Stroomopwaarts: Het electriciteitsmuseum is niet meer

Tientallen jaren kende Nederland een Elektriciteitsmuseum, eerst in Nijkerk, later in Hoenderloo. Minister Brinkman opende in 1984 de deuren van het museum, maar met de dood van de oprichter kon de unieke verzameling niet worden bewaard.

Door JAN LIBBENGA

De collectie was bijeengebracht door M. P. Ritmeester uit Emmen, wiens vader en grootvader al elektrische apparaten verzamelden.

Een arbeidsongeval kluisterde Ritmeester langdurig aan bed. Daarna kon hij zijn oude baan niet meer uitoefenen en ging zich toeleggen op lezingen voor het technisch onderwijs over de historie van de elektrotechniek.

De directie van de Jaarbeurs in Utrecht benaderde hem op de beurs Techniek 1978 over noviteiten in de elektrotechniek en bij wijze van contrast richtte hij een stand in met oude apparaten en toepassingen.

Een onvoorstelbare hoeveelheid tijd ging zitten in de restauratie van de verzameling. Gaandeweg begon het idee te rijpen om een elektriciteitsmuseum op te richten om de collectie permanent ten toon te stellen. Eerst vestigde Ritmeester zijn hoop op zijn woonplaats Emmen, maar het gemeentebestuur zag er tot zijn teleurstelling niets in.

Daarna werd het Nijkerk en tenslotte Hoenderloo. Daar waren onder meer radiotoestellen van de pionier Idzerda (1922) te zien, de eerste draadloze zend- en ontvangapparatuur (1914), de eerste telegraafapparaten, die werden gebruikt langs de spoorlijn Amsterdam-Haarlem (1845) en de waarschijnlijk eerste elektrische fiets (1932). Een ander pronkstuk in het museum was een authentieke gloeilamp van Thomas Edison.

Jammer genoeg ging de verzameling uiteindelijk verloren toen na het overlijden van Ritmeester op 85-jarige leeftijd geen nieuwe gegadigde meer werd gevonden om zijn museum voort te zetten. Omdat de panden leeg moesten worden opgeleverd, ging alles weg voor weggeefprijzen. Wat overbleef werd naar de stort gebracht.

Lees meer over de elektriciteitsgeschiedenis in Stroomopwaarts.  

Verbruik hernieuwbare energie met 16 procent gegroeid

Het energieverbruik uit hernieuwbare bronnen in Nederland is in 2019, vergeleken met een jaar eerder, met 16 procent gegroeid naar 181 petajoule (PJ).

Deze toename werd voor ruim de helft veroorzaakt door een groter verbruik van biomassa. Het verbruik van energie uit biomassa groeide, doordat kolencentrales, net als in 2018, meer biomassa zijn gaan meestoken. Het gaat om een verdrievoudiging, onder andere omdat ook de nieuwe kolencentrale bij Eemshaven biomassa is gaan meestoken. De toename is gestimuleerd door subsidie.

In EU-verband is afgesproken dat in 2020 het Nederlandse percentage hernieuwbare energie 14 moet zijn. Dit kan bereikt worden door verbruik van hernieuwbare energie uit eigen land, maar ook door dit te kopen van landen met meer hernieuwbare energie dan het afgesproken doel. Voor 2019 heeft Nederland dergelijke afspraken nog niet gemaakt.

Het verbruik van zonne-energie (elektriciteit en warmte) groeide in 2019 met 37 procent naar 20 petajoule. De opgestelde capaciteit van zonnepanelen voor zonnestroom steeg opnieuw met een recordhoeveelheid van 2 300 megawatt (megawatt) naar 6 800 megawatt, een toename van 51 procent.

Klimaat- en energiebeleid kost 3 miljard euro per jaar

De maatregelen die genomen moeten worden om de doelstellingen van het klimaat- en energiebeleid te bereiken, kosten bij elkaar gemiddeld zo'n 3 miljard euro per jaar. Dat blijkt uit nieuwe berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), waaruit de NOS citeert.

De kosten van de maatregelen die direct voortvloeien uit het vorig jaar afgesloten Nederlandse Klimaatakkoord komen bovenop de kosten van het Energieakkoord uit 2013.

De kosten van alle maatregelen samen bedragen daarmee zo'n 3 miljard euro per jaar in de komende tien jaar. Dat is zo'n 0,4 procent van het bbp.

Essent: Jongvolwassenen minder energiebewust dan oudere generaties

Jongvolwassenen tot 35 jaar vinden zichzelf significant minder energiebewust dan oudere generaties. Nederlanders tussen de 35 en 44 jaar en boven de 65 vinden zich het meest energiebewust. Dat blijkt uit onderzoeken die onderzoeksbureau MeMo2 uitvoerde in opdracht van energiebedrijf Essent.

Van alle Nederlanders vindt meer dan de helft zich energiebewust. Slechts een minderheid van twee procent zegt niets te doen om energie te besparen. De energiebewuste Nederlanders zeggen energiezuinige apparaten te gebruiken en, bijvoorbeeld, de was op te hangen in plaats van gebruik te maken van een droger. Iets minder dan een kwart van de Nederlanders met een (huur)woning heeft een slimme thermostaat aan de muur hangen die moet helpen het energieverbruik laag te houden.

Gekeken naar woningeigenaren, dan zegt bijna 40 procent niet te weten welk energielabel zijn huis heeft. 18 procent zegt in een huis met energielabel A te wonen. De meeste huizenbezitters hebben gekozen om hun huis te isoleren, of heeft een huis waar spouw-, vloer- of dakisolatie is aangebracht. Zonnepanelen zijn ook populair als verduurzamingsmaatregel, net als, maar in mindere mate, HR++ glas.

Er hebben tegelijkertijd behoorlijk wat huiseigenaren nog niets gedaan om hun woning klaar te maken voor een duurzame toekomst. En meer dan de helft van de eigenaren is niet van plan om in de aankomende vijf jaar (nog) iets te doen aan het verduurzamen van hun huis. Echter, een op de vijf van de ondervraagden geeft aan van plan te zijn om in de aankomende vijf jaar zonnepanelen te installeren. De jongvolwassenen tussen 18 en 34 jaar zijn eerder geneigd om zonnepanelen te nemen dan oudere huiseigenaren. Van de woningbezitters die 55 jaar of ouder zijn, zegt 11 procent te overwegen zonnepanelen in de aankomende vijf jaar op hun dak te laten leggen.

Slimme meter verplicht voor 600 huishoudens in Eemshaven

Ruim zeshonderd huishoudens in Eemshaven moeten van Enexis per 1 september een slimme meter laten installeren om het daltarief voor elektriciteit te kunnen behouden. Verder komt er een einde aan de automatische activering van boilers voor warm water.

In Eemshaven komt een nieuw extra netstation en daarom verdwijnt de schakeling.

De maatregel treft ongeveer 600 klanten in de Eemshaven, Uithuizen, Uithuizermeeden, Oldenzijl, Roodeschool, Garsthuizen, Oosternieland, Usquert, Zandeweer, Eppenhuizen, Zijldijk, t Zandt, Startenhuizen, Oudeschip, Kantens en Spijk.

Westerwolde maakt weg vrij voor uitbreiding zonnepark Harpel

Een meerderheid van de gemeenteraad in Westerwolde gaat akkoord met de aanleg van zonnepark Harpel, tevens het grootste zonnepark van Nederland.

Op dit moment wordt het eerste deel van het zonnepark bij Harpel gebouwd. Nu de raad groen licht geeft voor de uitbreiding kan het park groeien naar zo'n 200 hectare, meldt RTV Noord.

Onder andere inwoners en belanghebbenden kunnen zes weken lang reageren op de plannen.

Gas of elektrisch?

Op dit moment zet ruim de helft van de Nederlanders de pannen (bijna) iedere avond op het vuur, een derde kookt op inductie en een kleinere groep heeft een keramische kookplaat.

Dit blijkt uit onderzoek dat ETNA uitvoerde om erachter te komen hoe Nederlanders het liefste koken.

Bijna de helft van de Nederlanders verwacht dat we binnen zes jaar niet meer op gas koken als gevolg van de energietransitie. Een derde vindt dat wel onhandig maar denkt 72 procent wel dat er goede alternatieven zijn.

Koken op gas blijft populair in Nederland, slechts 4 procent van de mensen heeft nog nooit op gas gekookt. Dat je alle pannen kan gebruiken en de vlam kunt zien en instellen zijn de meest genoemde voordelen. Waar het design van een inductiekookplaat door 32 procent van de mensen als een voordeel wordt gezien, lijkt dit bij gas niet mee te tellen, slechts 4 procent ziet dit als een voordeel. De kookliefhebbers onder de respondenten koken voornamelijk op gas en inductie. 

Meer dan de helft van de Nederlanders heeft over een alternatief voor koken op gas nagedacht. Ruim 70 procent geeft aan dat zij koken op inductie als het beste alternatief beschouwen.  De meest genoemde redenen zijn dat het eenvoudig in gebruik is, eenvoudig is schoon te maken en snel en veilig is.

Een kwart van de mensen denkt na over koken op een keramische kookplaat en een kleine groep van 4 procent weet het nog niet. In het algemeen kijkt men bij de aanschaf van een nieuwe kookplaat naar de aanschafprijs, de kwaliteit en het schoonmaakgemak.

Consortium IDEALFUEL voor de ontwikkeling van hernieuwbare maritieme brandstoffen

Veel schepen gebruiken zware stookolie die grote hoeveelheden zwavel en stikstof bevatten, wat leidt tot de uitstoot van broeikasgassen en andere schadelijke stoffen.

Het consortium IDEALFUEL probeert dit probleem aan te pakken door nieuwe, efficiënte en goedkope methoden te ontwikkelen voor de productie van zwavelarme zware stookolie op basis van non-food biomassa op houtbasis.

Veel schepen varen op zware stookolie, oftewel heavy fuel oils (HFO's), wat leidt tot de uitstoot van schadelijke stoffen in de wereldzeeën en de atmosfeer. Hoewel er schonere brandstoffen beschikbaar zijn, kiezen veel bedrijven voor HFO's vanwege de lage kosten. HFO's zijn echter verboden in de nationale wateren van veel landen.

Daarnaast probeert de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) het gebruik ervan in de Arctische wateren te verbieden. Vanwege de zorgen over het milieu en de nationale en internationale regelgeving omtrent HFO's is er grote behoefte aan goedkope, schonere en hernieuwbare alternatieven voor HFO's in de maritieme industrie. Dit is het probleem dat het IDEALFUEL-consortium zal aanpakken.

IDEALFUEL streeft ernaar methoden te ontwikkelen om houtachtige materialen zoals zaagsel en houtsnippers om te zetten in hernieuwbare scheepsbrandstoffen. Hun aanpak draait om de omzetting van lignine - het polymeer dat zich in de structuurmaterialen van planten en bomen bevindt - uit droge plantenmassa (ook wel bekend als lignocellulose-biomassa) in hernieuwbare brandstoffen.  Roy Hermanns (Werktuigbouwkunde, TU/e) leidt het project van 11 deelnemers uit Nederland, Duitsland, Zwitserland en Spanje.

Ruimte voor biodiversiteit in multifunctionele zonneparken in Wageningen

De gemeente Wageningen wil in 2030 klimaatneutraal zijn. De overgang naar duurzame energie kan een substantiële bijdrage leveren aan deze ambitie. Om aan de energievraag te kunnen voldoen, kijkt de gemeente naar zonneparken waar energieopwekking kan worden gecombineerd met andere functies, zoals voor biodiversiteit en landbouw.

In opdracht van de gemeente Wageningen hebben studenten van Wageningen University & Research (WUR) onderzocht hoe deze multifunctionele zonneparken eruit kúnnen gaan zien.

Zij zagen dat bij de negen onderzochte zonneparken een extensieve opzet met meer ruimte tussen de zonnepanelen voordelen voor de natuur kan opleveren ten opzichte van de ‘traditionele’ zonneparken. Dit is financieel haalbaar door lage of zelfs afwezige grondkosten of er is sprake van aanvullende subsidies.

Bij gemeenten en initiatiefnemers blijkt nog weinig bekend over de ecologische criteria. Het advies is dan ook om aanvullende ecologische voorwaarden te stellen aan initiatieven om de biodiversiteit te bevorderen.

Louwman Group en Vattenfall InCharge gaan samenwerken

Louwman Group gaat samenwerken met Vattenfall InCharge dat bedrijven en particulieren helpt bij het opladen van hun geëlektrificeerde voertuigen en full service-laadoplossingen aanbiedt.

Voor rijders van de plug in hybride en batterij elektrische modellen van Toyota en Lexus – twee importmerken van Louwman Group – betekent dit dat zij volledig ontzorgd worden met het oog op het opladen van hun auto.

Een concreet resultaat van de samenwerking is dat nog dit jaar de volledig elektrische Lexus UX 300e Electric, Toyota RAV4 Plug in Hybrid, Toyota Prius Plug-in Hybrid en alle Toyota PROACE Electric bedrijfswagens leverbaar zijn met Lexus Oplaadservice dan wel Toyota Oplaadservice. Beide nieuwe services zijn ontwikkeld met en 'powered by' Vattenfall InCharge.

Grootste klanten Liander verwachten aanzienlijke toename van vermogen

Grote bedrijven en producenten van stroom denken, in vergelijking met 2019, de komende 10 jaar 34 procent meer vermogen voor het verbruik en 17 procent meer vermogen voor opwek van elektriciteit nodig te hebben. Het is de uitkomst van een uitvraag die Liander aan 1500 van zijn grootste klanten deed.

De netbeheerder verwacht dat de drukte ondanks de coronacrisis aan blijft houden.

Van de 1500 klanten die Liander aanschreef gaf 58 procent een reactie. Zij verwachten de komende 10 jaar 860 megawatt (MW) aan extra vermogen nodig te hebben. Een groot deel daarvan, 580 MW, komt op conto van klanten die elektriciteit verbruiken. Dat is vergelijkbaar met het stroomverbruik van een stad als Den Haag. De grootste stijging wordt verwacht door datacenters rondom Amsterdam.

Verder denken glastuinbouwers in de regio’s Holland Rijnland en het zuiden van Noord-Holland veel meer vermogen nodig te hebben. Datzelfde geldt voor industriële en logistieke bedrijven in Friesland (bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie) en Zuid-Gelderland (onder meer de verpakkingsindustrie).

Ook voor de opwek van elektriciteit verwachten klanten die hun prognose opgaven meer vermogen nodig te hebben. Het gaat om 280 MW, vergelijkbaar met 196 voetbalvelden vol zonnepanelen. Een groot deel daarvan wordt verwacht in de provincie Noord-Holland. Windparken en glastuinbouwers denken er meer energie te gaan opwekken.

Verduurzaming basisindustrie; een kans voor Nederland

Richting 2050 moet industriële productie klimaatneutraal worden. Tegelijkertijd is ook duidelijk dat de wereld in 2050 nog steeds behoefte heeft aan industriële basisproducten.

Nederland heeft de ambitie en de kans om de (Europese) vestigingsplaats te zijn voor duurzame (basis)industrie. We hebben hier alles voor in huis: van een hoogopgeleide technische beroepsbevolking tot een gunstige ligging voor verhandeling en transport van industriële grondstoffen en goederen; van de mogelijkheden die de Noordzee biedt voor productie van grootschalige groene elektriciteit, tot de aanwezigheid van lege gasvelden voor opslag van waterstof en CO2 (CCS) en een buizennetwerk dat ooit is aangelegd voor aardgas maar dat ook geschikt is voor waterstof en groen gas.

Of we deze kans gaan benutten is afhankelijk van de keuzes die we nu maken. Wachten leidt tot meer onzekerheid en een toenemende kans dat de grote, noodzakelijke investeringen ergens anders plaatsvinden. De ministerraad heeft op voorstel van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat ingestemd met de visie op de toekomst van de Nederlandse basisindustrie.

Voor een koploperspositie is het belangrijk dat alle partijen in beweging komen om zo synergie-effecten te optimaliseren. De verstandige CO2-heffing moet zorgen dat de emissies richting 2030 te verminderen, waarbij het kabinet extra rekening houdt met de economische situatie bij bedrijven als gevolg van COVID-19. CO2-neutrale productie vraagt van private partijen grote investeringen. Om te zorgen dat de basisindustrie succesvol klimaatneutraal wordt, moet de overheid op vier punten de regie pakken: innovatie, opschaling, infrastructuur en wetgeving.

Langere vergunningsduur voor nieuwe windparken op zee

Om windenergie op zee ook in de toekomst aantrekkelijk en betaalbaar te houden, wordt de vergunningsduur voor nog te tenderen windparken op zee aangepast van 30 naar maximaal 40 jaar. Dat voornemen maakte minister Wiebes bekend in een brief aan de Kamer.

De bouw van windparken op zee vormt een belangrijke pijler van het klimaat- en energiebeleid. Alleen al windpark Borssele, dat vorige maand de eerste elektriciteit leverde aan het net, is vanaf begin 2021 goed voor een hoeveelheid elektriciteit die gelijk is aan het verbruik van 2 miljoen huishoudens.

Het belang om de doelstellingen voor 2030 voor wind op zee te halen is groot en dus blijft het een aandachtpunt om de uitrol van wind op zee ook in de toekomst aantrekkelijk en betaalbaar te houden, zo toont het onlangs verschenen rapport van onderzoeksbureau Afry aan. De langere vergunningsduur voor nog te tenderen windparken, moet daaraan bijdragen.

Met TenneT, beheerder van de elektriciteitsnetten op zee, worden de komende tijd mogelijkheden verkend om voor de netaansluitingen (die reeds aangelegd of in aanbouw zijn) van deze windparken al rekening te houden met mogelijk langere vergunningsduren, mits dit op kosteneffectieve wijze kan.

Kabinet ontziet industrie met CO2-heffing

Als gevolg van de coronacrisis hoeven de driehonderd meest vervuilende bedrijven in Nederland voorlopig amper CO2-belasting te betalen. Het kabinet heeft dit toegezegd aan de industrie, weet de NOS.

In een toelichting op een concept-wetsvoorstel over de CO2-heffing schrijft het kabinet dat de industrie momenteel in zwaar weer zit. Om de sector te ontzien krijgt de industrie meer zogenoemde dispensatierechten dan nodig. Het kabinet gunt de industrie een voorzichtige start gelet op de 'onzekere economische ontwikkelingen de komende jaren'.

Greenpeace zegt dat het kabinet de coronacrisis misbruikt om de CO2-heffing op de lange baan te schuiven. Het gevolg is dat de grote vervuilers blijven vervuilen en uiteindelijk niet hoeven te betalen.

Boeren vrezen energieplannen gemeente Wageningen

Boeren maken zich zorgen over de plannen die de gemeente Wageningen heeft voor het buitengebied. De vrees is dat landbouwgrond moet wijken voor energieparken.

Er is een visie ontwikkeld voor energieopwek in het Wageningse Binnenveld.

Het gemeentebestuur laat in een schriftelijke reactie aan Omroep Gelderland weten geen wettelijke mogelijkheden te hebben om de verkoop van gronden voor zonnevelden direct te beïnvloeden.

Over twee weken wordt de visie voor het buitengebied in de gemeenteraad besproken.

UT-studenten maken spectaculaire Elektrische Superbike

De Apex-RS is de derde elektrische superbike gemaakt door het studententeam Electric Superbike Twente. Wendbaarder, mooier en vooral sneller dan ooit tevoren, zegt het team.
De volledig elektrisch aangedreven race-motor zal het gaan opnemen tegen concurrerende studententeams van diverse universiteiten in binnen- en buitenland.

De Apex-RS beschikt over 160 pk waarmee hij sneller dan 250 km/u zal gaan. Om van 0 naar 100 km/u te acceleren, heeft de motor minder dan 3 seconden nodig. Het batterijpakket heeft een capaciteit van 13.2 kWh en bestaat uit 495 cellen.

Het team heeft met name gefocust op de veiligheid en betrouwbaarheid van het batterijpakket. Vergeleken met de superbike van het vorige jaar, is de Apex-RS 40kg lichter. Het team verwacht daardoor een enorme verbetering in de prestaties van de superbike.

Het team had plannen om in Finland, op het eiland Bermuda en op Assen te gaan racen. Deze zijn, door de coronamaatregelen, helaas verplaatst naar het volgende jaar. Het team is desondanks druk bezig met het plannen van races tegen teams van de TU Delft en een aantal Engelse teams aan het eind van deze zomer. Daarnaast hoopt het team mee te doen aan de OW Cup op TT Circuit Assen in september.

Startup elektrificeert iconische Mercedes-modellen

Rijden in een Mercedes-klassieker uit de jaren zestig of zeventig, maar dan wel op een batterij. Monceau Automobiles maakt het vanaf nu mogelijk.

Deze start-up voorziet originele Mercedes klassiekers van een gloednieuwe elektrische aandrijving. De eerste modellen die het bedrijf aanbiedt zijn de karakteristieke SLC 4-zitscoupé en de elegante SL cabriolet.

De iconische modellen van Mercedes uit vroegere tijden. Het design blijft tijdloos, maar de motoren zijn daarentegen hopeloos vervuilend. Monceau Automobiles lost dat probleem op door deze klassieke bolides te voorzien van elektrische aandrijving. Met als resultaat: klassiek rijden met een schone motor.

Mede-oprichter van Monceau Automobiles is Tom Van de Cruys, in België bekend als voormalig CEO van groene energieleverancier Lampiris. Hij is niet alleen begaan met het klimaatvraagstuk, maar ook klassieke Mercedes-afficionado. Zijn stap naar elektrische retrofitting komt voort uit een persoonlijke zoektocht.

Momenteel ontwikkelt en bouwt Monceau Automobiles haar eerste eSLC en eSL. Daarna gaat het bedrijf ook andere Mercedes klassiekers aanbieden, zoals de majestueuze S-Klasse coupe en cabriolet uit de jaren zestig en de Pagode SL. Zowel de eSL als de eSLC zijn vanaf dit kwartaal in pre-order te bestellen voor levering in 2021. Een compleet op klantwens gebouwde elektrische klassieker rijden, kan dan vanaf 159.000 euro, ex btw.

Lim­burgs Ener­gie Fonds groeit naar 268 mil­joen euro

De provincie Limburg trekt nog eens 74 miljoen extra uit voor het Limburgs Energie Fonds (LEF). Daarin zat al zo'n 90 miljoen. Hiermee kunnen de investeringen op het gebied van energiebesparing, energieopwekking en circulariteit gecontinueerd en versneld worden.

Met een reeds gefinancierde CO2 reductie van 2,7 megaton (gelijk aan 77 windmolens) staat LEF voor maatschappelijke impact. Het LEF is ook het geëigende instrument om ingewikkelde projecten (circulaire industriële processen, warmtenetten en innovatief mkb) tot een succes te brengen.

De feiten
• Gerealiseerde CO2 reductie : 2,8 megaton
• Reductiedoel : 25,4 megaton
• Gerealiseerde afvalreductie : 1,3 mln. ton
• Reductiedoel : 15,7 mln. ton
• Gerealiseerd investeringsvolume : 286 mln. (multiplier op provinciale euro van 5,9)
• Beoogd investeringsvolume : 736 mln. (multiplier op provinciale euro van 5,5)
• Huidige fondsgrootte : € 90 mln.
• Beoogde Fondsgrootte : € 268 mln.

Elektriciteit opwekken uit afvalwater mogelijk met anammox-bacteriën

Anammox-bacteriën kunnen verleid worden tot het maken van elektriciteit uit afvalwater, door ze te laten groeien op elektroden in afwezigheid van nitriet. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van microbiologen aan de Radboud Universiteit samen met collega’s uit de Verenigde Staten en Saudi-Arabië, dat is verschenen in Nature Communications.

Anammox-bacteriën zijn beroemd omdat zij ammonium kunnen omzetten in stikstofgas zonder daarbij zuurstof te gebruiken. Lange tijd werd dat door wetenschappers gezien als een onmogelijke reactie. 25 jaar geleden werden de anammox-bacteriën die hiertoe in staat zijn ontdekt - en ze komen gewoon voor in slootjes, oceanen en zeebodems.

Inmiddels worden anammox-bacteriën op wereldwijde schaal toegepast in waterzuiveringsinstallaties om het schadelijke ammonium uit afvalwater te halen. Deze methode waarbij veel minder zuurstof nodig is, is zeer energiezuinig en dus duurzamer dan de reguliere methode van waterzuivering.

Daarnaast lijkt wellicht een andere interessante toepassing mogelijk met de bacterie. Bij de omzetting van de ene stof in de andere kunnen bacteriën elektronen vrijmaken, en die kun je gebruiken voor het produceren van elektriciteit.

Normaal gesproken komen er bij de afbraak van ammonium elektronen vrij, die de bacteriën vervolgens gebruiken om nitriet mee af te breken. Door langzaam de hoeveelheid nitriet te verminderen, hebben de onderzoekers de anammox-bacteriën gedwongen de elektronen uit ammonium op een andere manier kwijt te raken.

Met een ERC Synergy Grant gaan Jetten samen met collega Caroline Slomp (UU) en hun team verder onderzoeken of anammox-bacteriën in de natuur, zoals op de zeebodem, deze reactie ook (en beter) uitvoeren.

Meer schone energie van windmolens in Rotterdam

In de afgelopen twee jaar heeft Rotterdam er 21 nieuwe windmolens bijgekregen, waaronder de Haliade-X van 268 meter hoog, de grootste windmolen ter wereld. De andere nieuwe molens staan in het windpark Nieuwe Waterweg en in het nieuwe windpark op de Slufterdam.

Het opgesteld vermogen aan windenergie is daarmee met 58 megawatt (MW) gestegen tot 216 MW, een stijging van 37 procent. Daarmee kunnen 129.000 huishoudens van schone energie worden voorzien.

Wethouder Arno Bonte (Duurzaamheid) hoopt de stijgende lijn te kunnen doorzetten. De stad wil de komende vijf jaar ruimte maken voor nog minimaal 28 nieuwe windmolens, in het havengebied en langs snelwegen. Rotterdam lobbyt daarnaast actief bij het Rijk voor het bouwen van grote windparken op zee.

De gemeente wil twee convenanten over windenergie (die respectievelijk zijn gesloten met het Havenbedrijf en met de provincie Zuid-Holland en 15 regiogemeenten) verlengen. Een deel van de projecten uit de convenanten heeft vertraging opgelopen. Met de convenantpartners heeft Rotterdam afgesproken om de uitvoering te versnellen. Daarnaast voert de gemeente samen met het Havenbedrijf en de provincie Zuid-Holland een studie uit naar extra windlocaties in het havengebied.

Overijssel stelt scherpere voorwaarden aan zonnevelden om landschap te beschermen

De provincie Overijssel scherpt de voorwaarden aan voor de aanleg van zonnevelden in het landelijk gebied.

Initiatiefnemers voor zonnevelden moeten investeren in andere maatschappelijke opgaven zoals klimaat en duurzame landbouw, compensatie voor landschap en natuur, en in meerwaarde voor de omwonenden. Bijvoorbeeld door hen mee te laten profiteren van de opbrengst of door de aanleg van aantrekkelijke voorzieningen.

Gedeputeerde Tijs de Bree voor energie: 'Als provincie hebben wij de voorkeur voor zonnepanelen op daken of op braakliggende terreinen binnen de bebouwde kom. Maar om onze energieopgave te realiseren zijn ook zonnevelden in de groene omgeving noodzakelijk. Om die groene omgeving zoveel mogelijk te beschermen gaan we scherp toezien op landschappelijk inpassing, compensatie voor natuur en omgeving en meervoudig ruimtegebruik en realisatie van nevenopgaven.'

Provincie verduurzaamt eigen wagens en machines met HVO-diesel

Alle dieselvoertuigen van de provincie Groningen rijden sinds kort op HVO-diesel. Deze diesel is een duurzaam alternatief voor fossiele diesel. De overgang naar deze vorm van brandstof past in het beleid van de provincie om haar wagen- en machinepark te verduurzamen.

HVO 100 is een dieselbrandstof gemaakt uit biomassa. 'Hydrotreated Vegetable Oil' (HVO) wordt geproduceerd uit afval en restmateriaal van plantaardige olien en vetten, zoals afvalvet uit de voedingsindustrie en overblijfselen uit de productie van plantaardige olie en gebruikt frituurvet. De grondstof waar de diesel van is gemaakt, is afkomstig van een natuurlijke bron die niet op kan raken.

De helft van het wagen- en machinepark van de provincie bestaat uit dieselvoertuigen. Het gaat om 45 bedrijfsvoertuigen, 5 vrachtwagens, 3 werkschepen, tractoren, een mobiele kraan en aggregaten voor noodstroom. Deze voertuigen verbruiken gezamenlijk ongeveer 180.000 liter diesel per jaar.

In de provincie Groningen zijn op dit moment vijf  tanklocaties voor HVO-diesel. De provincie heeft een eigen pomp op de werkplaats aan de Oostersluisweg en bij het steunpunt in Nieuwe Pekela.

Gevangenis in Dordrecht als eerste van het aardgas af

De Penitentiaire Inrichting (PI) Dordrecht aan de Baanhoekweg schakelt over op het warmtenet Dordrecht. Zij is daarmee de eerste gevangenis in Nederland die volledig ‘van gas los’ gaat.

Ten opzichte van een gasgestookte installatie levert de aansluiting op het warmtenet een CO2-reductie van 52 procent op, terwijl de kosten in gebruik ongeveer gelijk zijn.

De oude cv-ketels hebben plaatsgemaakt voor een nieuwe warmte-installatie. De warmte die wordt geleverd, wordt opgewekt in de afval- en energiecentrale die een kilometer verder aan de Baanhoekweg ligt. 

Grote brand bij voormalige kerncentrale Dodewaard

Op het dak van de voormalige kerncentrale in Dodewaard is een grote brand uitgebroken. De brand is wellicht ontstaan door werkzaamheden.

Er is geen gevaar voor radioactieve straling, zegt een woordvoerder van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid.

De kerncentrale was in gebruik tot eind jaren negentig en een deel was al gesloopt. Sommige delen van het gebouw zijn nog radioactief geladen, maar veilig ingesloten.

Kerncentrale Dodewaard was de eerste kerncentrale in Nederland, al had die een experimenteel karakter. De in 1959 ingestelde Commissie Kernenergiecentrale kwam tot een aangepast plan voor een centrale van 50MW, die zowel technisch als economisch verantwoord was.

Industrie aanjager van de economie én transitie

Een dezer dagen presenteerde de Taskforce Infrastructuur Klimaatakkoord Industrie (TIKI) haar rapport over de energie-infrastructuur voor de verduurzaming van de industrie aan de minister van Economische Zaken en Klimaat. Hans Grünfeld (VEMW), Carolien Gehrels (Arcadis) en Marc van der Linden (CEO Stedin en voorzitter Netbeheer Nederland) zitten in deze taskforce.

De taskforce onderzocht welke infrastructuur de industrie nodig heeft om de afspraken uit het klimaatakkoord te kunnen nakomen.

Het TIKI-rapport pleit onder meer voor het creëren van een nieuwe energie-hoofdinfrastructuur, waarin uitdrukkelijk ruimte is voor waterstof en de opslag en het hergebruik van CO2.

Om te zorgen dat hier op het juiste moment de juiste investeringen worden gedaan, introduceert de taskforce een afspraken- en afwegingskader, het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK). Industrie, netwerkbedrijven en overheden maken daarin afspraken over de investeringen die gedaan moeten worden.

Nieuwe studie beschrijft routes om gas tussen 2020 en 2050 CO2-vrij te maken

Het consortium Gas for Climate heeft de studie Gas Decarbonisation Pathway 2020-2050 gepubliceerd.

Voor de studie analyseerde Guidehouse (vroeger Navigant) de transitie naar een klimaatneutraal systeem in 2050 tegen de laagst mogelijke kosten.

Als mogelijkheden noemt de studie grootschalige productie van biomethaan en groene en blauwe waterstof – vervoerd, opgeslagen en gedistribueerd via bestaande gasinfrastructuur.

Maar ook de koppeling van de elektriciteit, gas en warmtesectoren – door hun markten en infrastructuren op een beter gecoördineerde en geïntegreerde manier te verbinden.

Maatregelen voor startinvesteringen in duurzame warmte nodig

De warmtebranche heeft door de coronacrisis behoefte aan maatregelen om het investeringsklimaat voor duurzame warmte te verbeteren. Dat stelt Stichting Warmtenetwerk. Alleen zo kunnen de voorgestelde maatregelen voor de energietransitie ongehinderd doorgang vinden.

Uit het onderzoek wat Stichting Warmtenetwerk in samenwerking met de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) uitvoerde onder haar eigen leden, komt een somber toekomstbeeld over het effect van de coronacrisis op het halen van de klimaat- en energiedoelstellingen.

De respondenten maken zich zorgen over het effect van de optelsom van onder meer de lage energieprijzen, verslechtering van het investeringsklimaat, vertraging van zowel kleine als grote projecten.

De verwachte omzetdalingen in het tweede en derde kwartaal blijven vermoedelijk beperkt. Resultaten voor het derde kwartaal zijn afhankelijk van het doorzetten van de voorgenomen nieuwe warmte-aansluitingen bij geplande projecten. De verwachting is wel dat het investeringsklimaat slechter wordt. Ongeveer een derde van de bedrijven maakt nu gebruik van de nieuwe, coronagerichte overheidsinstrumenten.

Enexis wil 100 miljoen euro van provincie Overijssel

Netbeheerder Enexis heeft de provincie Overijssel om een lening van 98,4 miljoen euro gevraagd. Daarmee moet de capaciteit van haar elektriciteitsnetwerk worden versterkt.

Voor deze investering vraagt Enexis haar aandeelhouders om een lening van in totaal 500 miljoen euro. Dat bedrag moet dan naar rato van het aandelenbezit door de provincies en gemeenten worden betaald.

Limburg heeft intussen besloten tot een lening van ruim 80 miljoen, Drenthe besloot vandaag 11,9 miljoen te lenen aan Enexis. Volgende week dinsdag besluit het College van Overijssel over de lening, weet RTV Oost.

Kabinet wil minderheidsbelang TenneT verkopen aan Duitsland

Het kabinet overweegt om een minderheidsbelang in netbeheerder TenneT te verkopen aan Duitsland. Zo wil men voorkomen dat het alleen opdraait voor de geplande miljardeninvesteringen in het Duitse hoogspanningsnet.

Beide landen hebben eerder vandaag een intentieverklaring getekend en praten de komende maanden verder.

Tennet is nu nog voor de volle 100 procent in eigendom van de Nederlandse staat.

Er is ook gekeken naar een gedeeltelijke beursgang,  volledige terugtrekking uit Duitsland en een extra kapitaalstorting door de Nederlandse staat.

Warmtebranche trekt aan de bel: corona bedreigt klimaatdoelen

De warmtebranche roept op tot maatregelen die het investeringsklimaat voor duurzame warmtenetten moeten verbeteren. Door de coronacrisis maken vertegenwoordigers uit de sector zich zorgen over de haalbaarheid van klimaatdoelstellingen.

Uit onderzoek door brancheorganisatie Stichting Warmtenetwerk en de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) blijkt een somber toekomstbeeld over het effect van de coronacrisis op het halen van de klimaat- en energiedoelstellingen uit het Klimaatakkoord, gebaseerd op de klimaatafspraken uit Parijs uit 2015.

Anno mei 2020 vaart de warmtesector nog redelijk door coronagerichte overheidsinstrumenten, maar de verwachting is dat het investeringsklimaat voor warmtenetten zal verslechteren.

Verder kunnen hoge energieprijzen en vertraging van zowel grote als kleine projecten de uitrol van warmtenetten en dus de haalbaarheid van de klimaatdoelstellingen in de weg staan.

TenneT met nieuw leiderschapsteam klaar voor Europese energietransitie

Met de benoeming van zes (Associate) Directors van buiten de organisatie heeft TenneT naar eigen zeggen zijn nieuwe, 22-koppige senior leadershipteam voltooid. Samen met de raad van bestuur moet dit 'Senior Leadership Team' de netbeheerder door zijn volgende groeifase loodsen.

De nieuwe organisatiestructuur, die op 1 juli van start gaat, is een belangrijke mijlpaal in het veranderingsprogramma 'Transforming TenneT'.

De netbeheerder is vorig jaar met dit veranderingsprogramma gestart om meer focus aan te brengen in de strategie om zich voor te bereiden op een bedrijfscultuur die de groei van de onderneming en haar rol in de energietransitie in Nederland, Duitsland en de omringende landen zal ondersteunen.

In 2019 heeft TenneT meer dan 1000 (tijdelijke)medewerkers aangenomen in Nederland en Duitsland. TenneT verwacht dat deze toename zich in 2020 zal voortzetten.

De ambities zoals die door de EU zijn neergelegd in haar 'Green Deal' vereisen nóg intensievere samenwerking over de grenzen heen. Vanuit haar basis in Nederland en Duitsland bereidt TenneT zich voor op een voortrekkersrol in de Europese Energietransitie. Hierbij rekent TenneT op een nauwe samenwerking met de Nederlandse Staat (de aandeelhouder van TenneT), de Duitse Staat en in het bijzonder met de beide ministeries van Economische Zaken.

Slim laden van elektrische auto’s ontlast elektriciteitsnet met 40 procent

De piekbelasting van het thuis opladen van elektrische auto’s kan met zo’n 40 procent verlaagd worden als gebruikt gemaakt wordt van ‘smart charging’. Dat blijkt uit de pilot ‘Flexibel laden achter de meter’.

De proef is een gezamenlijk initiatief van marktpartij Maxem, Enexis Netbeheer, Enpuls en ElaadNL. Het doel was om de laadsnelheid van elektrische auto’s aan te passen aan de actuele belasting van het elektriciteitsnet – zonder dat de eindgebruiker hier veel van zou merken.

Voor het eerst is aangetoond dat elektrische auto’s thuis succesvol aangestuurd kunnen worden via een signaal van de netbeheerder – om zo bij te dragen aan het verlagen van de piekbelasting op het net.

Gedurende de pilot gebruikten 138 huishoudens een energiemanagementsysteem (EMS), dat de energiestromen binnen het huis regelt. Dit EMS werd door Enexis Netbeheer gevoed met informatie over de beschikbare netcapaciteit. De laadsnelheid voor elektrische auto’s werd vervolgens aangepast op de capaciteit van het net en de overige netbelasting in de buurt.

Om een oplossing zoals deze uiteindelijk op te schalen, is het van belang dat er een eenduidig communicatieprotocol komt dat íedere netbeheerder kan gebruiken om met élk energiemanagementsysteem te communiceren.

Fluvius voert opnieuw aansluitingen uit

Fluvius, netbeheerder voor aardgas en elektriciteit en in sommige delen van Vlaanderen ook rioolbeheerder en verantwoordelijk voor de kabeldistributie, voert sinda kort weer aansluitingen uit in bewoonde gebouwen. Dat betekent dat klantvragen die eerder door de coronamaatregelen uitgesteld werden weken opnieuw worden ingeboekt.

Door de coronacrisis was de dienstverlening van Fluvius sinds half maart aangepast. Dringende interventies bij stroompannes, gaslekken of andere defecten werden uiteraard steeds uitgevoerd.

Geplande afspraken voor onder meer nieuwe aansluitingen of verzwaringen in bewoonde gebouwen stonden voorlopig wel ‘on hold’ om het contact met klanten maximaal te vermijden en zo weinig mogelijk risico’s te nemen wat de gezondheid van de klanten en de Fluvius-technici betreft.

'Consumenten kopen zonnepanelen van vakantiegeld'

De particuliere markt voor zonnepanelen heeft nauwelijks te leiden onder de coronacrisis. In mei en juni is het aantal verwachte installaties maar 8 procent lager dan normaal, zo meldt onderzoeksbureau Dutch New Energy Research.

Ruim 60 procent van de installateurs verwacht in juni even veel of zelfs meer opdrachten uit te voeren als normaal.

Consumenten zijn nu meer thuis en hebben dus tijd om hun huis te verbeteren. Nu veel vakanties niet door gaan, wordt het vakantiegeld vaak gebruikt om zonnepanelen aan te schaffen. Ook zijn er consumenten die verwachten dat de rente omhoog gaat en dus liever nu een lening afsluiten om hun huis te verduurzamen.

Huiseigenaren die onder de huidige subsidieregelingen investeren in zonnepanelen, verdienen die in ongeveer zeven jaar terug. In totaal gaat een zonnepaneelsysteem minimaal 25 jaar mee.

Eneco-dochter LichtBlick neemt E.ONs tak voor elektrische warmtelevering over

Energieleverancier LichtBlick – een 100% Duitse dochter van Eneco – heeft goedkeuring gekregen voor de overname van de bedrijfstak van E.ON die elektrische warmte levert aan klanten in Duitsland.

Dit betekent dat 260.000 elektrische-warmteklanten met in totaal 355.000 leveringscontracten voor elektriciteit worden overgedragen aan LichtBlick.

LichtBlick zal zuhb klanten zo snel mogelijk informeren. Beide bedrijven benadrukken dat de leveringsvoorwaarden niet zullen veranderen als gevolg van de transactie.
Verwacht wordt dat LichtBlick de voormalige E.ON klanten per 1 augustus 2020 zal overzetten naar het eigen merk.

71 gemeenten dienen aanvraag in voor proeftuin aardgasvrije wijk

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft van 71 gemeenten een plan ontvangen voor deelname aan het Programma Aardgasvrije Wijken. Met het programma wil het ministerie met zogeheten proeftuinen de kennis over het succesvol aardgasvrij maken van woonwijken stimuleren.

Voor de tweede ronde van het programma is een rijksbijdrage van gemiddeld 4 miljoen euro per proeftuin beschikbaar voor ongeveer 25 wijken.

In oktober 2018 zijn de eerste 27 proeftuinen aardgasvrije wijken geselecteerd. Eind 2019 zijn alle 355 gemeenten uitgenodigd om een voorstel in te dienen voor de tweede ronde proeftuinen.

Meer dan bij de eerste ronde ligt de nadruk op uitvoeringsgereedheid van de aanpak en de robuustheid van de plannen. Met name de financiële en technische onderbouwing, het participatieplan, de wijze waarop de gemeente invulling geeft aan de regierol en de verbinding met andere wijkopgaven zijn van belang.

Informatiepakket voor aardgasvrije wijken uitgebreid

De Nederlandse netbeheerders hebben een update uitgebracht van het informatiepakket dat gemeenten helpt plannen te maken voor aardgasvrije wijken.

Eind 2021 moeten alle gemeenten een Transitievisie Warmte hebben vastgesteld. Hierin worden voor de wijken in de gemeente alternatieven voor aardgasvrij verwarmen en koken beschreven.

De netbeheerder is verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van de elektriciteits- en gasnetten. De kans is groot dat daarin aanpassingen nodig zijn, wanneer gemeenten keuzes maken voor aardgasalternatieven.

In het informatiepakket wordt de rol van de netbeheerder toegelicht. Ook staat beschreven hoe de netbeheerder de gemeente kan ondersteunen bij het maken van een visie. Het document is in eerste instantie bedoeld voor iedereen die zich bij de gemeente bezighoudt met het opstellen van de Transitievisie Warmte.

Het informatiepakket is geen statisch document, maar wordt voortdurend doorontwikkeld. De eerste versie verscheen in oktober 2019, nu is een verbeterde en uitgebreide tweede versie verschenen. Het informatiepakket ​is hier te vinden.

Zonnepark in Horsterwold blijft omstreden

De gemeenteraad van Zeewolde blijft verdeeld over een zonnepark in het Horsterwold. Er zijn bijna evenveel partijen voor als tegen het park van 7,5 hectare, meldt Omroep Flevoland.

Sunvest wil het park op een stuk in het Horsterwold bouwen, aan de Groenewoudseweg. Ruim 1500 Zeewoldenaren maakten destijds bezwaar tegen de aantasting van het bosgebied.

De fractie komt op 28 mei met een stemverklaring. Dan moet de raad een definitief besluit nemen.

Zonnepark Finsterwolde stapt naar rechter

NaGa Solar, initiatiefnemer van een zonnepark aan de rand van Finsterwolde, is naar de rechter gestapt. Op maandag 2 maart besloot een meerderheid van gemeenteraad van Oldambt niet mee te werken aan de realisatie van het park.

Een meerderheid van de gemeenteraad wil dat zonnepark gewoon niet, later zijn pas de argumenten erbij verzonnen, zegt NaGa Solar. 'Het tegenhouden van het park was leidend. Maar die argumenten die zijn aangedragen kunnen wij op alle punten weerleggen'.

Of de zaak ook daadwerkelijk voor de rechter komt is nog de vraag. De drukte bij de rechtbanken speelt het bedrijf ook parten. 

NAM en Schoonebeek: de kracht van verbinding

De NAM had graag samen met de Schoonebekers uitgebreid stil gestaan bij olievondst in 1947, de herdenking van de gevallen tijdens oorlogen en de viering van 75 bevrijding.

Echter door het corona-virus zijn de activiteiten verplaatst naar 2021. Wel is er een prachtig magazine met als titel: Schoonebeek vertelt, de kracht van verbinding verschenen. Het magazine bevat alleen maar bijzondere verhalen en artikelen.

De Schoonebeker bevolking is over het algemeen zeer loyaal tegenover de NAM; ook als er minder aangename effecten van de aardoliewinning optreden. Men weet dat de NAM de schade vergoedt. Dit financiële aspect is zeer belangrijk. Men heeft het gevoel dat men bij elkaar hoort en elkaar nodig heeft.

Greenchoice opnieuw meest duurzame energiemerk van Nederland

Tijdens een online lanceringsevent zijn eerder deze week de Sustainable Brand Index Awards uitgereikt. Greenchoice neemt de tweede plaats in, tussen Tony’s Chocolonely (1) en ANWB (3).

De studie achter Sustainable Brand Index is Europa’s grootste merkenonderzoek naar duurzaamheid. Ruim 7700 Nederlanders zijn bevraagd naar hun beoordelingen van duurzaamheid van bekende merken. In het Nederlandse onderzoek zijn 175 merken onder de loep genomen in 14 verschillende sectoren.

Nieuwbouw Hogeschool Rotterdam Business School energieneutraal en toekomstbestendig

Hogeschool Rotterdam heeft het ontwerp van het nieuwe gebouw op locatie Kralingse Zoom onthuld. Het wordt een duurzame onderwijsomgeving, waar studenten over mee mochten denken.

Het 14.000 m² nieuwe gebouw wordt de thuisbasis van bijna alle economische opleidingen die zijn ondergebracht in de Hogeschool Rotterdam Business School. Het gebouw sluit aan op het bestaande onderwijscomplex dat straks in totaal 35.000 m² groot is.

Het nieuwe gebouw van Hogeschool Rotterdam wordt ook een energieneutraal. De compacte bouwvorm, hoogwaardige isolatie en op bezetting gestuurde installaties verminderen het energieverlies. De nodige energie wordt opgewekt door onder andere zonnecellen op het dak. Ter bevordering van welzijn en gezondheid is veel aandacht besteed aan de aanvoer van verse lucht, een aangename ruimte-akoestiek en goed gemonitorde en geregelde temperatuurcondities. Het prettige daglicht dat binnenkomt, is ook uitermate belangrijk voor een gezond binnenklimaat.

Triodos Renewables Europe Fund financiert het GIGA Rhino Energy Storage Systeem

Triodos Renewables Europe Fund heeft een achtergestelde lening verstrekt aan Giga Rhino, een lithium-ion energieopslagsysteem dat gekoppeld wordt aan het elektriciteitsnet.

Het project bevindt zich op het testcentrum van Wageningen University & Research nabij Lelystad (NL) en heeft als uiteindelijke doel het aandeel van hernieuwbare elektriciteit in het net te vergroten.

Het Giga Rhino energieopslag systeem heeft een vermogen van 12 MW en is naar eigen zeggen 'het krachtigste elektriciteitsopslag project van Nederland'. Met een volledig jaar aan cycli zou de CO2-uitstoot met 12,5 miljoen kg kunnen verminderen en de elektriciteit die jaarlijks in de batterij is opgeslagen, kan worden vergeleken met het elektriciteitsverbruik van ongeveer 5000 huishoudens in Nederland.

Het project wordt momenteel gebouwd en zal naar verwachting in het laatste kwartaal van 2020 operationeel zijn.

Groningen houdt minister Wiebes aan gewekte verwachtingen

De Groningse overheden houden minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat (EZK) aan het door hem toegezegde tijdpad en tempo voor de afbouw van de gaswinning. Ook moet er oog zijn voor versnellingsmogelijkheden in de versterkingsopgave en schade-afhandeling, en moeten er maatregelen komen om de ontstane maatschappelijke ontwrichting terug te dringen.

Bovenop de problemen in Groningen komt nu ook nog eens de onzekerheid rondom de coronacrisis en de daardoor oplopende vertraging in schade-afhandeling en versterking. De coronacrisis treft ons allemaal, maar het betekent voor de inwoners van Groningen een stapeling van problemen die leiden tot maatschappelijke ontwrichting.

De regio adviseert de minister deze stapeling van gevolgen nadrukkelijk mee te wegen in het vaststellingsbesluit en met extra adequate maatregelen te komen. Op het gebied van gezondheid, sociale veiligheidsrisico’s en het risico op maatschappelijke onrust.

Novartis en Luminus organiseren eerste online infomoment over windproject

De Belgische organisaties Luminus en Novartis organiseren op donderdag 14 mei twee online infomomenten voor de buurtbewoners en inwoners van Puurs-Sint-Amands.

Tijdens deze infomomenten leggen ze hun plannen uit voor de bouw van een windturbine op de terreinen van Novartis die elk jaar 7.000.000 kWh groene energie kan produceren. Dankzij deze windturbine wil Novartis een deel van haar ambitieuze klimaatdoelstellingen bereiken.

Door de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus kan er geen traditionele infomarkt georganiseerd worden. Daarom organiseren Luminus en Novartis een online infomarkt. De doelgroep bestaat in de eerste plaats uit de buurtbewoners en bij uitbreiding alle inwoners van Puurs-Sint-Amands.

De locatie van de windturbine nabij Novartis is het resultaat van uitgebreid studiewerk. Het is een prima plek, gelegen op de industriezone langsheen de N16, waar de windturbine een toevoeging betekent aan het bestaande windpark. De productie van energie bevindt zich daar ook dichtbij de afnemers van de stroom.

Aardgasvrije proeftuin Utrecht Science Park

Utrecht vraagt het Rijk om een bijdrage van 5 miljoen euro om het Utrecht Science Park versneld aardgasvrij te maken.

In het Utrecht Science Park zijn 128 bedrijven en 2.600 studentenwoningen. Het grootste deel van de energie wordt nu nog geleverd door (aard)gasgestookte ketels en centrales. Zowel de universiteit als het UMC Utrecht hebben de afgelopen jaren al veel gedaan om te verduurzamen. In 2016 zijn bijvoorbeeld 7.000 zonnepanelen geïnstalleerd en worden er bij renovaties energiebesparende maatregelen doorgevoerd.

De universiteit wil nu het Willem C. van Unnikgebouw, Educatorium en Marinus Ruppertgebouw uiterlijk in 2028 van het gas halen. Het UMCU wil dit doen in een deel van het Wilhelmina Kinderziekenhuis.

Verder onderzoek is nodig om te zien of ook andere gebouwen en kantoren in het gebied kunnen worden verduurzaamd en zijn te verwarmen en koelen zonder aardgas.

Utrecht doet de aanvraag via de regeling proeftuinen Aardgasvrije Wijken.

Rotterdam pakt crisis aan met energietransitie

Rotterdam gaat de investeringen in de energietransitie inzetten als middel tegen de door corona veroorzaakte economische crisis, dat heeft het stadsbestuur besloten. Die investeringen moeten niet alleen leiden tot energiebesparing, maar ook tot extra bedrijvigheid en werkgelegenheid.

Volgens wethouder Arno Bonte (Duurzaamheid) worden met het energietransitieprogramma zo twee crises in een keer bestreden.

Rotterdam is in september vorig jaar gestart met het Uitvoeringsplan Energietransitie. Dat zijn 36 projecten en programma’s die de energietransitie moeten versnellen, uiteenlopend van een fieldlab voor elektrificatie van processen in de haven tot laadpalen voor elektrisch rijden en het circulair verwerken van afval. Ook zet het programma in op het ondersteunen van het realiseren van zonne-energieprojecten en het bouwen van grote windparken op zee.

Het komende jaar verwacht de gemeente het aantal duurzame projecten uit te breiden. Nieuwe projecten worden getoetst aan een nieuw afwegingskader. Daarin blijven de mate waarin CO2 wordt gereduceerd en in hoeverre projecten bijdragen aan de circulaire economie een belangrijke afwegingsfactor. Daarnaast hebben de effecten op werkgelegenheid en bedrijvigheid een zwaardere plek gekregen in het afwegingskader, zodat de duurzame investeringen ook helpen de economische crisis op te lossen.

Zuid Holland: groene waterstof vooral voor industrie en transport

De provincie Zuid Holland heeft een waterstofvisie ontwikkeld. Waterstof maakt het mogelijk om (duurzaam opgewekte) elektriciteit op te slaan en te transporteren over langere afstand. Daarom heeft groene waterstof een sleutelrol in de toekomst van duurzame energie en grondstoffen.

Met name voor Zuid-Holland, met veel intensieve industrie, mobiliteit, kennis en toegangspoort naar Europa is de ontwikkeling van een groene waterstofeconomie van groot belang.

Hoewel de provincie wel een proef ondersteunt in Stad aan ’t Haringvliet om kennis over op te doen rond de inzet van waterstof in woonwijken, is grootschalige inzet in steden en woonwijken op korte termijn geen prioriteit. Daarvoor is nog veel verdere innovatie en ontwikkeling nodig.

‘Verplicht energielabel C loopt gevaar’

De verplichting dat elk kantoorpand vanaf 2023 energielabel C moet hebben, wordt een molensteen om de nek van huurders en verhuurders.

Dat stellen advocaten- en notarissenkantoor Ploum, AREA Occupier Solutions en Facilicom Energiemanagement.

Voor de bouwsector wordt de komende twee jaar een krimp van 15 procent verwacht door de coronacrisis. Bovendien hebben getroffen ondernemers straks andere prioriteiten dan het upgraden van hun pand. Om marktpartijen te begeleiden richting label C is het drietal een samenwerkingsverband aangegaan en hebben zij de website checkjelabel.nl gelanceerd.

Onderdeel van de energietransitie in ons land is dat elk kantoor groter dan 100 m2 minimaal energielabel C moet hebben over ruim twee jaar. Blijkens een onderzoek uit september 2019 voldoet 60 procent van de kantoren nog niet aan de duurzaamheidseis. Het merendeel daarvan (83 procent) heeft nog helemaal geen energielabel.

Indien een conservatieve schatting van de ontbrekende labels wordt gemaakt, dan moet in totaal 29,7 miljoen m2 worden verduurzaamd en dat is 8,5 miljoen m2 per jaar. Dat is een zéér forse opgave. Als daar de komende periode geen grote stappen in worden gezet kan dat verhuurders hun huurders kosten en huurders hun pand.

Dick Weiffenbach nieuwe directeur Netbeheer Nederland

Dick Weiffenbach wordt benoemd tot directeur van Netbeheer Nederland.

Hij was tot de zomer van 2019 werkzaam bij HVG Law, gerelateerd aan EY. Daar was hij onder meer sectorleider van alle in de energie werkzame professionals van het concern.

Bij Netbeheer Nederland volgt Weiffenbach André Jurjus op, die sinds 2014 de directeursfunctie vervulde.

Zelf ziet Weiffenbach, zeker nu de klimaatdoelen waargemaakt moeten worden, met vertrouwen uit naar zijn nieuwe rol. 'Sinds 1998, toen ik als advocaat en consultant betrokken was bij de oprichting van de Directie Toezicht Energie (DTE), ben ik werkzaam geweest in de energiesector. De sector heeft van nature grote maatschappelijke betekenis. Netbeheerders vervullen daarin, zeker nu, een centrale rol. Die rol moeten we komende jaren gaan waarmaken, in nauwe samenwerking met overheden en maatschappelijke partners. Netbeheer Nederland is hierbij de spin in het web. Ik kijk er naar uit me daarvoor in te zetten.'

Grootschalige uitrol van prefab meterkast

Enexis Netbeheer kan bij nieuwbouwprojecten de meterkast voortaan aan het begin van het bouwproces installeren. Dit verhoogt de veiligheid op het bouwterrein en zorgt ervoor dat meer huizen volgens planning opgeleverd worden.

Op bouwplaats Willemsbuiten in Tilburg wordt hier voor het eerst gebruik van gemaakt. Daar worden op dit moment 98 van zulke meterkasten geplaatst.

Met een stevige, water- en winddichte en met slot afsluitbare constructie is de meterkast veilig en beschermd tegen invloeden van buiten. De meterkasten worden door de aannemer geplaatst en gemonteerd en daarna ter plekke door Enexis Netbeheer aangesloten.

In Assen en Groningen zijn succesvolle pilots gedraaid (>200 woningen). Daarmee is de kennis opgedaan om voor de prefab meterkast de standaard te maken. Mijnaansluiting.nl faciliteert dit proces, waarbij Enexis Netbeheer nadrukkelijk betrokken is bij het borgen van risico’s en het maken van afspraken over een veilige werkwijze.