Tijdens de Green Dragons’ Den kregen bedrijven de kans om hun idee te pitchen aan een jury. Met een aantal bedrijven worden verdere verkennende gesprekken gevoerd.

Aanleiding voor de Green Dragons’ Den is de grote interesse van bedrijven om de TU Delft te helpen in de transitie naar een duurzame campus. De komende jaren wordt toegewerkt naar een CO2-neutrale, circulaire en klimaatadaptieve campus, met aandacht voor verbetering van biodiversiteit en leefkwaliteit.

Twaalf bedrijven met een product of dienst pitchten hun idee aan de jury, bestaande uit Marien van der Meer (Executive board), Jaco van Noppen (Director Campus Real Estate & Facility Management), Andy van den Dobbelsteen (Sustainability Coördinator), Mees Walhof (Manager Procurement) en Puck Wijnia (Chair of GreenTU). Na afloop van de pitch was er ruimte voor verdiepende vragen. Een van de ondernemers is Jelle Vijfhuize.

Met een aantal van de bedrijven worden verdere gesprekken gevoerd voor een concretere uitwerking. Mogelijke vervolgstappen met hen worden dus hierna gezet.

Initiatief gestart om energietransitie in Nederland te bevorderen: 'Met LED kan het'

Fedet NLA, de Nederlandse Licht Associatie, is met haar leden het initiatief ‘met LED kan het’ gestart. De groep zal zich inzetten om de energiebesparing in Nederland te bevorderen. Hoewel het algemeen bekend is dat LED-verlichting energie bespaart, is dit nog niet breed omarmd in Nederland. Zo is bijvoorbeeld nog maar 20 procent van het hoofdwegennet en ongeveer de helft van de kantoorgebouwen in Nederland voorzien van LED-verlichting.

Het initiatief is tot stand gekomen doordat Nederlandse fabrikanten en importeurs van lichtbronnen en lichtarmaturen opmerkten dat de energietransitie versneld moet worden en de problemen die de netcongestie veroorzaken opgelost moeten worden. Een van de wegen die hiervoor bewandeld kan worden, is het vervangen van conventionele verlichting, zoals TL-verlichting en gloeilampen, door LED-verlichting. Hoewel veel van de deze verlichting inmiddels niet meer verkocht mag worden, wordt het in veel gebouwen nog gebruikt tot het einde van de levensduur. Hierdoor laat het effect van de transitie naar LED te lang op zich wachten.

De partijen hebben met het platform ‘Met LED kan het’ twee doelen. Het eerste is om meer energie te besparen in Nederland. Dat zal de energietransitie, die hoognodig is, bevorderen en tevens een besparing in de portemonnee opleveren. De stijgende energiekosten van het afgelopen jaar benadrukken de noodzaak van dit initiatief alleen nog maar meer. Ten tweede zal het besparen van energie ervoor zorgen dat er minder energie in Nederland opgewekt of ingekocht hoeft te worden. Een eerste, conservatieve inschatting van de partijen laat zien dat het massaal overstappen op LED-verlichting een energiebesparing van 50 tot 80 procent kan opleveren. Dit staat gelijk aan de opbrengst van één kerncentrale in Nederland en kan daarmee een positieve bijdrage aan het milieu leveren.

Provincie Overijssel zet eerste stap naar een gasloos provinciehuis

De provincie Overijssel heeft met de in gebruik name van een HT (hoge temperatuur) warmtepomp een eerste stap gezet naar een gasloos provinciehuis. Daarmee realiseert de provincie naar verwachting een jaarlijkse besparing op haar gasverbruik van circa 20 procent.

Vanuit het programma ‘Start Up in Residence Energie Innovatie’ is er een uitvraag gedaan aan de markt. Dit betrof een 8-weken programma waarin de geselecteerde ondernemers (16 van de 53 inschrijvingen) in dialoog met provincie, woningcorporaties en gemeenten hun businesscase en innovatieve oplossing verder uitwerkten.

De keuze en investering in een HT warmtepomp, gerealiseerd door één van de mooie bedrijven die onze provincie rijk is, past naadloos in onze duurzaamheids- en klimaatambities. Het is een mooie eerste stap richting een gasloos provinciehuis.

Twence zet flinke stappen

ABP en SSE Renewables gaan voor IJmuiden Ver samenwerken in Noordzeker

Het Schotse SSE Renewables en pensioenfonds ABP trekken binnen de coalitie Noordzeker samen op voor de aanbesteding van IJmuiden Ver. De twee partijen zijn enthousiast over de samenwerking die grootschalige opwekking van wind op zee voor Nederlandse huishoudens mogelijk maakt.

De tender, die bepaalt wie de aanleg van dit windpark op zee voor de kust bij IJmuiden voor zijn rekening mag nemen, wordt naar verwachting eind 2023 geopend door de Nederlandse overheid.

ABP maakte onlangs bekend Noordzeker op te richten om bij te dragen aan de plannen van de overheid om rond 2030 ongeveer 21 gigawatt aan energie via wind op zee te realiseren. SSE Renewables is de eerste partner met wie ABP voor IJmuiden Ver gaat samenwerken binnen de coalitie Noordzeker. In Noordzeker zoekt ABP samenwerking met de energiesector, kennisinstituten, het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de overheid.

SSE Renewables is ontwikkelaar en exploitant van duurzame energie in het Verenigd Koninkrijk en Ierland en breidt verder uit in Europa, Noord-Amerika en Azië-Pacific. Het bedrijf wil zijn aandeel hernieuwbare energie in de komende jaren verdubbelen en is van plan de output van duurzame energie te vervijfvoudigen tot meer dan 50 TWh per jaar. Genoeg om ongeveer 20 miljoen huishoudens per jaar van stroom te voorzien.

Budget Energie verlaagt als eerste energieprijzen tot onder het prijsplafond

Budget Energie verlaagt als eerste energiebedrijf de tarieven tot onder het energieplafond van de overheid.

De sterk gedaalde gasprijzen doken deze week onder de 60 euro per megawattuur, het laagste niveau sinds september 2021 en ruim vijf keer lager dan op het hoogtepunt, afgelopen zomer.

Nieuwe klanten kunnen direct gebruikmaken van de tarieven. Bestaande klanten krijgen pas per maart de lagere tarieven.

Als energie goedkoper wordt dan het prijsplafond van de overheid, scheelt dat het Rijk veel geld.

Project voor de vervaning van windturbines windpark van Villers-le-Bouillet en Wanze

Luminus wil op het windpark van Villers-le-Bouillet en Wanze acht windturbines door krachtigere turbines vervangen. Dankzij die vernieuwingsoperatie zal de jaarlijkse productie van het park stijgen van 21.600.000 kWh tot ongeveer 100.000.000 kWh en zal Luminus het equivalent van het jaarlijkse verbruik van 27.030 gezinnen kunnen dekken met groene en lokaal geproduceerde elektriciteit, tegenover 5.840 gezinnen vandaag.

Het windmolenpark waarop het project betrekking heeft, telt sinds 2005 zes windturbines van 1,5 MW op het grondgebied van Villers-le-Bouillet en sinds 2007 twee windturbines van 1,5 MW op het grondgebied van Wanze. Het is de bedoeling die acht oude turbines te vervangen door nieuwere modellen. ​

Een dergelijke vernieuwingsoperatie van een bestaand park wordt Repowering genoemd. Hierbij worden de bestaande windturbines in hetzelfde park vervangen door krachtigere en performantere turbines die meer hernieuwbare energie kunnen produceren.

Biomassa-installaties in Groningen blijven uit staan

De biomassa-installaties in Winschoten en Finsterwolde staan uit en dat blijft ook zo. Dat heeft de rechter bepaald.

Energy Outsourcing Solutions (EOS), de eigenaar van beide installaties, stapte naar de rechter omdat de gemeente Oldambt het contract onterecht naar haar menig eenzijdig heeft ontbonden. Het bedrijf wil dat de installaties zo snel mogelijk weer aan worden gezet.

Oldambt gaat begin 2019 in zee met een biomassabedrijf uit Alblasserdam, EOS. Wat bedoeld is als duurzaam plan, loopt al gauw uit op een fiasco. Vooral de installatie in Winschoten zorgt voor problemen.

Omwonenden krijgen direct na de ingebruikname gezondheidsklachten en in de wijk hangt continu de geur van een vuurkorf.

Tegemoetkoming hoge energie prijzen voor huishoudens met blokaansluiting bekend

Het prijsplafond sluit niet altijd goed aan bij huishoudens die een blokaansluiting voor gas, warmte of elektriciteit hebben. Het kabinet werkt daarom met spoed aan een regeling om ook deze groep te helpen met de hoge energieprijzen.

Naar verwachting is de regeling midden februari afgerond. Meerdere partijen, waaronder woningbouwcorporaties, hebben om een inschatting van de tegemoetkoming gevraagd, zodat zij hier rekening mee kunnen houden bij het bepalen van de voorschotten voor energie voor hun huurders of leden. De overheid deelt daarom nu vast een indicatie van de tegemoetkoming. De definitieve tegemoetkoming die per aanvraag aan de vereniging van eigenaren (VvE) of verhuurder wordt uitbetaald is nog wel afhankelijk van de verdere uitwerking van de regeling.

De tegemoetkoming voor huishoudens met een blokaansluiting sluit zo goed mogelijk aan bij de vergoeding van het prijsplafond. De overheid maakt daarvoor gebruik van de prijsgegevens die de energieleveranciers aanleveren voor het prijsplafond. De tegemoetkoming voor het eerste half jaar komt daarmee uit op:

Zelfstandige wooneenheden (zoals een appartement) met blokgas of blokwarmte: €786,45
Zelfstandige wooneenheden met blokelektriciteit: €351,13
Onzelfstandige wooneenheden (zoals een studentenkamer of woonzorginitiatief) met blokgas of blokwarmte: €329,28
Onzelfstandige wooneenheden met blokelektriciteit: €147,63
Voor een huishouden waar zowel sprake is van blokverwarming als blokelektriciteit worden de twee bedragen bij elkaar opgeteld. Het kabinet werkt daarnaast aan een extra vergoeding voor de groep huishoudens die de 190 euro in november en december 2022 is misgelopen.

De tegemoetkoming voor huishoudens met een blokaansluiting wordt op twee momenten vastgesteld, zodat deze mee kan bewegen als de energieprijzen in de loop van het jaar stijgen of dalen. De energieprijzen in de tweede helft van 2023 zijn nog niet bekend. Het is daarom nog niet mogelijk om een indicatie te geven. Om toch enige zekerheid te bieden, heeft het kabinet besloten voor de tweede helft van het jaar minimaal uit te gaan van 50 procent van de gehanteerde energieprijzen in de eerste helft van het jaar. Dat betekent dat als de energieprijzen meer dan 50 procent zakken, de tegemoetkoming niet verder mee zakt.

Afbouw salderingsregeling onzeker

Het kabinetsvoorstel om de subsidie voor bezitters van zonnepanelen in stappen af te bouwen, wordt niet breed gesteund. PvdA, GroenLinks en de PVV hebben om uiteenlopende redenen bezwaren tegen het afbouwen van de zogenoemde salderingsregeling.

Het kabinetsvoorstel kan rekenen op een meerderheid in de Tweede Kamer, maar door de opstelling van PvdA en GroenLinks is er geen meerderheid in de Eerste Kamer, meldt de NOS.  De coalitie heeft in de senaat geen meerderheid van de zetels.

Ook PVV stemt tegen de wet van Jetten om de salderingsregeling voor kleinv ministererbruikers af te bouwen.

Aan de NOS laat Wilders weten dat zijn partij tegen klimaatsubsidies is, maar vindt dat de overheid onbetrouwbaar wordt als de regeling ineens wordt afgebouwd voor mensen die al in zonnepanelen hebben geïnvesteerd.

Energie-Nederland kritisch op consultatie waterstofkwaliteit

In de komende jaren wordt in Nederland een waterstofnetwerk gecreëerd tussen de vijf grote industriële clusters. Waterstof kan als vervanger dienen van voor aardgas. Een belangrijke keuze die gemaakt moet worden gaat over de minimale kwaliteit in het netwerk. Dat lijkt misschien een detail, maar is zeer belangrijk. Industriële afnemers zoals de chemie weten dan of ze écht over kunnen stappen. Ook waterstof-producenten weten dan aan welke kwaliteit het geïnjecteerde gas moet voldoen.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft een consulatie uitgezet voor inbreng op de waterstofkwaliteit. Energie-Nederland laat als reactie daarop weten het voorbarig te vinden om in te stemmen met de voorgestelde 98 procent zuiverheid. Een flinke groep afnemers heeft namelijk een hogere kwaliteit nodig en die zullen dan moeten investeren in zuivering. Dat kan ze weerhouden om over te stappen op waterstof. En dat zou zonde zijn.

Tegelijkertijd gelooft Energie-Nederland in de noodzaak voor blauwe waterstof, waarbij waterstof met aardgas wordt gemaakt en de vrijgekomen CO2 wordt afgevangen en opgeslagen (CCS). Deze waterstof heeft zonder bewerking een lagere kwaliteit dan 98%. De kosten van de zuivering van blauwe waterstof moeten beter afgewogen worden tegen de kosten van zuivering door afnemers. Uiteindelijk gaat het Energie-Nederland om welke waterstofkwaliteit de laagste systeemkosten heeft.

Niet alleen afspraken over de kwaliteit in Nederland, maar ook op Europees niveau zijn van groot belang voor de leden van Energie-Nederland. Wij geloven dat er een internationale waterstofmarkt zal ontstaan. Daarvoor zijn duidelijke kwaliteitstandaarden randvoorwaardelijk. Leden van Energie-Nederland zijn nu al in overleg met potentiële afnemers in bijvoorbeeld Duitsland.

15-MW offshore prototype van Vestas wekt eerste stroom op

2023 is ook technologisch goed begonnen! Het 15 MW offshore-prototype van Vestas heeft zijn eerste stroom opgewekt. Voordat de serieproductie start, zal het prototype eerst nog een uitgebreid testprogramma ondergaan.

In China presenteerde ontwikkelaar MingYang een nieuw model van 8,5 MW. Dit zou de grootste onshore-turbine ter wereld worden. 

China is ondertussen ook begonnen met de bouw van zijn 12-16 GW-project voor hernieuwbare energie in de Kubuqi-woestijn. Dit zal 4 GW aan windcapaciteit omvatten.

Geld voor AI Lab

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk (NWO) heeft de subsidie voor het AI for Energy Grids Lab toegewezen aan Alliander en haar partners: UTwente, TU Delft, Radboud en de hogeschool HAN.

Het AI for Energy Grids lab is hiermee onderdeel van het Innovation Center for Artifical Intelligence (ICAI). Met dit AI Lab kunnen we een belangrijke bijdrage leveren aan het digitaliseren en toekomstbestendig maken van de energienetten.

AI wordt door buitenstaanders nog vaak gezien als een zwarte doos: ondoorgrondelijk en een tikje mysterieus. Met de beschikbare fondsen worden 17 nieuwe publiek-private samenwerkingslaboratoria opgestart. Onder andere het AI-lab van Alliander.

De studenten gaan aan de slag met verschillende thema’s en worden begeleid door ons en de partnerorganisaties. Het stroomnet moet zo betrouwbaar mogelijk zijn, maar tegelijkertijd ook betaalbaar. Dit is vaak strijdig met elkaar, want een dikkere kabel is betrouwbaarder maar ook duurder. In dit project werken we aan nieuwe methodes om de dergelijke afwegingen te kunnen maken, zodat we betere investeringen kunnen doen.

Opzeggen energiecontract wordt minder aantrekkelijk

Nieuwe regels moeten het opzeggen van een vast energiecontract minder aantrekkelijk maken. Vanaf april 2023 moet men bij het opzeggen van een vast contract een vergoeding betalen die past bij de hoeveelheid energie die men nog zou gaan gebruiken.

Energiebedrijven bieden nu amper nog vaste contracten aan, omdat ze vrezen dat klanten bij dalende prijzen gauw hun contract opzeggen en overstappen naar een concurrent.

Consumenten betalen tot nu toe 50 euro opzegvergoeding als zij nog een half jaar een contract hebben of 100 euro voor een heel jaar.

De opzegvergoeding kan hoog oplopen als het prijsverschil groot is en je nog veel energie zou afnemen, bevestigt een ACM-woordvoerder tegenover Nu.nl. 'Maar tegelijkertijd is het zo dat er geen opzegvergoeding geldt als er geen prijsverschil is.'

Voor contracten die voor 1 april 2023 zijn afgesloten, gelden nog de oude opzegregels.

ACM steunt voorstel voor afbouw salderingsregeling

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ondersteunt het voorstel van de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) om de huidige salderingsregeling zo snel mogelijk af te bouwen. Vandaag bespreekt de Tweede Kamer het wetsvoorstel over het afbouwen van de salderingsregeling.

De salderingsregeling was ooit een nuttig instrument om investeringen in zonnepanelen door consumenten en andere kleinverbruikers te stimuleren. Maar omdat investeren in zonnepanelen ook zonder de salderingsregeling snel loont, is deze extra stimuleringsmaatregel niet meer nodig. De salderingsregeling hindert bovendien een efficienter gebruik van het elektriciteitsnetwerk omdat het de ontwikkeling van dynamisch gebruik van het netwerk en thuisbatterijen afremt. Daarnaast dragen huishoudens die geen zonnepanelen hebben nu indirect bij aan de voordelen voor huishoudens met zonnepanelen.

Huishoudens die met zonnepanelen stroom opwekken maar die stroom niet allemaal zelf gebruiken, geven dit terug aan het openbare net. Deze teruglevering mogen zij wegstrepen met de stroom die ze op een ander moment afnemen van het net. Dit wegstrepen heet salderen. Salderen is dus het aantal kWh stroom dat iemand opwekt aftrekken van het aantal kWh stroom dat iemand verbruikt. Voor meer informatie: ACM ConsuWijzer.

De salderingsregeling zorgt voor extra druk op het nu al overbelaste elektriciteitsnetwerk. Op momenten dat de zon fel schijnt is er veel aanbod van stroom van zonnepanelen. Door de salderingsregeling worden huishoudens met zonnepanelen niet gestimuleerd die stroom ook op dat moment te gebruiken of lokaal op te slaan in een thuisbatterij. Dit zorgt voor een grote piekbelasting op netwerken, wat weer leidt tot hogere transporttarieven van netbeheerders. Deze transporttarieven moeten door alle gebruikers van het elektriciteitsnet betaald worden.
Op momenten dat de zon fel schijnt is de marktprijs voor stroom vaak ook lager, omdat het aanbod van goedkope stroom groter is dan de vraag. Door de salderingsregeling mogen huishoudens met zonnepanelen deze goedkope stroom wegstrepen tegen de stroom die ze op andere momenten - wanneer de prijzen vaak hoger zijn - afnemen. Leveranciers maken hierdoor extra kosten die zij mogen doorberekenen in hun tarieven. Huishoudens zonder zonnepanelen betalen door de salderingsregeling daarom bij de huidige elektriciteitsprijzen enkele tientjes per maand extra voor de levering van elektriciteit.

Kabinet wil verduurzaming industrie versnellen als tegenwicht hoge energieprijzen

De energie-intensieve industrie levert veel producten die we dagelijks gebruiken. Denk aan zink wat nodig is voor hightech producten, glas en cement voor onze huizen, basischemie voor onze microchips. Door de verdere stijging van de energieprijzen staat deze industrie, de verduurzaming en ook de strategische en economische positie van Nederland onder druk.

Het gaat om bedrijven die veel aardgas en elektriciteit verbruiken bij de productie of als grondstof. Voor deze bedrijven wordt het steeds lastiger om te concurreren met bedrijven of import uit landen met lagere energieprijzen. Het kabinet maakt zich zorgen over deze situatie en onderzoekt een aanpak die bedrijven meer zekerheid en stabiliteit kan bieden op de langere termijn. Dat schrijft minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat mede namens minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenleving aan de Tweede Kamer.

Door de structureel hoge energieprijzen en energiesubsidies van andere landen staat het kabinet voor een dilemma. Aan de ene kant horen minder produceren, het verplaatsen of stopzetten van productie door nieuwe marktomstandigheden bij een gezonde marktdynamiek. De verminderde beschikbaarheid van energie leidt tot snellere verduurzaming en energiebesparing bij bedrijven.

Aan de andere kant zetten de huidige energieprijzen de duurzaamheidsdoelen, strategische en economische positie van Nederland onder druk. Bedrijven schakelen terug of overwegen hun productie te verplaatsen.

Het is echter kostbaar om de gestegen energiekosten voor de industrie te compenseren. Bovendien kunnen subsidies de markt ernstig verstoren en de energieprijzen nog verder laten stijgen, doordat de vraag naar beperkt gas daarmee weer toeneemt en de prikkel om te verduurzamen wegvalt.

Een blijvende oplossing is de industrie versneld verduurzamen. Hoe sneller Nederland en de EU erin slagen om te verduurzamen en minder afhankelijk te worden van fossiele energiebronnen, hoe eerder de concurrentiepositie kan herstellen. Met het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie werkt het kabinet hier aan. Bijvoorbeeld door voorrang te geven aan uitbreiding van het elektriciteitsnet voor zaken die maatschappelijk prioriteit hebben. Door ook binnen de EU de krachten te bundelen, verminderen we onze afhankelijkheid en versterken we onze concurrentiepositie in de wereld.

'Afbouw salderingsregeling slecht onderbouwd'

De Consumentenbond maakt zich zorgen over de snelheid waarmee de overheid de salderingsregeling voor zonnepaneelbezitters af wil bouwen. Om de aanschaf van zonnepanelen interessant te houden voor consumenten moet er op zijn minst een solide terugleververgoeding in de wet staan. Dit schrijft de Consumentenbond in een brief aan de Tweede Kamer.

Als het aan de Consumentenbond ligt, blijft salderen mogelijk. 'Dat maakt het voor consumenten aantrekkelijk om te investeren in zonnepanelen en daarmee dragen ze bij aan de zo noodzakelijke energietransitie', aldus Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond.

De overheid wil de salderingsregeling afbouwen vanwege de kosten. Maar die worden volgens de Consumentenbond overdreven. De energiebelasting op schone stroom zal in de toekomst alleen maar dalen. Daarmee dalen ook de overheidskosten voor saldering.

Ook gaat de minister er ten onrechte van uit dat zonnepanelen kopen en installeren steeds goedkoper wordt. Daardoor zou minder stimulans nodig zijn. Maar in werkelijkheid schommelen de materiaalprijzen voor zonnepanelen en stijgen de arbeidskosten.

Als de regeling wordt afgebouwd, dan moet het voor consumenten rendabel blijven om in zonnepanelen te investeren. Dat kan als consumenten een reële vergoeding krijgen voor de overtollige stroom die zij leveren aan het elektriciteitsnet.

Minister Jetten (Energie en Klimaat) heeft al aangegeven dat de vergoeding minimaal 80 procent zou moeten zijn. Maar om de energiebranche tegemoet te komen, wil Jetten ook nadenken over een maximum aan dat minimumtarief. 'Raar en onwenselijk', vindt Molenaar. 'Daarmee zijn we terug bij af. Er wordt gepraat over een maximum van €0,10. Als de kale prijs dan €0,40 is komt dat neer op een vergoeding van 25% van het kale leveringstarief. Zo stelt die garantie van minimaal 80% natuurlijk helemaal niets voor.'

Stroomafsluiting dreigt voor Bakkerij Otten

Bakkerij Otten heeft afgelopen jaar flink geïnvesteerd om de zes locaties in Hoorn te verduurzamen. Na overschrijding van het maximum stroomverbruik, dreigt de netbeheerder nu met sancties, meldt NH Nieuws.

Het teveel aan stroomverbruik is volgens eigenaar Rein Otten te wijten aan oudejaarsnacht. Netbeheerder Liander waarschuwt dat als de bakkerij nogmaals de maximale piek aan stroom overschrijdt en niet binnen vier weken maatregelen treft, er juridische stappen ondernomen.

Het afgelopen jaar deed de bakker grote investeringen om uiteindelijk helemaal van het gas af te kunnen gaan. De cv-ketel de deur uit, warmtepomp erin, 150 zonnepanelen op het dak en ook de ovens en andere apparatuur zijn bijna allemaal elektrisch geworden.

Holland Solar: Veel minder aardgas nodig met snel meer zonne-energie

Nederland heeft te maken met een acute aardgascrisis. Het aardgasverbruik moet snel omlaag, maar op dit moment draaien de gascentrales nog op volle toeren.

Holland Solar, de branchevereniging voor de zonne-energiesector in Nederland, heeft berekend dat deze ongewenste situatie onnodig is. Met extra inzet kunnen zonnestroom en zonnewarmte in korte tijd een groot deel van het aardgas dat we nu gebruiken, uitsparen.  Holland Solar heeft de ingrepen die nodig zijn om dit te bereiken op een rijtje gezet.

In totaal gebruikt Nederland gemiddeld per jaar ongeveer 35 miljard kuub aardgas. Bijna een derde wordt gebruikt om elektriciteit te produceren. Daarmee zijn fossiele centrales de grootste bron voor onze elektriciteit. We zijn gelukkig al op de goede weg met de energietransitie. Met de 12 TWh aan zonnestroom die vorig jaar in Nederland is opgewekt is bijna 3 miljard m3 aan aardgas is bespaard.

Naar verwachting zal zonnestroom ook de komende jaren hard blijven groeien. Op basis van de huidige plannen zal er in 2025 in Nederland jaarlijks 19 TWh aan zonnestroom worden geproduceerd. Er is echter al heel snel veel meer mogelijk. Voor zonnestroomsystemen op daken is bijvoorbeeld geen tijdrovende vergunningsprocedure nodig. Het is mogelijk om in 2025 in al 29 TWh in plaats van 19 TWh aan zonnestroom te produceren.

Meer betaalproblemen bij klanten Eneco en Vattenfall

Eneco en Vattenfall zagen vorig jaar dat steeds meer klanten de rekening niet konden betalen. Bij Eneco was er een stijging van zo'n 10 procent, terwijl Vattenfall een toename zag van 20 tot 30 procent, zo meldt NU.nl.

Bij Eneco begon in de zomermaanden het aantal klanten met betalingsachterstanden op te lopen. Volgens een woordvoerder heeft nu een paar procent van de huishoudens problemen met betalen.

Vattenfall merkte begin vorig jaar al dat de betaalproblemen toenamen. De energieprijzen stegen toen snel doordat Rusland in februari Oekraïne aanviel.

Sinds 1 januari van dit jaar heeft het kabinet een prijsplafond ingesteld. Dat betekent dat de overheid een deel van de energierekening betaalt.

SPIE bouwt innovatieve laadstations voor autofabrikant Nio

 

In opdracht van autofabrikant Nio heeft SPIE twee zogenaamde Power Swap Stations (PSS) geplaatst. Deze oplaadstations zijn alleen te gebruiken door Nio-berijders. Je zet je Nio-auto voor het station en drukt op ‘start’. Vervolgens rijdt jouw auto het station in, waar de accu via de onderkant eruit wordt gehaald en wordt vervangen door een volle.

SPIE is verantwoordelijk voor de civiele werkzaamheden, aansluiten op het elektriciteitsnet en het plaatsen van het station. Dat vraagt om precisie. De totale installatie bestaat namelijk uit drie stalen elementen. Omdat het proces bovengronds volledig geautomatiseerd is, moeten die elementen dus precies goed in de fundatie worden geplaatst.

In drie stappen wordt dan het station op zijn plek gehesen. SPIE legt dan de stroomkabels aan; van de verdeler tot aan het station. De interne bekabeling en de inbedrijfstelling neemt Nio zelf voor haar rekening. De door SPIE geplaatste PSS staan in Apeldoorn en Utrecht. In Utrecht is tevens een “ traditionele” laadvoorziening (laden met een stekker) gebouwd.

Hoewel er in Nederland nog niet bijster veel Nio-auto’s rijden, loopt Nio alvast vooruit op de verkoop in Europa. Ze gebruiken onder andere de Power Swap Stations om zichtbaarheid en bekendheid te genereren. Daarnaast komt er een Nio House in Rotterdam en Amsterdam.