Slimme meter komt in elk huishouden

Met een slimme meter, een slimme thermostaat en een energieverbruiksmanager wordt het makkelijker om energie te besparen. Een slimme stoker kan de energierekening met 5 tot 10 procent verlagen.

In januari 2015 begint de grootschalige uitrol van de slimme energiemeter. De overheid wil eind 2020 aan alle huishoudens en bedrijven zo’n meter hebben aangeboden. De digitale energiemeter komt in de plaats van de gas- en elektriciteitsmeter in de meterkast. Het apparaat kan consumenten helpen om energie te besparen en hun rekening te verlagen, stelde minister Kamp van Economische Zaken eerder dit jaar. Ook hoeven ze geen meterstanden meer door te geven.
.
De slimme digitale meter is volgens het kabinet nodig om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de toekomst. Steeds meer huishoudens wekken zelf bijvoorbeeld zonne-energie op. De stroom die ze niet gebruiken, leveren ze terug aan het net. Veel van de huidige elektriciteitsmeters kunnen dit niet verwerken. Sinds 2012 zijn er al 1 miljoen slimme meters geïnstalleerd. Dit deden netbeheerders vooral bij nieuwbouw en bij grootschalige renovatie van panden. Iedereen krijgt ruim van tevoren per brief bericht over het moment waarop ze de digitale meter kunnen krijgen.

Radboud eerste universiteit met Essent-snellaadstation voor smartphones

Studenten van de Radboud Universiteit in Nijmegen kunnen voortaan ter plekke hun mobiele telefoons en tablets opladen. Dit is mogelijk doordat de Radboud Universiteit als eerste universiteit in Nederland het snellaadstation van energiebedrijf Essent heeft geplaatst. 

In de Faculteit der Managementwetenschappen en de Universitaire Bibliotheek kunnen studenten binnen een half uur hun telefoon of tablet veilig en gratis opladen. Zo hoeven zij niet langer dan 30 minuten zonder smartphone te zitten. 

‘Na positieve geluiden van Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, die al eerder een snellaadstation liet plaatsen, hebben we besloten deze dienst ook voor onze studenten aan te bieden’, vertelt Ward Kelder, hoofd Onderwijscentrum van de initiatiefnemende Faculteit der Managementwetenschappen. ‘Zo hoeven zij geen oplader mee te nemen naar de universiteit en op zoek te gaan naar een stopcontact dat ze daarna continu in de gaten moet houden.’ 

De Radboud Universiteit is de eerste universiteit in Nederland en inmiddels de derde onderwijsinstelling in Nijmegen die snellaadstations van Essent heeft geplaatst. Ook het Kandinsky College en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen beschikken over de oplaaddienst. 

Het snellaadstation bestaat uit 10 kluisjes met ieder een sleutel. Het werkt simpel: de smartphone gaat in een kluisje, het apparaat meet welke capaciteit er nodig is en laadt de accu in zo kort mogelijke tijd maximaal op. Ook tablets kunnen opgeladen worden in het apparaat. Er zijn aansluitingen voor de meest gangbare stekkers, zoals voor iPhones, iPads en smartphones met een micro-USB-aansluiting. 

Netbeheerder Stedin verlaagt in 2015 opnieuw haar tarieven

Twee miljoen particuliere en ruim 20.000 zakelijke klanten gaan in 2015 minder betalen aan netbeheerder Stedin. De netwerktarieven voor gas dalen met ruim 3% en voor elektriciteit met ongeveer 8%. Voor particulieren komt dat neer op een jaarlijkse besparing van ruim 20 euro. De tarieven per 1 januari 2015 zijn vastgesteld door de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Met de inkomsten financiert Stedin niet alleen de aanleg en het onderhoud van energienetten en -aansluitingen. Ook de plaatsing van slimme energiemeters en de energieinfrastructuur van de toekomst wordt hiermee mogelijk gemaakt. De groeiende teruglevering door onze klanten van elektriciteit uit zon en wind op het net vraagt de komende jaren om slimme aanpassingen van de energienetten.

'Daarom blijft Stedin de klant ook in 2015 centraal stellen, want iedereen profiteert ervan als onze dienstverlening simpel, betaalbaar en duurzaam is en blijft. Ongeacht of je als klant alleen energie afneemt of nu al volop meedoet in de energierevolutie en zelf duurzaam produceert', zegt Ingrid Rutgers, financieel directeur Stedin.

De Nederlandse netbeheerders hebben gezamenlijk in de afgelopen jaren hun kosten weten  te verlagen, waardoor in 2015 de tarieven landelijk opnieuw dalen. Ook verwacht de ACM dat de financieringslasten van de netbeheerders lager uitvallen. Ook dat draagt bij aan de tariefsverlaging voor Stedinklanten in 2015.

'Onze kostendaling is zeker niet het resultaat van uitstel van onderhoud of investeringen. Integendeel zelfs, we investeren juist volop om de grote veranderingen in het Nederlandse energielandschap zo optimaal mogelijk te faciliteren. Deze verandering, de zogenoemde energietransitie, stelt Stedin en de energiesector voor grote uitdagingen, maar is ook een belangrijke stap naar een duurzamere samenleving'’, aldus Rutgers.

Goedkeuring gewijzigde toegangsvoorwaarden BritNed

Europa streeft naar één interne markt voor elektriciteit. Een randvoorwaarde is dat de transportnetwerken van landen met elkaar verbonden zijn: de interconnectoren. Deze verbinden markten fysiek met elkaar. Een andere randvoorwaarde is dat de methodes voor het omgaan met schaarste op deze verschillende verbindingen met elkaar overeenstemmen. Hierdoor kunnen marktpartijen, elektriciteitsproducenten en –leveranciers, beter vraag en aanbod op elkaar afstemmen. Dit optimaliseert de welvaart in Europa.

Nederland is met het Verenigd Koninkrijk verbonden door de BritNed-kabel. Deze verbinding is in het beheer van een commerciële partij, BritNed Development Limited. Voor de toegang tot deze verbinding hanteert BritNed toegangsvoorwaarden (Access Rules). Wanneer hij deze wijzigt kunnen de Engelse en Nederlandse toezichthouder op hun verzoek deze wijzigingen goedkeuren.

Op vragen van marktpartijen wil BritNed haar proces voor de intradayproduct wijzigen. Met deze wijzigingen zijn marktpartijen beter in staat op hetzelfde moment (real time) te handelen. Daarnaast zijn de wijzigingen een kleine stap in de richting van de verdere harmonisatie van de methodes voor het omgaan met schaarste. Volgens de toezichthouders draagt dit voorstel dan ook bij aan het tot stand komen van één interne markt voor elektriciteit en daarom keuren zij dit voorstel goed.

ECN en TNO starten programma over elektrificering van de chemische industrie

De toename van duurzame energie uit zon en wind leidt tot een steeds groter fluctuerend aanbod aan elektriciteit in Noordwest-Europa. Dit is een grote kans voor de chemische industrie, die enerzijds energiekosten zou kunnen verlagen en anderzijds nieuwe hoogwaardige producten kan maken. Onlangs ontvingen ECN en TNO 2 miljoen euro subsidie om voor 2017 meerdere demonstraties op te leveren.

“Het ministerie van Economische Zaken en de topsector Chemie hebben ECN en TNO gevraagd een programma op te zetten voor elektrificering van de chemische industrie”, vertelt Martijn de Graaff van TNO. “Die kans komt voort uit trends in de chemische industrie en de energiesector, zoals de hoge prijs van energie in Europa ten opzichte van bijvoorbeeld de VS. De topsector zelf heeft als strategie om bestaande clusters, waaronder de regio’s Groningen en Rotterdam, te versterken en te zorgen dat die competitief blijven. Dat kan door efficiënter gebruik te maken van energie: de specialiteit van ECN. Een andere optie ligt in het efficiënter produceren van chemische specialties of het ontwikkelen van nieuwe chemische producten met hogere toegevoegde waarde, en daar weet TNO weer alles vanaf.”

“Er komt steeds meer elektriciteit beschikbaar vanuit windmolens en zonnepanelen. Dat is goed nieuws, maar het elektriciteitsnet is niet voorbereid op fluctuatie in het aanbod”, vervolgt De Graaff. “Deels is dat op te vangen met energieopslag, zoals batterijtechnologie. Een andere mogelijkheid is de energie direct te gebruiken, bijvoorbeeld in de chemische sector, als een van de grootste gebruikers in Nederland op industrieel niveau. In dit programma onderzoeken we de mogelijkheid om elektrische energie indirect toe te passen, zoals in het opwaarderen van stoom. Daarnaast kan elektriciteit worden gebruikt voor directe productie van tussen- en eindproducten, waardoor de energie eigenlijk wordt opgeslagen in de nuttige moleculen. Er bestaan al ontwikkelingen die dat mogelijk maken, maar die werden nog niet eerder gecombineerd en geïntegreerd in een totaalconcept.”

Drie lijnen

“We gaan met drie technisch inhoudelijke lijnen van start. Ten eerste onderzoeken we hoe je elektrische energie indirect kunt gebruiken. ECN heeft met name expertise op het gebied van warmtepompen, die stoom met te lage druk en temperatuur door middel van elektriciteit opwaarderen. Zo zet je restwarmte om in waardevolle warmte die je voor een chemisch proces kunt gebruiken. Ten tweede werken we aan het directe gebruik van elektrische energie. Zo werkt ECN aan elektrolyse. Daarmee wordt waterstof gemaakt, een waardevolle grondstof voor de chemische industrie. Dit bestaat al veel langer, maar de vraag is of je het bij een tekort of overschot kunt aan- en uitzetten en of je er een betaalbaar systeem voor kunt bouwen. Ten derde werken we aan elektrosynthese, een onderwerp waar TNO al langer in zit. Zo denken we aan het direct maken van grondstoffen voor de chemische industrie vanuit CO2, maar ook aan hogere toegevoegde waarde-producten voor direct gebruik.”

De Graaff is zichtbaar blij met de toekenning van de subsidie. “ECN en TNO ontvingen deze subsidie omdat het ministerie van Economische Zaken en de topsector Chemie sterk in de kansen geloven. Op dit moment zijn we druk bezig met het ontwikkelen van een roadmap. In het eerste kwartaal van 2015 organiseren we een bijeenkomst om die roadmap te presenteren en in discussie te gaan met de industrie. Daarnaast zoeken we de komende periode proactief contact met stakeholders, zoals chemische bedrijven, toeleveranciers en kennisorganisaties om aan te haken bij het programma. Het is namelijk van groot belang om draagvlak en de juiste timing te vinden voor zo’n grote ontwikkeling. Partijen die besluiten om ook met kennis, ervaring en financieel te participeren, hebben directe invloed op het onderzoek en toegang tot de inhoudelijke resultaten. Zij zijn de front-runners die straks als eerste van de ontwikkelingen profiteren.”

Nieuws Evaluatie over energiebesparing en bouwkwaliteit

Het kabinet overweegt nu geen nieuwe of dwingender maatregelen om energiebesparing in huizen en gebouwen te stimuleren. De focus ligt op de afgesproken acties in het Energieakkoord. Of er eventueel na 2020 aanvullende maatregelen zouden moeten komen, wordt meegenomen in een verkenning. Daarbij ziet het kabinet in ieder geval niets in fiscale maatregelen (bijv. op basis van verschil naar energielabel); het belastingstelsel moet immers juist eenvoudiger worden.

Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Blok (Wonen en Rijksdienst) als reactie op een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) over energiebesparing in huizen en gebouwen. Minister Blok stuurt dit rapport en de reactie van het kabinet naar de Tweede Kamer. In 2016 komt het kabinet met een evaluatie van het Energieakkoord.

Uit het rapport van het PBL blijkt dat er de afgelopen jaren veel voortgang is geboekt bij het energiezuiniger maken van huizen, kantoren en andere gebouwen. Dankzij gericht overheidsbeleid voldoen nieuwbouwhuizen aan steeds scherpere energienormen. Maar in bestaande gebouwen blijft energiebesparing nog achter bij de gestelde doelen; het gasverbruik daalde minder dan verwacht.

Het Bouwbesluit dat sinds 2012 van kracht is, heeft geleid tot meer samenhang in de bouwregels. Dat komt doordat bijna 800 artikelen uit verschillende regelingen zijn samengevoegd tot een kleine 400 artikelen in het Bouwbesluit 2012. Hierdoor zijn de regels ook toegankelijker geworden, omdat zij op één plek te vinden zijn. Hoewel het aantal regels sterk is verminderd, heeft dit nog niet geleid tot minder administratieve lasten en kosten om de regels na te leven.

Het Bouwbesluit 2012 is onafhankelijk geëvalueerd door Sira Consulting. Ook dit rapport gaat naar de Tweede Kamer. Het Bouwbesluit wordt ondergebracht onder de nieuwe Omgevingswet. Ook wordt er gewerkt aan een wetsvoorstel over kwaliteitsborging in de bouw. Bij het opstellen van deze nieuwe bouwregelgeving worden de aanbevelingen van Sira Consulting meegenomen.

Lancering nieuwe 6% obligatielening van Windpark Rembrandt

Windpark Rembrandt biedt particuliere beleggers de mogelijkheid aan om zelf, rechtstreeks te investeren in obligaties met een jaarlijkse rente van 6% en een looptijd van 5 jaar. De uit te geven obligatielening bedraagt maximaal Euro1,1 miljoen en is daarmee één van de grootste crowdfunding campagnes ooit in Nederland.

Windpark Rembrandt is een nieuw Nederlands windpark dat de komende 20 jaar voldoende duurzame elektriciteit zal produceren om jaarlijks in de behoefte van meer dan 7.000 huishoudens te kunnen voorzien.

De turbines van het windpark zijn verspreid over locaties in gemeentes Coevorden, Westland en Vlissingen. Het bundelen van turbines op verschillende locaties in één entiteit maakte het mogelijk om, gebruik makend van de schaalgrootte, aantrekkelijke voorwaarden te bedingen voor de bouw en financiering van het park.

Het 10,6 MW park is reeds in aanbouw, drie van de vijf turbines zijn reeds operationeel, en de laatste turbine zal naar verwachting in de herfst van 2015 worden aangesloten op het elektriciteitsnet.

Met de bouw van het windpark is Euro16,8 miljoen gemoeid en hij wordt uitgevoerd door Vestas en Enercon, twee van 's werelds grootste wind turbineleveranciers, die zorgdragen voor de "turn key" oplevering van het park en ook langjarige garanties afgeven op de werking van de turbines (beschikbaarheid van 97% voor 15 jaar).

Bij de realisatie van het windpark zijn daarnaast nog een aantal zeer ervaren partijen betrokken, waaronder Rabobank die in belangrijke mate de financiering van het project op zich neemt, Scholt Energy Control die zich committeert om voor 10 jaar alle geproduceerde elektriciteit van het windpark af te nemen en Yard Energy de ontwikkelaar en operationeel beheerder van het park.

Tien groene voornemens voor 2015

Met het nieuwe jaar in zicht zet Milieu Centraal tien groene voornemens op een rij. Goed voor het milieu, goed voor uw portemonnee én goed voor uw gezondheid. Energiebesparende maatregelen zijn volgens Milieu Centraal zo belangrijk en rendabel dat tip één tot en met vijf bestaan uit: spouwmuurisolatie, vloerisolatie, dakisolatie, dubbel glas en zonnepanelen. Andere klappers: zuinig stoken, minder in het vliegtuig, vaker op de fiets, minder vlees eten en vervang die oude koelkast!

Tip 1 t/m 5: Investeer in een comfortabelere woning
Met de huidige lage spaarrentes kunt u uw geld beter besteden aan energiebesparende maatregelen in je woning dan op de bank zetten. Uw investering in isolatie en dubbel glas heeft een rendement dat te vergelijken is met een rente tussen de 7 en 12 procent op een spaarrekening. Zet u het geld op een spaarrekening, dan krijgt u hooguit 2,5 procent. En in een goed geïsoleerd huis is het prettig wonen.

Tip 6: Verwarm zonder verspilling
Bijna de helft van de energierekening gaat op aan het verwarmen van uw huis. Het loont dus de moeite om zuinig te stoken! Stook een graadje lager, stook alleen in ruimtes waar u ook echt bent en sluit de tussendeuren. En natuurlijk gaat de verwarming 's nachts en overdag wanneer u langer dan twee uur afwezig bent omlaag: naar 15 graden. De meeste huishoudens passen al redelijk wat tips toe en kunnen gemiddeld nog 150 euro besparen door alle tips altijd toe te passen.

Tip 7: Vakantie dicht bij huis
Vervang uw vliegvakantie door een (sportieve) vakantie dichter bij huis. Dit is een grote klapper voor het klimaat. Een vliegreis naar Thailand voor twee personen stoot bijvoorbeeld 5,4 ton CO2 uit; dat is meer dan een gemiddeld huishouden in een heel jaar uitstoot door het gas- en elektriciteitsverbruik!

Tip 8: Korte autoritten op de fiets
Een op de drie autoritten is korter dan vijf kilometer. Een afstand die ook prima af te leggen is op de fiets. Goed voor uw gezondheid en goed voor het milieu. Juist op de korte afstanden met veel optrekken en afremmen met een nog koude motor verbruikt u een derde meer brandstof dan gemiddeld en stoot uw auto meer luchtverontreinigende stoffen uit. Ook goed voor uw portemonnee want hiermee bespaart u zo'n honderd euro per jaar. Wilt u een stapje verder gaan? Fiets dan alle afstanden tot tien kilometer en bespaar daarmee het dubbele. Het regent immers bijna nooit (de hele dag)! Lijkt tien kilometer nogal ver? Denk dan eens aan elektrische fiets.

Tip 9: Minder vlees
In Nederland eten we jaarlijks zo'n 40 kilo vlees per persoon (rund, varken en kip samen); dat is ruim twee maal zo veel als vijftig jaar geleden. Vervang een of twee keer per week uw steak voor een plantaardige vleesvervanger en verminder daarmee de CO2-uitstoot van uw maaltijd met 20 procent. Voor uw gezondheid hoeft u het niet te laten: we krijgen ook zonder vlees voldoende eiwitten en andere voedingsstoffen binnen. Kunt u echt niet zonder een stukje vlees? Kies dan voor kip met een dierwelzijnskeurmerk.

Tip 10: Vervang oude onzuinige apparaten
Een grote energieslurper in veel huishoudens is een oude koelkast. Lang met spullen doen is goed voor het milieu, maar dat geldt niet voor deze oldtimer koelkasten. Vervang uw koelvriescombinatie van zeven jaar of ouder door een nieuw, energiezuinig A+++ exemplaar en bespaar jaarlijks 45 tot 85 euro op uw stroomrekening. En lever de oude in voor recycling.

Gemeente Leiden rijdt voor een groot deel elektrisch

Op donderdag 17 december overhandigde wethouder Duurzaamheid, Frank de Wit van de Gemeente Leiden, de sleutels van het nieuwe elektrische scooter- en wagenpark van de gemeente Leiden en DZB aan de gebruikers. In totaal vervangen 22 elektrische scooters en 7 elektrische bestelbusjes de oude op diesel of benzine rijdende exemplaren. Oplaadpalen en zonnepanelen zorgen er verder voor dat deze nieuwe vervoermiddelen energieneutraal gaan rijden.

Wethouder De Wit: “Leiden draagt nu via de medewerkers zichtbaar uit hoe belangrijk het is een goede luchtkwaliteit en een schone leefomgeving te hebben. Alle chauffeurs en berijders zijn het gezicht van de gemeente naar de stad toe. Door zich op deze duurzame manier te verplaatsen geven zij het goede voorbeeld.”

Dierverzorger De Geus van Kinderboerderij Merenwijk kreeg als eerste ‘zijn’ sleutel. Hij en zijn collega’s rijden voortaan op de duurzame scooter naar de dierenweitjes in de stad.

Omdat verkeer de belangrijkste bron van luchtverontreiniging is, stimuleert Leiden elektrisch vervoer en fietsgebruik om minder uitstoot van stikstofdioxide en fijnstof te bereiken. Het gemeentelijk wagenpark en dat van DZB Leiden is daarom grondig onder de loep genomen. Waar het kon, zijn bestelwagens en scooters die nog op fossiele brandstoffen reden, vervangen voor duurzamere alternatieven. Medewerkers van Stedelijk Beheer, Handhaving, Kinderboerderij Merenwijk en DZB pakken vanaf nu dus steeds meer elektrische voertuigen, óf de fiets.  

Nederland pleit voor snelle aanpak uitstoot broeikasgassen

De lidstaten van de Europese Unie maakten eind oktober dit jaar afspraken om te zorgen dat in 2030 minimaal 40 procent minder schadelijke broeikasgassen worden uitgestoten. Om dit doel te halen moet vooral de industrie flinke stappen zetten naar minder uitstoot en schonere productie. Als aanvulling op de Europese afspraken spreekt Nederland zich nu samen met 14 andere Europese landen uit haast te maken met nieuw klimaatbeleid.

Staatsecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu heeft haar handtekening gezet onder deze gezamenlijke verklaring die is gericht aan de pas aangetreden Europese Commissie. Er wordt in dit document onder andere gepleit de zogeheten stabiliteitsreserve van het emissiehandelssysteem al in 2017 in te voeren in plaats van 2021. Daarmee wordt het duurder voor de industrie om schadelijke broeikasgassen uit te stoten en krijgen investeringen voor duurzame en schone productie een impuls.

Het Europese emissiehandelssysteem is het belangrijkste klimaatinstrument in Europa. Bedrijven die broeikasgassen uitstoten, moeten hiervoor emissierechten op de markt kopen. Doordat elk jaar minder rechten worden uitgegeven dan het jaar daarvoor, daalt de uitstoot van broeikasgassen. Omdat uitstoot daardoor steeds meer geld kost, is dit voor bedrijven een stimulans om te investeren in schone, duurzame productie. Door de lagere economische groei is er echter een overschot aan emissierechten op deze markt, waardoor de prijs te laag is. Hierdoor zijn investeringen in schone productiemethodes onrendabel voor de industrie. Dit staat duurzame groei in de weg.

Nederland pleit nu net als de andere landen de afgesproken stabiliteitsreserve vier jaar eerder in te voeren. Dit betekent dat nieuwe emissierechten niet op de markt komen maar in reserve worden gehouden. Deze vermindering van het overschot aan emissierechten, moet uiteindelijk zorgen voor een hogere prijs voor het uitstoten van broeikasgassen. Versterking van het ETS systeem is ook één van de hoofdpunten van het Energieakkoord en daarmee belangrijk voor Nederland bij onderhandelingen over het EU klimaatbeleid.

In de Green Growth Group trekken 14 milieuministers uit de EU en Noorwegen samen op voor een ambitieus klimaatbeleid. De milieuministers komen ongeveer zes keer per jaar samen om de voortgang van het Europese klimaatbeleid te bespreken. Staatssecretaris Mansveld neemt namens Nederland deel aan deze Green Growth Group. In het verleden hebben zij al met succes gepleit voor versterking van het Europese emissiehandelssysteem, doordat de Europese Commissie gehoor gaf aan hun oproep om tijdelijk een aantal rechten uit de markt te halen. Met de eerdere invoering van de stabiliteitsreserve zou dit een definitieve vorm kunnen krijgen.

Prijs voor warmte daalt met 20 euro

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft de maximumtarieven uit de Warmtewet voor het jaar 2015 vastgesteld. Het belangrijkste tarief is de maximumprijs voor het leveren van warmte. Die daalt voor een gemiddeld huishouden komend jaar met 20 euro.

De Warmtewet geldt alleen voor de ongeveer half miljoen consumenten en een deel van de midden- en kleinbedrijven die via blok- of stadsverwarming warmte ontvangen. Henk Don, bestuurslid ACM: 'ACM stelt de warmtetarieven vast omdat consumenten en bedrijven niet kunnen overstappen naar een andere warmteleverancier of op gas. Zij moeten beschermd worden tegen onredelijk hoge prijzen.'

Verbruikers op het warmtenet betalen niet meer dan wanneer ze gas hadden gehad. Dit heet het Niet-Meer-Dan-Anders-principe. Doordat de leveringsprijs van gas is gedaald, daalt ook de maximumprijs voor warmte.

Maximumprijs

Voor 2015 heeft ACM drie tarieven vastgesteld (alle bedragen zijn incl. BTW):
1. De maximumprijs voor de levering van warmte. Dit tarief bestaat uit een vast bedrag van 281,78  euro met daarbovenop 22,64 euro per verbruikte gigajoule.
2. Het meettarief. Dit tarief is voor 2015 vastgesteld op 24,78 euro.
3. De eenmalige aansluitbijdrage. Voor 2015 is dit tarief vastgesteld op 928,01 euro voor alle nieuwe aansluitingen tot 25 meter op een bestaand warmtenet. Bij een aansluiting boven de 25 meter komt er bovenop dit tarief nog 32,51 euro per meter bij.

LG Solar: Energietrends 2015

De energievoorziening was een veelbesproken onderwerp in 2014 en deze trend zet zich ook komend jaar voort. Vooral hernieuwbare energie krijgt wereldwijd steeds meer prioriteit. Onlangs heeft Nederland de mijlpaal van een vermogen van 1 gigawattpiek (GWp) aan zonne-energie bereikt. Ook krijgt zonne-energie steeds meer toepassingen, waaronder ’s werelds eerste vliegtuig dat geheel aangedreven wordt met zonnepanelen. De algehele vraag naar zonnepanelen neemt bovendien toe. Om hierop in te spelen, breidt LG Electronics de productiecapaciteit van de MonoX NeON-modules uit. LG Solar, de solar-divisie van LG Electronics, heeft deze en andere ontwikkelingen en trends op het gebied van energie op een rij gezet:

1. Investeringen in zonne-energie blijven toenemen
De laatste jaren is de belangstelling in zonnepanelen enorm toegenomen. Veel Nederlandse huishoudens investeren in zonnepanelen en deze trend lijkt zich voort te zetten in 2015. Onlangs heeft Nederland zelfs een mijlpaal van 1 gigawattpiek aan zonne-energie behaald. Dit staat ongeveer gelijk aan 4 miljoen zonnepanelen op Nederlandse daken.

2. De opkomst van de ‘smart city’
Zonne-energie krijgt steeds meer toepassingen. Het eerste vliegtuig dat geheel aangedreven wordt met zonne-energie vertrekt in maart 2015 zal een reis om de aarde gaan maken. Ook in steden wordt er volop geëxperimenteerd met slimme technologieën om efficiënter en milieuvriendelijker met energie om te gaan. Hierbij kan gedacht worden aan energiezuinige huishoudelijke apparaten, het gebruik van duurzame materialen in de bouw en het slimmer balanceren van het elektriciteitsnetwerk om beter in te kunnen spelen op vraag en aanbod. De verwachting is dat er in de toekomst ook meer mogelijk zal zijn wat betreft energieopslagtechnieken. 

3. Wereldwijde netpariteit komt dichtbij
Wereldwijde netpariteit, als zonne-energie even duur of goedkoper is dan de prijs die consumenten kwijt zijn aan stroom van het net, is al bijna werkelijkheid. Uit een onderzoeksrapport van Citi blijkt dat netpariteit in veel landen in Europa is bereikt of binnenkort zal worden bereikt. De verwachting is dat de komende jaren verdere slagen gemaakt worden, zodat zonne-energie op wereldwijde schaal even duur of zelfs goedkoper zal zijn dan steenkool en gas.

4. Minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen
De schommelingen in de energieprijzen hebben ervoor gezorgd dat mensen  meer controle willen krijgen over hun energiekosten. Er is een duidelijk besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar er is ook een algehele behoefte ontstaan om minder afhankelijk te zijn van externe energieleveranciers. Naast een toenemende interesse in energiebesparende en -zuinige producten, heeft dit ook een positief effect op de vraag naar zonne-energie.

5. Huiseigenaren kiezen steeds vaker voor kwaliteit
Steeds meer huiseigenaren overwegen zonnepanelen aan te schaffen. Uit een recent onderzoek van Kien, in opdracht van het HIER Klimaatstraatfeest, blijkt dat twee derde van de Nederlandse woning-eigenaren plannen heeft om zonnepanelen aan te schaffen. Het aanbod van zonnepanelen neemt eveneens toe en daarmee ook de verschillen in kwaliteit. Woning-eigenaren willen zich echter geen zorgen maken over de lange termijn prestaties en mogelijke reparaties, waardoor er steeds meer vraag is naar zonnepanelen van hoge kwaliteit.

”We zien dat steeds meer mensen interesse hebben om te investeren in zonnepanelen”, zegt Achmed Mohamed, Sales Manager Solar Group bij LG Electronics. “De in 2013 geïntroduceerde high-performance MonoX NeON-module is door het gemiddelde piekvermogen van 305 Wp ontzettend goed ontvangen door zowel fabrikanten als experts uit deze sector. LG Electronics heeft daarom besloten om de productiecapaciteit van deze modules in haar productielocatie in Gumi, Zuid-Korea, uit te breiden. We zijn van plan om in 2015 maar liefst twee nieuwe productielijnen te openen, waardoor we in staat zullen zijn om in de toenemende vraag te kunnen voorzien.“

Eerste energiezuinige piepschuimwoning in Lent

In Lent is met een bijzonder bouwsysteem in drie weken een energiezuinige woning gerealiseerd. Samen met de opdrachtgever werd het casco van de woning neergezet. Het duurzame bouwsysteem is ontwikkeld door Bouwzelfeenhuis en speciaal bedoeld voor particuliere opdrachtgevers die veel werkzaamheden zelf willen uitvoeren en daarmee kosten kunnen besparen. 

Het systeem bestaat uit EPS elementen met een geïntegreerde houtskelet draagconstructie. De onderdelen van de woning worden vooraf in de fabriek op maat gemaakt en vervolgens op de bouwplaats als bouwpakket in elkaar gezet. De combinatie van EPS met houtskeletbouw zorgt voor een lichte en sterke constructie met een hoge isolatiewaarde. Door het lage gewicht is montage van het systeem eenvoudig. De verdere afbouw binnen en buiten kan geheel naar eigen wens worden ingevuld. Het bouwsysteem is gebruiksvriendelijk en kan voor ieder ontwerp worden toegepast.

"Als onervaren bouwer kon ik goed met het bouwpakket overweg. Je hoeft zeker geen timmerman of metselaar van beroep te zijn om toch je eigen huis te kunnen bouwen met dit systeem. Innovatief en duurzaam" (Kasper van Pinxsteren, opdrachtgever).

CEO Esssent richt zich op RWE Innovatie

Erwin van Laethem (50), CEO van het energiebedrijf Essent, gaat zich in 2015 richten op het versnellen en implementeren van innovatie bij het Duitse moederbedrijf RWE, waarvoor hij reeds verantwoordelijk was naast zijn rol als CEO. Vanwege de internationale aansturing vanuit RWE vervalt de positie van CEO bij Essent en treedt Van Laethem op 1 januari 2015 terug als CEO.

Van Laethem was ruim vijf jaar lid van de Raad van Bestuur van Essent, waarvan drie jaar als CEO. Essent gaat verder met een tweehoofdige directie, die via RWE Retail rapporteert aan de Board van RWE in Duitsland. Van Laethem: "Ik zie dit als een logische volgende stap in de functionele organisatie en internationale aansturing door RWE, nadat eerder RWE Generations (productie) en RWE Retail (verkoop) tot aparte organisaties zijn omgevormd. Ik ben er trots op dat ik Essent dankzij de inzet van onze medewerkers achterlaat als een slagvaardig, efficiënt en innovatief bedrijf op de Nederlandse energiemarkt."

Op verzoek van RWE blijft Van Laethem het komende half jaar de innovatie-activiteiten van het concern leiden. Van Laethem: "In 2014 hebben we een aantal belangrijke innovatiestappen gezet. We ontwikkelen nieuwe commerciële business modellen samen met internationale partners, en we zetten vestigingen op in o.a. Berlijn, San Francisco & Tel Aviv om dicht bij innovators en investeerders aanwezig te zijn. Ik kijk ernaar uit om deze in 2015 met volle aandacht en tijd uit te bouwen en te verankeren in de RWE-organisatie."

"... Innovatie is van vitaal belang voor RWE, en het afgelopen jaar is er veel bereikt. Door zijn ervaring met bedrijfsbrede commerciële verandertrajecten is Erwin van Laethem voor ons de aangewezen persoon om Innovatie bij RWE naar het volgende niveau te brengen. Ik ben verheugd dat hij daar de komende tijd zijn volle energie zal aan geven..." aldus Peter Terium, CEO RWE.

"Erwin van Laethem heeft als CEO Essent weten te transformeren tot een bedrijf waar de klant centraal staat, en waar innovatie nu in alle geledingen van de organisatie in het DNA zit. Dat heeft geleid tot een groeiend aantal klanten drie jaar op rij en externe erkenning met een aantal prestigieuze prijzen. Daarnaast was Erwin als leider in de energietransitie nauw betrokken bij de totstandkoming en de aanzet van de uitvoering van het Nationaal Energieakkoord. Essent is hem zeer erkentelijk voor zijn leiderschap", aldus Rein Willems, voorzitter van de Raad van Commissarissen van Essent.
Erwin Van Laethem werd in 2009 als Chief Commercial Officer lid van de Raad van Bestuur van Essent, en werd 1 januari 2012 benoemd tot CEO van Essent. Daarnaast is hij sinds begin 2014 verantwoordelijk voor innovatie binnen RWE. Hij is overtuigd van de noodzaak voor de energiesector om zichzelf opnieuw uit te vinden in samenwerking met innovatiepartners. Zo werd Essent onder zijn leiding de exclusieve energiepartner van Google-dochter Nest Labs, dat onlangs de slimme Nest-thermostaat in Nederland introduceerde.

Voordat Van Laethem in 2006 bij Essent kwam als CEO Belgie, maakte hij internationale carrière bij Shell als onder andere Vice President Europe Supply Chain en Directeur Shell Nederland Verkoop. Hij heeft de Belgische nationaliteit en is elektrotechnisch ingenieur en MBA (Vrije Universiteit van Brussel).

Omdat de positie van CEO Essent komt te vervallen, wordt er geen opvolger in de positie benoemd. Roger Miesen, verantwoordelijk voor Hard Coal & Gas en boardlid bij RWE Generation wordt de RWE Country Representative voor Nederland. Hij coördineert alle activiteiten van RWE in Nederland richting stakeholders

GasTerra werkt mee aan zonneboilerproject in Groningen

De komende weken zullen in Groningen vijftig zonneboilers worden geplaatst die deel uitmaken van het project 050-ZON. Aan dit initiatief is een onderzoek verbonden naar de gasbesparing die met de inzet van een zonneboiler kan worden bereikt. De werving voor deelname aan het project is gedaan onder de leden van lokale energiecoöperatie Grunneger Power en verliep voorspoedig: binnen 24 uur was het maximum aantal van vijftig deelnemers bereikt.

Zonneboilers zijn onder het grote publiek minder bekend dan zonnepanelen die stroom opwekken. Een zonneboilersysteem bestaat uit een voorraadvat met water dat wordt opgewarmd door middel van een paneel op het dak. Zo kan warm water worden gebruikt zonder dat een cv-ketel hieraan te pas komt. Verwacht wordt dat met een zonneboiler zo’n 150 m³ gas per jaar kan worden bespaard, hetgeen een besparing op de energiekosten geeft van minstens 100 euro.

Het doel van het project is om er voor te zorgen dat de komende jaren meer zonneboilers worden geplaatst en dat de beschikbare praktijkkennis zoveel mogelijk wordt gedeeld. Bij het Energie Transitie Centrum op het Zerniketerrein in Groningen, kunnen studenten de komende maanden gebruik maken van een testopstelling om kennis en ervaring op te doen met een zonneboiler.

Het project is mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van de Gemeente Groningen, lokale energiecoöperatie Grunneger Power, gashandelsbedrijf GasTerra, Energy Valley Topclub, zonneboilerleverancier Solesta en Zebulon die de meetapparatuur levert en verantwoordelijk is voor het onderzoek. Installateurs Van Marum, Ettema, ITB, Vaatstra en Dekker Struik investeren in dit project en delen de visie dat met zonneboilers een belangrijke kostenbesparing en CO₂-reductie kan worden bereikt.

D66: Investeringen in duurzame scholen en woningen zijn échte banenplannen

D66-leider Alexander Pechtold wil dat het kabinet geld dat op de plank blijft liggen bij de sectorplannen van minister Asscher zo snel mogelijk vrijmaakt voor investeringen in energiezuinige scholen en woningen, omdat die wel échte banen opleveren. Dat zegt hij in RTL Nieuws.

Pechtold: “Minister Asscher heeft 600 miljoen gekregen om banen te creëren, maar over de effectiviteit van zijn sectorplannen bestaan grote twijfels. Bij gebrek aan plannen moet het geld niet op de plank blijven liggen. D66 zet een deel van het geld dan liever in voor echte banen in de bouw door scholen energiezuiniger te maken en het bouwen van duurzame huizen aantrekkelijker te maken. Dat soort banenplannen kan Asscher toch niet weigeren?” Pechtold doet zijn voorstel woensdagavond in een debat met premier Rutte over het klimaat- en energiebeleid van dit kabinet.

In Nederland staan 7500 basisscholen. 7000 daarvan zijn 30 jaar of ouder en daarmee niet bepaald energiezuinig. Toch weigert minister Asscher tot nu toe binnen zijn sectorplannen ideeën goed te keuren om deze scholen energiezuiniger te maken. Pechtold: “De plannen van Asscher moeten geen ‘geld op zoek naar projecten’ worden. Laten we snel beginnen met het duurzaam renoveren van onze scholen. Dat draagt bij aan een oplossing voor twee van de grootste uitdagingen waar we nu voor staan in Nederland: het creëren van meer banen en het sneller werk maken van duurzame energie. Bovendien zorgen we er zo voor dat onze kinderen in betere schoolgebouwen les krijgen.”

Voor de derde tranche van Asschers sectorplannen is 150 miljoen euro beschikbaar. De ervaringen tot nu toe stemmen D66 niet hoopvol dat dit geld zinvol genoeg wordt besteed en daadwerkelijk extra banen oplevert. Pechtold: “Stel dat we 100 miljoen beschikbaar maken voor de scholen en om het bouwen van energiezuinige woningen aantrekkelijker te maken, dan kunnen energie slurpende, oude woningen gesloopt worden en nieuwe duurzame huizen gebouwd worden. Dat levert 7.000 banen op! Ook is het goed voor de portemonnee van mensen, omdat de energierekening lager zal zijn. Bovendien zijn we zo in de toekomst minder afhankelijk van de import van gas uit Rusland of het Midden-Oosten.” Duurzaam bouwen kun je bijvoorbeeld aantrekkelijker maken door te investeren in duurzame bouw middels een subsidie ter waarde van 15% van de bouw-btw.

Al in het Energieakkoord werd becijferd dat investeringen in de bouw, vooral in woningisolatie, duizenden banen creëren. De Nationale Energieverkenning rekent voor dat er de komende vijf jaar 35.000 banen bijkomen door de energietransitie. Een belangrijk deel hiervan is regionale werkgelegenheid in krimpregio’s, bijvoorbeeld door de grootschalige aanpak in Groningen of Limburg. Pechtold: “Dit kabinet heeft een lege agenda voor de tweede periode. 600.000 werklozen zijn op zoek naar een échte baan. Wij helpen het kabinet graag aan goede ideeën om die mensen aan het werk te brengen.”

'Energiebedrijven weigeren energieakkoord uit te voeren'

De energiebedrijven E.ON, NUON, Essent en GDF Suez weigeren om afspraken in het Energieakkoord na te komen over het bijstoken van hout in kolencentrales. Al maandenlang proberen zij in gesprekken met de milieuorganisaties en de overheid om onder de duurzaamheidseisen uit te komen waar zij eerder mee akkoord zijn gegaan. Greenpeace Nederland, Natuur & Milieu, Wereld Natuur Fonds en Milieudefensie vragen om een extra vergadering van de Borgingscommissie van het Energieakkoord om de impasse te doorbreken.  Als deze afspraken uit het Energieakkoord niet worden nagekomen, overwegen zij ook juridische stappen.

In het Energieakkoord werd een grote deal gemaakt rond kolencentrales. Vijf centrales uit de jaren tachtig worden voortijdig gesloten, de kolenbelasting zou dan worden afgeschaft en de energiebedrijven mogen tot 25 Petajoule energie gaan opwekken door hout bij te stoken in hun kolencentrales. Ze ontvangen hiervoor pas de benodigde subsidie als ze kunnen aantonen dat dit hout op duurzame wijze geproduceerd is. In het energieakkoord is afgesproken dat de bossen waar energiebedrijven hout uit halen gecertificeerd moeten zijn volgens FSC, of een gelijkwaardige standaard. Certificering van bossen is ook conform het Duurzaam Inkoopbeleid Hout van de overheid dat door de gehele Nederlandse houtindustrie wordt gesteund. E.ON, NUON, Essent en GDF Suez weigeren nu om zich hieraan te committeren en proberen zo onder de in het energieakkoord gemaakte afspraken uit te komen.

Certificering van bossen op het niveau van het Forest Stewardship Council (FSC) is erg belangrijk om ervoor te zorgen dat de vraag naar hout voor energie er niet toe leidt dat bossen hun natuurlijke rijkdom verliezen en veranderen in houtplantages. Tjerk Wagenaar, directeur van Natuur & Milieu: “Afspraak is afspraak. De energiebedrijven claimen wel de lusten van het Energieakkoord, namelijk het afschaffen van de kolenbelasting. Maar ze lopen weg voor de lasten, namelijk fatsoenlijke duurzaamheidscriteria om bossen en de dieren die daarin leven te beschermen.”

E.ON, NUON, Essent en GDF Suez stellen voor om alleen de fabriek te certificeren die boomstammen verwerkt tot korrels die kunnen worden bijgestookt in kolencentrales. Deze fabriek moet dan bij boseigenaren in omringende bossen inschatten of deze bossen aan de gestelde criteria voldoen. Deze methode is voor (lokale) milieuorganisaties en de houtindustrie volstrekt ontoelaatbaar, omdat daarmee niet kan worden gegarandeerd dat het hout van duurzame herkomst is. Certificering van de boseigenaar zelf is de standaard bij alle bestaande certificeringssystemen, zoals FSC.

Joris Thijssen, campagnedirecteur Greenpeace Nederland, zegt:“E.ON, NUON, Essent en GDF Suez verwerken met liefst 4 miljard subsidie hele boomstammen tot snippers om bij te stoken in kolencentrales en verkopen dit als groene stroom aan consumenten. Bij zulke bedragen is het minste wat je mag vragen dat deze bomen uit gecertificeerd bos komen, wat we ook afspraken in het Energieakkoord. Door de afspraken niet na te komen, plaatsen de Energiebedrijven niet alleen zichzelf buiten de realiteit, maar stappen ze in feite uit het Energieakkoord”.

Leden Windunie bundelen energie voor Greenchoice

75 leden van Windunie, windmolens en windparken, hebben hun windenergie gebundeld aangeboden aan de markt. Greenchoice deed hen de beste aanbieding, zowel in prijs als flexibiliteit. De windmolenaars zijn hiermee de komende jaren verzekerd van een goede prijs voor hun windenergie en van nauwe samenwerking met een betrouwbare duurzame energieleverancier. Greenchoice zet met de overeenkomst een grote stap op weg naar het doel om in 2020 100 procent van haar duurzame energie uit Nederland te halen. Mede dankzij de 'Pool' van Windunie komt in 2015 al 75 procent van de groene stroom van Greenchoice van eigen bodem.

Rob Kouwenberg van Windunie: 'Met het gezamenlijk aanbod van de windstroom wil Windunie voor haar leden een optimale prijs realiseren. Voor agrariërs, het grootste deel van onze leden, is dit een bekende tactiek die ook bij aanbod van suiker en melk wordt gevolgd. De Pool was voor ons een logische stap als bemiddelaar van stroomcontracten. We zijn blij met afnemer Greenchoice, waarmee we al jaren samenwerken. Greenchoice heeft de juiste uitstraling op de markt en biedt ons de beste garanties.'

Maurice Koenen van Greenchoice: ‘Bijzonder is dat hiermee de twee meest duurzame partijen in de energiewereld elkaar nog verder versterken. Windunie staat al jaren bovenaan de duurzaamheidsladder van de Consumentenbond en Greenchoice is de meest duurzame van de grotere leveranciers in Nederland.’

Windunie en Greenchoice sluiten hiermee ook de keten van stroomproducent naar stroomklant. Dankzij de samenwerking komt de stroom van de windmolen direct bij de eindgebruiker. Dat levert flinke voordelen op: minder tussenschakels en betere afstemming van productie op afname. Zo krijgt de producent een gegarandeerde goede prijs voor de geleverde energie. En de klant weet zeker dat de 100% duurzame energie uit Nederland komt. Windunie heeft een prima reputatie als voorspeller van het windaanbod in Nederland, maar gaat nu samen met Greenchoice investeren in de verdere verbetering van de voorspellingen. Betere voorspellingen leiden tot lagere kosten die weer ten gunste komen van de windmolenaars en de klanten van Greenchoice.

Greenchoice gaat binnenkort exclusief Winduniestroom aanbieden als ‘windproduct’, in plaats van het huidige 100% Nederlandse wind. In 2015 is er bij Greenchoice genoeg windenergie voor circa 300.000 huishoudens. Greenchoice is nog steeds de enige leverancier die uitsluitend groene stroom en bosgecompenseerd gas levert aan inmiddels bijna 400.000 klanten, zowel huishoudens als zakelijk.

Nederlander wil vaker zonnepanelen als buren die ook hebben

Nederlanders waarvan de buren zonnepanelen hebben, willen vaker ook zelf zonnepanelen dan wanneer hun buren ze niet hebben. Mannen lijken een stuk gevoeliger voor het duurzame gedrag van de buren dan vrouwen. Dat blijkt uit onderzoek van Kien, in opdracht van het HIER Klimaatstraatfeest, onder 1.009 respondenten.

Van de Nederlanders die binnen een jaar van plan zijn om zonnepanelen aan te schaffen, geldt voor maar liefst 68 procent dat de buren die al hebben. Mensen die geen interesse hebben in zonnepanelen, hebben in 64 procent van de gevallen ook geen buren met zonnepanelen.

Bart de Voogd van het HIER Klimaatstraatfeest: "Dit onderzoek laat zien dat als je in een straat woont met zonnepanelen, de kans groter is dat jij ze ook wil. De sociale omgeving is dus van invloed op het gedrag van Nederlanders. Niet voor niets stimuleren we deelnemers aan het HIER Klimaatstraatfeest al jaren om samen met de buren in actie te komen voor energiebesparing. Dat is niet alleen leuker, maar ook effectiever. Zichtbare acties van de buurman inspireren de hele straat, maar in veel gevallen kun je ook een flinke korting krijgen wanneer je met de hele straat tegelijk zonnepanelen, isolatie of dubbelglas aanschaft."

Mannen lijken gevoeliger te zijn voor het gedrag van de buren dan vrouwen. Wanneer de buren zonnepanelen hebben, geven mannen (63%) vaker dan vrouwen (47%) aan dat zij ze zelf ook willen. "Zonnepanelen zijn natuurlijk een heel zichtbare maatregel, die ook statusverhogend kunnen werken. Er zijn echter heel veel energiebesparende maatregelen te nemen in huis die je aan de buitenkant helemaal niet ziet. Zoals isoleren, dubbel glas zetten of een hoogrendementsketel aanschaffen. Deze maatregelen zijn misschien wat minder spannend, maar wel enorm effectief. De meest duurzame energie is immers de energie die je niet gebruikt", aldus De Voogd.

Een tiende van de Nederlanders van 18 jaar en ouder met een koopwoning heeft zonnepanelen, zo bleek uit het onderzoek. Bijna twee derde van de respondenten heeft op korte of lange termijn plannen om zonnepanelen aan te schaffen en ruim een kwart heeft geen zonnepanelen en wil ze ook niet.

Het onderzoek is uitgevoerd onder leden van PanelWizard, middels de internetmethode. De netto steekproef bestond uit 1.009 Nederlanders van 18 jaar en ouders met een koopwoning. Deze steekproefomvang levert met een betrouwbaarheid van 95% een maximale afwijking van 3,1% van de werkelijke situatie voor de online doelgroep.

Zorginstelling NOVO Groningen gaat energie besparen

Bewoners en personeel van een van de dagbehandelingslocaties van zorginstelling NOVO in Groningen gaan energie besparen. Dat doen ze zowel in het zorggebouw als thuis. Adviesbureau EnerGQcare uit Groningen heeft hiervoor een project ontwikkeld. De provincie Groningen draagt 25.000 euro bij aan de uitvoering.

De provincie stimuleert energiebesparing in zorggebouwen. Dit is een onderdeel van de uitvoering van het Gebouwenplan 2013-2014. Het project van EnerGQcare speelt in op: gedrag van medewerkers en bewoners rond energiebesparing, zowel in het zorggebouw als thuis; het momenteel veel beter kunnen meten van het energiegebruik per apparaat dat energie verbruikt en ontwikkelingen op het gebied van sensortechnologie.

Het project wordt uitgevoerd in een van de gebouwen van NOVO met dagbehandeling voor kinderen met een ernstig handicap in Groningen. Er wordt eerst gemeten, dan gaat men analyseren en vervolgens gaan medewerkers en bewoners met hulp in de zorginstelling en thuis gas, elektriciteit en water besparen.

Slim laden, de Brabantse aanpak

In het proefproject ‘Slim Laden, de Brabantse aanpak’ ontwikkelen Enexis en de provincie Noord-Brabant innovatieve, betaalbare en slimme laadpalen samen met gemeenten, kennisinstellingen en marktpartijen. In 2014 en 2015 worden zo’n 600 van deze nieuwe laadpalen in Brabant geplaatst.

Enexis ontwikkelt in dit project samen met ElaadNL (het nationale kennisplatform van netwerkbedrijven) en marktpartijen een laadpaal die vijftig procent goedkoper is dan de huidige laadpaal. Elektrische auto’s worden er bovendien slim geladen, zodat lokale, schone energie goed en veilig wordt verdeeld

E-rijders die geen mogelijkheden hebben voor een laadpaal op eigen terrein, kunnen bij de gemeente een laadpaal in de buurt aanvragen. Onder de deelnemende Brabantse gemeenten worden in 2014 en 2015 zo’n 600 laadpalen geplaatst, binnen 300 meter afstand van het woonadres van de e-rijder.

Het proces van aanvraag tot plaatsing van de laadpaal vraagt nu enkele maanden voorbereidingstijd. Gemeenten werken in dit proefproject efficiënt samen met aannemers, exploitanten en de Brabantse netwerkbedrijven om laadpalen sneller te kunnen plaatsen. De geleerde lessen van het project worden op nationaal en Europees niveau gedeeld. Daarmee dragen de samenwerkende partijen bij aan de wereldwijde versnelling van elektrisch rijden.

Scholen zoeken bedrijf dat investeert in zonne-energie

Vijf besturen van basisscholen in Tilburg willen zonne-energie gaan gebruiken. Daarvoor zoeken ze een marktpartij die de zonnepanelen monteert en de installatie in de school aanlegt.

Dit bedrijf moet ook het onderhoud verzorgen. Het gaat om de besturen Tangent, Xpect Primair, Opmaat, Jan Ligthartgroep en Tiliander. Bij het zoeken naar een leverancier voor de stroom krijgen de scholen hulp van de Midden Brabantse Ontwikkelmaatschappij voor Energie en Duurzaamheid (Moed) en de gemeente. Het zoeken naar een marktpartij loopt via een zogeheten aanbesteding. De schoolbesturen spraken vorig jaar met Moed en de gemeente af om te onderzoeken wat de mogelijkheden waren voor het plaatsen van zonnepanelen op schoolgebouwen.

Het streven van de scholen is om minder energie te gebruiken. De afspraken tussen Moed, de schoolbesturen en de gemeente zijn vastgelegd in een zogenoemde Green Deal. De samenwerkingspartners gaan op zoek naar een marktpartij die de installatie op de scholen plaatst, ontwerpt, installeert, beheert en onderhoudt. Voordeel daarvan is dat de scholen zich niet druk hoeven te maken over de techniek en het onderhoud. Het is de bedoeling dat de scholen vijftien jaar stroom geleverd krijgen voor een bedrag dat lager is dan de prijs die ze nu voor stroom betalen. Het bedrijf dat de stroom gaat leveren krijgt de subsidie die Moed vorig jaar kreeg van het Rijk. De partij die de aanbesteding wint, krijgt de titel Energy Service Company. Na vijftien jaar willen de scholen de zonne-installatie gratis overnemen. Een energieleverancier stelt lespakketten beschikbaar aan scholen met daarin informatie over duurzame energie.

Enschede en Provinciale Staten laten zich informeren over gasolieopslag zoutcavernes

Op woensdag 17 december organiseren de gemeenteraad Enschede en Provinciale Staten een expertmeeting waarin zij zich door verschillende deskundigen laten informeren over de voorgenomen gasolieopslag in zoutcavernes in het gebied De Marssteden in Enschede.

AkzoNobel heeft vanuit de Rijksoverheid toestemming in dit gebied gasolie op te gaan slaan in bestaande zoutcavernes. Naar aanleiding van de olielekkage in het Duitse Amtsvenn, willen de raads- en statenleden nu meer informatie vergaren over de voorgenomen gasolieopslag. Tijdens de meeting zullen de deskundigen hun vragen beantwoorden. Iedereen die belangstelling heeft, is van harte welkom om ook vragen te komen stellen.

De expertmeeting vindt plaats in het stadhuis in Enschede (Langestraat 24) en begint om 15.00 uur (inloop vanaf 14.30 uur). Er zijn onafhankelijke deskundigen aanwezig van TNO, de MER commissie, RijksUniversiteit Groningen, Staatstoezicht op de Mijnen en de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij hebben elk verschillende expertises. In een drietal rondes zullen zij vragen beantwoorden met betrekking tot verschillende onderwerpen:

'Minister Blok riskeert miljoenenboete met Doe-Het-Zelf energielabel'

Minister Blok heeft ten onrechte de indruk gewekt dat met het nieuwe Doe-Het-Zelf-energielabel wordt voldaan aan de Europese regelgeving. Uitlatingen van BZK-ambtenaren dat Brussel akkoord zou gaan met dit label zijn uiterst dubieus, gezien de actuele kritiek van Paul Hodson, hoofd van het Directoraat Generaal voor Energie, op het Nederlandse energiebeleid. Dat stelt Bouwinformatie.

Nederland behoort allang niet meer tot de voorhoede van het Europese energiebeleid. Tot twee keer toe in 2009 en 2012 heeft de Europese Commissie Nederland formeel in gebreke gesteld met betrekking tot de invoering van Europese energieregelgeving, zoals die is vastgesteld in de zogeheten EPBD (Energy Performance of Buildings Directive).

In antwoord op vragen van de AvEPA (Associatie van Energie Prestatie Adviseurs) om opheldering over actuele stand van zaken schrijft Hodson dat het Nederlandse weerwoord op de twee achtereenvolgende EU-ingebrekestellingen van het binnenlandse energiebeleid 'onbevredigend is'. 'Verklaringen van Nederlandse autoriteiten dat verschillende onderdelen van de EPBD inmiddels zijn overgenomen - de meest recente in november 2014 - worden momenteel geanalyseerd. Pas nadat we de laatste wetgevende maatregelen hebben doorgelicht, kunnen we beslissen of de Nederlandse regering aan alle EPBD-verplichtingen heeft voldaan', aldus het afdelingshoofd energy efficiency van het Europese Directoraat Generaal voor Energie.

Gedupeerde energieprestatie-adviseurs - verenigd in EnergyClaim - zijn al jaren verwikkeld in een juridisch gevecht met de Nederlandse overheid over een schadevergoeding voor de abrupte omslag van het Nederlandse energiebeleid. Tot het eerste kabinet-Balkenende (2002-2003) liep Nederland voorop. Het Nederlandse energiebeleid stond zelfs model voor de EPBD.

Vooruitlopend op de voorgeschreven introductie van het 'Europese' energieprestatiecertificaat dat kopers en huurders inzicht moet geven in het energieverbruik van de woning die zij overwegen te betrekken, hebben honderden ondernemende pioniers zich geschoold en geoefend in het (gecertificeerd) vaststellen van de energieprestatie van alle 7,5 miljoen woningen in Nederland. Goed voor 10.000 tot 12.000 banen was de verwachting.

Allemaal weggegooid geld, aldus Bouwinformatie, want vanaf 2003 heeft de overheid het stimuleren van energiebesparingsmaatregelen grotendeels gestaakt, voor zover niet in woorden dan toch zeker in daden. Nederland weigerde zelfs om het verplichte energieprestatiecertificaat te introduceren. Tegen alle afspraken in, zoals onomstotelijk werd vastgesteld door de Nationale ombudsman, vier jaar geleden. 'De klachten van EnergyClaim zijn volledig gegrond', verklaarde toenmalig ombudsman Alex Brenninkmeijer. De staat wijst elke schadeclaim af met de dooddoener dat het herroepen van de stimuleringsmaatregelen als een bedrijfsrisico moet worden beschouwd. Voor de rechter heeft de staat zelfs volgehouden dat de EPBD 'tijdig en juist' is geïmplementeerd.

Het is de vraag hoe lang de Nederlandse overheid erin zal slagen 'Brussel' te misleiden, en een even forse als genante boete te ontlopen. Voor Luc Werring, de Nederlandse grondlegger van de EPBD, is het een uitgemaakte zaak dat het geïmproviseerde Doe-Het-Zelf-energielabel niet voldoet aan de eisen van de EPBD.

Werring was de belangrijkste adviseur van de Europese Commissie over energiezaken. Hij zegt: 'De richtlijn laat geen enkele ruimte voor een doorgebeld, zelf opgegeven energieprestatiecertificaat. Dat zou hetzelfde zijn als autobezitters eigenhandig de APK van hun auto's te laten invullen. Volstrekt absurd om zelf het energielabel van je huis vast te stellen. Bovendien, een richtlijn die is aangenomen, kan niet meer worden teruggedraaid of afgezwakt.'

Werring kan zich er behoorlijk over opwinden: 'Ik maak me druk over de hypocriete instelling van Nederland. Er is consistentie te vinden in het sabotagebeleid door vijf opeenvolgende ministers, te beginnen bij Sybilla Dekker. Aanvankelijke onnozelheid is veranderd in doelbewuste berekening. Hoe komen we met de richtlijn weg zonder dat we het certificaat verplicht invoeren? Nederland heeft de Europese Commissie vakkundig zand in de ogen gestrooid.'

Alhoewel, het opleggen van boetes is geen loos dreigement. Als ook de Europese Commissie oordeelt dat Bloks Doe-Het-Zelf energielabel niet aan de EPBD voldoet, dan kan Nederland begin 2015 een maximale boete van 95 miljoen euro tegemoet zien. De huidige consultant energie en transport policy waarschuwt: 'Ook al is die boete maar één miljoen per jaar; er is geen ministerie die op z'n begroting kan hard maken - we betalen elk jaar een miljoen - doordat we een milieurichtlijn niet hebben ingevoerd.'

Opening eerste Groengas-tankstation in Delft

Het Groengas-tankstation van OrangeGas ligt op het voorterrein van de Delftse taxicentrale Deltax aan de Voltaweg 2 in Delft. Wethouder Werk, Duurzame ontwikkeling en Beheer van de gemeente Delft, de heer Stephan Brandligt, opende op 11 december jl. de Groengas-pomp door een taxi van Deltax af te tanken.

Het is het eerste Groengas-tankstation dat OrangeGas in Delft realiseert en is mede tot stand gekomen door de gemeente Delft en het Stadsgewest Haaglanden. 

Aanleiding voor de plaatsing is onder andere het RegioTaxi-vervoer dat Deltax vanaf volgend jaar maart weer gaat uitvoeren. Een van de eisen is dat alle taxi’s en bussen hiervoor op Groengas rijden. Peter van der Salm, voormalig directeur Deltax, liet zich 4 jaar geleden al informeren over het rijden op Groengas. Een vulpunt op eigen terrein zou ideaal zijn. Stephan Zonneveld, huidig directeur Deltax: “Bijna de helft van het wagenpark van Deltax rijdt al op Groengas. Naast de milieuvoordelen is rijden op Groengas ook nog eens goed voor je portemonnee en je imago als maatschappelijk verantwoord ondernemer”.

Ondernemers Tilburg kunnen gratis elektrisch rijden

Twintig Tilburgse ondernemers kunnen een half jaar gratis rijden in een elektrische bestelauto. Dit is mogelijk door 2 subsidieregelingen. De subsidie is 8000 euro per auto. Het geld komt van subsidieregelingen van De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen Agentschap NL) en de gemeente. Autofabrikant Nissan maakt gebruik van deze regelingen en stelt 20 elektrische auto's voor een half jaar ter beschikking. Na de 6 maanden gratis rijden, kunnen de ondernemers de elektrische auto leasen, kopen of onder voorwaarden teruggeven. Dan kan de bestelwagen door een ander Tilburgs bedrijf worden overgenomen of geleased worden.

ACM: hulp van TenneT aan België kan beter

Nederland zal België helpen zodra de Belgen komende winter te weinig stroom hebben. De toezichthouders uit de landen rondom België hebben vandaag besloten er gezamenlijk de schouders onder te zetten (zie gezamenlijk persbericht hieronder). In Nederland is de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de toezichthouder. Henk Don, bestuurslid ACM, licht toe: “We kunnen de Belgen niet in het donker laten zitten terwijl wij voldoende productie hebben om België van de noodzakelijke stroom te voorzien. We gaan België helpen tegen de laagste kosten.”

ACM is blij dat de landelijke netbeheerder TenneT plannen heeft ontwikkeld om dit mogelijk te maken. Maar het kan beter. Bij extreem veel vraag uit België naar stroom is er niet voldoende transportcapaciteit op de grens met Nederland. Henk Don: ”De toezichthouders vinden dat je beter eerst de markt zoveel mogelijk kunt laten werken. Als dat het probleem niet oplost zal de productie in Nederland worden beperkt en die vanuit Frankrijk worden geactiveerd. Dat doen we door aan bedrijven in Nederland te vragen minder stroom te produceren en in Frankrijk juist meer. De Franse centrale die met het goedkoopste aanbod komt, wordt dan opgestart.”

De situatie waarin voor België de grootste problemen worden verwacht is een periode met extreme kou en weinig wind. Er is dan veel vraag naar stroom in België en Frankrijk en er is weinig aanbod van windenergie. Nederland is dan in de Centraal-West Europese regio de goedkoopste producent van stroom omdat in Nederland de afgelopen jaren grootschalig in nieuwe productie is geïnvesteerd. In een dergelijke situatie stijgt de vraag naar goedkope stroom uit Nederland. Die stroom gaat echter niet alleen naar België, maar ook door België heen naar Frankrijk. Dat zorgt voor een extra belasting van het Belgische net zonder dat Belgische consumenten er iets aan hebben. Ook dan is het handiger als de productie in Frankrijk zelf wordt opgestart.

ACM vindt dat TenneT de huidige afspraken tussen de andere landelijke netbeheerders en de marktpartijen moet verbeteren en contracten moet sluiten voor situaties waarin er minder elektriciteitsproductie in Nederland gewenst is of meer in Frankrijk.

Gratis groene stroom voor voedselbank dankzij Winddelers

Voedselbank Arnhem krijgt vanaf nu bijna al haar groene stroom cadeau van Greenchoice en De Windcentrale. De Windcentrale heeft daarvoor 200 Winddelen gedoneerd. Voedselbank Arnhem wekt daarmee zelf de komende 15 jaar 90% van de nodige stroom gratis én groen op. Greenchoice biedt daarnaast aan alle andere voedselbanken in Nederland vanaf nu groene stroom tegen een prijs waar de duurzame energieleverancier zelf niet op verdient. Greenchoice en Windcentrale beloofden eerder dit jaar dat de voedselbanken zouden meeprofiteren als de drie windmolens in Burgervlotbrug door ‘Winddelers’ werden gekocht. En dat is dankzij succesvolle crowdfunding gelukt.

Het eigendom van een windmolen wordt in duizenden stukjes gehakt: elk stukjes is goed voor 500 KwH aan stroom. Elk huishouden kan eenvoudig deze “Winddelen” kopen en daarmee in haar eigen groene stroom voorzien. Wie Winddelen koopt om eigen stroom op te wekken heeft geen last van wisselende energieprijzen en is vaak goedkoper uit. De stroomproductie van de windmolen is live te volgen via een App. Greenchoice zorgt voor de afhandeling van de administratie en nota. Voor de ruim 15.000 Winddelers en dus ook voor de voedselbanken.

Tarieven TenneT 2015 dalen

De maximale tarieven van TenneT dalen in 2015 met 77 miljoen euro, zo heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) besloten. TenneT is de netbeheerder van het landelijke hoogspanningsnetwerk voor elektriciteit.

Het gaat om de tarieven die TenneT aan de regionale netbeheerders en andere afnemers rekent voor het elektriciteitstransport en voor het in stand houden van een betrouwbare en veilige levering van elektriciteit. ACM bepaalt de maximumtarieven omdat TenneT geen concurrenten heeft en afnemers een redelijke prijs moeten betalen voor de diensten van TenneT.

Henk Don, bestuurslid ACM: “Enerzijds heeft TenneT meer geïnvesteerd dan vorig jaar, wat een hogere vergoeding rechtvaardigt. Anderzijds wordt deze verhoging ruim gecompenseerd door een verlaging onder andere omdat ACM vindt dat TenneT doelmatiger kan werken. En er wordt 45 miljoen uit de veilingopbrengsten in mindering gebracht. In totaal is er een daling met 77 miljoen euro. Dit leidt dit tot lagere transporttarieven in 2015.”

De afgelopen jaren werd er veel geld geïnd met de veilingen van schaarse capaciteit op de grensoverschrijdende verbindingen. TenneT is verplicht die gelden te investeren in projecten die grenscapaciteitsproblemen oplossen of te gebruiken voor een tariefsverlaging. Voor 2015 wordt hiervoor 45 miljoen euro ingezet.

Het is belangrijk om voldoende te investeren; ook de komende jaren blijven de investeringen toenemen als gevolg van verduurzaming van energie. Daardoor kunnen landen elkaar helpen in tijden van nood of kan bijvoorbeeld goedkope windenergie makkelijk uit Duitsland worden geïmporteerd. ACM houdt er rekening mee dat als gevolg van die investeringen de tarieven in de toekomst kunnen stijgen.

Duurzame stookplaatsen op campussen Coupure en Ledeganck

Tegen 2020 wil de UGent haar energiegebruik van 1998 terugdringen met maar liefst 20%. Een ambitieus maar niet onhaalbaar doel, dat een stap dichterbij komt met de vernieuwde en duurzame stookplaatsen op de campus Coupure en in het complex Ledeganck.

De UGent heeft zichzelf ambitieuze energiedoelstellingen vooropgesteld, namelijk om tegen 2020 het energieverbruik van het gebouwenpatrimonium met 20% te doen dalen ten opzichte van 1998. Sinds 2009 wordt het energieverbruik voor nieuwbouwprojecten geminimaliseerd, en de energie die toch nog nodig is, wordt zelf geproduceerd.

Zowel in onderzoek als in beleid draagt de UGent haar duurzame ambities uit. Zo gebeurt aan de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen heel wat energie- en klimaatgerelateerd onderzoek. Maar de universiteit past dit onderzoek ook zelf toe, en in dat beleid kadert ook de installatie van een nieuwe warmtekrachtkoppeling op de campus Coupure. Daarin wekt een generator op aardgas elektriciteit op. Terwijl de restwarmte die hierbij vrijkomt in conventionele centrales verloren gaat, zet deze warmtekrachtkoppeling de restwarmte efficiënt in voor verwarming.

Ook een nieuwe biomassa-installatie in de stookplaats van dezelfde campus hoort bij de duurzame ambitie van de UGent. De biomassaketel verbrandt hout van korte omloop of onbewerkt resthout uit duurzame bosbouw.

Het inzetten van een warmtekrachtkoppeling in combinatie met een biomassaketel verlaagt de CO2-uitstoot met 1000 ton per jaar: een reductie van 45% ten opzichte van een nieuwe stookplaats die volledig op aardgas werkt.

DNV GL, TU Delft en Berenschot maken roadmap energieopslagsystemen

Een samenwerkingsverband van DNV GL, TU Delft en Berenschot heeft van de Topsector Energie de opdracht gekregen om een roadmap te ontwikkelen voor energieopslagsystemen in Nederland. In deze roadmap wordt onder andere aangegeven waar de overheid, de industrie en onderzoekers zich de komende 15 jaar op zouden moeten richten als het gaat om onderzoek en ontwikkelingen op het gebied van energieopslag.

Bij een groter wordende rol van duurzame energiebronnen als zonne- en windenergie kunnen lokale en centrale grootschalige opslagsystemen van belang zijn in het balanceren van de energievraag en -opwekking. Dit heeft consequenties voor de organisatie van de toekomstige elektrische infrastructuur in Nederland. Zowel de rol van centrale, grootschalige energieopslagsystemen als de rol van decentrale, kleinschalige opslagsystemen is onderdeel van de opdracht. Het project richt zich aan de hand van een aantal onderzoeksvragen op de inhoud (welke energieopslagtechnologieën gaan op korte, middel en lange termijn een rol spelen), de omgeving (hoe ziet de sector er nu uit en hoe moet deze zich ontwikkelen) en de economische kansen voor Nederlandse partijen, waarmee de energiesector kan blijven concurreren op de wereldmarkt.

De roadmap wordt op 1 maart 2015 gepresenteerd aan de Topsector Energie. De roadmap is onder andere gebaseerd op specifieke energieopslagexpertise van de partners, desk research (bijvoorbeeld van internationaal gebruikte technologieën), best practices en de internationale positionering van Nederland op het gebied van opslag. Ook worden industrie en gebruikers (bijvoorbeeld DSO's, TSO's en Utilities) geconsulteerd als het gaat om trends, kansen en belemmeringen, bijvoorbeeld op 9 december tijdens de CleanTech Business Day en op 20 januari bij WattConnects.

In de Topsector Energie werken bedrijven, wetenschappers en de overheid samen aan adviezen en programmalijnen, waarin zij aangeven met welke maatregelen de sector kan blijven concurreren op de wereldmarkt. Voor iedere topsector is een topteam samengesteld. Dit team bestaat uit een wetenschapper, een topambtenaar, een innovatieve mkb'er en een boegbeeld uit de sector. Meer informatie over de topsectoren: www.topsectoren.nl.

DNV GL is onder andere gespecialiseerd in energieopslag en voert regelmatig marktstudies uit op het gebied van energieopslag voor bedrijven die willen weten waar hun technologie het beste past in de energiewaardeketen. Daarnaast heeft DNV GL veel ervaring met het bepalen en doorrekenen van energieopslagdiensten voor het elektriciteitsnet en het opstellen van roadmaps.
TU Delft beschikt over kennis en expertise voor het begrijpen en ontwerpen van technische systemen voor de toekomst, world-class onderzoekers in diverse wetenschappelijke disciplines en state of the art onderzoeksfaciliteiten.

Berenschot heeft expertise op het gebied van (internationale) marktanalyse in elektriciteit en is daarnaast marktleider in het ontwikkelen van roadmaps voor grotere bedrijfssectoren.

Uitvinding TU Delft voor lichtvangst levert record-efficiëntie op voor dunne-film zonnecel

Promovendus Hairen Tan van de TU Delft heeft een nieuw wereldrecord gevestigd met betrekking tot de initiële efficiëntie (14,8%) van een dunne-film silicium tandemzonnecel.

Hij deed dat tijdens de zesde World Conference on Photovoltaic Energy Conversion (23–28 november gehouden in Kyoto). Tan, begeleid door dr. Arno Smets en prof. Miro Zeman, ontving de Young Researcher Award voor zijn prestaties.

De opmerkelijke verbetering van de efficiëntie is het resultaat van een delicate wisselwerking tussen drie aspecten die de prestatie verbeteren. Het eerste aspect is een betere energetische benutting van het zonnespectrum. Hairen Tan, van de sectie Photovoltaic Materials and Devices (PVMD, Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica), heeft een tandemstructuur gebruikt, waarbij twee zonnecellen met verschillende absorptiematerialen op elkaar worden geplaatst. De twee absorptiematerialen – respectievelijk amorf silicium en nanokristallijn silicium – vangen verschillende gebieden van het zonnespectrum af, zodat het spectrum energetisch beter wordt benut.

Het tweede aspect is de gebruikte techniek voor lichtvangst. Tan heeft een nieuwe oppervlaktemorfologie ontwikkeld voor een substraat voor tandemzonnecellen waarmee licht in beide zonnecellen efficiënter wordt verstrooid en geabsorbeerd. Voor deze benadering op basis van een gemoduleerde oppervlaktestructuur, waarop de TU Delft octrooi heeft, combineerde Tan oppervlaktestructuren op micrometerschaal door een glazen substraat te etsen met structuren op nanoschaal gemaakt van een transparante elektrode die op het geëtste glas wordt aangebracht.

Het derde aspect van efficiëntieverbetering heeft te maken met materialen en de verwerking van tussenlagen. Hairen Tan is erin geslaagd om absorbers van amorf en kristallijn silicium te verwerken die buitengewoon goede elektronische eigenschappen hebben. Daarnaast heeft hij in samenwerking met het PV-laboratorium van de EPFL in Neuchatel (Zwitserland) gebruikgemaakt van hun bijzonder transparante elektroden om het optische verlies buiten de absorbers te minimaliseren. Het resultaat van al deze verbeteringen is een nieuw wereldrecord: een initiële efficiëntie van dunne-film silicium tandemzonnecellen van 14,8%. Volgens Tan is er nog ruimte voor verbetering. Hij verwacht dat in de nabije toekomst een stabiele conversie-efficiëntie van 15% zal worden bereikt. 

De TU Delft is een pionier op het gebied van onderzoek naar de mogelijkheden voor een beter gebruik van het spectrum van zonlicht in dunne-film zonnecellen met behulp van individuele zonnecellen op elkaar te stapelen. Uit theoretisch onderzoek door onderzoekers van de TU Delft bleek dat het mogelijk zou moeten zijn om een conversie-efficiëntie (van zonlicht naar elektriciteit) van 20% te realiseren met een tandem zonnecel van vier dunne-film zonnecellen. Fai Tong Si, een promovendus van de sectie PVMD onder begeleiding van dr. Olindo Isabella en prof. Miro Zeman, demonstreerde de eerste experimentele tandem dunne-film silicium zonnecel die gemaakt is uit vier verschillende zonnecellen. De efficiëntie van de tandemzonnecel bedroeg 11,4%, en de gebruikte benadering, samen met dit resultaat, behoorde tot de hoogtepunten van de zesde WCPEC-conferentie in Kyoto.

GroenLinks wil Canadese teerzandolie weren uit Europa

Als het aan de Europese Commissie ligt, dan gaat de deur voor het extreem vervuilende teerzandolie uit Canada wagenwijd open. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout probeert een stokje voor te steken door bezwaar te maken tegen de richtlijn die gaat over de kwaliteit van transportbrandstof.

De Europese Unie wil dat de leveranciers van transportbrandstoffen in 2020 ervoor zorgen dat hun brandstoffen zes procent minder broeikasintensief worden. Het verschilt namelijk per brandstof hoe vervuilend ze zijn. Dat kan gaan over de daadwerkelijke uitstoot bij het verbranden, maar ook over de hoeveelheid energie die nodig is om een brandstof te winnen.

Met name schalie-olie en Canadese teerzandolie scoren hoog in de totale uitstoot die ze veroorzaken in hun hele gebruikscyclus, inclusief winning. In de voorstellen van de Europese Commissie die nu voorliggen, worden echter alle verschillende brandstoffen hetzelfde gewaardeerd op broeikasgasintensiteit; daarmee gaat de deur voor deze extra vervuilende brandstoffen wagenwijd open.

Eickhout wil dat de Europese Commissie teruggaat naar een eerder voorstel om per brandstof de broeikasgasintentiteit als leidraad te nemen. Dan hebben leveranciers er namelijk voordeel bij om te kiezen voor relatief schonere brandstoffen. Daarnaast moet per leverancier openbaar worden welke grondstoffen voor brandstoffen ze de EU invoeren. Alleen dan kunnen we werkelijk controleren of die reductie van zes procent gehaald wordt.

Hoe komt het nu dat de Europese Commissie met zo'n afgezwakt voorstel komt? De reden is de uitzonderlijk zware lobby uit Canada. Die landen hebben er namelijk baat bij om zoveel mogelijk schalie-olie en teerzandolie in Europa te kunnen verkopen. Canada heeft er zelfs haar klimaatdoelstellingen voor opgegeven.

Doordat de EU-landen eerder geen overeenstemming konden bereiken, mocht volgens de procedures de Europese Commissie zelf met een plan aan de slag. Canada voerde vervolgens de druk op de Europese Commissie op en dreigde zelfs met rechtszaken bij de Wereldhandelsorganisatie als Europa 'handelsbelemmeringen' zou opleggen.

Op dit moment onderhandelt Europa met Canada en met de Verenigde Staten over vrijhandelsverdragen CETA en TTIP. De ongekende lobby beloofd niet veel goeds: in beide verdragen staat investeringsarbitrage (ISDS). Onder die noemer kunnen Canadese en Amerikaanse investeerders rechtszaken aanspannen tegen de EU of tegen een EU-land als dat hun investeringen schaadt. ISDS vormt met name een bedreiging voor het aannemen van striktere regelgeving op het gebied van volksgezondheid, mensenrechten en milieu - dit soort regelgeving zal namelijk het snelst een negatief effect hebben op oude investeringen.

Een andere overeenkomst tussen de richtlijn over de kwaliteit van brandstof en de vrijhandelsakkoorden is dat beiden tot stand komen in expertcomités. Expertcomités bestaan uit ambtenaren en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Op zich is het niet gek dat het bedrijfsleven aanschuift, ze hebben vaak specifieke kennis die de ambtenaren niet hebben. Het probleem is echter dat nationale parlementen, het Europees Parlement en andere organisaties op geen enkele wijze zicht hebben op de manier waarop besluiten genomen worden.

Een energieneutraal Delft

Tijdens de Van Leeuwenhoeklezing “Het energieke individu – Hoe word ik zelf energieneutraal?” op 14 december vertelt hoogleraar Andy van den Dobbelsteen alles over een energieneutraal leven.

In 2050 moet Delft alleen nog energie gebruiken van zon, wind, biomassa en aardwarmte voor alle gebouwen, het verkeer en vervoer. Maar wat houdt dat in, en vooral: hoe komen we er? Wat kunnen we zelf doen? Prof. Andy van den Dobbelsteen is hoogleraar Climate Design & Sustainability bij de Faculteit Bouwkunde van de TU Delft en neemt u mee door al deze vragen.

Aan de hand van zijn eigen worsteling met deze vraag laat Andy van den Dobbelsteen zien waar u allemaal rekening mee kunt houden voor een energieneutraal huishouden. Daarbij gaat hij niet alleen in op energiegebruik van het huis en de daarin gebruikte apparaten, maar ook op persoonlijk vervoer, eetgedrag en het gebruik van kleding en spullen.

Andy van den Dobbelsteen vertelt ook over Prêt-à-Loger, het energie neutrale rijtjeshuis, waarmee zijn studenten en hijzelf afgelopen zomer veel prijzen wonnen op de Solar Decathlon, de Olympische Spelen van het duurzaam bouwen.

De lezing van Andy van den Dobbelsteen is op zondag 14 december van 11.00 tot 12.00 uur in het Science Centre TU Delft aan de Mijnbouwstraat 120. De toegang is gratis. Na afloop kunt u het Science Centre gratis bezoeken.