Pagina's

maandag 30 april 2018

'Stroomstoring Schiphol gevolg van gebrekkige IT'

De noodvoorzieningen op Schiphol zijn onvoldoende ingericht om een spanningsdip in het elektriciteitsnet snel op te vangen. Het gebrekkige netwerk van Schiphol is de oorzaak van de problemen, zeggen experts tegen De Telegraaf.

Er zou sprake zijn van achterstallig onderhoud aan het netwerk. Cisco is intussen wel begonnen met het ’upgraden’. Maar dat kon niet voorkomen dat Schiphol gisteren in een chaos veranderde.

De spanningsdip ontstond na een stroomstoring in Amsterdam Zuidoost. Daar kwamen 18.000 huishoudens zonder stroom te zitten. Oorzaak van de stroomstoring was het uitvallen van de hoogspanningsverbindingen Bijlmer Zuid-Vensterweg en Bijlmer Zuid-Amstelveen van Tennet.  Netbeheerder TenneT is nog bezig met een onderzoek.

Verlies voor Fastned in 2017

Fastned, dat bouwt aan een Europees netwerk van snellaadstations waar alle elektrische auto's kunnen laden, is het afgelopen jaar wederom hard gegroeid. In 2017 nam de omzet met 133 procent toe tot 530.667 euro. In totaal werd er door 6.279 klanten ruim 1 miljoen kWh bij Fastned geladen.

Anticiperend op de exponentiële groei van elektrische auto's investeerde Fastned in 2017 wederom fors in de ontwikkeling van nieuwe locaties voor snellaadstations. Mede hierdoor kwam het nettoresultaat uit op een verlies van 5 miljoen waarvan ruim 1,5 miljoen 'non-cash' (afschrijvingen en geconverteerde rente). Onder andere als gevolg van de forse omzetgroei was het verlies iets lager dan in 2016. Dit ondanks toegenomen operationele kosten door het opzetten van kantoren en teams in Keulen en Londen.

Provincie zet 'buienrader' voor vogels in om windmolens stil te zetten

Windmolenontwikkelaars moeten zo nu en dan hun windmolens in en rond de Eemshaven stilzetten om het aantal vogelslachtoffers met 75 procent te reduceren. Hiervoor gaat de provincie Groningen maatregelen opnemen in de vergunningen voor windparken. Voor het stilzetten van de windmolens wordt gebruikgemaakt van een voorspellingsmodel (een soort buienradar) dat aangeeft wanneer er een zwerm vogels aan komt. De Eemshaven ligt op een belangrijke trekroute voor veel vogelsoorten.

Het plotseling uitzetten van grote windparken heeft grote gevolgen voor de stabiliteit van het elektriciteitsnetwerk en brengt hoge onbalanskosten met zich mee. Het is daarom van belang dat er op tijd kan worden ingegrepen bij het stilzetten van de windmolens. Daarom wordt er een  trekvogelvoorspellingsmodel ingevoerd, ontwikkeld door de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hiermee kan mede op basis van meteorologische data vogeltrek worden voorspeld. Het kan worden vergeleken met een buienradar, maar dan voor vogels. Het model zou minstens dertig uur van tevoren kunnen voorspellen of en wanneer er een zwerm vogels richting de Eemshaven vliegt. Hierdoor worden onbalans en risico's voor het energienetwerk vermeden.

In de Eemshaven worden de komende jaren nieuwe windmolenparken ontwikkeld, en worden oude windmolens vervangen door nieuwe. Die operatie moet medio 2020 zijn voltooid.  Doordat er veel windmolens in de Eemshaven worden geplaatst en doordat er veel vogels over de Eemshaven vliegen, is dit bij uitstek een interessant gebied om het trekvogelvoorspellingsmodel te testen. In het najaar van 2018 wordt in de Eemshaven met deze aanpak een proef gedraaid. Het voorspellingsmodel zal in de komende jaren steeds nauwkeuriger worden en de verwachting is dat de eerste operationele versie medio 2020 wordt toegepast.

Met een groot aantal andere overheden en belanghebbenden, waaronder windmolenontwikkelaars en natuurorganisaties, wordt het trekvoorspellingsmodel van de UvA verder ontwikkeld. De proef in de Eemshaven heeft als bijkomend voordeel dat op korte termijn aanvullende kennis wordt opgedaan over trekroutes langs de Eemshaven. En dit levert meer inzicht op, juist ook voor windmolens op zee in Nederland en in Europa.

Het groenste transferium van Nederland

Het groenste transferium van Nederland is een dezer dagen feestelijk geopend. Ga het snel een keer bekijken aan de Deutersestraat in Den Bosch want over een tijdje zie je er niet veel meer van; het transferium is dan opgegaan in het groen. Wethouder Jan Hoskam, gedeputeerde Anne-Marie Spierings en de directeur van Ballast Nedam, Sander Dekker, openden gezamenlijk dit energieleverende transferium. Dat we het groenste transferium van Nederland hebben gebouwd is deze dag bekroond met de uitreiking van het NL Greenlabel A.

Op het dak liggen 1.500 high performance zonnepanelen. De energie gebruiken we voor het opladen van elektrische auto’s en fietsen en in de toekomst ook voor de transferiumbussen. We wekken twee keer meer energie op dan de garage gebruikt. De extra energie slaan we op in een batterij. De techniek achter de batterij is nog niet eerder zo toegepast.

Het groen is pas aangeplant dus de parkeergarage is nu nog kaal. Maar over een paar jaar zie je bijna niet meer dat deze er staat. De gevel is dan volledig begroeid, met mooie maar vooral ook nuttige planten. Sommige vangen fijnstof af, andere trekken bepaalde insecten en vogels aan. Ook de omgeving wordt groener. We hebben meer bomen geplant dan we weghaalden. Het zijn ook veel verschillende soorten bomen en struiken, zoals fruit- en notenbomen. Dat is goed voor de ecologie.

Voor de inrichting van de omgeving hebben we met twee scholen samengewerkt. Studenten van Helicon bedachten en ontwierpen nestkasten voor vogels, vleermuizen en bijenhotels. Studenten van het Koning Willem I College maakten deze kasten vervolgens van het hout van bomen die we in de omgeving moesten kappen.

Innecs eerste investering Zuid-Hollands energie-innovatiefonds ENERGIIQ

Innecs Power Systems, ontwikkelaar van hoogwaardige industriële energieconversiesystemen heeft een investering van ruim € 4 miljoen ontvangen.

De miljoeneninvestering is afkomstig van Finindus, ENERGIIQ en BOM. Met de producten van Innecs reduceren industriële bedrijven hun energieverbruik aanzienlijk, met als resultaat een mooi financieel rendement en een fikse reductie in CO2 en NOx uitstoot. Een succesvolle uitvoering van het businessplan van Innecs Power Systems levert over de komende jaren wereldwijd meer dan 20 PJ aan energiebesparing op voor de Industrie. Dit is een verwachte reductie van ruim 4 Megaton CO2.
Rinke Zonneveld, directeur van InnovationQuarter, maakte de investering bekend tijdens de Energy in Transition Summit op woensdag 11 april in de Onderzeeboot loods in Rotterdam. Rinke Zonneveld is positief over de concrete bijdrage van Innecs aan de energietransitie in de industrie. Innecs is de eerste investering uit het energie-innovatiefonds ENERGIIQ.

ENERGIIQ is het energie-innovatiefonds van de Provincie Zuid-Holland, dat wordt beheerd door InnovationQuarter. De provincie Zuid-Holland heeft €35 miljoen beschikbaar gesteld voor ENERGIIQ. ENERGIIQ investeert in ondernemingen, die klaar zijn voor het commercialiseren van hun bewezen energie-innovatie. De innovatie dient te leiden tot CO2-reductie en/of banencreatie in de provincie Zuid-Holland.

zondag 29 april 2018

Problemen hoogspanning Tennet oorzaak grote stroomstoringen

Het uitvallen van hoogspanningsverbindingen in Bijlmer Zuid-Vensterweg en Bijlmer Zuid-Amstelveen van Tennet is de oorzaak van een grote stroomstoring  in Amsterdam Zuid-Oost en vermoedelijk ook Schiphol. In Amsterdam doet de elektriciteit thuis het niet, maar ook de straatverlichting is uitgevallen. De meldingen begonnen rond kwart voor één uur vannacht. Zo'n 18.000 huishoudens zijn getroffen.

Ook Schiphol is getroffen door een stroomstoring. De oorzaak is volgens netbeheerder Liander waarschijnlijk in onderstation van Tennet. Schiphol roept reizigers op niet naar de luchthaven te komen. Doordat de stroom vannacht is uitgevallen werkt de check-in niet meer. De toevoer is inmiddels hersteld, maar aan de balies zijn lange rijen ontstaan, meldt de NOS

donderdag 26 april 2018

Studenten presenteren energieneutraal WikiHouse aan koningspaar

​Alfa-college en Hanzehogeschool Groningen nemen gezamenlijk deel aan Koningsdag 2018. Studenten van beide onderwijsinstellingen staan vrijdag 27 april met een energieneutraal WikiHouse langs de route die de koninklijke familie door de Groningse binnenstad aflegt. In- en om het huisje is aandacht voor duurzaamheid en nieuwe vormen van energie.

Het energieneutrale WikiHouse staat op de Grote Markt. Tijdens het koninklijk bezoek is er op de Grote Markt aandacht voor de aardbevingsproblematiek, maar wordt er vooral vooruitgekeken naar een duurzame toekomst zonder aardgas.

Het WikiHouse wordt voorzien van zonnepanelen van enie.nl en geïsoleerd met vezelhennep uit de regio. Voor het huisje komen een biovergister, twee waterstoffietsen, een auto op zonne-energie en een hesla; een tesla op waterstof van de Holthausen Groep. Het huisje heeft een energiewand met onder andere een warmtepomp, accukast, hybride-omvormer en infraroodverwarming. De verschillende energiebronnen in en rondom het WikiHouse worden door ledverlichting met elkaar verbonden.

Studenten van zowel het Alfa-college als de Hanzehogeschool Groningen zijn betrokken bij diverse onderdelen van het WikiHouse. Zo wordt het WikiHouse gebouwd door studenten van de opleiding Timmerman van het Alfa-college. De studenten passen hierbij de zogeheten Cradle2Cradle methode toe: een manier van bouwen die zo min mogelijk belastend is voor het milieu. Naast de bouw-opleidingen van het Alfa-college zijn ook Engineering, Human Technology, Installatie- en Elektrotechniek bij het project betrokken.

Roompot Vakanties bouwt haar eerste gasloze resort

Roompot Vakanties begint dit jaar nog met de bouw van haar eerste resort dat geheel met elektriciteit in de energiebehoefte voorziet. Het kleinschalige luxe resort wordt zonder gasaansluiting aangelegd. De 86 duurzame en energiezuinige woningen, die bijna allemaal aan het water liggen, gaan in het weekend van 28 en 29 april in de verkoop.

Roompot Water Village zal voor een groot gedeelte uit water bestaan. Het park komt dicht bij de Noordzee te liggen aan Nationaal Park Oosterschelde en bij het strand van het Zeeuwse dorp Kamperland. De gasten kunnen gebruik maken van de uitgebreide voorzieningen van het naastgelegen Roompot Beach Resort. Hier bevinden zich onder andere een jachthaven, een subtropisch zwembad, diverse sportfaciliteiten en verschillende restaurants.

De 86 van duurzame materialen gebouwde woningen worden verwarmd met behulp van warmtepompen. Hierdoor is een gasaansluiting niet nodig. Voor opwekking van de energie worden ze voorzien van zonnepanelen. Door uitbreiding van het aantal zonnepanelen kan de woning geheel energieneutraal worden uitgevoerd, het zogenoemde nul-op-de-meter.

Eerste kwartaal 2018 zeer gunstig voor zonnepaneelbezitters

Het eerste kwartaal van dit jaar was een zeer goed kwartaal voor zonnepanelen. Dat kwam met name door de maand februari, stelt energiebedrijf Essent. De opbrengst over de eerste maanden 2018 lag ruim 20 procent hoger dan langjarig gemiddeld. De maand februari telde 159 zonuren en had met 33 euro de hoogste opbrengst in jaren. Ter vergelijking: in februari 2017 was de opbrengst zo’n 13 euro gemiddeld.

Januari was daarentegen een donkere maand met slechts 47 zonuren. Zonnepanelen brachten die maand niet meer dan zo’n 7 euro op. Daarmee lag de opbrengst licht lager dan het langjarig gemiddelde. Een jaar geleden was januari een topmaand met een opbrengst van rond de 14 euro. De maand maart 2018 lag in lijn met het gemiddelde.

Dat het eerste kwartaal van 2018 een zonnig kwartaal was, blijkt ook uit het aantal zonuren in De Bilt. Deze bedroegen in februari bijna het dubbele van het langjarig gemiddelde. Ook de globale instraling, een nog betere indicator voor de uiteindelijke opbrengst van een paneel, lag bijna 50% hoger dan het langjarig gemiddelde van deze maand.



woensdag 25 april 2018

Bouw grootste zonnepark van Twente van start

Met het onthullen van een bouwbord gaven Peter van den Groenendaal van Solarcentury en Marc Kapteijn van Twence het startsein voor de bouw van het Twence zonnepark Boeldershoek-West.

Dit grootste zonnepark van Twente krijgt een totale omvang van 20 hectare, zo’n 34 voetbalvelden. Het park kan voorzien in het elektriciteitsverbruik van ongeveer 4.500 huishoudens. Deze elektriciteit wordt geproduceerd met 61.000 zonnepanelen met een totaal vermogen van 17,5 MWp. Vanaf september 2018 zal de groene energie geleverd worden aan het net. Solarcentury uit Helmond bouwt en onderhoudt het zonnepark.

Voor Twence is dit de tweede stap op het gebied van zonne-energie. In november 2017 vierden we de formele ingebruikname van zonnepark Tienbunderweg, dat elektriciteit levert voor 1.000 huishoudens. Voor de langere termijn werken we aan een zonnepark op de voormalige stortplaats ’t Rikkerink in Hof van Twente.

Zonnepark Boeldershoek-West ligt net buiten de hekken van het Twence-hoofdterrein, ingeklemd tussen de Oude Hengelosedijk en de A35. Rondom het park worden struiken en bomen aangeplant, die in de omgeving veel voorkomen. Door het inzaaien van bloemmengsels wordt het een aantrekkelijk gebied voor insecten, kleine dieren en vogels. Schapen nemen straks het maaiwerk onder de panelen voor hun rekening.

Pilot verduurzaming huur- én koopwoningen

Woonwaard, Dura Vermeer, Liander en ASN Groenfondsen gaan met woningeigenaren onderzoeken hoe zij gezamenlijke woningblokken kunnen verduurzamen. Als de uitslag van de pilot een succes wordt, kan dit een oplossing voor vele corporaties en huiseigenaren zijn.

In 2050 wil woningbouwcorporatie Woonwaard dat al haar 14.500 woningen in de regio Alkmaar/Heerhugowaard CO2-neutraal zijn. Een deel van het bezit bestaat uit woningblokken huurwoningen met tussen de huurwoningen af en toe een koopwoning. Deze tussenliggende koopwoningen zorgen ervoor dat Woonwaard het hele woningblok niet kan verduurzamen. Als de koopwoningen niet op dezelfde manier als de huurwoningen worden geïsoleerd, ontstaan er namelijk energielekken. Het ziet er mooier uit wanneer een heel blok dezelfde uitstraling behoudt. De waardeontwikkeling van de koopwoning stijgt naar verwachting ook wanneer deze beter is geïsoleerd.

De investering voor het verduurzamen van de woning is voor particulieren vaak niet te financieren. Woonwaard en aannemer Dura Vermeer willen samen, aan de hand van een pilot, met woningeigenaren gaan onderzoeken of een zogenaamde gebouwgebonden financiering een oplossing kan bieden voor dit probleem. ASN Groenprojectenfonds en Liander werken hieraan mee. Bij deze constructie gaat niet de woningeigenaar de lening aan, maar wordt deze voorgefinancierd en hoort de financiering bij de woning. De woningeigenaar betaalt, gekoppeld aan de aansluiting, een vast bedrag per maand en de energierekening daalt met minimaal hetzelfde bedrag per maand. Daardoor blijven de woonlasten gelijk (of dalen zelfs). Bij verkoop gaat de betalingsverplichting over op de volgende eigenaar. Zo heeft de woningeigenaar nooit een restschuld voor de investering in duurzaamheid.

Woonwaard, Dura Vermeer, ASN Groenprojectenfonds en Liander hebben hiervoor afgelopen week een intentieovereenkomst getekend: via een concreet project willen zij gezamenlijk de mogelijkheden onderzoeken op gebouwgebonden financiering. Dat onderzoek doen zij samen met de woningeigenaren. Hun mening en positie zijn hierin heel belangrijk. Rond de zomer hopen de vier partijen de eerste resultaten te hebben van het onderzoek, zodat de pilot vervolgens in de praktijk kan worden gebracht. Mocht de uitslag van de pilot een succes worden, dan kan dit op termijn voor vele corporaties en woningeigenaren een oplossing bieden.

Energieprestatiecontract haalt factuur UAntwerpen naar beneden

Samen met het Vlaams Energiebedrijf heeft UAntwerpen een energieprestatiecontact uitgewerkt. Door energiebesparende maatregelen zal de factuur met 26 procent verminderen.

Onder begeleiding van het Vlaams Energiebedrijf (VEB) ging de Universiteit Antwerpen op zoek naar manieren om de factuur te laten dalen. Vandaag betaalt de universiteit jaarlijks een energiefactuur van zowat 350.000 euro (exclusief btw) voor de gebouwen die het hart van de Stadscampus vormen.

De site wordt omsloten door Prinsstraat, Venusstraat, Vekestraat en Grote Kauwenberg, en is goed voor een totale oppervlakte van meer dan 60.000 vierkante meter. 'Deels gaat het om eeuwenoude gebouwen, zoals het historische Hof van Liere', vertelt Lieven Willems van het Departement Infrastructuur. De gebouwen worden voor verschillende doeleinden gebruikt: er zijn leslokalen en kantoren, maar ook de grote Universiteitsbibliotheek, een sporthal en een atelier.

Om de factuur naar beneden te halen werkte de universiteit een energieprestatiecontract (EPC) uit. De firma Honeywell kwam uiteindelijk als winnaar uit de bus na de aanbestedingsprocedure. Honeywell zal de komende negen jaar dienst doen als ‘energy service contractor’.

Willems: 'Het contract garandeert dat onze energiefactuur met 26 procent zal dalen. Het grootste deel van die winst gaat uiteraard naar de energy service contractor, die een uitgebreid pakket van maatregelen zal realiseren. Maar toch zal de universiteit al meteen 3 procent minder moeten betalen op jaarbasis voor haar energievoorziening. Als Universiteit Antwerpen zijn we blij met dit project: het is pionierswerk, maar het toont duidelijk aan dat het de universiteit menens is op het vlak van duurzaamheid.'

In concrete cijfers: de energiefactuur voor de universiteitsgebouwen in kwestie zal met 90 545 euro dalen per jaar. De energiebesparende maatregelen kosten 79 832 euro per jaar. De jaarlijkse winst bedraagt dus 10 713 euro.

Meer bestuurskracht nodig voor energietransitie in Brabant

Er is in Brabant meer bestuurskracht nodig om in 2050 een energieneutrale provincie te zijn. Er bestaan grote verschillen tussen gemeenten in de aanpak van de energietransitie. Met name kleine gemeenten blijken onvoldoende toegerust om lange termijndoelstellingen zelfstandig op te pakken.

Dit concludeert Panteia in haar onderzoek in opdracht van de Vereniging Brabantse Gemeenten (VBG) en de provincie Noord-Brabant. Panteia ziet een grotere faciliterende rol voor de provincie weggelegd om bijvoorbeeld regionale samenwerking te stimuleren.

Vooral grotere gemeenten hebben een visie op het thema energietransitie ontwikkeld en geven daar uitvoering aan. De meeste kleinere gemeenten hebben het thema niet of nauwelijks opgepakt, en dan vooral in de vorm van afzonderlijke initiatieven en projecten, stellen de onderzoekers. Wel constateren zij dat er veel projecten draaien en plannen in ontwikkeling zijn. Van samenwerking tussen gemeenten en regionale strategieën is echter nog weinig sprake, stellen zij.

Gedeputeerde Staten verwachten dat veel Brabantse gemeenten energietransitie als thema opnemen in de coalitieakkoorden die de komende weken worden gesloten. “De energietransitie is een van de meest urgente opgaven voor de komende decennia, en één van de belangrijkste doelstellingen in de nieuwe Omgevingswet. Samenwerkingskracht van overheden is daarbij een eerste vereiste“, stelt Erik van Merrienboer, verantwoordelijk gedeputeerde voor het onderzoek.

Ook de provincie neemt de aanbevelingen uit het onderzoek ter harte. “De afgelopen jaren hebben we als provincie veel geïnvesteerd in het in gang zetten van complexe projecten en innovaties. Het is zaak de opgedane kennis en expertise te verspreiden en de samenwerking te verbreden, dat bevestigt dit onderzoek.”, stelt Anne-Marie Spierings, gedeputeerde Energie. “Daarom maken we in het Energie- en Klimaatakkoord breed afspraken met medeoverheden, bedrijfsleven en maatschappelijke partijen over de wijze waarop Nederland de CO2-uitstoot met 49% terugdringt in 2030. En dat afsprakenpakket willen GS dit jaar doorvertalen naar de Brabantse Energieagenda 2019-2030.”

Het is de tweede keer dat de VBG en provincie Noord-Brabant gezamenlijk een themaonderzoek lieten uitvoeren naar de bestuurskracht van Brabantse overheden. Het vorige onderzoek ging over bestuurskracht bij de aanpak van criminaliteit in het buitengebied.

Einde gaswinning heeft geen gevolg voor versterkingsoperatie in uitvoering

Het besluit om de gaswinning in Groningen te beëindigen heeft geen gevolgen voor de versterking van huizen en gebouwen waarbij de uitvoering reeds is gestart. Ook de aanpak van huizen waarvan de bewoners al een versterkingsadvies hebben ontvangen wordt voortgezet. Dat heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat afgesproken met vertegenwoordigers van de provincie Groningen en de gemeenten in het aardbevingsgebied.

Daarnaast wordt de komende weken in kaart gebracht wat er moet gebeuren met huizen en gebouwen in lopende versterkingsoperatie waarvan de eigenaren nog geen versterkingsadvies hebben ontvangen. Omdat de gemeenten waarin deze huizen staan hun plannen voor stadsvernieuwing deels hebben gebaseerd op de versterkingsoperatie, gaan regio en kabinet bekijken welke andere opties voor wijkvernieuwing mogelijk zijn. Ook de woningcorporaties worden hierbij betrokken omdat zij een groot deel van deze woningen in bezit hebben.

Minister Wiebes en de regiobestuurders hebben verder afgesproken dat de toekomstige versterkingsoperatie wordt aangepast aan de nieuwe situatie met een dalende gaswinning. Deskundigen van SodM, KNMI, TNO en NEN onderzoeken op dit moment de precieze gevolgen van de beëindiging van de gaswinning voor het veiligheidsrisico en de omvang van de versterkingsopgave. Dat onderzoek moet voor de zomer klaar zijn.

De regiobestuurders en het kabinet willen binnen enkele weken een akkoord sluiten over de toekomstvisie voor Groningen. Het gaat om een ambitieuze meerjarige aanpak met daarbij passende investeringen. In dat akkoord worden ook afspraken gemaakt over de definitieve inrichting van de publieke afhandeling van schademeldingen.

dinsdag 24 april 2018

Burenhulp bespaart energieverbruik van 300 woningen

Lamb Weston Meijer en Wiskerke Onions zijn druk bezig met de aanleg van een restwarmtekoppeling tussen beide, naast elkaar gelegen bedrijven. Zij leggen warmtewisselaars, buizensystemen en een installatie voor het meten en monitoren van het energieverbruik aan. Via dit systeem vloeit overtollige warmte van Lamb Weston  Meijer naar Wiskerke Onions. Beide buren besparen hiermee het jaarlijkse energieverbruik van 300 huishoudens.

'We liggen mooi op schema om eind juni 2018 de nieuwe installatie in gebruik te nemen', zegt Erik de Been namens Lamb Weston Meijer. 'Dan begint de periode dat we onze uienoogst gaan drogen', voegt directeur Chayenne Wiskerke van Wiskerke Onions toe. 'Zo kunnen we gelijk valideren welke milieuwinst we met deze nieuwe installatie realiseren.'

Het restwarmteproject van beide agrarische bedrijven past in het maatschappelijke beleid van de Provincie Zeeland gericht op het bevorderen van de energietransitie (verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen). Daarom heeft de Provincie Zeeland een Green Deal met de Rijksoverheid gesloten, van waaruit Provincie Zeeland een subsidie van bijna €800.000 voor dit project heeft verstrekt. De totstandkoming van het project is gefaciliteerd door het platform Smart Delta Resources, een samenwerkingsverband van elf energie- en grondstof-intensieve bedrijven in de zuidwestelijke Deltaregio, waaronder Lamb Weston Meijer.

Na processen als het schillen van aardappelen via stoomschillers, en het voorbakken van aardappelproducten, heeft Lamb Weston Meijer energie over die van te lage kwaliteit is voor andere delen van het productieproces. Voor het naastgelegen Wiskerke Onions, is deze energie goed bruikbaar om de uienoogst te drogen. Daarom vangt Lamb Weston Meijer deze energie af via warmtewisselaars. Deze warmen water op, dat vervolgens naar Wiskerke Onions stroomt. Na afgifte van warmte vloeit het afgekoelde water weer terug naar deze warmtewisselaars, om weer op te warmen in het productieproces van Lamb Weston Meijer.

Zodra de nieuwe installatie in juni 2018 in gebruik wordt genomen, kunnen beide partners precies meten hoeveel energie ze besparen. Het verwachte besparingspotentieel is zo’n 500.000 m3 aardgas en een verminderde uitstoot van zo’n 875 ton CO2. Ruwweg is dit het jaarlijkse energieverbruik van 300 huishoudens. Wiskerke Onions betaalt het leeuwendeel van de investering van €1,6 miljoen. Verder ontvangen Wiskerke Onions bijna €800.000 en Lamb Weston / Meijer zo’n €13.000 subsidie van de Provincie Zeeland

Energiebesparing van 75 procent door LED-licht in Tweede Heinenoordtunnel

Rijkswaterstaat heeft nieuwe verlichting aangebracht in de Tweede Heinenoordtunnel ten zuiden van Rotterdam. In deze tunnel, die geschikt is voor agrarisch verkeer, fietsers en voetgangers, zijn de tl-lampen vervangen door LED verlichting. Met deze duurzame stap wil Rijkswaterstaat qua licht zo’n 75 procent energie besparen.

In de twee tunnelbuizen van de Tweede Heinenoordtunnel hingen tot voor kort maar liefst 1250 TL-lampen. Inmiddels zijn deze ingeruild voor 200 ledlampen, een aanzienlijk lager aantal. 'Toch blijft de beleving qua licht voor tunnelgebruikers hetzelfde', vertelt Johan Naber, als technisch manager van Rijkswaterstaat betrokken bij dit project. ‘Dat komt omdat ledlampen veel breder en verder kunnen stralen. Voor hetzelfde resultaat kan dit type verlichting dan ook verder uit elkaar hangen. In de nieuwe situatie hangt er iedere 8 meter een LED lamp.’

Minder lampen betekent minder energieverbruik. Bovendien is LED verlichting zuiniger dan TL-verlichting. Al met al levert de nieuwe situatie een energiebesparing van ongeveer 50 procent op. Naber: ‘Dat is natuurlijk een mooie winst. Maar we willen nóg meer besparen door de verlichting dynamisch te maken. Dynamisch betekent dat de ledlampen in de donkere uren minder fel schijnen dan wanneer het buiten licht is. Daarnaast gaan ze in een spaarstand wanneer er niemand in de tunnel is. Vooral in de nachtelijke uren met weinig verkeer kunnen we zo veel energie besparen.’

Maatregelen om meer capaciteit voor zonne-energie aan te bieden

TenneT en Enexis Netbeheer nemen maatregelen om meer capaciteit voor zonne-energie in de regio's Zuid-Groningen en Noord-Drenthe aan te bieden.

De groei van zonne-energie in Nederland overtreft alle verwachtingen. In 2017 werd een recordaantal zonneparken geplaatst. Deze trend lijkt zich de komende tijd voort te zetten. Met name in de regio's Zuid-Groningen en Noord-Drenthe verwachten we extra groei.

Momenteel zijn in deze regio's circa 200 MW aan gerealiseerde zonne-projecten en initiatieven in voorbereiding (SDE+). Daarnaast gaat het om nog eens circa 1.000 MW aan verkenningen voor nieuwe zonne-parken in dezelfde regio.

Niet alle initiatieven en verkenningen leiden daadwerkelijk tot concrete aanvragen voor een aansluiting en daarmee transportcapaciteit. Indien bij nieuwe aanvragen niet direct voldoende capaciteit in het net beschikbaar is, vraagt dit echter wel om een snelle reactie van TenneT en Enexis Netbeheer.

Dit capaciteitsprobleem betreft voornamelijk het elektriciteitsnet van Enexis Netbeheer en TenneT in het gebied rondom Stadskanaal, Gasselte en Musselkanaal. Gezien de volumes van mogelijke zonneparken kunnen ook op andere locaties in het net van TenneT en Enexis Netbeheer knelpunten ontstaan. Om zon-ontwikkelingen inzichtelijk en de toepassing ervan mogelijk te maken, werken TenneT en Enexis Netbeheer momenteel aan passende maatregelen. Dit gebeurt in nauw overleg met betrokken provincies en gemeenten.

maandag 23 april 2018

Milieudefensie lanceert routekaart voor overstap aardgas

Milieudefensie presenteert vandaag een routekaart om de overstap van gas voorspoedig en eerlijk te laten voorlopen.

De kogel is door de kerk: Nederland gaat wonen zonder gas, zeker nu de Tweede Kamer akkoord is gegaan met de Kamerbrief van Minister Wiebes om gaswinning in Groningen naar nul te brengen. De volgende uitdaging is om 7,7 miljoen huizen te voorzien van een duurzaam verwarmingssysteem. 

Voor burgers, bouwers en installatiebedrijven, maar ook voor financiers, overheden en woningbouwcorporaties is een heldere planning belangrijk. Voor alle partijen is het van groot belang dat de spelregels duidelijk zijn. Het Rijk moet per gemeente aangeven hoeveel kubieke meter gas erper jaar bespaard moet worden door woningen en gebouwen gasloos te maken. De gemeente moet
op zijn beurt de ruimte en de financiële middelen krijgen om goede regie te voeren.

De gasverslaving zit diep in de haarvaten van onze maatschappij, zegt Milieudefensie. Om over te stappen op duurzaam koken en stoken zal iedereen in ons land de schouders eronder moeten zetten.


Enexis Groep geeft praktische tips aan gemeentes

Er ligt een enorme opgave in de gebouwde omgeving: ongeveer 7 miljoen huizen moeten verduurzaamd worden. De gemeente heeft daarin een regierol, en als netwerkbedrijf ondersteunen we bij het maken van een visie, met planontwikkeling en implementatie.

Nu de verkiezingen achter de rug zijn, zullen veel nieuwe wethouders aantreden en het college-akkoord gaan uitvoeren. Dat is voor netbeheerder Enexis het ideale moment om alle wethouders en beleidsambtenaren in het verzorgingsgebied een brief te sturen met tips rondom de verduurzaming van het woningenbestand, want de komende vier jaar zijn cruciaal voor de energietransitie.

De brief focust zich zes concrete suggesties, waaronder:
Ontwikkel en ontwerp nieuwbouwwijken zonder gasinfrastructuur
De aansluitplicht voor aardgas in nieuwbouwwoningen verdwijnt zoals u weet; voor nieuwbouwprojecten waarbij al aardgas was ingepland, zetten wij ons in om samen met uw gemeente het overleg te voeren met projectontwikkelaars om die plannen aan te passen.

Voor het verduurzamen van bestaande wijken moet er een warmteplan komen
Leg daarin vast welke buurten wanneer van het aardgas af gaan en wat het duurzame alternatief wordt. Zo is voor bewoners duidelijk waar zij aan toe zijn. Wij ondersteunen u via onze regionale, multidisciplinaire teams bij het maken van afwegingen voor de best passende energieinfrastructuur.

Als alternatief voor aardgas kunt u kiezen voor een hybride warmtepomp (in combinatie met goede isolatie van de woning)
Het voordeel van dit systeem is dat we de gasvraag met 80% reduceren hetgeen een forse reductie van CO2 betekent. Daarnaast besparen bewoners substantieel op hun energierekening. Door nu te kiezen voor een hybride oplossing kunnen we gefaseerd het woningenbestand verduurzamen.

De toekomstige energiemix zal veranderen
Waar ziet u mogelijkheden voor windenergie, energie uit de bodem (geothermie) of zonneparken? Maak plannen over hoe deze bronnen in uw gemeentelijke omgeving passen, welke kansen er zijn en betrek buurgemeenten hierbij. Een heldere omgevingsvisie en een duidelijk omgevingsplan komen de betaalbaarheid ten goede. Wij ondersteunen u bij het opstellen van een plan en leveren u de gewenste data over de energievraag per wijk.

De toekomst van het personenvervoer is elektrisch; vanaf 2030 mogen alleen emissie-loze auto’s worden verkocht
Het kabinet gaat daarom uit van 1 miljoen elektrische voertuigen in 2025 en 3 miljoen in 2030. De elektriciteit voor al deze auto’s moet beschikbaar komen via (publieke) laadpalen. Bepaal de plekken waar leveranciers laadpalen kunnen aanleggen. Wij kunnen u adviseren over de benodigde netwerk infrastructuur.  

Shell Technology Ventures en Anglo American Platinum nemen belang in het Arnhemse HyET Hydrogen

HyET Hydrogen, dat vestigingen heeft in Arnhem en Berkeley, kondigt een strategische samenwerking aan met Shell Technology Ventures BV (STV) en het Platinum Group Metals (PGM) Investment Programme van Anglo American Platinum. Beide partijen verwerven een minderheidsbelang in HyET Hydrogen. De belangstelling van beide bedrijven is te danken aan de baanbrekende elektrochemische compressie- en zuiveringstechnologie voor waterstof, die HyET ontwikkeld heeft. Die technologie kan leiden tot een versnelling in de overgang naar een schone, op waterstof gebaseerde energiehuishouding.

Sterk gecomprimeerde waterstof kan een grote hoeveelheid elektrische energie opslaan; veel meer dan conventionele batterijen. Ter vergelijking: een auto rijdt ongeveer 100 km op 1 kg gecomprimeerde waterstof, terwijl hij slechts 1 km rijdt op de energie die is opgeslagen in 1 kg batterijen. Het vermogen om waterstof op kosteneffectieve en betrouwbare wijze te comprimeren zal een belangrijke rol spelen bij het versnellen van de acceptatie van brandstofcel-elektrische  personenauto’s (Fuel Cell Electric Vehicles ofwel FCEV's) en andere voertuigen zoals vrachtwagens en bussen die op waterstof rijden.

Wereldrecord Grootste Elektrische Botenparade

Op 14 juli wordt in Friesland voor het eerst ter wereld een record ‘grootste elektrische botenparade’ neergezet. De botenparade is onderdeel van de Elfwegentocht Parade, een gigantische 13 km lange bonte optocht van fossielvrije voertuigen op de weg en in het water. De organisatie nodigt alle elektrische boten in Nederland en omstreken uit om mee te doen met het wereldrecord op 14 juli of met de 3 daagse Elfvaarwegentocht van 12-14 juli.

Friesland heeft in juli een primeur: het is de eerste keer ter wereld dat er een record wordt neergezet voor ‘grootste elektrische botenparade’. In mei hoort de Elfwegentocht organisatie van Guinness Book of Records welk aantal gehaald moet worden om een officieel wereldrecord te behalen. De organisatie hoopt op een gigantische grote parade met niet alleen elektrische boten, maar ook zeilboten, zonneboten, roeiboten, kano’s, suppers en vlotten. Alle vaartuigen zijn welkom zolang ze maar fossielvrij voortbewegen. Zo creëren we maximale aandacht voor duurzaam reizen op het water. Aanmelden kan via www.elfwegentocht.nl/parade.

Wie dol is op water, zin heeft in een leuk uitje en duurzaamheid belangrijk vindt, kan ook meedoen met de Elfvaarwegentocht, of een deel daarvan. Alle fossielvrije vaartuigen zijn welkom! Op 12 juli vertrekt deze vanuit Ossenzijl in Overijssel naar het theaterspektakel Iepenloftspul op het eiland Marchjepolle in het Tsjûkemar (Tjeukemeer). De 13e vaart de optocht naar het pittoreske Grou en doet op de 14e mee met de Parade in Leeuwarden. Mensen die zelf geen boot hebben, kunnen ook meedoen doordat allerlei enthousiaste Friese bedrijfjes tegen speciaal Elfwegentocht tarief kano’s, sups of elektrische sloepen verhuren. Meer weten of aanmelden kan via www.elfwegentocht.nl/water.

De Elfwegentocht: van 1 t/m 14 juli 2018 viert Friesland feest zonder een druppel benzine of diesel. Zo wil de provincie klimaatverandering een halt toeroepen. Vanaf de provinciegrenzen zullen enkel fossielvrije voertuigen het verkeersbeeld bepalen. Alle 50.000 studenten in Friesland doen al mee, net als tientallen bedrijven en veel gemeenten. De Elfwegentocht wordt op 14 juli afgesloten met de grootste duurzame parade ooit. Hier worden hopelijk drie wereldrecords neergezet: de grootste parade van elektrische auto’s, voertuigen én boten. De Elfwegentocht is onderdeel van het Culturele Hoofdstad-project Fossylfrij Fryslân.

vrijdag 20 april 2018

Energygame maakt samenwerken aan energietransitie makkelijker

Gemeenten stappen massaal over van fossiele brandstoffen naar duurzame energiebronnen zoals zon-, en windenergie. Een ingewikkelde opgave, waar iedereen zijn steentje aan moet bijdragen. De Hanzehogeschool Groningen maakt samenwerken tussen gemeenten, bedrijven en inwoners makkelijker door inzet van het spel We-Energy. Provincie Utrecht kocht het spel en biedt het aan 26 Utrechtse gemeenten aan. Op deze manier wil ze gemeenten helpen bij het nadenken over de energietransitie.

De We-Energy Game helpt alle betrokkenen bij het maken van slimme keuzes. Deelnemers aan het spel maken een fictieve stad of dorp energieneutraal en ontdekken zo wat de gevolgen van hun keuzes zijn. Het spel is ontwikkeld binnen het lectoraat Communication, Behaviour & the Sustainable Society van het Centre of Expertise Energy van de Hanzehogeschool Groningen.

Windturbines kunnen een goede manier zijn om een stad energieneutraal te krijgen. Maar wat doe je als inwoners geen windturbines willen? Over dit soort vraagstukken denken spelers van het spel na. Vanuit allerlei rollen vertegenwoordigen de spelers verschillende belangen, zoals die van producenten, wetgevers, bewoners of netbeheerders. Deelnemers raken tijdens het spel bewust van elkaars belangen en de noodzaak tot goed samenwerken.

Met het spel levert Hanzehogeschool Groningen een actieve bijdrage aan de energietransitie. Naast het energiespel voor gemeenten en provincies biedt de Hanzehogeschool ook een pakket voor particulieren. Met producten als 'Speur de energieslurper', 'Check je warmtelek', 'Is je cv oké?' en 'Buurkracht' krijgen mensen inzicht in hun eigen energieverbruik.

TenneT op zoek naar pilot deelnemers voor regelvermogen

Partijen die regelvermogen willen leveren, maar op dit moment niet in staat zijn te voldoen aan de productspecificaties uiteengezet door TenneT,  kunnen zich vanaf nu tóch melden bij TenneT.

De energietransitie zal een grote invloed hebben op het bestaande elektriciteitsnetwerk. Naast conventionele opwek van elektrische energie neemt duurzame opwek van elektrische energie toe, alsook opslag van elektriciteit. Deze verandering zal invloed hebben op de levering van o.a. regelvermogen.

Later dit jaar start TenneT een 'aFRR-pilot'. Dit proefproject heeft als doel te onderzoeken hoe aanvullende volumes - met nieuwe technologieën en eventueel geaggregeerd - kunnen worden ontsloten om mee te bieden op de markt voor regelvermogen (aFRR).

Daarom is TenneT op zoek naar een aantal partijen die als Balancing Service Provider (BSP) geïnteresseerd zijn in dit project aan de aFRR-markt deel te nemen.

donderdag 19 april 2018

'Investeren in mensen is urgent voor succesvolle energietransitie'

Overstappen van fossiele vormen van energie naar nieuwe vormen zoals wind, zon, of geothermie vereist enorme investeringen. Niet alleen in technologie maar vooral ook in mensen. Om de klimaatdoelen van het kabinet te halen moet snel worden geïnvesteerd in scholing, het aantrekken van mensen, en in begeleiding van werk naar werk voor wie zijn functie ziet verdwijnen. De SER publiceert vandaag concrete aanbevelingen om de werkgelegenheidskansen te verzilveren en knelpunten op de arbeidsmarkt tijdig aan te pakken. Dit advies is een belangrijke bouwsteen voor het nog te sluiten Klimaatakkoord.

“De energietransitie biedt kansen op meer werk, innovatie en een duurzamer klimaat. Daarvoor zijn investeringen nodig in mensen, in technologie en scholing. Knelpunten op de arbeidsmarkt moeten dringend worden opgelost. Er moet veel gebeuren, en gelukkig is er ook al veel gaande. Samen werken aan scholing, aan werkgelegenheid en innovatie, met werkgevers, werknemers, overheid, onderwijsinstellingen, landelijke en regionale organisaties is cruciaal voor het succes. Zodat iedereen mee kan blijven doen”. Mariëtte Hamer, voorzitter SER.

Voor een tijdige en succesvolle omslag naar een duurzaam energiesysteem zijn veel mensen nodig terwijl op dit moment de tekorten snel oplopen. Het gaat vooral om technisch- en ICT-geschoolden op mbo- en hbo-niveau om bijvoorbeeld nieuwe energie-installaties te bouwen en onderhouden, huizen aan te passen of te isoleren. Werknemers- en werkgeversorganisaties moeten samen, op landelijk en sectoraal niveau, oplossingen zoeken voor de tekorten. Op regionaal niveau zijn al allerlei initiatieven gestart om mensen om- en bij te scholen, en meer mensen te betrekken. Dit biedt ook kansen voor jongeren, zij-instromers, statushouders en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De arbeidsmarkt wordt hiermee inclusiever. De SER beveelt aan om deze initiatieven uit te breiden en meer diversiteit onder werknemers na te streven. Daarnaast werkt de SER al met veel partijen samen om een cultuur te scheppen waarin een leven lang ontwikkelen voor iedereen een vanzelfsprekendheid is.

De kansen op de arbeidsmarkt moeten regionaal worden bekeken en benut omdat mensen veelal zoeken naar werk en scholing in de regio waarin ze wonen. De SER beveelt aan dat mbo- en hbo-scholen samen met ondernemers, en gesteund door regionale O&O (opleiding en omscholing) fondsen, meer en sneller dan nu al gebeurt, onderwijsprogramma’s maken die vaklieden afleveren met een goede basisopleiding plus de vaardigheden om zich vlot aan te passen aan veranderend werk.  Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Rijk, installatiesector en mbo-opleidingen om het tekort aan opleidingsplaatsen voor installateurs weg te werken. Overheden hebben daarnaast een taak in het helpen bij zoeken naar werk, scholing toegankelijk maken en opvang voor werknemers die mogelijk hun baan verliezen. Zo neemt het Rijk medeverantwoordelijkheid voor een eerlijke transitie, waarin ook de sociale gevolgen van de transitie worden opgevangen.

De energietransitie gaat ook banen kosten. Om dit te voorkomen is het van belang dat werkgevers en werknemers tijdig overleggen om van-werk-naar-werk trajecten te realiseren. Werknemers en werkgevers moeten samen initiatieven nemen, en nadenken over loopbaanadvies, opleidingsbudget en begeleiding van werk naar werk. In bedrijven die werken in de fossiele energiesectoren zoals olie- en kolenwinning kan het gaan om grotere groepen werknemers. Daar is samenwerking met regionale instanties nodig. Het Rijk heeft hierbij een maatschappelijke verantwoordelijkheid om maatwerkregelingen te treffen zoals bijvoorbeeld een sociaal vangnet voor de kolenketen (kolenfonds). De SER stelt voor dat het kabinet met sociale partners overlegt hoe hieraan invulling kan worden gegeven. 

Goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden zijn voor iedereen van belang, maar vooral in nieuwe sectoren zoals bijvoorbeeld windenergie is het belangrijk om dit goed te regelen. Soms ontbreekt het nog aan gereguleerd overleg tussen werknemers en werkgevers, daarin moet snel verandering komen. De SER signaleert het belang van goede monitoring van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Dat is nodig om toekomstige behoeften tijdig te zien en daarop in te kunnen spelen, en om ingezet beleid te evalueren.

Innecs Power Systems haalt ruim 4 miljoen binnen voor uitrol energieconversiesystemen

Innecs Power Systems, ontwikkelaar van hoogwaardige industriële energieconversiesystemen heeft ruim 4 miljoen euro ontvangen van Finindus, ENERGIIQ en BOM.

Met de producten van Innecs reduceren industriële bedrijven hun energieverbruik aanzienlijk, met als resultaat een mooi financieel rendement en een fikse reductie in CO2 en NOx uitstoot.

Energiebesparing, CO2 reductie en aantrekkelijke terugverdientijden
Het in 2004 opgerichte Innecs startte als engineering adviesbureau met de ambitie om eigen producten te ontwikkelen. Inmiddels heeft het bedrijf drie zeer efficiënte en robuuste apparaten ontwikkeld: een lage NOx brander (de BoilerBuner), een kleinschalige stoomturbine (de SteamExpander) en een kleinschalige gasturbine (de PowerBurner). De toepassing van diepe kennis van turbine technologie met slimme regeltechniek zorgt voor hoogwaardige producten met toepassingsmogelijkheden voor een breed industrieel publiek. Door een slim ontwerp en met een modulair productieproces wordt de aankoopprijs laag gehouden met behoud van hoge kwaliteit en energie-opbrengst wat tot aantrekkelijke terugverdientijden leidt.

Noord-Holland investeert in zonnepanelenfabriek Energyra

Met de investering van Participatiefonds Duurzame Economie Noord-Holland in zonnepanelenproducent Energyra komen de duurzame doelen van Noord-Holland dichterbij.

Met de investering van Participatiefonds Duurzame Economie Noord-Holland in zonnepanelenproducent Energyra komen de duurzame doelen van Noord-Holland dichterbij.

Energyra bouwt in Zaandam een nieuwe productielocatie om jaarlijks 350.000 hoogrenderende en duurzaam geproduceerde zonnepanelen op te leveren, goed voor meer dan 100 MWp aan geïnstalleerd vermogen, tegen lagere kosten per kWh. De energieopbrengst van deze panelen staat ongeveer gelijk aan de elektriciteitsconsumptie van 30.000 huishoudens. Het participatiefonds investeert namens de provincie Noord-Holland in duurzame ondernemingen.

Jaap Bond, gedeputeerde van Economie, is blij met de komst van Energyra naar Noord-Holland. “Energyra zorgt er voor dat een technologie die mede door het Energieonderzoek Centrum Nederland is ontwikkeld, in Noord-Holland tot productie komt. Dat is goed nieuws, zowel voor de ontwikkeling naar duurzame energieopwekking als voor de werkgelegenheid.”

De komst van de zonnepanelenfabriek naar Noord-Holland biedt werkgelegenheid voor naar verwachting 50 tot 60 speciaal opgeleide arbeidskrachten. Nog los van de verwachte toename bij toeleverende en afnemende industrie. Ook voor het verlagen van de CO2-footprint is de komst van Energyra positief. “In Europa is een sterk groeiende vraag naar EU-geproduceerde, premium kwaliteit zonnepanelen”, zien de ondernemers achter Energyra, Bert Schouws en Daniël Kuijk. “Energyra biedt daar een passend antwoord op. Door de toepassing van de meest innovatieve zonneceltechniek onder de hoogste graad van robotisering, kunnen wij de concurrentie met Azië aan. Het mooie design en de nieuwe moduletechniek waarmee de panelen aan elkaar gekoppeld zijn, maakt dat de vraag naar onze producten hoog is.”

Het participatiefonds, dat namens de provincie Noord-Holland investeert in duurzame ondernemingen, gelooft sterk in de ambities van Energyra. Bart Blokhuis, directeur van het fonds: "Deze investering zit in de sweet spot van PDENH. In Energyra komt de fondsfocus op energietransitie en circulaire economie prachtig samen.”

Op 1 maart 2018 is de bouw gestart van de benodigde machines en vanaf 1 april wordt het beoogde bedrijfspand van 8.500m2 in Zaandam gereed gemaakt. De productielocatie is naar verwachting eind september 2018 gereed. De eerste zonnepanelen rollen dan eind dit jaar van de band. Energyra produceert twee typen panelen: mono- en poly-crystalline zonnepanelen. Het cel-rendement van deze panelen varieert tussen 18,5 en 22% en ze zijn lood-, tin- en fluorvrij, wat de panelen uiterst milieuvriendelijk maakt.

Innovatieve windmolens: langere levensduur, kostendaling en ... oesterbanken

Windmolens die vorming van oesterbanken stimuleren en het ecosysteem van de Noordzee verbeteren. Een innovatief montagesysteem tussen de mast en de fundering, zodat windmolens langer meegaan en minder onderhoud nodig hebben. Een verbeterde coating, die windmolens beter beschermt en kostenefficiënter maakt. Dat zijn de innovaties die Two Towers B.V. gaat testen op het innovatiekavel Borssele V in de Noordzee. Het consortium is de winnaar van de tender voor het innovatiekavel, dat van 2 januari tot en met 18 januari 2018 was opengesteld. Het is de verwachting dat het windpark vanaf 2021 voldoende duurzame stroom levert voor ruim 25.000 huishoudens.

Het innovatiekavel, een proefgebied tussen de al gegunde kavels Borssele I en III, biedt de mogelijkheid om nieuwe, al ver ontwikkelde technieken in de praktijk te testen en te demonstreren aan windparkbouwers wereldwijd. Zo wordt een bijdrage geleverd aan de kostprijsreductie van windenergie op zee, de kennisopbouw en concurrentiepositie van Nederland. Voor het testen van de innovaties krijgt het Two Towers (een consortium van Van Oord Renewable Finance, Investri Offshore en Green Giraffe Holding) een innovatiesubsidie van maximaal 15 miljoen euro. Daarnaast krijgt het voor de geleverde stroom een maximale subsidie van 35 miljoen euro.

Door de afwezigheid van bodemverstorende activiteiten, zoals sleepnetvisserij, kunnen zich in de buurt van windmolens nieuwe ecosystemen ontwikkelen. Om dit natuurproces te stimuleren worden op het innovatiekavel oesterbanken aangelegd. De oesterbanken voorkomen erosie van de bodem rond de fundering van de windmolens en helpen het herstel van het maritieme ecosysteem in de Noordzee. Op de bodem komen stenen van diverse soorten en afmetingen die de stroming van het water en het omwoelen van de bodem beperken, zodat er een ideale leefomgeving voor oesters ontstaat. De stenen zijn verrijkt met kalkhoudend schelpmateriaal; een goede basis voor de oesters. Bij de aanleg worden oesters in verschillende levensstadia toegevoegd, die zich vervolgens vermeerderen en verspreiden door de Noordzee. Goed nieuws voor de oesters (maar niet voor culinaire liefhebbers): de oesterbanken worden niet geoogst en blijven op het rif om de zeebodem verder te herstellen en het ecosyteem te ontwikkelen.

Een innovatieve klemverbinding tussen de fundering en de mast maakt de bouw van windmolens gemakkelijker en goedkoper. Een op aluminium gebaseerde bescherming zorgt voor een hogere levensverwachting van de mast en heeft minder onderhoud nodig. Daarnaast zal een innovatief coatingsysteem worden toegepast waardoor corrosie op een efficiënte, veilige en milieuvriendelijke manier wordt bestreden De levensduur en het rendement van investeringen wordt hierdoor verhoogd.

Energieverbruik verandert nauwelijks in 2017

Vanaf 1990 tot en met 2017 nam het energieverbruik in ons land met bijna 10 procent toe. Per hoofd van de bevolking daalde het verbruik echter met bijna 5 procent. Het aandeel fossiele brandstoffen in het totale verbruik in 2017 was met 2 900 petajoule 92 procent, nagenoeg gelijk aan 2016. De resterende 8 procent van de gebruikte energiebronnen bestaat uit hernieuwbare energie, kernenergie, afval en elektriciteit uit het buitenland.

De economie groeide tussen 1990 en 2017 met 80 procent (volume bruto binnenlands product) harder dan het energieverbruik. Hierin speelt mee dat we in de loop der jaren steeds efficiënter zijn geworden met het gebruik van energie. Zo wordt elektriciteit steeds efficiënter opgewekt, zijn cv-ketels steeds zuiniger geworden en is nieuwbouw beter geïsoleerd. Ook is sinds 1990 het aandeel van (energiezuinige) productie van diensten in het bbp toegenomen.

Net als in 2016 steeg het aardgasverbruik in 2017 vooral doordat het verbruik voor de productie van elektriciteit steeg, met 33 petajoule. Deze stijging hangt vooral samen met een daling van het steenkoolverbruik (49 petajoule) voor de elektriciteitsproductie. In 2016 daalde de inzet van steenkool ook al met bijna een tiende. Deze dalingen zijn mede het gevolg van het stilzetten van oude kolencentrales in het kader van het Energieakkoord uit 2013. Desondanks wordt er nog altijd meer steenkool in elektriciteitscentrales verstookt dan in de jaren vóór 2014. Dit komt vooral door het in gebruik nemen van nieuwe, grote kolencentrales in 2014 en 2015.

In 2017 daalde de winning van aardgas met ruim 200 petajoule, zo’n 13 procent. Dit was het vierde opeenvolgende jaar van daling. Dat de laatste jaren minder aardgas wordt gewonnen is het gevolg van de aardbevingenproblematiek in Groningen. De dalende winning wordt vooral gecompenseerd door aardgas te kopen in het buitenland. Vanaf 2012 stijgt de import van aardgas ieder jaar en in 2017 werd voor het eerst meer aardgas ingevoerd dan er uit eigen bodem gewonnen werd.

De hogere import in 2017 kwam voor het grootste deel uit Noorwegen. Deze import steeg van 185 petajoule naar 743 petajoule. Ook de import uit Groot-Brittannië steeg, met 78 petajoule naar 253 petajoule. De import vanuit de Duitse grensovergangen (waarin ook aardgas uit Rusland zit) daalde daarentegen met 116 petajoule naar 338 petajoule.

Traditioneel exporteert Nederland meer aardgas dan dat het importeert. Tussen 2000 en 2013 was de export nog meer dan twee keer zo groot als de import. Na 2013 daalt deze verhouding echter snel. In 2017 was de export van aardgas nog maar 3 procent hoger dan de import.

woensdag 18 april 2018

Gezondheidsraad: voorzorgsbeleid rondom hoogspanningslijnen blijft nodig

Er zijn al langer aanwijzingen dat kinderen die in de buurt hoogspanningslijnen wonen een hogere kans hebben om leukemie te krijgen dan andere kinderen. Mogelijk heeft dat te maken met de magnetische velden die de lijnen opwekken.

Uit een analyse van de nu beschikbare onderzoeksgegevens concludeert de Gezondheidsraad dat niet bewezen is dat magnetische velden de oorzaak zijn, maar dat er wel aanwijzingen zijn voor een oorzakelijke verband. Een voorzorgsbeleid rondom hoogspanningslijnen blijft daarom nodig.

De raad geeft de staatssecretaris van IenW in overweging om het voorzorgsbeleid uit te breiden naar ondergrondse elektriciteitskabels en andere bronnen van langdurige blootstelling aan magnetische velden uit het elektriciteitsnetwerk, omdat magnetische velden niet tegengehouden worden door bodem of bouwmaterialen.

In Nederland ontstaan jaarlijks ongeveer 135 nieuwe gevallen van leukemie bij kinderen. Er zijn aanwijzingen dat kinderen die in de buurt van bovengrondse elektriciteitslijnen wonen een tot ongeveer twee maal hogere kans hebben om deze ziekte te krijgen dan andere kinderen. Dat betekent dat één geval van kinderleukemie per twee jaar mogelijk samenhangt met de aanwezigheid van bovengrondse elektriciteitslijnen. Blootstelling aan magnetische velden die de lijnen opwekken zou hiervoor verantwoordelijk kunnen zijn, al vallen andere (onbekende) factoren of toeval niet uit te sluiten. Mede op basis van een advies van de Gezondheidsraad uit 2000 adviseert de Rijksoverheid aan gemeenten, provincies en netbeheerders een voorzorgsbeleid. Dat beleid wil zoveel mogelijk voorkomen dat er nieuwe situaties ontstaan waarin kinderen langdurig worden blootgesteld aan door bovengrondse hoogspanningslijnen opgewekte magnetische velden die gemiddeld over het jaar sterker zijn dan 0,4 microtesla.

ECN part of TNO van start met innovatieprogramma’s

Aan de hand van acht innovatieprogramma’s is ECN part of TNO per april 2018 begonnen als het nieuwe centre of excellence voor energievraagstukken. Deze innovatieprogramma’s (roadmaps) sluiten aan bij de energieagenda en het recente Regeerakkoord.

ECN part of TNO dekt alle relevante en noodzakelijke aspecten van de energietransitie in samenhang af: opwekking, transport, opslag, gebruik en beleid. Het vormt een centrum voor onafhankelijk en internationaal toonaangevend energieonderzoek met ruim 700 medewerkers en onderzoeksfaciliteiten van wereldklasse.

ECN part of TNO staat op de derde plaats wat betreft deelname aan Europese projecten voor energieonderzoek. Nationaal en Europees zijn onderzoeksagenda’s en akkoorden gericht op verduurzaming en energietransitie vastgesteld. De bijdragen van ECN part of TNO sluiten aan bij het Regeerakkoord om versneld een CO2-arme energiehuishouding te krijgen, de onderzoeksagenda’s van de Europese Commissie, de Topsector Energie en uiteraard ook de plannen van het bedrijfsleven. Op die manier wordt vanuit brede maatschappelijke behoefte invulling gegeven aan de programmering van het energieonderzoek.

Protest Sportswear, CDR Vastgoed en Dekker S&P gaan voor groenestroom

De daken van Protest Sportswear, CDR Vastgoed en Dekker Sport & Party Warmond en Zoetermeer, allen gevestigd in de Randstad, zijn sinds maart 2018 voorzien van zonnepanelen. In totaal zijn door KiesZon de afgelopen 9 maanden 10.000 zonnepanelen over circa 25.000 vierkante meter geïnstalleerd, goed voor circa 2,5 miljoen kilowattuur (kWh) per jaar. Ter vergelijking, daarmee kunnen ongeveer 600 huishoudens een jaar lang van groene stroom worden voorzien. Daarmee is het een van de grootste zonnestroomprojecten in de Randstad van dit jaar.

De bedrijven Protest, huurders van CDR Vastgoed (waaronder Monkey Town en Prolife fitness), Dekker Warmond en Dekker Zoetermeer nemen het grootste deel van de groene stroom af. De resterende groene stroom kan op termijn door bedrijven in de omgeving worden afgenomen of wordt teruggeleverd aan de energieleverancier.

Met het zonnepanelenproject komen Protest Sportswear, Dekker Warmond, Dekker Zoetermeer en CDR Vastgoed tegemoet aan de wens van de gemeente om meer bedrijven groener te laten ondernemen.

De officiële ingebruikname wordt op 19 april 2018 gevierd tijdens de opening van Lucky’s Bowling te Warmond. Lucky’s bowling is de eerste designbowlingbaan van West-Europa, een trendy vintage ingerichte bowling met restaurant die eveneens grotendeels draait op groene stroom.

Nieuwe doorbraak in batterijen is veelbelovend

Imec claimt een belangrijke doorbraak aan op het vlak van batterijen. Onderzoekers ontwikkelden een nieuw nanomateriaal voor vastestof Li-ion batterijen en demonstreerden het in een batterijcel. De cel scoort beter dan andere vastestof-batterijen.

En ook al zijn deze batterijen nog niet zo goed als huidige Li-ion batterijen met een vloeibaar elektroliet, toch zullen ze deze in de toekomst overtroeven. Zoveel zelfs dat we straks de helft meer afstand kunnen rijden met onze elektrische wagen.

Elektrische auto’s breken nog niet echt door bij het grote publiek. Een van de redenen hiervoor is de beperkte actieradius en lange oplaadtijd, ondanks voortdurende verbeteringen op dit vlak. Vandaag rijden elektrische auto’s rond met natte Lithium-ion (Li-ion) batterijen. ‘Nat’ omdat het elektroliet in de batterij een vloeistof is. Dat elektroliet is het hart van de batterijen; het zorgt voor het transport van de Lithium-ionen tussen de twee polen van de batterij. De onderzoekswereld werkt aan een nieuw type batterijen op basis van een vast elektroliet. Zo’n batterijen beloven een hogere energiedichtheid (meer energie voor zelfde volume), betrouwbaarheid en levensduur, en een hogere oplaadsnelheid.

Tot nu toe waren de vastestof-batterijen geen echt succes. De geleidbaarheid van het vastestof-elektroliet was nog veel te laag waardoor enkel heel dunne batterijen (voor sensoren) tot de mogelijkheden behoorden. Het nieuwe vaste elektroliet dat imec ontwikkelde brengt daar verandering in. Met een energiedichtheid van 200 Wh/liter en een laadsnelheid van 0,5C (2 uur) scoort de prototypebatterij met het nieuwe elektroliet aanzienlijk beter dan andere vastestof-batterijen. En als alles volgens plan verloopt, zal het met de nieuwe technologie mogelijk zijn om tegen eind 2018 zelfs de meeste vloeibare Li-ion batterijen te evenaren en ze in de jaren nadien te overtreffen.

Imec doet dit onderzoek samen met materiaalleveranciers en batterijfabrikanten en zette daarom een innovatieprogramma op.

dinsdag 17 april 2018

Meer oplaadpunten voor elektrisch vervoer in Flevoland, Noord-Holland en Utrecht

In 2018 krijgen Flevoland, Noord-Holland en Utrecht, naast het bestaande netwerk van 2300 publieke laadpunten, nog eens 1000 extra laadpunten bij.

In Nederland rijden op dit moment bijna 120.000 elektrische voertuigen, waarvan een belangrijk deel in de drie provincies. Naar verwachting zet de groei zich voort en dus ook de vraag naar meer oplaadpunten. Dankzij deze investering van  MRA-Elektrisch ontstaat een solide netwerk van laadpunten en kunnen steeds meer duurzame kilometers gereden worden.
Werken aan een duurzame toekomst

Het vergroten van het aantal laadpunten is een van de doelstellingen uit het Werkprogramma 2018 van MRA-Elektrisch. Komend jaar wordt de verbinding tussen de energietransitie en elektrisch vervoer verder vormgegeven, om zo elektrische mobiliteit te bevorderen. Dat gebeurt niet alleen met laadpunten, maar ook met projecten die elektrische voertuigen stimuleren, zoals elektrisch openbaar vervoer, elektrische taxi’s en  elektrisch goederenvervoer. Maar ook moderne vormen van transport, zoals elektrische deelauto-projecten, worden gestimuleerd. Ook aan de voorkant denkt het projectbureau mee met gemeenten, bijvoorbeeld hoe elektrisch vervoer kan worden ingepast bij gebiedsontwikkeling.

Sinds 2012 werken 80 gemeenten en de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht samen binnen het project MRA-Elektrisch. Via MRA-Elektrisch wordt elektrisch rijden gestimuleerd door onder meer publieke laadpalen te plaatsen. Zo worden ontwikkelingen in de markt ondersteund en beleidsdoelen rond luchtkwaliteit en klimaat gerealiseerd. Door samenwerking te organiseren tussen overheden, kennisinstellingen en marktpartijen en op die manier kennis en kosten te delen, lukt wat individuele partijen niet lukt. Jaarlijks stelt het projectbureau MRA-Elektrisch een werkprogramma op.

Recordjaar voor Groene Energiefabriek Meerlanden

De verwerking van GFT van huishoudens en bedrijven in de Groene Energiefabriek van Meerlanden in Rijsenhout heeft in 2017 een  recordopbrengst aan groengas opgeleverd. Uit de 55.000 ton verwerkte GFT werd 2,6 miljoen kuub groengas gehaald. Een equivalent van 38 miljoen autokilometers of het gemiddeld jaarlijks gasverbruik van bijna 1800 huishoudens.

Gert-Jan Klaasse Bos, manager Vergisting en Compostering bij Meerlanden, is trots op zijn team en op de fabriek:“De hoeveelheid en kwaliteit van het groenafval dat we in de regio inzamelden was het afgelopen jaar erg goed. Vooral de kliekjes en etensresten leverden veel energie op. Daarnaast kende de fabriek een goede performance in 2017 met erg weinig storingen. Toch gaan mijn team en ik samen met de bewoners en bedrijven de uitdaging aan om dit record het komend jaar te verbreken!”

Naast groengas haalt Meerlanden ook andere waardevolle producten uit het GFT van huishoudens en bedrijven. Bekend is de compost, dat onder de naam MeerCompost, zijn weg vindt naar sier- en moestuinen en bollenkwekers in de regio. Daarnaast wekt de fabriek ook CO₂, warmte en water op. CO₂ is een groeibevorderaar in de tuinbouw. Met de warmte worden kassen en bedrijven in de omgeving verwarmd. Het water, dat ontstaat bij de warmtelevering, gebruikt Meerlanden bij het bestrijden van gladheid in de winter, in de veegmachines die de straten schoonhouden en bij het gifvrij bestrijden van onkruid.

De Groene Energiefabriek in Rijsenhout laat zien dat Meerlanden samen met partners werkt aan een regionale circulaire economie. Met bedrijven, onderzoeksinstellingen en gemeenten kijkt Meerlanden constant naar nieuwe mogelijkheden om stromen uit GFT als grondstof te gebruiken voor nieuwe producten.

NAM wil minder verantwoordelijkheid voor de gevolgen van gaswinning

Minder verantwoordelijkheid dragen voor de gevolgen van de gaswinning in Groningen, dat is wat de NAM volgens Trouw wil. De huidige wetsvoorstellen van minister Wiebes moeten daarop worden aangepast.

Volgens de NAM zorgt de nieuwe wet ervoor dat het bedrijf nauwelijks nog invloed heeft op de gaswinning. De minister zal voortaan bepalen hoe hoog de gaswinning moet zijn.

'Daar waar NAM minder controle op kan uitoefenen kan zij ook minder verantwoordelijkheden voor dragen', aldus directeur Schotman in reactie op de nieuwe wet. 'De tekst zou zo kunnen worden gelezen dat de NAM nog wel steeds (deels) verantwoordelijk is voor het aan die productie gekoppelde seismisch veiligheidsrisico.'

Toren van ruim 50 meter verrijst boven warmtecentrale Nieuw Zuid

Antwerpen krijgt er binnenkort een visueel ijkpunt bij. In de nieuwe, duurzame wijk Nieuw Zuid krijgt de toren bovenop de warmtecentrale in de komende weken haar definitieve vorm. Onlangs werden de eerste twee elementen van de toren geplaatst. Begin pril volgden de twee resterende delen. Inclusief de schouwen torent het gebouw ruim 50 meter boven de wijk uit. Met zijn moderne esthetiek én educatieve ruimte is het bovendien méér dan louter een visueel pareltje.

Vlaams minister van Energie Bart Tommelein gaf vorig jaar het startschot voor de bouw van de warmtecentrale. Medio mei - amper 1 jaar later - zal het werk afgerond zijn. De toren vormt het sluitstuk van de werken. De warmtecentrale is het kloppend hart van het warmtenet dat distributienetbeheerder Infrax in opdracht van warmte@zuid bouwt. Vanuit het gebouw brengen ondergrondse leidingen weldra warmte naar de individuele appartementen op Nieuw Zuid.

De elementen die gisteren hun definitieve plek kregen, wegen respectievelijk 18 en 13,5 ton. Er kwam een kraan van 400 ton aan te pas om deze kolossale onderdelen te plaatsen. De ‘voet’ van de toren heeft een basis van 9 op 6 meter. Over twee weken - op 9 april - volgen de andere stukken. In de loop van de maand mei wordt het geraamte verder afgewerkt met een bekleding van staalplaat. Vanop de begane grond zal de kleur van de bedekking als het ware versmelten met de lucht.
Perfect geïntegreerd in omgeving

De warmtecentrale wordt bovendien perfect geïntegreerd in het nieuw aangelegde park. Diverse wandelpaden brengen de bewoners en bezoekers tot bij een educatief paviljoen in de centrale. Hier kunnen geïnteresseerden alles te weten komen over de aanleg van het warmtenet in de wijk Nieuw Zuid. De educatieve ruimte staat eveneens ter beschikking voor bewonersactiviteiten.

maandag 16 april 2018

'Elektriciteitsnet kan wildgroei zonneparken niet aan'

De recordgroei van het aantal zonneparken dwingt de beheerders van het elektriciteitsnet om maatregelen te treffen. In Drenthe en Groningen signaleren TenneT en Enexis de eerste capaciteitsproblemen, schrijft het AD.

In Zuid-Groningen en Noord-Drenthe zijn zonneparken in voorbereiding die zo'n 200 MW aan energie gaan opwekken. Daarnaast zijn er voor nog eens ongeveer 1.000 MW aan plannen, volgens de netbeheerders. Voor de capaciteit is het bestaande stroomnet echter niet toegerust.

Er is echter geen sturing vanuit de overheid, zegt woordvoerder Brouwers van TenneT. 'Voor windmolens hebben provincies en vervolgens gemeenten plekken aangewezen. Bij zonne-energie is dat niet het geval.'

ThiemeMeulenhoff en Alliander maken samen online game voor scholen

Netbeheerder Alliander en uitgeverij ThiemeMeulenhoff hebben samen een online game ontwikkeld voor de natuurkundeles.In het speciale lespakket leren en ervaren leerlingen hoe zij in de toekomst met duurzaam opgewekte energie kunnen omgaan. Het gratis lespakket met de naam Lights On! bestaat uit een online game en ondersteunend lesmateriaal.

Alliander zorgt als netwerkbedrijf voor de energievoorziening in een groot deel van Nederland. Die energievoorziening gaat in de toekomst drastisch veranderen, vanwege de omschakeling naar duurzame energiebronnen als zon en wind. Het aanbod van de hoeveelheid elektriciteit is met deze duurzame energievoorziening echter minder makkelijk te sturen.  Zo moet de energie worden gebruikt wanneer deze beschikbaar is. Lespakket Lights On! maakt leerlingen hiervan bewust.

Docenten en leerlingen hebben vanaf vandaag gratis toegang tot Lights On! via de website https://lightson.education.

Jeroen de Haas weg bij Eneco Groep

Jeroen de Haas, voorzitter van de Raad van Bestuur, heeft in goed overleg overeenstemming bereikt over diens vertrek als CEO met ingang van 1 september aanstaande.

De werving van een nieuwe voorzitter Raad van Bestuur is begonnen.

De Raad van Commissarissen spreekt zijn grote waardering uit voor de zeer belangrijke rol die Jeroen heeft gespeeld in de ontwikkeling en realisatie van de duurzame strategie van Eneco Groep.

Jeroen de Haas (1959) is sinds 1 januari 2007 voorzitter van de Raad van Bestuur van respectievelijk Eneco Holding NV en Eneco Groep NV. Hij heeft sinds juli 2000 zitting in de Raad van Bestuur.

Elektrische auto direct en snel op te laden via zonnepanelen

TU Delft Onderzoeker Gautham Ram Chandra Mouli ontwikkelde een systeem waarmee elektrische auto’s direct en snel zijn op te laden met zonnestroom.

Elektrische voertuigen worden gezien als de duurzame toekomst van transport. Maar ze zijn alleen écht duurzaam als de elektriciteit om ze op te laden, uit duurzame bronnen komt en niet uit fossiele brandstoffen.

Daarom wordt er door bedrijven en onderzoekers onder meer gekeken naar het opladen van elektrische voertuigen met zonnepanelen. Op basis van het promotie-onderzoek van Gautham Ram Chandra Mouli heeft de TU Delft  samen met de bedrijven Power Research Electronics en Last Mile Solutions een snellader ontwikkeld waarmee auto’s direct kunnen worden opgeladen met stroom uit zonnepanelen. Het project is gefinancierd door TKI Urban Energy.

Zonnepanelen (PV) wekken gelijkstroom (DC) op. Normaal moest deze gelijkstroom uit zonnepanelen eerst worden omgezet in wisselstroom (AC), voordat je een elektrische auto kon gaan opladen. ‘Momenteel gebruiken oplaadstations het 50Hz-wisselspanningsnetwerk om vermogen uit te wisselen tussen de zonnepanelen en het voertuig’, zegt Chandra Mouli. ‘Dit is echter niet efficiënt en kosteneffectief, om twee redenen. Ten eerste leidt het omzetten naar wisselspanning tot onnodige omzettingsstappen en verliezen. Ten tweede zijn er twee aparte DC-AC-omvormers nodig, één voor het voertuig en één voor de zonnepanelen, waardoor de kosten en het formaat toenemen.’

‘Een meer voor de hand liggende oplossing is dan ook om één omvormer te gebruiken, die het voertuig vanaf de panelen via een DC-link kan opladen en tevens een verbinding met het AC-stroomnet heeft. In dit onderzoek is daarom een 10kW-omvormer met een interne DC-link en drie terminals ontworpen, die het voertuig zowel vanuit de zonnepanelen als uit het stroomnet kan laden.’
Met deze lader is het stroomnet dus niet meer nodig als tussenstap om te laden. Bovendien werkt het systeem twee kanten op: niet alleen kun je je elektrische auto opladen met zonnestroom, maar de energie uit de (opgeladen) batterij van de auto kan bijvoorbeeld ook worden gebruikt om je huis van elektriciteit te voorzien. Daarnaast blijft het ook mogelijk om elektriciteit terug te leveren aan het stroomnet, maar dat moet dan nog wel na omzetting naar wisselstroom. 

‘De ontwikkelde omvormer is toegepast in een PV-laadstation, inclusief slimme laadalgoritmen. Het laden van het voertuig met zonne-energie resulteerde in een zero-CO2-emissie, lagere brandstofkosten, belastingvoordeel en minder afhankelijkheid van de PV-terugleververgoeding.’