Nieuwe vorm energiebelasting leidt tot eerlijker verdeling van kosten energietransitie

De energiebelasting moet worden gemoderniseerd om consumenten betrokken te houden bij de energietransitie. Juist fiscale prikkels kunnen bij uitstek een enorme impuls geven aan de transitie naar een koolstofarme economie. Dat concludeert EY belastingadviseurs in haar onderzoek naar de betaalbaarheid van de energietransitie dat zij in opdracht van energiebedrijf Essent/innogy uitvoerde.

Nederland zal de energietransitie in de komende jaren enorm moeten versnellen om haar klimaatdoelstellingen te halen. Het komend kabinet zal dan ook vanaf dag één werk moeten maken om de doelstellingen te behalen. Aanpassing van de energiebelasting is een van de opties die daarbij op tafel moet liggen.

Uit het onderzoek blijkt dat de huidige opzet van de energiebelasting de transitie remt in plaats van stimuleert. Doordat de levering van duurzaam opgewekte elektriciteit nu net zo zwaar wordt belast als grijze elektriciteit worden verbruikers niet gestimuleerd om te kiezen voor een minder vervuilende optie. Tegelijkertijd dient de energiebelasting een aantal tegenstrijdige doelen en worden de kosten van de veroorzaakte milieuschade die het gebruik van energie met zich meebrengt nu onvoldoende ingeprijsd. Daarnaast constateert EY dat huishoudens per kWh elektriciteit en m3 aardgas veel meer energiebelasting betalen dan het bedrijfsleven, terwijl consumenten slechts verantwoordelijk zijn voor ongeveer 15% van de Co2-uitstoot. Grootverbruikers nemen de overige 85% voor hun rekening. EY concludeert in haar onderzoek dan ook dat de vervuiler in principe niet betaalt.

In de door haar ontwikkelde menukaart onderscheidt EY twee ‘knoppen’ waaraan gedraaid kan worden: de grondslag en het tarief. EY stelt dat binnen de huidige energiebelasting via deze knoppen op een eenvoudige manier een grote impact gerealiseerd kan worden en zo op een rechtvaardige wijze energiebesparing en innovatie kan worden gestimuleerd en de energietransitie kan worden bevorderd. Hoe deze menukaart uitwerkt, is terug te vinden in het onderzoeksrapport.