Noord-Nederland presenteert investeringsplan van 9 miljard euro in waterstof

Noord-Nederlandse bedrijven en overheden presenteerden vandaag aan diverse Tweede Kamerleden een investeringsplan voor waterstof in Noord-Nederland. In het plan staan investeringen die oplopen tot 9 miljard euro. 

Met de plannen kunnen tienduizenden banen uit de gassector behouden worden en kunnen er nog eens enkele tienduizenden nieuwe banen bij komen.

De afgelopen jaren hebben bedrijven al veel geïnvesteerd in waterstof in Noord-Nederland. Internationale bedrijven, zoals Engie, Equinor, Gasunie, RWE, Shell, en Vattenfall, maar ook het midden- en kleinbedrijf in het Noorden. Ook regionale en lokale overheden hebben toezeggingen gedaan om de waterstofketen in Noord-Nederland mogelijk te maken. Noord-Nederland wil hierin een voortrekkersrol spelen, waarna de rest van Nederland en daarna Europa volgen.

Noord-Nederland kreeg de afgelopen jaren Europese erkenning voor de inzet voor de ontwikkeling van de waterstofeconomie (FCH JU). Inmiddels wordt onze regio aangemerkt als de leidende Hydrogen Valley in Europa, waar groene waterstof wordt geproduceerd, getransporteerd maar ook toegepast in de industrie, het vervoer en in gebouwen. Het Noorden heeft daarbij een paar grote voordelen: er liggen grote mogelijkheden op het gebied van windenergie, de gasinfrastructuur is aanwezig, er zijn goede economische contacten en er is veel kennis en ervaring op het gebied van transport en handel in gassen. Met onze kennis en ervaring kunnen we ontwikkelingen op het gebied van waterstof versnellen en voorloper worden. Met een sterke waterstofindustrie kunnen we internationale bedrijven naar Nederland trekken.

Provincie investeert in groene havens in Lauwersoog en de Eemshaven

FME krijgt 165.000 euro subsidie van de provincie Groningen voor het project waterstof voor stroom aan de wal (walstroom) in de Eemshaven. Ook gaat er 50.000 subsidie naar het ombouwen van het schip de Ecolution in de haven van Lauwersoog. Het schip wordt geschikt gemaakt voor aandrijving op waterstof.

Beide projecten zijn onderdeel van het Green Shippingprogramma, waarin noordelijke overheden en ondernemers samenwerken om de overgang naar duurzaam varen op de Waddenzee te versnellen.  

Op dit moment wordt in de Eemshaven de stroom voor hotelschepen opgewekt met vervuilende dieselmotoren. Het project waterstof voor walstroom is bedoeld om deze schepen in de toekomst te voorzien van groene stroom die wordt opgewekt met waterstof.

Rotterdam breidt netwerk van laadpalen voor elektrische auto’s uit

Rotterdam gaat bij het plaatsen van openbare laadpalen voor elektrische auto’s samenwerken met 30 andere Zuid-Hollandse gemeenten.

Het plaatsen van laadpalen is een van de taken die de gemeente uitvoert in het kader van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur. In maart 2021 wordt bekendgemaakt welke partij de opdracht gaat uitvoeren.

Rotterdam verwacht het aantal laadpunten, waaronder openbare, in de komende vijf jaar uit te breiden van de huidige 3.000 naar minimaal 10.000. In de nieuwe concessie wil de gemeente openbare laadpalen plaatsen op basis van de verwachte vraag, in plaats van af te wachten tot er een aanvraag wordt gedaan.

Het is de derde aanbesteding voor laadpalen die Rotterdam organiseert. Bij de vorige aanbesteding haakten 18 andere gemeenten aan, nu zijn daar 12 gemeenten bijgekomen.

Geen zon op land meer in Drenthe

Er mag in Drenthe nog maximaal 600 hectare aan zonnepanelen op land komen. Dat heeft gedeputeerde Henk Brink met alle gemeenten afgesproken, meldt RTV Drenthe.

Provinciale Staten willen een beperking voor zon op land, want anders worden zonnepanelen niet massaal op daken gelegd.

Er blijft wel een uitzondering voor dubbelfuncties. Voorbeelden zijn de circuits van de TT in Assen en Pottendijk bij Emmen, Groningen Airport Eelde, een voormalige vuilstort of infrastructuur zoals een snelweg.

70 miljoen voor hulp bij besparen op energieverbruik in woningen

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt 70 miljoen euro beschikbaar aan gemeenten om huurders en eigenaar-bewoners van koopwoningen te helpen minder energie te gebruiken.

In vervolg op de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) waaraan ruim 220 gemeenten deelnemen gaat op 16 november aanstaande een vergelijkbare regeling open: de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW).

Met de RREW kunnen gemeenten alle huishoudens (dus huurders en eigenaar-bewoners  van koopwoningen) ondersteunen bij het reduceren van hun energieverbruik. Het gaat over kleine en snel te realiseren energiebesparende maatregelen die bewoners zelf in huis kunnen nemen.

Meer zonnepanelen op parkeerterreinen door nieuwe applicatie

De gemeente Rotterdam en de provincie Noord-Holland lanceren samen met Sobolt de applicatie Park the Sun.

Veel parkeerterreinen in provincie Noord-Holland en gemeente Rotterdam kunnen slimmer benut worden door overdekt parkeren te combineren met de opwek van energie met zonnepanelen. Door inzichtelijk te maken welke terreinen geschikt zijn, hoeveel energie kan worden opgewekt en wat de investeringen en de terugverdientijd zijn, wordt de kans van zonnepanelen op parkeerterreinen steeds groter.

De Rotterdamse Duurzaamheidswethouder Arno Bonte wil binnen zijn gemeente de komende twee jaar tenminste 50 solarcarports helpen ontwikkelen. “

Op parkthesun.com kan iedereen een quickscan doen. Voor alle gemeenten in de provincie Noord-Holland en de gemeente Rotterdam, inclusief het havengebied, kun je het hele gebied verkennen om vervolgens een individuele parkeerlocatie te onderzoeken. Van iedere solarcarport is zichtbaar aan welke randvoorwaarden moet worden voldaan, wat de investeringen en de opbrengsten zijn én is er een visualisatie van de resultaten.

Inmiddels zijn de eerste solarcarports in Nederland operationeel in Bloemendaal en Rotterdam.

E-Fuels cruciaal voor verduurzaming transport

Synthetische brandstoffen geproduceerd met elektriciteit, ofwel e-fuels, kunnen een belangrijke rol spelen in het terugdringen van de CO2-uitstoot van wegtransport over lange afstand, luchtvaart en scheepvaart. Synthetische methanol, -diesel en -LNG (Liquified Natural Gas) zijn voor wegtransport over lange afstand en de scheepvaart de meest geschikte opties; voor de grote vaart is ook synthetische ammoniak een belangrijke optie. Voor de luchtvaart voldoet alleen e-kerosine.

Alhoewel groene waterstof nodig is om e-fuels te produceren is het verder beperkt toepasbaar voor zwaar transport. Dat blijkt uit onlangs afgerond onderzoek van VoltaChem, TNO en SmartPort, samen met marktpartijen, van ruim een jaar naar de meest kansrijke e-fuels voor zware transporttoepassingen en naar de inzet ervan.

In het onderzoek is vanuit gebruikersperspectief gekeken naar de mogelijkheden van groene waterstof, en de e-fuels e-methanol, e-diesel, e-ammoniak, e-LNG en e-kerosine. Deze e-fuels hebben, net als groene waterstof, nauwelijks uitstoot omdat ze worden geproduceerd met elektriciteit uit duurzame bronnen en circulaire koolstofdioxide.

De transportsector is verantwoordelijk voor 23% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Bijna driekwart hiervan komt van het wegtransport en zo'n 10 procent van de luchtvaart en zeevaart. Deze uitstoot moet voor 2050 met 95 procent omlaag om de klimaatdoelen te halen. Deze sectoren moeten daarom drastisch worden vergroend en e-fuels bieden een uitweg zolang de gehele keten de benodigde stappen zet en de productie en investeringen in de bijbehorende infrastructuur verhogen, stelt Richard Smokers van TNO, een van de auteurs van het whitepaper.

Kwart miljard subsidie om defecte kolencentrale te sluiten

De eigenaar van de Onyx-centrale op de Maasvlakte bij Rotterdam heeft een subsidie aangevraagd van 238 miljoen euro bij het ministerie van Economische Zaken voor de sluiting per 1 januari.

Dat komt neer op 326.632 euro per megawatt stroom die het bedrijf door de sluiting niet meer op kan wekken, zo heeft RTLZ berekend.

De grote vraag is of de centrale wel recht heeft op al dat geld. Want in de voorwaarden voor de steun staat expliciet dat subsidie niet hoger mag zijn dan de gederfde inkomsten plus de kosten voor het ontmantelen van de centrale.

De installatie is kapot en staat dus helemaal stil, goed voor een verlies van 81 miljoen in 2019 en het huidige jaar. 

Fluvius verbindt grootste industriële windpark in Vlaanderen

In de haven van Zeebrugge wordt momenteel de laatste hand gelegd aan de bouw van ‘ICO Windpark’: het grootste on-shore windpark op één industriële site in Vlaanderen.

De elf krachtige windmolens komen terecht op de terreinen van ‘International Car Operators’ (ICO),  één van de belangrijkste aanlandingspunten in Europa voor klassieke én elektrische voertuigen die per schip arriveren.

Fluvius zorgde voor de aansluiting van het park, via het technische ontwerp en de aanleg van twee elektriciteitskabels op 36 kV over een afstand van 4 km van de ICO Windpark tot de hoogspanningspost van Elia.

Zuid-Holland blij met rijkssteun om drie wijken duurzaam te gaan verwarmen

Het Zuid-Hollandse Klapwijk (Pijnacker-Nootdorp), Bospolder Tussendijken (Rotterdam) en Stad aan ’t Haringvliet (Goeree-Overflakkee) hebben het goede nieuws ontvangen dat zij een bijdrage krijgen van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW).

Daarmee zijn er in Zuid-Holland nu acht wijken die meedoen aan het programma en daar zijn we blij mee.

Bijna 100 miljoen euro voor 'proeftuinen aardgasvrij' in 19 gemeenten

Minister Ollongren (BZK) kent aan 19 gemeenten een rijksbijdrage toe voor het aardgasvrij of aardgasvrij-ready maken van een dorp, wijk of buurt. In totaal gaat het om een bedrag van bijna 100 miljoen euro. De selectie is gebaseerd op een voorstel van de Adviescommissie aardgasvrije wijken. Daarin zijn programmapartners, stakeholders en wetenschappers vertegenwoordigd. Bij alle plannen is nadrukkelijk gekeken naar de uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en de betrokkenheid van de bewoners. De belangstelling voor de tweede ronde proeftuinen is groot: in totaal hebben 71 gemeenten een voorstel ingediend.

In het Programma aardgasvrije wijken (PAW) doen gemeenten kennis en ervaring op om bestaande wijken haalbaar en betaalbaar te verduurzamen. In oktober 2018 zijn de eerste 27 gemeenten gestart. Met de proeftuinen en het kennis- en leerprogramma draagt PAW bij aan de doelstelling uit het Klimaatakkoord om 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen te verduurzamen in de periode tot en met 2030. Het doel van het programma is om te leren op welke wijze het aardgasvrij maken van wijken kan worden ingericht en opgeschaald. Hiervoor is het noodzakelijk dat er daadwerkelijk aardgasvrije woningen en andere gebouwen via een wijkgerichte aanpak gerealiseerd worden.

Binnen het PAW worden naar verwachting circa 50.000 woningen en andere gebouwen verduurzaamd. Met deze tweede ronde komt het aantal proeftuinen in totaal op 46. Die omvatten in totaal circa 35.000 woningen en ander gebouwen.

Met de toevoeging van 19 nieuwe proeftuinen ontstaat naast meer volume ook meer variatie. Die schuilt onder meer in de beoogde warmtetechnieken, de wijze waarop bewoners meedoen en ook in het type wijken en woningen. Daarnaast zijn proeftuinen geselecteerd vanwege de verbinding met andere opgaven, inclusief klimaatadaptatie en circulair bouwen. De toename van het aantal proeftuinen maakt het mogelijk om beter ‘rode draden’ in kaart te brengen. Waar kan het beste worden begonnen en welke aanpak werkt in welke situatie?

Energiehub Geertruidenberg in beeld voor Noordzee-wind

Het Amergebied in Geertruidenberg is in beeld als locatie om elektriciteit van windturbines op de Noordzee te koppelen aan het Nederlandse hoofdnetwerk.

TenneT, eigenaar van het hoogspanningsnet, gaat een zogeheten converterstation met bijbehorende kabels naar de Noordzee bouwen in Geertruidenberg of Borssele.

Met haar locatie direct aan het landelijk hoofdnetwerk voor elektriciteit en de grote en groeiende energiebehoefte in de directe omgeving, is het Amergebied uiterst geschikt voor het aankoppelen van 2 GW (goed voor ruim ~3 miljoen huishoudens) aan vermogen van het toekomstig Noordzee-windpark IJmuiden VER Alpha.

De provincie Noord-Brabant, Regio West-Brabant, de gemeenten Geertruidenberg, Tilburg en Breda en energiebedrijf RWE zien de aankoppeling van het Noordzee-windpark als een unieke kans om de al bestaande ambities in het Amergebied verder te versterken, zonder extra belasting op het omliggende gebied. Daarnaast zien zij een aankoppeling van het Noordzee-windpark als een belangrijke stimulans voor de regio voor de ontwikkeling van een groene, duurzame economie.

Fastned opent eerste snellaadstation in België

Snellaadbedrijf Fastned opent vandaag officieel haar eerste snellaadstation in België, waarmee het nu operationeel is in vier landen.

Het nieuwe station ligt op het terrein van de Internationale Luchthaven van Oostende-Brugge.
Op het station kunnen elektrische rijders in een kwartier tot wel 300 km bereik snelladen met stroom van zon en wind.

Zonneweide Glimmen sluit overeenkomst met ENGIE

Zonneweide Glimmen heeft een verbintenis gesloten met een energielevenrancier, meldt RTV Noord.

ENGIE uit Roden gaat het project realiseren en voor tenminste vijf jaar het onderhoud verzorgen aan de installaties.

Zonneweide Glimmen moet vanaf maart volgend jaar stroom gaan leveren. Op het terrein is ruimte voor in totaal 5000 zonnepanelen.

650 000 zonnepanelen op sociale woningen

Op maandag 26 oktober ondertekenden 44 Vlaamse sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM’s) de oprichtingsakte van de coöperatieve vennootschap ASTER, een initiatief van de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (VVH).

Met een investering van 231 miljoen euro over 4 jaar worden 647.767 zonnepanelen op 58.433 gebouwen geïnstalleerd, goed voor een productie van 207 286 MWh per jaar.

Met dit engagement van de sociale woonsector draagt ASTER cv bij tot de klimaatambities van Vlaanderen. Door deze investering zal Vlaanderen jaarlijks 35 031 ton CO2 minder uitstoten.

Verbeterd Verbruiks- en Kostenoverzicht geeft tips voor energiebesparing

Energie-Nederland heeft TNO gevraagd de effecten van de introductie van het verbeterde Verbruiks- en Kostenoverzicht (VKO) te meten. Dit is het maandelijks energieoverzicht dat huishoudens die beschikken over een slimme meter ontvangen van hun energieleverancier. Dat waren er eind 2019 ruim 5,4 miljoen.

Dit VKO is bedoeld om huishoudens, door het geven van inzicht in het eigen verbruik, aan te zetten tot energiebesparing. Daarom bevat het nu elke maand tips voor energiebesparing want goede voorlichting zet aan tot actie.

Inzicht in het eigen energiegebruik blijkt slechts een beperkte factor in het scala van factoren dat van invloed is op bespaargedrag.

Projectbureau energiecoöperaties van start in Utrecht

De provincie Utrecht wil in 2040 energieneutraal zijn. Lokale energiecoöperaties spelen hierbij een belangrijke rol. Om hen te helpen bij de vaak complexe projecten, is met steun van de provincie projectbureau Energie van Utrecht opgericht. Dit bureau ondersteunt de energiecoöperaties bij de ontwikkeling van grootschalige projecten.

In de provincie Utrecht werken veel lokale energiecoöperaties met buurtbewoners en bedrijven al aan het opwekken van duurzame energie. Zo’n 25 energiecoöperaties hebben de handen ineengeslagen en de koepelcorporatie Energie van Utrecht opgericht.

Piet-Hein Speel is kwartiermaker voor het projectbureau.

TNO onderzoekt rol kernenergie in Noord-Brabant

De provincie Noord Brabant heeft de onafhankelijke kennisinstelling TNO opdracht gegeven om te onderzoeken welke rol kernenergie kan spelen in Brabant.

TNO gaat in samenwerking met de Nuclear Research & Consultancy Group kijken naar de kritische factoren die van invloed zijn bij het gebruik van conventionele reactoren en nieuwe kernreactoren. Zoals concepten die thorium en gesmolten zout toepassen.

Het onderzoek zal in januari 2021 gereed zijn, zodat Provinciale Staten in het voorjaar een koers voor de provincie kunnen bepalen voor kernenergie.

Het onderzoek zal ingaan op alle aspecten van kernenergie: technische mogelijkheden, economische aspecten, inpasbaarheid in het energiesysteem, ontwikkeltijd, kostprijs, risico’s en veiligheid. Daarnaast heeft de provincie specifiek gevraagd hoe er (in ons land en in het buitenland) gewerkt wordt aan de ontwikkeling van een thorium reactor.

Grootste installaties wereldwijd zullen industriële CO2-uitstoot fors verminderen

Tien private en publieke partners gaven op woensdag 21 oktober het startschot voor het zogeheten North-C-Methanol project. Samen zullen deze partners jaarlijks de CO2-emissie met 140.000 ton verminderen en 44.000 ton groene methanol aanmaken voor de lokale chemische en duurzame energieindustrieën en als brandstof voor schepen en treinen.

Ter vergelijking: bijna 6 miljoen bomen zorgen per jaar voor dezelfde hoeveelheid CO2-reductie.

North-C-Methanol is de eerste grootschalige demofabriek die onderdeel is van North-CCU-Hub programma, en is meteen goed voor een investering van 140 miljoen euro. Het North-CCU-Hub programma wil op termijn een totale jaarlijkse emissiereductie van 1 miljoen ton CO2 realiseren in North Sea Port.

Wintertijd: vrijwel geen effect op gemiddeld stroomverbruik

Aankomend weekend gaat de wintertijd in. Elk jaar komt rond deze tijd de vraag terug wat wintertijd doet met het gemiddelde energieverbruik in huishoudens.

Energiebesparing was de belangrijkste reden om in 1977 de zomertijd in te voeren, maar is dat anno 2020 nog steeds het geval? Nauwelijks, zegt Essent.

Het dagverbruik van huishoudens aan elektriciteit ligt slechts zo’n 2 procent hoger dan net voor de ingang van de wintertijd.

Met name tussen vijf uur en zeven uur ’s avonds is het effect het grootst, dan wordt er gemiddeld 11 procent meer stroom verbruikt dan in de zomertijd. Opvallender is dat het omgekeerde effect niet waarneembaar is: ondanks dat het ’s ochtends eerder licht wordt, is er in de ochtenduren geen daling van het stroomverbruik te zien ten opzichte van de zomertijd.

Door de warme zomers van afgelopen jaren, groeit de vraag naar ventilatoren en airconditioners fors. Eerder dit jaar signaleerde Essent een extreme stijging van het stroomverbruik tijdens de hittegolf door airco’s. Hierdoor kan in de aankomende jaren het winter- of zomertijdeffect op de stroomvraag geheel verdwijnen.

Energie-Nederland ingenomen met afgewogen aanpak biomassa kabinet

Het kabinet heeft bekend gemaakt het advies van de Sociaal Economische Raad (SER) Biomassa in Balans te omarmen en te kiezen voor een verantwoorde inzet van biogrondstoffen.

Deze stoffen zijn nodig om de transitie naar een klimaatneutrale en circulaire economie te maken.

Energie-Nederland is ingenomen met deze afgewogen aanpak. Duidelijk is dat biogrondstoffen nodig zijn en blijven voor het klimaatbeleid. Het kabinet gaat de duurzaamheidscriteria uitbreiden naar alle toepassingen van biomassa.

Energie-Nederland vindt het van belang dat het SER-advies op korte termijn leidt tot voldoende perspectief voor nieuwe investeringen in de warmtevoorziening. Specifiek voor warmte gaat het om wanneer de afbouw van subsidies voor basislast warmte straks plaatsvindt en hoe alternatieve routes een plek krijgen. Het kabinet heeft aangegeven voor het einde van het jaar hierover een eerste besluit te nemen. Verdere duidelijkheid moet komen via de Uitvoeringsagenda biogrondstoffen waaraan het kabinet gaat werken. Het bieden van zekerheid is cruciaal voor bedrijven die willen investeren en dat is belangrijk voor de economie.

Verduurzaming huizen: niet wachten, maar tussenstappen zetten

Het Expertisecentrum Warmte, een initiatief van de (rijks)overheid ter ondersteuning van de warmtetransitie, heeft de vernieuwde Leidraad uitgebracht om gemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen van de Transitievisie Warmte.

In de vernieuwde Leidraad is een grotere rol weggelegd voor duurzaam gas (groen gas & waterstof). Het stuk vestigt de aandacht op het belang van voldoende duurzame gassen in 2030. Die beschikbaarheid is nu nog erg onzeker. De netbeheerders roepen dan ook op tot tijdige realisatie van de 2bcm groen gas in 2030, zoals in het Klimaatakkoord is afgesproken.

In oktober 2019 verscheen de eerste versie van de Leidraad, die bestaat uit een Handreiking en een Startanalyse. Het document kan door gemeenten gebruikt worden om, in samenspraak met lokale stakeholders, keuzes te maken voor een alternatieve energie-infrastructuur en een tijdpad te bepalen; welke wijk gaat wanneer. Bij dat tijdpad, zo benadrukken de netbeheerders, moet niet alleen gekeken worden naar een volledige omschakeling in één keer, maar vooral naar tussenstappen. 2050 is nog ver weg, veel is nog onzeker. Het is niet mogelijk nu al voor alle wijken eindoplossingen te bedenken. Het is wèl het moment om stappen te gaan zetten waar niemand spijt van kan krijgen. Door stapsgewijs toe te werken naar een eindoplossing besparen we nu al CO2 en wordt de realisatieopgave behapbaar. De opgave is te groot om te wachten.

Nieuwe test om teleurstelling met warmtepomp te voorkomen

Waar de cv-ketel op gas makkelijk verwarmingswater van 80 graden levert, doet een warmtepomp of duurzaam warmtenet het met 50 graden.

Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal en marktversneller Enpuls bieden daarom de ‘50 graden test’ aan. Zo worden teleurstellingen met een warmtepomp voorkomen.

Tijdens de test, onder de slogan ‘Krijgt jouw huis het warm van 50 graden?’, zetten bewoners gedurende twee weken de aanvoertemperatuur van de cv ketel op 50 graden. Na afloop van de test evalueren zij het comfort in huis met hulp van een online tool. Een woning die goed is geïsoleerd en met 50 graden voldoende comfort geeft, is geschikt voor verwarmen op lage temperatuur. Bijvoorbeeld met een volledige of hybride warmtepomp.

Een huis dat niet comfortabel warm voelt gedurende de testperiode is nog niet geschikt. Bewoners krijgen dan het advies om de isolatie te verbeteren, de capaciteit van de radiatoren te vergroten, of om de ventilatie zuiniger te maken.

Enpuls en Milieu Centraal ontwikkelden de test op basis van ervaringen met een pilot van Enpuls.

Lithiumaccu's sneller op te laden dankzij nanostructuren

Een nieuwe techniek voor lithium-ion accu’s kan ervoor zorgen dat ze sneller zijn op te laden. Er was al een opvolger voor het ‘werkpaard’ grafiet, en de aanname was dat dit nieuwe materiaal niet te verbeteren zou zijn. Dat kan wél, vonden onderzoekers van het MESA+ Instituut voor Nanotechnologie van de Universiteit Twente. Door een nanostructuur in het materiaal aan te brengen, komen er meer ‘weggetjes’ vrij voor lithium ionen. Daardoor kan de accu sneller opladen, laten ze zien in het Journal of Power Sources.

Die structuren maken de Enschedese onderzoekers door de stof te verhitten, ‘calcineren’, in een oven, zodat nanodeeltjes van enkele tientallen tot enkele honderden nanometers overblijven. Zo ontstaan veel meer ‘uitgangen’ voor lithiumionen dan alleen de kanaaltjes uit het eerdere onderzoek, omdat elk nanokorreltje aan zijn grens lithium ionen kan geleiden.

De aangepaste elektrode maakt de accu helaas minder geschikt voor bijvoorbeeld een elektrische auto: daar is snel opladen natuurlijk ook gewenst, maar van de nieuwe cellen zou je een groter accupakket nodig hebben, omdat elke cel minder energie kan leveren.

Juist in bijvoorbeeld ‘peak shaving’, waar een overschot aan energie wordt opgeslagen in een groot accu-centrum, of in zware machines waarin accu’s snel ontladen maar ook weer snel beschikbaar moeten zijn, ziet onderzoeker prof. Mark Huijben wel toepassingen. De onderzoekers willen ook nog nagaan of nog kleinere structuren voordelen hebben. Ook aan de kathode wordt onderzoek gedaan, bijvoorbeeld om minder afhankelijk te zijn van het materiaal kobalt.

Energiebedrijf Luminus met windmolens in Gouvy

Energiebedrijf Luminus stelde onlangs zijn nieuwste windproject voor aan de inwoners en het gemeentebestuur van Gouvy.

De 10 nieuwe windturbines, met elk een maximale capaciteit van 5 MW, zullen elk jaar 80.000.000 kWh groene energie produceren, goed voor het jaarlijks elektriciteitsverbruik van ongeveer 23.000 gezinnen. 

Hierdoor wordt 22.660 ton CO_2 (eq.) vermeden in vergelijking met de uitstoot van de gemiddelde Belgische elektriciteitsmix.

Prijs van opladen elektrische auto moet uiterlijk 1 december volledig duidelijk zijn

Consumenten moeten voordat ze hun elektrische auto opladen bij een laadpaal kunnen zien wat het laden gaat kosten. Van de aanschaf van een laadpas tot aan de factuur van de laadsessie moet duidelijk zijn wat de kosten zijn.

Omdat aanbieders van laadpalen en laadpassen nog niet altijd niet transparant zijn over de prijs, terwijl ze dat volgens de wet wel moeten zijn, controleert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) vanaf 1 december 2020 of partijen zich aan de regels houden. Doen ze dat niet, dan kan de toezichthouder ingrijpen.

Tijdens een sectorbijeenkomst op 15 oktober lichtte de ACM aan de hand van de geldende regels nog eens toe wat zij van de sector verwacht op dit gebied. Aanbieders moeten duidelijk maken wat de verschillende prijselementen van een laadsessie zijn. Het uitgangspunt hierbij is dat die informatie vóór het laden beschikbaar is, bij de laadpaal of online. Als het laden beëindigd is moet duidelijk zijn hoeveel geladen is en wat de totale kosten zijn. Zo kan de consument die informatie naast de factuur leggen om vast te stellen dat hij ook heeft gekregen wat hij had afgesproken.

Eerste Nederlandse solar drone met vleugels maakt succesvolle testvlucht

De eerste Nederlandse solar drone van Avy, heeft eind deze zomer een succesvolle testvlucht uitgevoerd.

De drone is uitgerust met custom ontwikkelde zonnefolie van Wattlab. Het op zonne-energie aangedreven prototype is ontworpen om ingezet te worden voor urgent medisch transport, ondersteuning van hulpdiensten en bescherming van de natuur.

De winst zit in de vleugel, mét behoud van aerodynamica en zónder het gewicht toe te laten nemen. Een lager vleugelgewicht, een groter vleugel oppervlak en meer zonnecellen op de vleugel liggen binnen handbereik. Zonnecellen met een hoger rendement worden de komende maand getest. Omdat Avy wordt ingezet bij medische projecten in Afrika is dit een meerwaarde voor de inzetbaarheid van de drone.

Aan de slag met duurzame CO2-afvang

Begin oktober hebben twaalf bedrijven en onderzoeksinstellingen onder leiding van netbeheerder Alliander een projectaanvraag ingediend binnen de MOOI-regeling, onder het thema Industrie.

Dit is een regeling van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland ter ondersteuning van de doelen van het Klimaatakkoord. In dit project genaamd SuCCU (Sustainable Carbon Capture and Utilisation) gaan de partijen met nieuwe technologieën duurzaam CO2 afvangen, converteren en gebruiken.

Het doel van dit project is om de CO2-uitstoot van de industrie sterk te reduceren en duurzame grondstoffen en brandstoffen te produceren die deze industrie in de toekomst zelf nodig heeft. Hiermee leveren de projectpartners een bijdrage aan het sluiten van de industriële koolstofkringloop.

SuCCU wil laten zien dat de afvang, conversie en hergebruik van CO2 veel efficiënter en goedkoper kan dan met de huidige technologieën. De aangesloten partijen ontwikkelen elektrische afvang- en conversietechnologieën die dit mogelijk maken. Toepassing van deze elektrisch aangedreven technologieën heeft daarbij een grote impact op de bestaande energie-infrastructuur. De toepassing, inpassing en flexibiliteit van deze technologieën zijn daarmee onderdeel van het onderzoek. Daarnaast is het belangrijk om de Nederlandse samenleving mee te nemen in de ontwikkelingen van SuCCU. Dit gebeurt onder andere door studenten en scholieren kennis te laten maken met deze nieuwe technieken gedurende dit vier jaar durende project.

Alles wat je wilt weten over wind op land

Wind is de krachtbron van de energietransitie, en brengt heel veel goede dingen zoals schone energie, banen en kansen voor de omgeving. Wij hebben ze in deze infographic op een rijtje gezet (in samenwerking met WindEurope). Voel je vrij om deze infographic te gebruiken waar en hoe je wilt, je kunt hem hier als PDF downloaden.

Eerste hoogspanningsmast voor nieuwe stroomsnelweg in Groningen staat

TenneT bouwt een nieuwe 380 kV-hoogspanningsverbinding tussen Eemshaven en Vierverlaten. De ingebruikname is voorzien in 2023, onlangs zijn de allereerste nieuwe masten neergezet.

Na jaren van voorbereiding is TenneT in maart van dit jaar gestart met de aanleg. De verbinding is cruciaal voor de elektriciteitsvoorziening in Noord-Nederland en huidige- en toekomstige energieplannen zoals in Eemshaven.

TenneT zet nog dit jaar masten neer in de buurt van het hoogspanningsstation Vierverlaten (bij Hoogkerk) en bij Eemshaven. Tot en met 2023 is TenneT op de 121 (mast)locaties bezig met de aanleg van funderingen, plaatsen van masten en het monteren van de geleiders (draden).

Na de ingebruikname van de 40 kilometer lange nieuwe verbinding breekt TenneT de – dan overbodige – (220 kV) verbinding tussen Eemshaven en Vierverlaten en een deel van een nu parallel lopende (110 kV verbinding Brillerij-Vierverlaten af, totaal 50 kilometer.

Regionale Energiestrategieën Noord Holland slaan nieuwe fase in

Nu de concept Regionale Energiestrategieën (RES) van Noord-Holland is aangeboden aan het Nationaal Programma RES breekt een nieuwe fase aan in het traject.

1 februari 2021 is de eerstvolgende belangrijke datum. Het NP RES en PBL presenteren dan hun oordeel over de concept RES’en. Dit moet leiden tot de RES 1.0. Deze wordt vervolgens in mei/juni 2021 ter goedkeuring aangeboden aan alle betrokken gemeenteraden, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van de waterschappen. Daarna breekt weer een nieuwe fase aan voor de RES. Elke twee jaar wordt de RES geactualiseerd.

Draagvlak is het sleutelwoord. Bij de RES-realisatie zijn zo’n 3.000 Noord-Hollanders betrokken.

Volgens het Klimaatakkoord moet de CO₂-uitstoot in Nederland in 2030 49 procent minder zijn dan in 1990. Om dat te regelen onderzoeken 30 energieregio’s samen met inwoners, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, energiecoöperaties en netbeheerders waar en hoe ze het best duurzame energie (wind en zon) kunnen opwekken en hoe ze de warmtetransitie (aardgasalternatieven) gaan realiseren.

Onderzoek versnelt de verduurzaming van verwarming

Internationaal onderzoeksproject Heatnet draait om verduurzaming van warmte. Minder gebruik van aardgas en meer van duurzame warmtebronnen zoals de restwarmte van datacenters. Het project moest de uitrol van warmtenetten in stedelijk gebied versnellen.

Niet alleen zijn er nieuwe warmtenetten in zes Europese steden gerealiseerd, de deelnemende partners hebben kennis opgedaan over slim opereren in complexe stedelijke transities.

Vanuit Nederland was de Hogeschool van Amsterdam bij het project betrokken als evaluatieleider. Tijdens zes evaluatiebijeenkomsten in drie jaar reflecteerden de partners op hun proces om van elkaar te leren en elkaar verder te helpen.

Frank Suurenbroek, lector Bouwtransformatie: ‘In zulke complexe transitieprojecten is zoveel waar je rekening mee moet houden. Deze procesmatige evaluatieaanpak helpt zicht te krijgen op de vraagstukken waarvoor je staat. Zulke transities zijn geen lineair proces. De inzichten zijn ook niet altijd één op één vertaalbaar naar andere projecten. Maar deze aanpak maakt complexe processen wel navigeerbaar. Het biedt pathways for innovation die je kunt overwegen.’

Versnelling naar CO2-neutraal 2050 mogelijk met sterkere regierol overheid

Afgelopen vrijdag heeft de minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat de kabinetsreactie op het TIKI (Taskforce Infrastructuur Klimaat & Industrie) rapport gegeven.

In zijn reactie geeft hij aan dat de overheid de gesignaleerde problemen rondom netinfrastructuur erkent, en dat hij daarmee aan de slag gaat de komende tijd.

Branchevereniging NWEA is blij met deze erkenning en deze eerste stappen, maar ziet nog wel kansen om ervoor te zorgen dat de versnelling nu ook daadwerkelijk wordt ingezet.

Een van de constateringen in het TIKI rapport is dat grote infrastructurele projecten grote financieringsrisico’s en problemen op het gebied van coördinatie kennen. Met name de veelheid aan stakeholders en technieken, lange doorlooptijden en niet gelijklopende momenten van investering zorgen hiervoor. Deze samenloop betekent dat wij nu al moeten beginnen met de investeringen in de infrastructuur om ervoor te zorgen dat wij in 2050 een duurzame en hernieuwbare energievoorziening hebben. Hierbij moet er rekening worden gehouden met verschillende soorten risico’s per investering, zoals de lange doorlooptijden voor elektrische infrastructuur.

Pilot SchoolVent zorgt voor frisse lucht in de klas en minder energieverbruik

Bij het Jordan Montessori Lyceum in Zeist testen TNO, Lucam en VFA Solutions een innovatieve luchtbehandelingsinstallatie, waarin een energiezuinige koeling wordt gecombineerd met een geluidsarm fijnstoffilter. De pilot Schoolvent wordt uitgevoerd met steun van onder andere de provincie Utrecht.

Het schoolgebouw van het Jordan dateert uit 1965. Het is een mooi licht gebouw met grote ramen, en met een plat dak. Daardoor kan het in de lokalen erg warm worden. Ramen open zetten helpt dan niet voldoende. In de winter is ramen open zetten de enige manier om te ventileren, maar dan stook je ‘voor de straat’. Ook is op deze wijze ventileren niet wenselijk, omdat rond de school drukke wegen liggen.

Voor deze pilot is op het dak van de school een luchtbehandelingskast gebouwd, met daarin een energiezuinige koeling en een hoogwaardig fijnstoffilter. De installatie op het dak is aangesloten op een systeem van luchtkanalen dat uitkomt in vijf lokalen. De ‘oude’ lucht wordt bovenin de lokalen afgezogen en dan gekoeld door water te vernevelen, zogenaamde verdampingskoeling. Met behulp van een warmtewisselaar koelen we daarmee verse toevoerlucht. Een elektrostatisch filter haalt vervolgens de fijnstofdeeltjes uit de lucht.

Straling rond terrein van kerncentrale Borssele voldoet aan de norm

Het stralingsniveau aan de terreingrens van de kerncentrale Borssele lag in 2019 onder het toegestane maximum van 0,01 millisievert per jaar. Dit blijkt uit controlemetingen van het RIVM.

Het RIVM controleert elk jaar de stralingsniveaus aan de terreingrenzen van kerncentrale Borssele, en COVRA, op verzoek van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Dit maakt onderdeel uit van de taak van het RIVM om in kaart te brengen aan hoeveel straling mensen in Nederland worden blootgesteld.

Als iemand door radioactiviteit aan een hoge dosis straling wordt blootgesteld, kan dat negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid.

In Nederland worden mensen per jaar gemiddeld aan 2,9 millisievert blootgesteld en dat is laag in vergelijking met andere Europese landen. De blootstelling in Nederland bestaat vooral door medische diagnostiek en door natuurlijke straling in de woning (radon, thoron en externe straling).

Foto Anefo

Vattenfall sluit zich aan bij Geldfit Zakelijk

Door de coronacrisis voorziet energieleverancier Vattenfall dat steeds meer huishoudens en kleine ondernemers in Nederland moeite krijgen met het betalen van de vaste lasten, waaronder de energierekening.

Met het oog op de mogelijke financiële gevolgen van de crisis voor kleine ondernemers wil Vattenfall helpen voorkomen dat betalingsachterstanden uitgroeien tot problematische schulden. Dat gebeurt via het eigen incassoproces, maar ook door samen te werken met andere partijen.

Bewoners en onderzoekers werken samen in duurzaam project

Begin oktober is de eerste steen van een serie NeroZerowoningen onthuld door wethouders Annette Groot en Monique Stam - de Nijs van Heerhugowaard. Achter de gevel van de nieuwe woningen gaan straks innovatieve technieken en oplossingen schuil die zorgen voor een comfortabele, energiezuinige en aardgasloze woning met een gezond binnenklimaat.

Het is een uniek project waarin onderzoekers met bewoners zullen gaan samenwerken aan de energietransitie. De bewoners zullen gebruiksdata en ervaringen delen waarmee onderzoekers van TNO de energieprestaties van toekomstige gebouwen beter kunnen voorspellen.

De woningen worden onder andere uitgerust met een innovatieve fluisterstille kookafzuiging, een gezamenlijke ontwikkeling van TNO met, ATAG en Brink Climatesystems. Deze kookafzuiging minimaliseert de fijnstofproductie door koken. Negentig procent van de blootstelling aan fijnstof doen mensen binnenshuis op en koken is daarbij veruit de belangrijkste bron.

In de ontwerpfase en bij de oplevering test TNO uitgebreid of de woningen inderdaad zo gezond, comfortabel en energiezuinig zijn als op papier. Dit vindt mede plaats in het kader van het Europese Horizon 2020 project SPHERE. TNO bouwt met software een digitale replica van deze woningen, een zogeheten “Digital Twin”, waardoor het mogelijk wordt de prestaties voor energie en binnenmilieu in de verschillende bouwfases, inclusief de gebruiksfase, te voorspellen en controleren.

'Overheid moet echt de regie pakken met windparken op zee'

Financiers hebben veel interesse in windparken op zee, maar de overheid moet echt de regie pakken op de elektrificatie van de industrie.

Dat concludeert nu ook InvestNL, net als het AFRY-onderzoek naar de businesscase van wind op zee deze zomer.

Branchevereniging NWEA ziet de conclusies van InvestNL als een onderstreping van het AFRY rapport dat begin dit jaar uit kwam, waarin ook werd geconcludeerd dat subsidievrije wind op zee zonder aanvullend beleid van de overheid om de vraag te stimuleren, niet haalbaar is.

NWEA wijst ook op het risico dat investeerders weglopen naar omringende landen, omdat andere overheden kiezen voor een versterking van hun wind op zee beleid. NWEA herkent zich ook in de aanbeveling dat de Wet windenergie op zee een goed back-up systeem moet bevatten mede om het internationale level playing field te bewaken.

De huidige wet – die binnenkort wordt besproken in de Tweede Kamer – is nu te beperkt en moet alle opties daarvoor bevatten. Zo ontbreekt nu een Contract for Difference, het veilen met een minimumprijs en een gecombineerde tender van wind op zee en elektrificatie.

Ministeries van EZK en LNV geven inzicht in duurzaamheid bedrijfsvoering

De ministeries van Economische Zaken & Klimaat en Landbouw, Natuur & Voedselkwaliteit publiceerden een dezer dagen hun eerste gezamenlijke verslag over de duurzaamheid van de eigen bedrijfsvoering.

De Rijksoverheid heeft in 2019 in het Klimaatakkoord de doelstelling van een klimaatneutrale bedrijfsvoering in 2030 opgenomen. Het duurzaamheidsverslag maakt de voorgang inzichtelijk.

Een belangrijke basis voor het verslag is de CO2-prestatieladder. Deze maakt de jaarlijkse CO2-uitstoot inzichtelijk en helpt om maatregelen vast te stellen die deze stapsgewijs naar bededen brengt. De huidige footprint is opgedeeld in gebouw-gerelateerde uitstoot zoals elektriciteitsverbruik en verwarming, en mobiliteit-gerelateerde uitstoot zoals het wagenpark en zakelijke vliegreizen. Deze afbakening hoort bij niveau 3, het gebruikelijke instapniveau van de CO2-prestatieladder. De ministeries willen in de toekomst de volgende niveaus toevoegen, waarbij ook de uitstoot van bijvoorbeeld leveranciers in kaart wordt gebracht.

In het duurzaamheidsverslag staan meer doelstellingen en plannen beschreven om tot een klimaat neutrale bedrijfsvoering in 2030 te komen. Onder andere het stimuleren van duurzame catering, verbeteren van maatschappelijk verantwoord inkopen, duurzame ICT, 50% minder CO2 uitstoot als gevolg van zakelijke mobiliteit in 2030, maximaal 35% restaval in 2020 en verbetering van de datavoorziening over de CO2-uitstoot van de bedrijfsvoering.

Voor de verwarming en koeling van het hoofdgebouw van beide ministeries aan de Bezuidenhoutseweg wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een Warmte Koude Opslag (WKO) installatie. Dat betekent dat warmte en kou die niet nodig is in het gebouw, in waterbronnen in de grond wordt opgeslagen.

Groot deel VvE’s onderzoekt verduurzaming

Gistermiddag werd tijdens een live webinar de eerste handreiking voor de veilige plaatsing van zonnepanelen met opslagbatterij voor appartementen gepresenteerd door het Instituut voor Fysieke Veiligheid, Veiligheidsregio Rotterdam en Voor de VVE. Van de ruim 600 VvE’s, woningcorporaties, 

Gemeentes en beheerders die deelnamen, gaf 47 procent vooraf aan dat zij niet precies wist waar een installatie aan moet voldoen om veiligheid te waarborgen en 58 procent zei dat hier nog te weinig transparantie en helderheid over is.  

Bij gebrek aan passende wet – en regelgeving en gezien de onzekerheid bij VvE’s worden in de handreiking alle maatregelen en adviezen op bouwkundig, installatietechnisch en organisatorisch gebied omschreven. Hiermee wil men ernstige ongevallen, zoals brand, in de toekomst voorkomen.

Nu de salderingsregeling afgebouwd wordt, is de plaatsing van zonnepanelen met opslagbatterij een optie die 70 procent van de VvE’s onderzoekt. De opslagbatterij biedt een oplossing hiervoor omdat woningeigenaren hierdoor zelf de verkregen zonne-energie kunnen opslaan en gebruiken wanneer nodig.
Onlangs werd in Maassluis het eerste verduurzamingsproject in Europa opgeleverd waarbij de 29 appartementseigenaren ieder een eigen meter en opslagbatterij per woning kregen. Met ruim 300 zonnepanelen op het dak van het complex kunnen zij nu volledig in hun energiebehoefte voorzien. Dit was tevens het eerste project waarbij aan alle maatregelen uit de handreiking werd voldaan.

Honderden banen weg bij NAM

De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) schrapt het komende half jaar honderden banen. Het gaat om 200 tot 300 vaste medewerkers en 300 krachten die worden ingehuurd, meldt het Dagblad van het Noorden.

Momenteel zijn er 1300 mensen in vaste dienst bij de NAM.

Oorzaak van het banenverlies is volgens NAM-directeur Johan Atema de sterke daling van de gasprijs.

Vorig jaar maakte de NAM nog een winst van 177 miljoen euro.

Zeven van de acht zonnepanelen liggen op dak, 1 op land

Van alle zonne-energie die in Nederland wordt opgewekt, komt 13 procent van zon op land. Het grootste gedeelte is afkomstig van zon op dak blijkt uit de NOVI-monitor van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het kabinet heeft de nieuwe Nationale Omgevingsvisie 2020 gepresenteerd, ook wel de NOVI genoemd. Hierin staat een beschrijving van de verschillende grote ontwikkelingen die de komende jaren in de leefomgeving zullen plaatsvinden. Een van deze ontwikkelingen is het doel om tegen 2050 een circulaire economie te hebben.

Het opgestelde vermogen zonne-energie groeide van circa 1.800 megawatt in 2015 tot 6.874 megawatt in 2019. Dit betekent een toename van maar liefst 38 procent.

Het grootste gedeelte van deze zonne-energie wordt opgewekt op daken. Bijna 7 van de 8 zonnepanelen liggen op het dak. Waarvan er iets meer grootschalige installaties (meer dan 15 kilowatt vermogen) in 2019 dan kleinschalige installaties zijn opgesteld. Ten opzichte van 2018 groeide het totale opgestelde vermogen van zonnepanelen met 49 procent.

PBL merkt op dat zon op land wel iets harder groeit dan zon op dak. In de periode 2018-2019 was de groei 68 procent in de categorie grootschalig (groter dan 15 kWp, de categorie waar ook SDE+-subsidie voor wordt verleend). Op dak was de groei van grootschalige installatie in dezelfde periode 60 procent.

De windsector wil aanpassing wet windenergie op zee

Deze week verschijnt de Wijziging van de Wet windenergie op zee van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Daarmee regelt de minister de uitrol van windenergie op zee tot 2030.

De windsector bouwt op dit moment windparken op zee zonder subsidie, en wil dit graag blijven doen. Cruciaal daarbij is langjarige zekerheid over de ontwikkeling van de vraag.

Branchevereniging NWEA heeft drie suggesties om de wet sterker te maken. De windsector waarschuwt voor het risico dat de uitrol van wind op zee vroeg of laat stagneert. Daarmee komt ook de cruciale bijdrage van windenergie op zee aan het halen van de klimaatdoelstellingen in gevaar.

NWEA adviseert om het wetsvoorstel op drie punten te wijzigen.
1. Ten eerste door het inbouwen van de optie ‘contract for difference’. Door de lage risico’s zijn de maatschappelijke kosten van dit systeem laag en tegelijk worden eventuele overwinsten teruggegeven aan de overheid. Verschillende andere landen zetten dit systeem wel in. Dat zorgt voor de verstoring van het level playing field in deze internationale markt.
2. Ten tweede door een optie aan de wet toe te voegen waarmee een veiling gecombineerd wordt met een minimumprijs. Hiermee wordt de ontwikkeling van offshore windparken verzekerd en wanneer op voorhand hoge rendementen worden verwacht, vertalen deze zich in hogere biedingen in de veiling. Deze vloeien daarmee naar de Staat.
3. Ten derde door de monitoring van de marktomstandigheden wettelijk te verankeren. Daarmee wordt verzekerd dat voorafgaand aan de keuze voor een tenderinstrument, goed gekeken wordt naar de actuele marktomstandigheden op basis van onafhankelijk onderzoek.

Limburg: Ener­gie in­fra­struc­tuur moet op de schop

De Provincie Limburg heeft een studie uitgevoerd naar de toekomst van de Limburgse energie infrastructuur in 2030 en 2050. De studie is uitgevoerd door CE Delft samen met Gasunie, Tennet en Enexis Netbeheer, Chemelot en met input van de Limburgse RES-regio’s.

Uit de Limburgse Energie Systeemstudie 2020 blijkt dat de energie infrastructuur niet alleen een randvoorwaarde is, maar leidend moet zijn bij het realiseren van een betaalbare en haalbare energietransitie. Zonder de juiste kabels en leidingen, op de juiste plek en het juiste moment, gaat de energietransitie niet lukken.

Het Provinciebestuur heeft in de Limburgse Energie Systeemstudie onderzoek laten doen naar welke energie-infrastructuur nodig is om al deze ambities en plannen te kunnen realiseren. Er is gekeken naar de vraag en het aanbod van energie, welke knelpunten er in die scenario’s zijn en hoe die door alle betrokken partijen gezamenlijk kunnen worden opgelost.

Een specifieke uitdaging voor Limburg is bijvoorbeeld de afstand van de kust, waar energie binnenkomt van grote windmolenparken op zee. Er zal een oplossing moeten komen om ook de regio van die schone energie te laten profiteren. En van toekomstige mogelijkheden om CO2 op te slaan onder de Noordzee. Maar er zijn natuurlijk ook volop kansen door aan de slag te gaan met innovatie en nog meer samenwerking te realiseren tussen industrie, gemeenten en de netwerkbeheerders.

Climate Challenge Utrecht van start

Gedeputeerde Huib van Essen lanceerde op 12 oktober een Climate Challenge op Twitter en zijn Facebook- en Linkedin-account. Hij daagt de wethouders van de provincie Utrecht uit om te laten zien wat er allemaal gaande is op het gebied van energie besparen en duurzame opwek.

Op veel plekken in de provincie Utrecht zijn gemeenten, inwoners en bedrijven al volop bezig om energiezuiniger te leven en te werken en om duurzame energie op te wekken. Met deze Climate Challenge tijdens de Utrechtse Klimaatweken wil Van Essen deze initiatieven een podium geven.

Bijna 3 miljoen Europese euro’s voor duurzame wijkwarmte in Zuid-Holland

Gedeputeerde Potjer feliciteert de negen Zuid-Hollandse gemeenten die gezamenlijk een Europese subsidie van 2,7 miljoen euro ontvangen om tien woonwijken toekomstbestendig te maken.

Het gaat om de gemeenten: Alphen aan den Rijn, Den Haag, Gorinchem, Kaag en Braassem, Katwijk, Rijswijk, Rotterdam, Schiedam en Zoeterwoude.

Met de Europese ELENA-subsidie kunnen gemeenten in Zuid-Holland aan de slag met de voorbereidingen. De subsidie is dan ook een soort startmotor voor het ‘echte werk’. Dit moet leiden tot een impuls aan duurzame investeringen, zoals in isolatie, duurz

UT op zoek naar duurzame energiebronnen met data van het ISS

Een nieuwe sensor kan helpen bij het zoeken naar nieuwe aardwarmtevelden.

Aardwarmtevelden zijn essentieel in de wereldwijde transitie naar duurzame energiebronnen en kunnen worden gevonden door met behulp van satellieten kleine temperatuurvariaties aan het aardoppervlak in kaart te brengen.

De meeste satellieten hebben echter beperkingen. Hun resolutie is te laag of ze passeren het gebied op het verkeerde moment.

De sensor op het ISS - genaamd ECOSTRESS - heeft een veel hogere resolutie dan vergelijkbare sensoren van satellieten die oppervlaktewarmte meten. ECOSTRESS is ontworpen om de temperatuur van planten te meten. Onderdeel van het onderzoeksproject is om na te gaan of het ook kan worden gebruikt voor het vinden van kleine temperatuurvariaties aan het aardoppervlak.

'Snel duidelijkheid nodig over kosten verwijderen gasaansluiting'

Bij huishoudens die geen gas meer gebruiken, moet de gasaansluiting om veiligheids- en milieuredenen worden verwijderd. Netbeheerders kunnen nu niet anders dan de kosten hiervan doorberekenen aan de consument die er voor kiest om van het gas af te gaan. Dit wordt vaak als oneerlijk ervaren.

Net als de netbeheerders is de minister van mening dat hier op korte termijn een oplossing voor moet komen.

De Tweede Kamer heeft op 18 februari van dit jaar een wijzigingsvoorstel op de Gaswet aangenomen over dit onderwerp. Klanten die van het gas af gaan betalen daarmee maar de helft van de kosten. De andere helft van de kosten mag dan verrekend worden in de tarieven die de netbeheerders in rekening brengen bij diegenen die nog wel op het gasnet aangesloten zijn.

De wijzigingsregeling ‘tariefstructuren en voorwaarden gas’ is per 1 oktober in werking getreden. Om de 50-50 regeling volledig te implementeren dient de Tarievencode gas nog gewijzigd te worden door de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De minister schrijft in de beantwoording aan de Kamer dat de ACM heeft aangegeven deze wijziging te gaan doorvoeren.

Een structurele oplossing lijkt deze 50-50 regeling echter niet. De kosten worden hiermee immers afgewenteld op een steeds kleiner wordende groep gasgebruikers, die zo een steeds hogere rekening krijgen. In de Kamerbrief schrijft de minister dat hij ook bereid is om te kijken naar het volledig verdisconteren van deze kosten in de tarieven, wat inhoudt dat de achterblijvers op het gasnet de kosten dragen.

'Eerlijke verdeling kosten gastransportnet noodzakelijk'

Energie-Nederland, VGN en NOGEPA vinden dat de gevolgen van het afnemende gasgebruik niet alleen voor rekening van de overgebleven gebruikers moeten komen.

Zij reageren hiermee op het ontwerpmethodebesluit Gasunie Transport Services (GTS) 2022-2026 van de ACM. Daarin staat dat alleen de gebruikers de kosten voor het gasnetwerk nu en in de toekomst moeten betalen. Door het afnemende gasgebruik moeten de kosten van het hele gastransportnet door een steeds kleiner wordende groep gebruikers opgebracht worden. Dat heeft een sterk tarief-verhogend effect.

Energie-Nederland, VGN en Nogepa pleiten voor een evenrediger oplossing dan de gevolgen van het afnemende netgebruik alleen op de gebruiker af te wentelen. In de komende reguleringsperiode zouden dit soort onomkeerbare, drastische maatregelen vermeden moeten worden totdat de ACM een meer duurzame, fundamentele oplossing voor het te grote transportnet heeft gevonden.

Essent: schrap ODE op groene stroom en groen gas

Essent presenteert een alternatief plan voor de Opslag Duurzame Energie (ODE) die huishoudens en bedrijven betalen op de energierekening. De marktleider wil de heffing schrappen voor wie kiest voor groene stroom en groen gas. Daarnaast moet het bedrag omlaag voor wie voor een van beide kiest.

Volgens het energiebedrijf is deze aanpassing nodig om huishoudens en bedrijven te stimuleren duurzame keuzes te maken en te laten zien dat zij zelf invloed hebben op een betaalbare energierekening. Het voorstel scheelt huishoudens tot wel 170 euro per jaar.

Essent pleit voor een zo snel mogelijke invoering van het plan. 'Het zou mooi zijn als de ODE zo snel mogelijk aangepast wordt, zodat mensen gaan nadenken over duurzame alternatieven en hopelijk zelf de energietransitie gaan aanjagen door te kiezen voor groen,' aldus CEO Patrick Lammers.

De Opslag Duurzame Energie (ODE) is ingevoerd op 1 januari 2013. De belastinginkomsten via deze post gaan naar de pot voor Subsidie Duurzame Energie (SDE+/SDE++). De subsidies worden gebruikt om hernieuwbare energieprojecten en projecten die CO2-uitstoot verlagen te stimuleren. Vanaf 2013 is de ODE elk jaar gestegen. Op Prinsjesdag is aangekondigd dat de tarieven wederom stijgen.

Effect Covid-19 op klimaatverandering slechts van korte duur

Hoewel de vraag naar fossiele brandstoffen door COVID-19 op ongekende wijze daalt, wordt nog steeds verwacht dat de wereldeconomie tegen 2040 met twee derde zal zijn gegroeid.

Dat betekent dat zonder verdere maatregelen de klimaatdoelstellingen van het Akkoord van Parijs niet worden gehaald.

Toch houdt de wereld nu vast aan een afwachtende aanpak om de klimaatverandering te beperken. Voor bestuurders in het bedrijfsleven blijft het daardoor onduidelijk wat ze het beste kunnen doen: investeren in duurzame technologie om het behalen van de klimaatdoelstellingen mogelijk te maken of juist in strategieën om zich aan te passen aan grotere fysieke klimaatrisico’s? Daardoor kunnen ook zij een afwachtende houding aannemen, stelt het ING Economisch Bureau in het vandaag verschenen rapport “Break it or Make it: Long-term impact of technology and policy developments on the global energy transition".

De enige manier om ongebreidelde klimaatveranderingen te voorkomen is volgens ING een krachtige beleidsinterventie, want dat is nodig om CO2-verlagende investeringen op grote schaal rendabel te maken. De lockdowns van de COVID-19-pandemie hebben op korte termijn enige respijt gegeven om de doelstellingen van het Parijs-akkoord te bereiken, maar dat is niet genoeg. Bedrijven moeten complexe investeringsbeslissingen nemen. Zonder een effectief beleid om de wereld in een snel tempo een stap vooruit te helpen, gaan bedrijven zich waarschijnlijk eerder richten op strategieën om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Denk daarbij aan hittegolven, hagelbuien, orkanen en overstromingen die steeds vaker en in hevigere vorm optreden en de toeleveringsketen en productiviteit ernstig kunnen verstoren. Dit kan een belemmering vormen voor investeringen in hernieuwbare energie, energiebesparing en elektrificatie, terwijl dergelijke investeringen juist nodig zijn om het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen.

Vanaf volgend jaar verplichte informatie over laadpunten

Aanbieders van laadpalen zijn vanaf volgend jaar verplicht om real time informatie aan te bieden over alle publiek toegankelijke laadpunten in Nederland.

Vanaf 1 juli 2021 zijn laadexploitanten verplicht informatie over hun laadpalen te delen. Zij doen dat niet alleen via hun eigen site of app, maar moeten deze data ook beschikbaar stellen aan bijvoorbeeld appbouwers.

Zo kunnen prijsvergelijkingsapps met real time informatie over alle publieke laadpalen in Nederland worden gemaakt. En kunnen elektrische rijders straks via hun navigatieapp snel en makkelijk de informatie vinden die ze nodig hebben als ze onderweg willen laden.

Uit onderzoek van onder meer de ANWB blijkt dat laadstress voor veel mensen een drempel is om elektrisch te gaan rijden. Uit het nationaal laadonderzoek 2020 van ElaadNL en de Vereniging Elektrische Rijders blijkt dat ook onder mensen die al elektrisch rijden veel behoefte is aan goede informatie over bezettingsstatus, prijs, laadsnelheid en precieze locatie van een laadpunt. Deze regels, die vastgelegd worden in het Besluit en Regeling Infrastructuur Alternatieve Brandstoffen, geven elektrische rijders meer zekerheid en gemak.

Er staan nergens zoveel openbare laadpunten per vierkante kilometer als in Nederland. Om de groei van het aantal elektrische auto’s bij te benen zijn er in Nederland in 2021 naar schatting 213 nieuwe laadpunten per werkdag nodig, en in 2025 per werkdag 550. Overheden werken met netbeheerders en marktpartijen samen om te zorgen dat die laadpunten er op het juiste moment en op de juiste plek zijn.