Slimme toestellen vermijden black-outs en maken stroom groener

Door huishoudtoestellen ‘slim’ te maken, kunnen gezinnen een deel van hun energieverbruik spreiden in de tijd en zo mogelijke stroompannes voorkomen. Dat blijkt uit de resultaten van het Linear-project. De slimme toestellen maken het ook makkelijker om groene stroom in het elektriciteitsnetwerk op te nemen.

Linear is een project van twintig wetenschappelijke en industriële partners, gaande van onderzoekers van EnergyVille (een samenwerkingsverband tussen de KU Leuven, VITO en Imec), tot netbeheerders en producenten van elektronische toestellen. Gedurende vijf jaar deed Linear onderzoek naar de economische mogelijkheden van stuurbaar energieverbruik bij gezinnen.

“Er is nood aan een alternatieve vorm van energieverbruik”, zegt professor Geert Deconinck, die mee aan de wieg stond van het project. “In de toekomst zullen we steeds meer elektrische toestellen gaan gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan elektrische wagens die veel energie vergen. We zullen ook vaker geconfronteerd worden met piekmomenten, waarbij iedereen tegelijkertijd elektriciteit verbruikt. En hoe hoger het verbruik, hoe groter de kans op een black-out.”

Linear werkte samen met 240 Vlaamse gezinnen. Via het introduceren van slimme toestellen, slimme meters en nieuwe tariefmodellen gingen de wetenschappers op zoek naar de beste methode om het energieverbruik te sturen. “Ons project is bij de koplopers in Europa", zegt Deconinck. "We hebben bewezen dat je sommige vormen van verbruik kan uitstellen of spreiden in de tijd. Op die manier kunnen gezinnen ervoor zorgen dat het elektriciteitsnet niet overbelast wordt.”

Daarnaast levert het uitstellen van energieverbruik ook een economisch voordeel op. “Wanneer er minder vraag is, wordt energie goedkoper”, zegt Pieter Vingerhoets, projectmedewerker en postdoctoraal onderzoeker aan de KU Leuven. “De gezinnen worden dus eigenlijk beloond wanneer ze de piekmomenten vermijden.”

Het project liet de gezinnen concrete 'beloningsmodellen' uittesten. Zo verdeelden de onderzoekers de dag in zes tijdzones met verschillende tarieven. Met een tablet konden de gezinnen dagelijks kijken in welk tijdsblok het elektriciteitsverbruik het meest voordelig was. “Een goed werkend systeem, maar te  complex en tijdrovend voor gezinnen”, zegt Vingerhoets. “De inspanning om iedere dag opnieuw tarieven te raadplegen, was te groot in vergelijking met de mogelijke besparing.”