Stijging gasprijs VS opsteker voor Europese industrie

Sinds begin november 2013 heeft de prijs van aardgas in de Verenigde Staten een aanzienlijke stijging laten zien. De reden voor deze prijsstijging is een periode van strenge kou in een groot deel van de VS, waardoor de vraag steeg. Door een afname van de voorraden in de laatste weken van het jaar, steeg de prijs van Henry Hub-gas met ruim 34 procent sinds begin november. Op 31 december daalde de prijs iets (4,5 procent) als gevolg van winstnemingen voor het jaareinde. Doordat de weersomstandigheden in Europa mild zijn, bleef een vergelijkbare prijsstijging hier uit. Doordat de Amerikaanse gasprijs veel sneller is gestegen dan in Europa is het prijsverschil met Europa afgenomen en liggen de gasprijzen in Europa nu ongeveer 3 keer zo hoog als in de VS. De afname van het prijsverschil is goed voor de concurrentiepositie van de Europese industrie.
Als gevolg van het koude weer in de VS, dalende voorraden en een sterke industriële vraag steeg de prijs van WTI en bereikte deze eind december zelfs een niveau van boven de 100 dollar per vat. De prijs van Brent-olie steeg door productiestoornissen in Zuid-Soedan en aanhoudende onrust door een dalende productie in andere regio’s. Begin januari 2014 daalde de prijs van WTI echter met 5 procent en van Brent met 4 procent als gevolg van geruchten dat Libië de productie van een belangrijk olieveld zal hervatten. ABN AMRO verwacht dat de vraag naar olie zal aantrekken, met name in de VS en Azië, waardoor de prijzen enige steun kunnen krijgen. Tegelijkertijd wijst zij op de aanwezigheid van een groot potentieel van extra productie dat ruim voldoende kan zijn om de effecten van een stijgende vraag te compenseren. Zo komen enkele miljoenen extra olie per dag beschikbaar als de olieproductie in niet-OPEC-landen - met name de VS en Canada - blijft stijgen, productiestoornissen in Irak, Libië , Zuid-Soedan en Nigeria afnemen en de sancties tegen Iran worden afgebouwd . Als de onrust aanhoudt en de vraag naar olie blijft stijgen, zullen de prijzen volgens ABN AMRO volatiel zijn, maar waarschijnlijk in zijwaartse bandbreedtes bewegen. Dit komt overeen met het patroon van de afgelopen drie jaar.
In de laatste maanden van 2013 stond de OPEC-olieproductie onder druk. De productie daalde in november tot het laagste niveau in 2,5 jaar. Vooral de grote afname van de olieproductie in Libië - met 1,4 miljoen vaten per dag ongeveer de helft van de totale daling van OPEC-olieproductie - heeft volgens ABN AMRO een grote impact op het marktsentiment. Ook bleef de risicopremie hoog door de onrust in het Midden-Oosten en een dalende olieproductie. ABN AMRO verwacht dat een deel van deze productie in de loop van 2014 kan worden hervat. Zo verlopen de gesprekken tussen het Westen en Iran redelijk positief, wat op den duur kan leiden tot een versoepeling van sancties. Ook de mogelijke terugkeer van Iraakse en Libische olie opent de weg naar lagere olieprijzen. Wel benadrukt ABN AMRO dat er in de komende drie tot vijf jaar veel uitdagingen zijn voor de OPEC, zoals een mogelijke terugkeer van olie uit Iran, de ambitie van Irak de olieproductie te verdrievoudigen en de stijgende kostprijs door de hele regio, mede als gevolg van de Arabische lente. Bovendien neemt de Amerikaanse afhankelijkheid van olie uit het Midden-Oosten af door de opkomst van schaliegas in de VS