'Energieneutraliteit agrosectoren niet binnen handbereik'

Ondanks maximale benutting van de huidige technische mogelijkheden voor energiebesparing en de productie van duurzame energie blijft energieneutraliteit van de totale agrosector in 2025 nog buiten bereik. Dat blijkt uit een verkenning van LEI Wageningen UR en ECN.

De productiebosbouw zal de positieve bijdrage aan de energiebalans die ze al levert, verder kunnen vergroten met meer houtproductie. Door de bescheiden omvang van deze sector legt dat voor de totale energiebalans van de agrosectoren niet veel gewicht in de schaal.

De grondgebonden agrosectoren (melkveehouderij, opengrondtuinbouw en akkerbouw) bieden de beste mogelijkheden om het negatieve verbruikssaldo om te buigen naar een positief saldo. Met name besparingen van het dieselverbruik kunnen daaraan een substantiële bijdrage leveren. En ook -in mindere mate- draagt de productie van biogas of elektriciteit met co- en mono-vergisting bij. Van doorslaggevende betekenis voor deze grondgebonden sectoren is dat ze met windmolens meer energie kunnen opwekken dan ze zelf verbruiken.

Voor de intensieve veehouderijsectoren is het mogelijk te besparen op het verbruik van gas, diesel en biomassa (hout), onder meer door warmte- en koudeopslag. Bij de laatste optie haalt een aardwarmtepomp in de winter warmte uit de bodem en waardeert dat met elektriciteit op tot de gewenste temperatuur via vloerverwarming in de stal. Met een warmtepomp kan de veehouder in de zomer ook duurzaam koelen. Het elektriciteitsverbruik in de veehouderij is echter nauwelijks te beperken; bepaalde vereiste milieumaatregelen werken zelfs tegengesteld (bijvoorbeeld luchtwassers). De intensieve veehouderijsectoren kunnen wel een groter deel van hun eigen energiebehoefte dekken door middel van zonnepanelen op staldaken.

De glastuinbouw is en blijft de grootste energiegebruiker binnen de agrosectoren ondanks de technische mogelijkheden tot besparing (Het Nieuwe Telen) en verdere toepassing van duurzame energie (aardwarmte ofwel geothermie). De meest actuele informatie over het energieverbruik in de glastuinbouw is terug te vinden in de Energiemonitor 2014.

De studie is verricht in opdracht van DG Agro van het ministerie van Economische Zaken en maakt kansen en knelpunten voor het bereiken van energieneutrale agrosectoren in 2025 inzichtelijk. Het rapport voorziet in een inventarisatie van de huidige situatie, een doorkijk naar 2025, en brengt bijkomende technische opties voor energiebesparing en -productie in de toekomst in beeld en rekent de mogelijke effecten ervan in 2025 door voor de betrokken agrosectoren.