De opwindradio voorbij

Menselijke spierkracht is prima in te zetten als energiebron in bepaalde producten en toepassingen. Maar dan wel het liefst op een slimmere en minder 'zichtbare' manier dan nu gebeurt in bijvoorbeeld opwindradio's en knijpkatten. Dat stelt onderzoeker Arjen Jansen, die morgen promoveert aan de TU Delft.
Hoe is menselijke spierkracht nuttig in te zetten als energiebron, bijvoorbeeld in consumentenproducten als een radio of een zaklamp? Dat is de vraag waar onderzoeker Arjen Jansen van de TU Delft zich over boog.
Jansen: "Vaak blijkt dit soort ideeën in de praktijk wat minder bruikbaar. De hoeveelheid opgewekte energie is meestal niet zo groot als soms wordt gedacht. Iemand op een fiets in een sportschool levert maar zo'n 100 Watt aan vermogen  En dan moet de geleverde energie ook nog eens omgezet worden in elektriciteit, wat onherroepelijk gepaard gaat met verliezen. De 60 Watt die vervolgens overblijft, is genoeg om bijvoorbeeld één ouderwetse gloeilamp mee te laten branden."
Dit betekent volgens Jansen allerminst dat spierkracht als energiebron niet zinvol kan worden ingezet in producten. Allereerst inventariseerde hij de huidige stand van zaken op dit gebied. Hij kwam tot 211 verschillende producten. Zijn analyse toont aan dat de meeste van deze producten worden aandreven door een zwengel (circa 80 procent). Vaak gaat het om radio's en zaklampen. 
Tot slot vindt Jansen dat men niet te veel nadruk moet leggen op het mogelijke milieuvoordeel van producten die met menselijke spierkracht worden aangedreven. "Die voordelen zijn namelijk niet altijd zo eenvoudig te bepalen. Het is bijvoorbeeld meestal zo dat er meer materiaal nodig was om het product goed te laten functioneren, wat een extra milieubelasting betekent."
"Het is slimmer om de consument te wijzen op het kostenvoordeel. Het feit dat hij geen batterijen meer hoeft te kopen, weegt over de gehele levensduur van het product vaak op tegen de (mogelijk) hogere aanschafprijs."